همیاری ملی برای کسبه پلاسکو
مردم، دولت و اصناف با هدف احیای کسب و کار حادثه دیدگان دست به دست هم دادند طبق برآوردها حدود 4 هزار نفر درپی نابودی پلاسکو بیکار شدهاند و فعالیت کارفرمایان به دلیل از دست دادن محل کسب و سفتهها ، چکها و اسناد مختل شده است جمعی از فعالان حوزه پوشاک برای استخدام نیرو از میان زیان دیدگان حادثه پلاسکو، گروههایی در صفحات اجتماعی تشکیل دادند رئیس اتحادیه بنکداران: بزودی سازههای موقتی برای کاسبان پلاسکو در نظر میگیریم تا آنان بتوانند شب عید خود را با آسودگی خاطر بگذرانند شورای شهر کمیتهای را با هدف تأمین حقوق کسبه شامل صاحبان صنوف و کارگران تشکیل داد وزیر اقتصاد کمیتهای را مأمور کرد تا با فوریت ، مشکلات بیمهای، بانکی و مالیاتی کسبه پلاسکو را رفع کنند وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی: مقرر شد وامهای۱۰۰ میلیون تومانی با بهره ۴درصد به مجموعه تولیدی پلاسکو ارائه دهیم وزیر صنعت: پیشنهاد بخشودگی بدهی کسبه پلاسکو را روز یکشنبه به دولت میبریم و سه نقطه برای ساماندهی آنان بررسی می شود بانک مرکزی: 300 میلیون تومان وام به واحدهای آسیب دیده پرداخت میشود
صاحبخبر - ص 1 شورای شهر در پی حادثه پلاسکو تصویب کرد اعتبار 100 میلیارد تومانی برای جبران خسارت آتشنشانی اعضای شورای شهر تهران که دقایق اولیه صبح دیروز در رینگ عملیات ساختمان پلاسکو در پاساژ پروانه جلسه اضطراری و محرمانه تشکیل داده بودند، با اختصاص فوری 100 میلیارد تومان اعتبار برای تأمین دو دستگاه جرثقیل 55 متری ویژه ساختمانهای بلند مرتبه موافقت کردند.احمد مسجد جامعی نیز در این جلسه اعلام کرد از استعفای خود منصرف شده و تا مشخص شدن سرنوشت آتشنشانهای مفقود و اتمام عملیات آواربرداری در شورای شهر باقی خواهد ماند. نایب رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران با اعلام این خبر با بیان اینکه در جلسه دیروز، اعتباری بدون لایحه و مصوبه در اختیار آتشنشانی قرار گرفت، گفت: این اعتبار برای خرید تعدادی از تجهیزات از دست رفته اختصاص داده شده است تا اگر خدای نکرده اتفاق مشابهی روی داد، در این زمینه مشکلی نداشته باشیم. محمد مهدی تندگویان افزود: واقعیت این است که تجهیزات ما برای اطفای حریق ساختمانهای بالای 15 طبقه به اندازه انگشتان دست است و باید این مسأله جبران شود. هرچند که شهرداری اعلام کرده در اطفای حریق پلاسکو مشکلی نداشته؛ اما واقعیت است که ما بالگرد آتشنشانی نداریم و باید این مسأله جبران شود. وی همچنین از تشکیل کمیتهای برای رسیدگی به آسیبدیدگان اعم از خانواده آتشنشانان و کل موضوع پروژه خبر داد و گفت: این کمیته تلاش میکند تا حقوق کسبه از صاحبان صنوف گرفته تا کارگران را بررسی و تأمین کند. تندگویان با اشاره به پس گرفتن استعفای احمد مسجد جامعی گفت: ایشان که در جلسه دیروز بشدت احساسی شده و ناراحت بودند، اعلام کردند تا زمانیکه این حادثه تعیین تکلیف نشده، در شورا باقی میمانند و استعفای خودشان را پس میگیرند. البته یک بحثی هم میان «مسجد جامعی» و «تقیپور» صورت گرفت که به علت تألم اعضا بود. آقای تقی پور انتقادی به بحث رسانهای شدن موضوع داشته و معتقد بودند که همه اعضا نباید مصاحبه کنند. وی درباره طرح بحث استعفای شهردار تهران هم