صاحبخبر - آفتاب یزد- گروه سیاسی: میگویند همهاش به خاطر نازنین زاغری است همان شهروند ایرانی بریتانیایی که موقع خروج از فرودگاه ایران به همراه دختر خردسالش به جای بازگشت به لندن، سر از زندان درآورد آن هم به جرم جاسوسی. نازنین که ظاهرا باید حکمی پنج ساله را سپری کند اکنون از سوی رسانههای جریان راست و اصولگرایان مخالف دولت و البته دلواپسین تبدیل به تنها دلیل این دیدار شده است... . دیدار بوریس جانسون وزیر خارجه انگلیس با محمدجواد ظریف.
البته این موضوع غیر قابل انکار است که این شهروند که برخی مدعیاند او یک فعال در امور خیریه و همکار با دانشگاه «سواز» بوده و برخی هم مخبر اطلاعات کشور موضوع بحث دوهمتای ایرانی و انگلیسی باشد. اما تاکید ویژه جریان راست به تقلیل دادن این موضوع به گفتگو صرفا راجع به زندانیهای دوتابعیتی، بیش از هر چیز نشان میدهد که نازنین بیشتر یک بهانه برای این دیدار است تا دلیل اصلی.
رابطه ایران و انگلیس سالیان سال بود که دیگر به هم جفت و جور نشد. حمله به سفارت بریتانیا در آذرماه 90؛ آب سردی بود بر پیکر ته ماندههای یک رابطه دیپلماتیک. اما این رابطه بعد از روی کار آمدن حسن روحانی، تلاشهای دولت و وقوع برجام در مسیر دیگری پیش رفت. سفارتها بار دیگر گشایش یافته، دو کشور تبادل سفیر با هم داشتند و دست آخر اینکه شرایط برای به حالت عادی برگشتن فراهم شد.
اکنون سفر بوریس جانسون در چنین برههای میتواند به معنای فصل جدیدی در رابطههای ایران و انگلیس تلقی شود. چرا که در این سالها ایران و بریتانیا تا به این حد به یکدیگر نزدیک نشده بودند.
سالهای طولانی و حتی دهههاست که سفری از سوی مقامات رسمی انگلیس بهخصوص وزیر امور خارجه - که بخواهد در آن سفر به مباحث دوجانبه پرداخته شود - به ایران انجام نشده بود.
حمید بعیدی نژاد سفیر ایران در لندن در جمع خبرنگاران نیز به این نکته اشاره میکند که حتی سفرهایی که جک استراو در دهه ۸۰ به ایران انجام داد، در چارچوب مذاکرات هستهای ایران با سه کشور اروپایی بودو یا تمرکزهاموند هم که دو سال پیش به ایران سفر کرد، برای بازگشایی سفارت پس از تعطیلی آن، صورت گرفت.
این حرفهای بعیدی نژاد یعنی اینکه دیدار بوریس جانسون خیلی فراتر از موضوعات اینچنینی و بیش از بحث برسر نازنین زاغری است. چرا که مذاکرات پیرامون موضوعات منطقهای و بینالمللی و همچنین رایزنی در خصوص مسائل بانکی و مالی را باید از بخشهای دیگر دیدارهای جانسون دانست. یک دستور کار جامع تحت اسم رمز مذاکره برسر نازنین زاغری (!) دستور کار جامعی که مطمئنا موضوع مذاکرات برجام را نیز دربرمیگیرد.
به هر روی جانسون وظریف روزگذشته درباره روابط دوجانبه، از جمله روابط اقتصادی، بانکی و تجاری و اهمیت گسترش آن، مسائل منطقهای، موضوعات بینالمللی، به ویژه تعهدات همه طرفهای برجام به اجرای آن، رایزنی و تبادلنظر کردند. وزیر امور خارجه انگلستان هم در این دیدار با اشاره به اینکه برجام از اهمیت و ارزش بالایی برای انگلستان برخوردار است،
بر تعهد کشور متبوعش بر اجرای کامل آن تاکید کرد.وی همچنین خواهان گسترش همکاریها و روابط و نیز تداوم رایزنیها با جمهوری اسلامی ایران شد.
موج تخریبی جدید دلواپسان
از فریدون مجلسی دیپلمات سابق در باره اهمیت دیدار وزیر خارجه انگلیس با مقامات ایرانی میپرسیم که میگوید: «ایران بهعنوان کشور بزرگی که توانمندیهای زیادی دارد باید سعی کند از این توانمندیها با حضور در عرصه بینالمللی بیشتر استفاده و با کشورهای دنیا در ارتباط باشدتا از حقوق خودش دفاع کند.این دیدار موقعیت مناسبی برای کشورمان است به شرط آنکه برخی دلواپسان بگذارند تا ایران وارد بازی بینالمللی شود.»
اشاره مجلسی به برخی دلواپسان، موج تخریبی جدید این جریان، بعد از ورود بوریس جانسون به کشور است. این گروه سعی میکند در اقدامی نخنما شده و داستانی تکراری، بار دیگر موضوع استعمار پیر را وسط بکشد و دست دوستی جانسون به ظریف را نماد خباثت بریتانیای کبیر تعبیر کند.
