به گزارش «جوان»، به‌رغم تظاهرات گسترده در سراسر جهان علیه تصمیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا در به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسرائیل، اما برخی كشورهای عربی موضعی همسو با امریکا و رژیم صهیونیستی در پیش گرفته‌اند. هرچند عربستان سعودی در ظاهر مخالفت خود را با تصمیم ترامپ اعلام كرده است اما مفتی‌های این كشور كه از سیاست‌های ریاض تبعیت می‌كنند، در مقابل این اقدام سكوت اختیار كرده‌اند. به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین، مسئله قدس و خطرات تهدید‌کننده آن در خطبه نماز جمعه مسجدالحرام حضور بسیار اندکی داشت و در خطبه نماز جمعه در مسجد نبوی نیز اصلاً به آن پرداخته نشد.

 

ماهر بن حمد المعیقلی، خطیب مسجدالحرام تنها در آغاز خطبه خود یک جمله درباره قدس سخن گفت. المعیقلی گفت:« عربستان همچنان بر حقوق مشروع ملت بزرگوار فلسطین تأکید می‌کند.» وی سپس به ستایش از سلمان بن عبدالعزیز شاه سعودی پرداخت و گفت:« خداوند خادم حرمین شریفین و سران بلاد مسلمین را در آنچه خیر و خوبی برای اسلام و مسلمان است، موفق گرداند». عبدالعزیز آل الشیخ، مفتی عربستان هم در مقابل تصمیم ترامپ سکوت پیشه کرد و نه تنها سخنی از قدس و جایگاه دینی و تاریخی آن به زبان نیاورد بلکه دست‌کم بیانیه‌ای با امضای خود در این باره منتشر نکرد.

 

سایت العربی‌الجدید با بیان این مطلب نوشت:«در سایه نزدیک شدن روابط بین رژیم اشغالگر صهیونیستی و عربستان، این وضعیت تعجب‌برانگیز به نظر نمی‌رسد.» ‌مفتی‌های سعودی در حالی مقابل اشغالگری قدس سكوت كرده‌اند كه در چند سال گذشته همواره با صدور فتوا، مسلمانان جهان را برای جهاد علیه دولت سوریه و جنبش انصارالله در یمن دعوت می‌كردند اما تاكنون هیچ فتوایی درباره جهاد علیه اسرائیل در سرزمین‌های اشغالی صادر نكرده‌اند و با سكوت خود رژیم صهیونیستی را در كشتار گسترده فلسطینی‌‌‌ها گستاخ‌تر كرده‌اند.  برخی منابع آگاه سعودی گفتند که دفتر پادشاهی سعودی دستورات اکیدی به همه رسانه‌های تحت کنترل خود داده است که روی تصمیم ترامپ تمرکز نکنند و تمرکز خود را به برنامه‌های دیگر و غیرسیاسی بگذارند. مقامات فلسطینی فاش کرده‌‌اند که سران سعودی چند هفته قبل از تصمیم ترامپ، آنها را برای پذیرش این طرح تحت فشار گذاشته بودند.

 

هفته گذشته اخباری منتشر شد كه محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی از محمود عباس رئیس تشكیلات خودگردان فلسطین خواسته است به جای قدس، منطقه دیگری را به پایتختی فلسطین انتخاب كند و در صورت مخالفت فلسطینی‌ها، كمك‌های عربستان به فلسطین كاهش می‌یابد.  از سوی دیگر، عربستان و بحرین از اتباع خود خواسته‌اند در تظاهرات ضد اسرائیلی شركت نكنند. به نوشته روزنامه القدس‌‌العربی، سفارت عربستان در اردن روز ‌‌‌‌شنبه در صفحه توئیتر خود نوشت:« از شهروندان عربستانی مقیم اردن و دانشجویان سعودی در دانشگاه‌های این کشور می‌خواهیم که از مکان‌های تجمع و راهپیمایی‌‌‌‌ها به خاطر حفظ جان خود دوری کنند». سفارت بحرین در اردن نیز در بیانیه‌ای مشابه از شهروندان خود خواست از نزدیک شدن به مکان‌های تجمع و راهپیمایی‌های همبستگی‌ با ملت فلسطین خودداری کنند. عربستان سعودی و كشورهای مرتجع عرب در سال‌های گذشته در مقابل اشغالگری صهیونیست‌‌‌ها در مسجدالاقصی و جنایات آنها در غزه سكوت كرده‌اند.