در جلسه دیروز گفت: بحث انتقاد به عملکرد مدیریت شهری بعداً بررسی میشود و دیروز تنها به عملیات حادثه پلاسکو اختصاص داشت. ابوالفضل قناعتی، دیگر عضو شورا هم گفت:در جلسه دیروز، داوری، فرمانده عملیات و همینطور پشمچیزاده، معاون شهرداری، توضیحاتی را ارائه دادند. ایشان همچنین درباره پس گرفتن استعفای مسجد جامعی گفت: ایشان بشدت تأکید داشتند که نباید از کنار این حادثه به سادگی گذشت و باید تا کسب نتیجه همه مسائل را بررسی کرد. /////////////////////////////////////// ص 6 مردم، دولت و اصناف دست به دست هم دادند همیاری ملی برای احیای کسبوکار پلاسکوییها اعطای وام 300 میلیون تومانی به واحدهای آسیب دیده پلاسکو / بزودی سازههای موقتی برای کسبه پلاسکو ایجاد میشود ریحانه یاسینی نیم نگاه روز گذشته پیامی در گروههای تلگرامی با این مضمون دست به دست شد: «من و جمعی از دوستانی که در زمینه پوشاک فعالیت دارند، برای استخدام نیروی شب عید از بین زیان دیدههای حادثه پلاسکو، گروهی را تشکیل دادهایم وزیر صنعت: فردا پیشنهادی را در خصوص بخشودگی بدهی کسبه به دولت میبریم که اعمال یا بخشیده شود. از روز گذشته ستادی در اتاق اصناف برای تنظیم بازار شب عید و جبران کمبود عرضه، تشکیل شده است دودهای سفید از ساختمانی که نیم قرن سخت و استوار برجا بود، هنوز در آسمان میپیچد و نگاه حسرت زده صاحبان کسب و کار را به خود خیره میکند. پیر و جوان در اطراف محل حادثه، چنان سرهایشان را بالا گرفته و به این دودها چشم دوختهاند که انگار، در هر حلقه آن، سرمایههای بر باد رفتهشان را میبینند. سه روز از آتشی که بر جان پلاسکو افتاد میگذرد، هنوز آوار آن، از روی سر مدفون شدگان برداشته نشده و هر لحظه نیز، سنگینی آوارش بر سر صاحبان کسب و کار، بیشتر میشود. بیشتر مردمی که در اطراف محل تجمع کردهاند، از خسارت دیدگان و مال باختگان هستند، در میان آنها از همه قشری دیده میشود. چه کارگرانی کم سن و سال که از شهرهای دور به امید ساختن سفرهای ساده برای خانواده به تهران آمده بودند و چه مردانی موسپید و دنیا دیده که بهت، خطوط روی پیشانیشان را عمیقتر کرده است. یکی از آنها با ترس و نگرانی که صدایش را میلرزاند، میگوید:«من مغازهام کنار پلاسکوست، هنوز نمیدانم بلایی سر زندگی ما هم آمده است یا نه.» برخی ساختمانهای مجاور پلاسکو برای عملیات امدادرسانی تخریب شدهاند و روز گذشته، پاساژ کویتیها نیز تخلیه شد. ملکی، سخنگوی سازمان آتشنشانی اعلام کرده است 25 نفر زیر آوار ماندهاند که از این تعداد، 16 نفر آتشنشان بودهاند. گزارشهای میدانی «ایران» نشان میدهد تعدادی از این افراد، به دنبال چک هایشان رفته بودند:«پسرخالهام گفت مغازهام که دیگر سوخت، لااقل آلبوم چک هایم را نجات دهم. رفت و همان جا ماند. دیگر خبری از او نداریم.» اگرچه طی چند روز گذشته همه چیز در تب و تاب نجات مدفون شدگان و بیرون آوردن پیکر جان باختگان بوده است، اما دود این آتش، بزودی در چشم اقتصاد نیز خود را نشان خواهد داد. یکی از فعالان این صنف میگوید:«همه چیز به هم وصل است. از چند روز آینده چکها شروع به برگشت خوردن میکند. چکها که برگشت بخورد، به عده زیادی از تولیدکنندگان هم پول نمیرسد. همه چیز یک زنجیره است. تعداد خیلی بیشتری از چند هزار نفری که در اینجا کار