شهروند| زنگ خطر برای فرونشست زمین در تهران به صدا درآمد. طبق گزارش سازمان زمین‌شناسی، سالانه ۳۶ سانتیمتر در برخی از مناطق تهران، در دشت‌های غربی و جنوب‌غربی آن شاهد نشست هستیم. آماری حکایت از آن دارد که میزان نشست تهران از کل دنیا بیشتر است و باعث شده تا رکورددار بالاترین فرونشست در این منطقه باشیم. آن‌گونه که قائم‌مقام وزیر نیرو اعلام کرده، فرونشست دشت تهران از ۱۷ سانتیمتر در‌ سال ۸۷، به ۳۶ سانتیمتر در‌ سال ۹۲ رسیده و به این ترتیب، بالاترین رکورد فرونشست در جهان مربوط به تهران با روزی یک‌میلیمتر است. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، یکی از مهمترین عوامل فرونشست زمین خشکسالی و برداشت نامتعارف آب از چاه‌های غیرمجاز است که علاوه بر خشک‌شدن دیگر چاه‌ها و مشکل در تأمین آب شرب باعث فرونشست زمین در دشت‌های تهران و خود پایتخت شده است.
به گفته ستار محمودی منابع تجدیدشونده آبی کشور حدود ۲۵‌درصد متوسط جهانی است. این درحالی است که ۸۵‌درصد مساحت کشور، در محدوده خشک و نیمه‌خشک قرار دارد.
او با اشاره به این‌که از ۱۳۵‌میلیارد مترمکعب آب تجدیدشونده کشور که در ۳۱‌سال گذشته به ۱۲۵‌میلیارد مترمکعب تقلیل یافته است، اظهار داشت: این میزان در ۱۵‌سال اخیر به ۱۱۶‌میلیارد و در ۵‌سال گذشته به ۸۹‌میلیارد مترمکعب کاهش یافته که زنگ خطری برای کشور محسوب می‌شود.
قائم‌مقام وزیر نیرو با بیان این‌که بخش عمده‌ای از نیاز آبی کشور در شهرها و روستاها، از منابع زیرزمینی تأمین می‌شود، افزود: از این نیاز که در مجموع حدود ۸‌میلیارد مترمکعب است، حدود ۵.۵‌میلیارد مترمکعب از آب‌های زیرزمینی تأمین می‌شود. حدود ۵۶.۶‌درصد آب شرب شهرها و ۸۲.۷‌درصد آب شرب روستاها از منابع آب زیرزمینی برداشت می‌شود.
ستار محمودی با بیان این مطلب که حدود ۶۰۹ دشت در کشور وجود دارد که ۳۵۷ دشت ممنوعه یا ممنوعه بحرانی شناخته شده‌اند، گفت: حدود ۷۰۰‌هزار چاه در کشور وجود دارد که سالانه نیز بر این تعداد افزوده می‌شود؛ ولی آبدهی چاه‌ها کاهش می‌یابد؛ به‌طوری که آمار نشان از آن دارد که در این مدت حدود ۱۲۰‌میلیارد مترمکعب از ذخایر آب استراتژیک کشور استفاده کرده‌ایم و هنوز جایگزین نشده است.
محمودی همچنین با بیان این‌که این موضوع به جز کمیت بر کیفیت آب نیز تأثیر منفی خواهد داشت، به‌گونه‌ای که در برخی مناطق ممکن است شوری آب به درجه‌ای برسد که قابل استفاده نباشد، گفت: در اثر پایین‌رفتن سطح منابع آبی، خسارات عدیده‌ای به کشور وارد می‌شود که ازجمله می‌توان به از بین‌رفتن سالانه ۸‌هزار هکتار باغات اشاره کرد که زیان عمده آن شامل جامعه خواهد شد.
این مقام مسئول با اشاره به این‌که در برخی دشت‌ها فروچاله و در برخی دیگر فرونشست و در برخی دشت‌ها نیز در پهنه بیشتر شاهد نشست زمین هستیم، اذعان داشت: سالانه دشت رفسنجان ۳۰ سانتیمتر، دشت کرمان ۲۰ سانتیمتر و دشت زرند ۲۵ سانتیمتر نشست دارند.
او با بیان این‌که فرونشست دشت تهران از ۱۷ سانتیمتر در‌ سال ۸۷ به ۳۶ سانتیمتر در‌ سال ۹۲ رسیده است، تصریح کرد: بالاترین رکورد فرونشست در جهان، مربوط به تهران با روزی یک‌میلیمتر است که از این جهت می‌توان دشت تهران را طلایه‌دار نشست زمین در کشور دانست.
محمودی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این‌که بخشی از آب مصرفی کشور به صورت پساب و زهاب به طبیعت بازمی‌گردد، افزود: حدود ۵‌میلیارد مترمکعب از این میزان، ناشی از پساب فاضلاب‌های صنعتی است که بایستی حتما تصفیه شود؛ در غیراین صورت، برای استفاده در کشاورزی بسیار خطرناک است.
این مقام مسئول طول رودخانه‌های کشور را ۱۴۶‌هزار کیلومتر عنوان کرد و افزود: از این میزان، حدود ۷۶هزار کیلومتر رودخانه‌های اصلی است و حدود ۴۵‌هزار کیلومتر مطالعه شده و ۲۲‌هزار کیلومتر در نقشه جغرافیایی ثبت شده است، این درحالی است که آبراه‌های کشور موجب تأمین امنیت شهرها و روستاها در زمان بارش‌ها و سیلاب‌ها هستند؛ ولی متاسفانه عده‌ای سودجو با تجاوز بر حریم بستر رودخانه‌ها سبب می‌شوند تا برای خود و دیگر مردم منطقه مشکلاتی را ایجاد کنند.