به عبارتی جریان دلواپس در مقطع کنونی و با ورود جانسون به ایران، همان راهی را میرود که پیشتر در قبال ورود وزرای خارجه اروپایی دیگر رفته بود. هنوز یادمان نرفته که مثلا در سفر فابیوس وزیر خارجه وقت فرانسه به ایران، دلواپسان به یکباره موضوع خونهای آلوده به ایران ازکشور فرانسه را پیش کشیده و به فابیوس و دولت حمله کردند. چندی قبل تر نیز از موضوع حجاب سفر وزیر خارجه ایتالیا در ورود به کشورمان به عنوان پتکی بر سر دولت استفاده کرده بودند. برخی دلواپسان از این دست بهانهها برای ایجاد مانع بر سر تعامل ایران در دولت روحانی با کشورهای اروپایی بسیار سود جستهاند.
نازنین دلیل اصلی؟
از مجلسی میپرسیم که آیا آن طور که دلواپسین میگویند جانسون فقط برای مذاکرات بر سر نازنین زاغری به ایران آمده است که او پاسخ میدهد: «هرگز نمی توانیم این را انکار کنیم که موضوع نازنین زاغری برای انگلیسیها موضوع مهمی است. طبیعتا بخشی از مذاکرات جاری هم بر سر همین موضوع است، اما ایران پس از اقدام اخیر ترامپ درباره قدس میتواند از فرصت جاری استفاده کند و نشان دهد ایران هراسی یک تبلیغ است که نمیتوان رگههایی از واقعیت در آن یافت.»
مجلسی تاکید میکند: «ایران اکنون در موقعیتی است که باید بهرهبرداری لازم را برای نزدیکی به اروپایی که از بیپروایی ترامپ رنجیده است و اعمال او را به زیان خودش میداند، انجام دهد. اکنون ایرانیها میتوانند درب را به روی مذاکرات دیگر باز کنند.»
از علی بیگدلی هم وقتی راجع به ارتباط سفربوریس جانسون با نازنین زاغری میپرسیم پاسخ میدهد: «اگرچه گفته میشود که سفر جانسون بیشتر به خاطر نازنین زاغری است اما واقعیت این است که این دیدار با سیاستهای منطقهای ما ارتباط دارد، اروپا و انگلیس همان طور که برای برجام در برابر آمریکا محکم ایستاد، اکنون نیز میخواهد تا از ایران امتیازاتی بگیرد.»
بیگدلی تاکید میکند: «سفر جانسون به ایران، سفری است که میتواند موقعیت ما را در اتحادیه اروپا تقویت کند.»
وی اضافه میکند: «یک سه ضلعی شوم بین آمریکا، اسرائیل و عربستان در منطقه شکل گرفته است و اکنون ما باید ضلع چهارم که اتحادیه اروپاست را به خود نزدیک کنیم.»
یک توصیه
این کارشناس ادامه میدهد: «توصیه من به سیاستمداران این است که نگذاریم آقای جانسون از کشور ما بیانگیزه برگردد که در آن صورت حتی افکار عمومی هم علیه ما خواهد شد. این سفر، سفر بسیار مهم و سومین سفر یک وزیر خارجه انگلستان به ایران است. اگر جانسون از کشور ما با دست پر به کشورش بازگشت یک فضای مناسب در اروپا برای سرمایهگذاری کردن به وجود میآید. انگلیس اگرچه از اتحادیه اروپا جدا شده اما نماینده اروپا برای محک زدن ما در مسائل مختلف است.»
بیگدلی تاکید میکند: «اگر این موقعیتها از دست برود میتوانیم نگران آن باشیم که دیگر اروپا در برابر فشارهای آمریکا نایستد. ما اتحادیه اروپا و نتایج این مذاکرات با جانسون را نباید از دست بدهیم. اگر مذاکرات مثبت نباشد،
هم اروپا را بهعنوان شریک سنتی دیگر نخواهیم داشت و هم امکان سرمایهگذاریها را از دست میدهیم.»
کارشناسان میگویند، مذاکرات جانسون نهصرفا بر سر مسائل هستهای است، نه بازگشایی سفارتخانهها و نه فقط نازنین زاغری، بلکه یکی از جدیترین دیدارهای دوجانبه کشور برای گسترش همکاریها در حال شکلگیری است اما با این حال حملات برخی دلواپسان به ورود جانسون به ایران ادامه دارد. آنها یا درصدد تقلیلدادن اهداف این دیدار هستند یا به دنبال اجرای همان فرمول مشابهی میباشند که در زمان ورود وزرای خارجه فرانسه و ایتالیا و... به ایران به کاربردند.یعنی بازکردن زخمهای کهنه و پیداکردن اختلافات قدیمی دوکشور برای برهم زدن تعامل و اتهام پراکنی؛ غافل آنکه در عرصه سیاست جهانی و روابط کشورها با یکدیگر هر امروزی با فردایش فرق دارد.∎