میکردند، به این ماجرا وصل اند.» در میان چهرههایی که سه روز بعد از حادثه همچنان بهت و بغض از خطوط صورتشان رخت نبسته است، کارگران شهرستانی، از همه بیپناه ترند:«طاقت نمیآورم خانه بمانم. همین جا گوشه خیابان منتظرم. از مشهد آمده بودم تهران کار کنم برای خانواده. گوشی موبایلم هم در مغازه بود که حتماً سوخته است. صاحب مغازه هم خبری ازش نیست و موبایلش خاموش است.» اما صدای بعضیها نیز در میان آوار، اصلاً شنیده نشده است. یکی از کسبه خیابان جمهوری میگوید:«از 100 نفر مدفون هم حرف میزنند، اما درست نیست. من فقط می دانم که 10-20نفر کارگر افغان هم موقع حادثه در کارگاههای تولیدی آنجا بودند و بیرون نیامدند.» در ابتدا صحبت از خسارت 1500 میلیارد تومانی بود، اما حالا از رسیدن خسارتها به 5 تا 6 هزار میلیارد تومان نیز صحبت میشود. براساس بررسیهای میدانی و آماری، سرمایههایی که دود شدهاند، چکها و اسنادی که سوختهاند، 4 هزار کارگری که بیکار شدهاند، ذخیره پوشاک شب عید که آتش گرفته است، تولیدیهای ایرانی که به امید پلاسکو در کوران مد خارجی روزگار میگذراندهاند، جمعیت بزرگی هستند که نفس آنها نیز زیر آوار پلاسکو بسختی از سینه بیرون میآید و به عملیات نجات، دلخوش کردهاند. اعطای وام 300 میلیونی به واحدهای آسیب دیده پلاسکو رئیس کل بانک مرکزی از اعطای تسهیلات 300 میلیون تومانی به هر یک از واحدهای آسیب دیده در حادثه پلاسکو خبر داد. دکتر سیف در حاشیه بازدید از محل حادثه پلاسکو در پاسخ به سوال ایسنا درباره اینکه دولت و بانک مرکزی چه تسهیلاتی برای حادثه دیدگان ریزش پلاسکو در نظر گرفته، گفت: نظام بانکی ضمن همدردی با حادثه دیدگان و با توجه به اینکه این اصناف شغل و سرمایه خود را از دست دادهاند، به هر یک از واحدهای صنفی 300 میلیون تومان با تسهیلات خاص ارائه میکند. رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه مکانیزم دریافت این وام فردا اعلام میشود، گفت: شرایط بهرهمندی از این وام به این گونه است که ابتدا وام به این افراد تعلق میگیرد، اما پس از یک سال نیازی به پرداخت اقساط نیست و پس از آن مبلغ با سود 18 درصد در اقساط سه ساله پرداخت میشود. سیف با بیان اینکه بانکهای عامل نیز به زودی مشخص خواهند شد، درباره ساز و کار شناسایی و اطمینان از صحت اطلاعات نیز گفت: از طریق هیات امناء و صنفهای مربوطه واحدهای آسیب دیده و حتی آن دسته از واحدهایی که مستاجر بودند شناسایی خواهند شد. ماموریت وزیر اقتصاد به بانکها و سازمان مالیاتی وزیر اقتصاد هم با صدور پیامی ضمن تسلیت حادثه دلخراش شهادت آتشنشانان غیور کشور در حادثه آتش سوزی ساختمان پلاسکو، دستور تشکیل کمیته ویژهای برای مساعدت به واحدهای فعال در مجتمع پلاسکو را صادر کرد. علی طیب نیا با صدور دستوری مبنی بر تشکیل کمیته ای متشکل از رئیس سازمان امور مالیاتی، معاون امور بانکی، بیمه و شرکت های دولتی و رئیس کل بیمه مرکزی ماموریت داد تا با فوریت به وضعیت همه واحدهای فعال در مجتمع پلاسکو رسیدگی و تا شروع دوباره کسب و کار این واحدها نسبت به رفع مشکلات بیمه ای، بانکی و مالیاتی آنان اقدام ومساعدت لازم را نمایند. طیب نیا همچنین از رئیس کل بیمه مرکزی و معاون امور بانکی، بیمه و شرکتهای دولتی وزارت اقتصاد خواست، با همکاری