شناسهٔ خبر: 22907294 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: آرمان امروز | لینک خبر

اهداف سفر وزیر خارجه انگلیس به ‌ایران

سیدجلال ساداتیان - تحلیلگر مسائل بین‌الملل

صاحب‌خبر -

آرمان- پس از برجام فرصتی پدید آمد تا توجه جهان یک بار دیگر به ‌ایران و ظرفیت‌هایش معطوف شود. از این رو از دو سال گذشته تاکنون ایران شاهد رفت‌و‌آمد مقامات خارجی بسیاری اعم از اروپایی، آسیایی، آفریقایی و منطقه‌ای با اهداف گوناگون مانند افزایش روابط دو‌جانبه، قراردادهای اقتصادی، فرهنگی و امنیتی و مذاکره حول مسائل سیاسی و منطقه‌ای برای یافتن راه‌حل معقول بوده است و سفر بوریس جانسون، وزیرخارجه بریتانیا، به تهران نیز از این امر مستثنی نیست. بر این اساس باید اذعان داشت سفر جانسون با چند هدف به تهران صورت می‌گیرد؛ نخست آنکه با توجه به ‌اینکه اروپایی‌ها و نیز بریتانیا از موضوع برجام حمایت به عمل آوردند و موضوع برجام شامل همه مسائل اعم از روابط دو‌جانبه تا توسعه روابط اقتصادی و... می‌شود، این سفر و گفت‌و‌گو با مقامات کشورمان به‌ویژه محمدجواد ظریف، وزیر خارجه‌ ایران، می‌تواند در وهله نخست با هدف مذاکره درباره اختلاف دیدگاه‌ها و عادی‌سازی روابط تهران و لندن باشد. اروپایی‌ها بسیار مایلند روابط معمول و عادی، یعنی نه روابط انتقادی گذشته و نه روابط چندان صمیمانه، با ایران داشته باشند و در سایه‌ این روابط با تهران در زمینه توسعه پروژه‌های اقتصادی، تجاری و مراودات منطقه‌ای تعامل کنند، زیرا علاوه بر فدریکا موگرینی که از برجام حمایت به عمل آورد، ترزا‌ می ‌در کنار دو رهبر فرانسه و آلمان از برجام حمایت کرد تا روابط عادی خود را با ایران حفظ کند. در واقع این مهم سبب شد آمریکا نسبت به آن اعلام نارضایتی کرده و با لحنی نامناسب اذعان کند: «تا می‌توانید ایران را بدوشید!» در واقع او با این سخن درصدد بود به کشورهای اروپایی بگوید که اگر از برجام حمایت به عمل آوردید، در جهت حفظ منافع خود از برجام و ایران حمایت کردید، اگرچه برنامه جامع اقدام مشترک برای ایران و همه کشورهای عضو توافق هسته‌ای حتی آمریکا هم دارای منافعی است. به‌ هر روی، جانسون در سفر خود به ‌ایران علاوه بر مذاکره درباره روابط دو‌جانبه، بدون ‌تردید درباره رخدادهای اخیر منطقه و اتهامات برخی کشورهای منطقه علیه توان دفاعی ایران و پرونده نازنین زاغری، شهروند ایرانی- بریتانیایی، با مقامات کشورمان به مذاکره می‌پردازد. البته وزیر خارجه انگلیس درباره زاغری در قالب مسائل حقوق‌ بشری با مقامات جمهوری اسلامی به گفت‌و‌گو خواهد پرداخت، زیرا قبل از این، اروپایی‌ها مسائلی با ایران در بعد حقوق بشری مطرح کرده‌اند، در حالی که در برخی موارد نقض مسائل حقوق بشر اروپایی‌ها و ایالات متحده مشاهده شده و به‌شدت مورد انتقاد محافل بین‌المللی هم قرار گرفته است. باید در نظر داشت که این کشورها مسائل حقوق بشر را همواره به‌عنوان شاه‌بیت مذاکره در مسائل دیپلماتیک خود مطرح کرده و می‌کنند. بنابراین آنچه بوریس جانسون، وزیر خارجه انگلیس، مدنظر دارد، نخست حفظ موقعیت خود در ارتباطات تجاری و اقتصادی با ایران و سپس حفظ کانال مذاکرات دیپلماتیک بریتانیا با ایران به‌ویژه در ارتباط با مسائل منطقه‌ای است؛ به‌ویژه با توجه به وضعیت امروز منطقه و کمرنگ‌شدن نقش آمریکا در خاورمیانه، دست بالای ایران در مسائل منطقه‌ای و پیروزی جمهوری اسلامی در شکست داعش، کشورهای اروپایی به‌دنبال افزایش مذاکرات منطقه‌ای خود با ایران هستند. در این میان بدیهی است اگر امکان مذاکره درباره پرونده نازنین زاغری وجود داشته باشد، وزیر خارجه انگلیس در این‌باره با مقامات ایران از جمله ظریف به گفت‌و‌گو خواهد پرداخت. بدون‌ تردید از آنجا که‌ این سومین‌بار است یک وزیر خارجه از انگلیس به ‌ایران می‌آید، سفر جانسون به تهران می‌تواند تضمین‌‌کننده ادامه برجام و نیز تلاشی برای توسعه روابط دو‌جانبه به‌ویژه در زمینه اقتصادی باشد.