 

در سال‌های اخیر اخبار و گزارش‌های زیادی درباره عادی‌سازی روابط عربستان سعودی و شیخ‌نشین‌های حاشیه خلیج فارس منتشر شده است. تحرکات چند ماه اخیر عربستان سعودی و اظهاراتی که برخی مقام‌های اسرائیلی مطرح کرده‌اند نشان از تمایل ریاض برای عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی دارد. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی اعلام کرده است كه این رژیم به دنبال تحکیم روابط خود و صلح با کشورهای عربی میانه‌رو است. نتانیاهو حتی از دیدارهای محرمانه با برخی مقامات سعودی خبر داده است. روابط عربستان و شیوخ عربی با رژیم صهیونیستی پس از روی كار آمدن ترامپ، به شدت گسترش یافته است و اعراب به دلیل نگرانی از نفوذ ایران در منطقه، به سمت رژیم صهیونیستی گرایش پیدا كرده‌اند. 

   

فشار واشنگتن به اعراب

 

درحالی كه قرار بود اتحادیه عرب ‌‌‌‌شنبه شب به درخواست اردن برای مشخص کردن پیامد تصمیم جنجالی دونالد ترامپ درباره قدس و اقداماتی که در این باره اتخاذ خواهد شد، نشست فوق‌العاده برگزار کند، منابع آگاه از اعمال فشار امریکا بر کشورهای عربی برای کاهش شدت بیانیه‌ای که قرار است در نشست اتحادیه عرب صادر شود، پرده برداشتند. به گزارش سایت النشره، به گفته منابع دیپلماتیک، واشنگتن از طریق سفارتخانه‌های خود در برخی کشورهای عربی به ویژه در قاهره برای برقراری تماس با وزرای دوست واشنگتن آماده شده است تا بتواند از شدت اقداماتی که این وزرا در نشست اتحادیه عرب اتخاذ خواهند کرد، بکاهد. انور قرقاش، وزیر مشاور در امور خارجه امارات بر پایبندی کشورهای عربی و مردم آن به مسئله فلسطین و قدس شریف تأکید کرد و گفت:« موضع عربستان در این راستا در صدر مواضع کشورهای عربی و اسلامی است.» باتوجه به روابط ویژه عربستان با اسرائیل و امریکا، به نظر نمی‌رسد اتحادیه عرب موضع قاطعی در مقابل اشغالگری صهیونیست‌‌‌ها اتخاذ كند. همچنان كه در سال‌های گذشته اتحادیه عرب در مقابل جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین سكوت كرده است. 

   

شورای امنیت علیه ترامپ 

 

اعضای شورای امنیت سازمان ملل جمعه شب در جلسه ویژه خود درباره بررسی تصمیم امریکا مبنی بر به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسرائیل مخالفت خود را با این تصمیم امریکا اعلام کردند. به گزارش شبكه المیادین، نیکولای ملادینوف، هماهنگ‌کننده سازمان ملل در روند صلح، نسبت به افزایش تنش‌‌‌‌ها بعد از تصمیم دونالد ترامپ هشدار داد و گفت: «ممکن است این تصمیم به انتفاضه جدید منجر شود لذا خواستار مشخص شدن مسئله قدس در چارچوب راه‌حل فراگیر و طبق قطعنامه‌های بین المللی شد». همچنین اعضای اروپایی شورای امنیت (نمایندگان سوئد، فرانسه، آلمان، ایتالیا و انگلیس) با صدور بیانیه‌ای تصمیم رئیس‌جمهور امریکا را مغایر با قوانین بین‌المللی خواندند و تأکید کردند که قدس شرقی بخشی از اراضی فلسطین اشغالی‌ است.  

   

هشدار فلسطینی‌ها

 

مقامات فلسطین نسبت به تبعات تصمیم ترامپ هشدار دادند. خالد مشعل، رئیس سابق دفتر سیاسی جنبش حماس تأکید کرد که به جای دعوت از فلسطینیان برای خویشتنداری، باید دولت امریکا برای پس گرفتن تصمیمش در مورد قدس تحت فشار قرار داده شود. خالد مشعل در گفت‌وگو با شبکه الجزیره تصریح کرد که تحرکات و تظاهرات‌های روز جمعه اقدامی مهم و بشارت‌دهنده برای واداشتن امریکا جهت عقب‌نشینی از تصمیمش بود اما باز هم کفایت نمی‌کند. مشعل اتخاذ یک استراتژی مبارزاتی ملی یکپارچه که متضمن انتفاضه‌ای فراگیر و مقاومت با تمامی شیوه‌های آن باشد، را خواستار شد. جنبش حماس هم اعلام کرد «انتفاضه مبارک» آغاز شده و تا بازگرداندن کامل حقوق فلسطین، متوقف نخواهد شد. حماس در بیانیه خود از تمامی گروه‌‌‌‌ها و مردم فلسطین درخواست کرد این انتفاضه را ادامه دهند.