شرکت های بیمه برای حمایت از خانواده های آتش نشانان شهید، خدمات بیمه ای لازم از قبیل بیمه عمر را تسهیل کنند و همچنین نسبت به پرداخت خسارت های وارده در چارچوب تعهدات با فوریت و نهایت مساعدت اقدام نمایند. مصوبه حل مشکلات کسبه در هیات دولت وزیر صنعت، معدن و تجارت هم در بازدید از محل حادثه ساختمان پلاسکو از پیگیری وضعیت کسبه پلاسکو خبر داده و گفت : توانستیم با اتاق اصناف و اتحادیههای دیگر موضوع را پیگیری کنیم. حدوده 570 واحد تولید پوشاک در ساختمان بوده اند که عمدتا تولیدی نبوده و دفتر فروش و بنکداری بودهاند. بیمه بیکاری کارکنان نیز برقرار می شود. حدود 2200 نفر اینجا کارگر بودندکه با حساب مالکان در مجموع حدود 3000 نفر بیمه بیکاری میشوند و حدود 100 میلیون تسهیلات نیز ارائه می شود. برخی دوستان نیز بدهیهایی دارند که فردا پیشنهادی را در این خصوص به دولت میبریم که اعمال یا بخشیده شود. امروز پیشنهاد مصوبهای را تقدیم دولت میکنیم. کسبه نباید نگران باشند؛ چرا که ما تلاش میکنیم مشکل آنها حل شود. حدود سه نقطه نیز برای ساماندهی کسبه بررسی می شود. دود پلاسکو با بازار شب عید چه میکند؟ طی دو روز گذشته، اظهارات مختلفی درباره بازار پوشاک شب عید بیان میشود. در نخستین روز بعد از حادثه، ابوالقاسم شیرازی رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک، از آسیب جدی به بازار تأمین پوشاک شب عید خبر داده و گفته بود: «نمیتوان آسیبی را که به طور جدی به بازار وارد شده، به این راحتی جبران کرد. با در نظر گرفتن اینکه حدود 500 مغازه در پلاسکو وجود داشته و هر مغازه به طور میانگین حدود 200 میلیون تومان جنس در آن داشت، میتوان دید که ابعاد آسیب وارد شده به بازار پوشاک وسیع است.» به گفته او، از روز گذشته ستادی برای تنظیم بازار شب عید و جبران کمبود عرضه، تشکیل شده است. اما برخی دیگر نیز معتقدند مشکل جدی بازار شب عید را تهدید نمیکند. قدیمینژاد، رئیس اتحادیه بنکداران و طاقهفروشان پارچه میگوید: «اگرچه ساختمان پلاسکو یکی از مراکز عمده تولید و عرضه انواع پوشاک به شمار میرفت اما غیر از طبقات فوقانی تولید چندانی در این ساختمان صورت نمیگرفت و پلاسکوی تهران مرکز پخش عرضه البسه بود که با توجه به وضعیت موجود به نظر نمیرسد این حادثه تأثیری روی بازار و قیمت پارچه و لباس بگذارد.» اتاق اصناف طی چند روز گذشته برای سازماندهی وضعیت صاحبان کسب و کار در پلاسکو با قدرت وارد عمل شده و از تمهیدات ویژهای برای شب عید خبر داده است. درستی، نایب رئیس اتاق اصناف میگوید: «درصددیم بزودی محلی را برای کسبه ساختمان پلاسکو به صورت سازههای موقتی در نظر بگیریم تا کاسبان این ساختمان بتوانند شب عید خود را با آسودگی خاطر بگذرانند» کسی به حال و روز کارگران و بیمه واحدها میرسد؟ بین 2 تا 4 هزار نفر، ارقام متفاوتی است که از تعداد فعالان اقتصادی و کارگران در پلاسکو تخمین زده میشود. کارگرانی که هنوز در اطراف محل حادثه حضور دارند و پرده اشک از مقابل چشمانشان کنار نمیرود. یکی از سربازانی که برای ساماندهی مردم در این محل حضور دارد، با خستگی و کلافگی تمام میگوید: «مغازهدارها و کارگرانشان مدام میآیند اینجا سر میزنند و از ما سؤال میپرسند. میخواهند اجازه دهیم داخل بروند تا خودشان ببینند چه بر سر مغازههایشان آمده، اما نمیتوانیم.» اما بجز دولت و اصناف، مردم نیز بیکار نماندهاند. روز گذشته پیامی در گروههای تلگرامی با این مضمون دست به دست شد:«من و جمعی از دوستانی که در زمینه پوشاک فعالیت دارند، برای استخدام نیروی شب عید از بین زیان دیدههای حادثه پلاسکو، گروهی را تشکیل دادهایم. هر کسی را میشناسید، به ما معرفی کنید.» مریم دیانی، طراح لباس که این حرکت را به راه انداخته است، برای «ایران» توضیح میدهد:«همه چیز را نمیتوان به دولت محول کرد. ما هم وظیفه داریم. من خودم کارگاه خیاطی دارم و 9 کارگاه دیگر هم اعلام همکاری کردهاند. تازه شروع کردهایم، میخواهیم فضایی فراهم کنیم که کارگران و خیاطهایی که مستقیم وغیرمستقیم با پلاسکو مرتبط بودند، شب عید سر کار باشند. تا الان حدود 50 نفر را پیدا کردهایم.» بیمهها نیز با سرعت دست به کار شدهاند و روز گذشته، صفی طولانی روبهروی شعبه چهارراه استانبول بیمه ایران، تشکیل شده بود. همتی، رئیس کل بیمه مرکزی در این باره گفته است:«در ساختمان پلاسکو، ۱۶۰واحد یعنی حدود ۲۵ درصد بیمه بودند و بر اساس برآوردهای تقریبی میتوان گفت که کل تعهدات صنعت بیمه درباره آتشسوزی این ساختمان حدود ۴۰ میلیارد تومان است.» 100واحد از این تعداد، تحت پوشش بیمه ایران بودهاند که خسارت 30میلیارد تومانی، به آنها پرداخت میشود و 60واحد دیگر، تخت پوشش بیمههای دیگر بودهاند. اما این در حالی است که در کمترین برآورد، این ساختمان و سرمایه موجود در آن خسارت هزار میلیاردی دیده است. /////////////////////////////////// پلاسکو، قربانی هشداری که شنیده نشد سازمان نظاممهندسی: به شهرداری گفته بودیم ساختمان از نظر فنی مشکل دارد و باید روند بهسازی در مورد آن اجرایی شود مرجان اسلامیفر از روز پنجشنبه که ساختمان قدیمی پلاسکو فروریخت.تمام مسئولان به خیابان جمهوری رفتند تا از نزدیک در جریان امور قرار گیرند. اما روز گذشته حضور صاحب اصلی ساختمان یعنی بنیاد مستضعفان به این فاجعه رنگ و بوی دیگری داد.محمد سعیدی کیا رئیس بنیاد مستضعفان بهنگا ههای نگران افرادی که سرقفلی مغازههای این ساختمان را خریده بودند بدون هیچ مکثی گفت تا دو سال دیگر پلاسکوی جدید را که ایمن و مطابق با استانداردهای روز است میسازیم لذا حداقل در این بخش مردم نگرانی نداشته باشند.البته وی توضیح داد که سرقفلی همه واحدها به مردم واگذار شده بود بنابراین ما هیچ چیزی در اختیار نداشتیم جز اصل مالکیت ساختمان. البته ما هم مسئولیتی داریم که از آن شانه خالی نمیکنیم.این صحبتها در روزهای تلخی که شاهد از دست دادن آتشنشانان کشورمان هستیم و بیش از 1500 میلیارد تومان سرمایه از بین رفته است شاید مرهمی باشد برای مالباختگان. مسئولان از اجرا نشدن مبحث 22 مقررات ملی ساختمان و بیتوجهی به اخطارها صحبت میکنند و در حرف هایشان از 3 هزار واحدی صحبت کردند که نیاز به بهسازی دارد اما همچنان هیچ کس به آنها توجه نمیکند. سازمان مهندسی اعلام کرد پلاسکو استحکام ندارد احمد خرم هم که در دولت هشتم وزیر راه و ترابری بود و اکنون در سازمان نظام مهندسی از اعضای هیأت مدیره است درباره ساختمان پلاسکو حرفهای خواندنی دارد. وی با همان لحن آرام به «ایران» میگوید:شهرداری حدود 4 الی 5بار به اعضای هیأت مدیره ساختمان پلاسکو در خصوص ایمنسازی و اینکه این مجموعه استحکام لازم را ندارد تذکر داده بود.این تذکر هم از دل سازمان نظام مهندسی خارج شده بود.طی کارهای کارشناسی به شهرداری گفته بودیم که این ساختمان از نظر فنی مشکل دارد و باید روند بهسازی در مورد آن اجرایی شود. وی افزود: ما رأساً نمیتوانیم با مالک یک مجموعه برخورد کنیم ولی شهرداری امکان پلمب را داشت. چرا که میدانست ساختمان پلاسکو با توجه به کار کارشناسی سازمان نظام مهندسی استحکام لازم را ندارد و باید تخلیه شود تا روند بهسازی صورت گیرد.در ساختمانی که واحدهای تولیدی، تجاری و مردم زیادی در حال رفت و آمد هستند شهرداری باید ایمنی آنها را برقرار میکرد. 30 درصد ساختمانهای تهران نیازمند فوری بهسازی هستند خرم اظهار داشت:باید برای تمام ساختمانهای فرسوده بخصوص مجموعههایی که پاساژ، اداری و تجاری هستند طرح استحکام بخشی آماده شود.متأسفانه سه هزار ساختمان داریم که هیچ استحکامی ندارد.فقط در تهران 30 درصد ساختمانها نیازمند فوری نوسازی و بهسازی هستند.وی در لابهلای صحبتهایش آمار قابل تأملی هم بیان کرد که سالانه باید 50 هزار واحد اداری، تجاری و مسکونی نوسازی شود اما طی 10سال پیش تعداد واحدهایی که بهسازی شدند بعید میدانم به 100 هزار واحد هم برسد.خرم بهاقدامهای پیشگیرانه هم اشاره کرد و گفت:خاموش کردن حریقی مانند پلاسکو با امکانات محدود آتشنشانی بسیار بعید بود و مشخص بود که نیروها آمادگی لازم را ندارند لذا باید تجهیزاتی خریداری شود که بتواند ساختمانهای بلند مرتبه را هم پوشش دهد و قطعاً انجام مانور هر 5 الی 6 سال هم برای آتشنشانان کافی نیست و باید هر ساله مانورهای اطفای حریق برگزار شود. امیدوارم این اتفاق تجربهای شود تا دولت برای تربیت نیروهای متخصص و جبران ضعفها کاری انجام دهد. مقررات ملی ساختمان در وزارت راه جا خوش کرده است اکبر ترکان که چندی پیش رئیس سازمان نظام مهندسی بود و در رک گویی زبانزد خیلیها است درباره ساختمان پلاسکو و اتفاقی که دراین باره رخ داد، به «ایران» گفت: مبحث 22 مقررات ملی ساختمان که سال 92 به اتمام رسید اگر اجرا میشد میتوانست مانع فروریختن ساختمانی مانند پلاسکو شود. متأسفانه این موضوع هنوز از طرف وزارت راه و شهرسازی ابلاغ نشده است.بدین جهت اجبار و الزامی برای اجرای آن وجود ندارد. در بند آخر مقررات ملی ساختمان موضوع مدیریت نگهداری و بهرهبردای ساختمان آمده است و این امر در صورت اجرا میتواند ساختمانها را از بلایای مختلف در امان نگه دارد.وی افزود:در مقطع فعلی ساختمانهای کم واحد مدیر از خود ساکنان دارند و در ساختمانهای بلند مرتبه مدیریت به شکل هیأت مدیره است اما وقتی مدیران هر دو مجموعه تقاضای پول کنند ساکنان و دارندگان ملک همکاری لازم را ندارند و چه بسا با مخالفت یک نفر موضوع پیشنهاد شده بایگانی شود.در مورد پلاسکو همچنین اتفاقی رخ داد.مالکان حاضر نشدند برای بهسازی این ساختمان پولی پرداخت کنند و اکنون میلیاردها تومان ضرر وارد شد.ترکان توضیح داد:وقتی مبحت 22 مقررات ملی ساختمان و بخصوص بند آخر آن اجرایی شود مدیریت ساختمان مانند سایر کشورها با یک فرد حقیقی یا حقوقی خواهد بود که آنها نسبت به مسائل فنی ساختمان چون برق کشی، آسانسور، لوله کشی و حتی دستورالعملها آشنایی کامل دارند. مگر میشود بدون نگهداری یک ساختمان را 100 سال حفظ کرد وی که اکنون مشاور رئیس جمهوری است، تأکید کرد:مگر میشود یک ساختمان را بدوننگهداری و بازرسی فنی 50 یا 100 سال سرپا نگه داشت اگر میبینیم در خارج از کشور خانهها بیش از 100 سال عمر میکنند به خاطر بازرسیهای فنی است که هر ساله صورت میگیرد.اخیرا رئیس انجمن مهندسی سازه ایران به من گفت سه هزار ساختمان داریم که نیازمند بازرسی منظم هستند.با این تفاسیر اگر غفلتی صورت گیرد باید منتظر بحرانهای دیگری چون پلاسکو باشیم. ////////////////////////////////////////// ص 7 گزارش ایران از لحظه لحظه با آتشنشانان در عملیات «پلاسکو» باران، اشکها را پنهان نمیکند حمید حاجیپور پلاسکو با یک جرقه آتش گرفت، کمتر از چند دقیقه به طبقات دیگر رسید و در نهایت مقابل چشمان حیرتزده مردم فرو ریخت. بیش از 20 آتشنشان زیر آوار دفن شدند. 48 ساعت از حادثه تلخ فروریختن پلاسکو که بازتابهای داخلی و خارجی زیادی داشت، گذشته و تا لحظه نوشتن این گزارش هم عملیات جست و جو و آواربرداری ادامه دارد. برای مشاهده چگونگی روند عملیات باید از خیابان ارباب جمشید وارد شویم. خیابانی پر از جمعیت که نگاه همه دوخته شده به دود غلیظی که از چهارراه استانبول برخاسته و خیالی هم برای فرونشستن ندارد.از تیپ آدمها میشود فهمید برای چه اینجا جمع شدهاند. دستهای برای کنجکاوی آمدهاند تا ببینند چه بلایی سر پلاسکوی 54 ساله آمده، عدهای هم جزو خانوادههای آتشنشانانی هستند که هیچ خبری از فرزندشان ندارند و بقیه هم مغازهدارانی هستند که مغازه و جنس و پولشان به یکباره نابود شده و به هوا رفته است. از سگرمههای تو رفتهشان میتوان آنها را بین بقیه مردم شناسایی کرد. «مرتضی» یکی ازمغازهدارانی است که مغازه پوشاکش با 300 میلیون برآورد از بین رفتهاست. در حال بحث با چند مغازهدار دیگر است. از او درباره حادثه و بیمه مغازههای پاساژ میپرسم. میگوید: «مالکیت همه مغازهها در اختیار بنیاد مستضعفان است. لطفاً چیزی ننویسید که نتوانیم حقمان را بگیریم. لطفاً فامیلیام را ننویسید. من طبقه دوم مغازه دارم، البته داشتم. چقدر لباس برای شب عید توی انبار داشتم که زنگ زدند و گفتند پلاسکو آتش گرفته. کلی سند و مدرک وچک و پول توی گاوصندوقم بود که همه سوخت. هیچکدام از مغازهها بیمه نداشتند جز بعضی از همکارانم که فقط اجناس داخل مغازههایشان را بیمه کرده بودند. بنیاد باید برای بیمه کردن مغازهها اقدام میکرد که متأسفانه نکرد. اگر میخواستیم میخی به دیوار بزنیم یا بازسازی کنیم، باید با بنیاد هماهنگ میکردیم و پولی هم به حسابشان میریختیم چون مالکیت به اسم آنها بود و سرقفلی به اسم ما. متأسفانه بنیاد به هشدارها و بخشنامههایی که صادر میشد اهمیتی نداد و آخر دود این حادثه به چشم ما رفت.» از ارباب جمشید تا منوچهری چند دقیقهای بیشتر راه نیست. روز جمعه خیابان شلوغتر از بقیه روزهاست. بازار عطر و ادکلن فروشی در این واویلایی که بیشباهت به صحنه جنگ نیست، داغ داغ است. آنها در حاشیه این حادثه، سرشان شلوغ است به مشتری. به هرحال منطقه بوی پلاستیک میدهد و عطر و ادکلن ارزانقیمت چارهساز است. «ایمانی» همسر آتشنشانی است که 2 روزی میشود خبری از او نیست. او خودش را به هر دری میزند تا خبری از زنده بودنش بگیرد. میگوید: «شوهرم توی عملیاتها تلفن همراه نمیبرد. هنوز نمیدانم جزو آنهایی است که زیر آوار مانده یا دارد به خاموش شدن آتش کمک میکند؟ خدا کند زنده باشد. به خدا 2 روز است خواب و خوراک نداریم. دخترم بهانه پدرش را میگیرد. به او قول دادهام پدرش امروز به او زنگ میزند.» چند خانواده دیگر آتشنشان هم کنار محوطه فنسکشی شده، ایستادهاند تا خبری بگیرند ولی تا حالا هیچ. از ورودی اول تا مرکز حادثه 3 حلقه ایست و بازرسی زدهاند تا کسی وارد نشود مگر آنهایی که مجوز تردد دارند مثل نیروهای امدادی، هلال احمر، اورژانس، مدیریت بحران، عکاسان و خبرنگاران. هر چقدر که به ساختمان فرو ریخته نزدیک میشویم بوی دود و صدای دستگاههایی که در حال آواربرداری هستند بیشتر و بیشتر میشود. محوطه داخلی منتهی به پلاسکو تردد بسیار بالاست. ماشینهای امدادی مدام در حال رفت و آمدند. بلدوزر و جرثقیلها تیرآهنهای در هم تنیده که کار آواربرداری را سختتر کردهاند با هزار زور و زحمت بیرون میکشند و پشت کامیونها میریزند. کار در قسمت جنوبی به خاطر محدودیت جا نسبت به ضلع شمالی به کندی پیش میرود. این را «جلال ملکی»، سخنگوی آتشنشانی به ما میگوید. او که از ابتدای آتشسوزی در منطقه حضور دارد: «حجم بسیار آوار که بیشترش تیرآهنهای بزرگ و سنگین است کار را بسیار حساس و سخت کرده و از طرفی باید در کمترین زمان آوارها برداشته تا تجسس آغاز شود. بنابراین محیط باید خلوت باشد.» از چهارراه استانبول تا خیابان لالهزار را با فنس و گونی آبیرنگ پوشاندهاند تا نیروهای آتشنشانی و شهرداری با دغدغه کمتری کار کنند. مقابل در ورودی، پلیسها نگهبانی میدهند تا فرد غیرمسئولی داخل نرود و کار با سرعت بیشتری ادامه یابد. بیرون فنسی که آتشنشانها سخت مشغول عملیات هستند، چند زن امدادگر از هلال احمر و آتشنشانی نان و پنیرها را لقمهپیچ میکنند و میفرستند داخل. کمی آنطرفتر ماشین پلیس بین امدادگرها حلیم پخش میکند و ستاد بحران هم چای میدهد. اینجا همه کار میکنند و اگر چند دقیقهای زمان داشته باشند لقمهای غذا میخورند. چند مغازهای آنطرفتر از پلاسکو پارکینگ بزرگی است که تیم دوم عملیاتی از آن ناحیه یعنی ضلع شمالی در حال نبرد با آتش و آوار هستند. برای ورود به این قسمت کار سختی داریم چراکه خبرنگاران را به دلیل احتمال ریزش آوار راه نمیدهند ولی ما با هزار زحمت و اصرار وارد میشویم. 3 بلدوزر و 2 جرثقیل در حال کارند. چند دقیقه روی تل بزرگی از آهن و بتون میروند و آوار را پایین میریزند و بعد از آن برشکارها و جرثقیل کار خود را آغاز میکنند. نزدیک به 30 برشکار پس از توقف در آوار برداری، کپسولهای بزرگ هوابرش را نزدیک تیرآهن میبرند و شروع میکنند به بریدن آهنهای مچاله شدهای که پشت کامیونها جا نمیشوند. «محمود» یکی از برشکارهایی است که 48 ساعت است پایش را از پارکینگ بیرون نگذاشته. او میگوید: «وقتی شنیدم که این اتفاق افتاده به شهرداری منطقه 12 رفتم و بهصورت نیروی داوطلب به اینجا اعزام شدم. آدمهایی که زیر این آوار گرفتار شدهاند، برای کمک به همشهریانشان آمده بودند پس واجب است ما هم هر چه در توان داریم برای نجات آنها به کار بگیریم.» از زمانی که وارد محوطه عملیاتی شدهایم 12 ساعت میگذرد و حتی برای لحظهای کار متوقف نشده است. همه مشغول کارند. کسی را نمیشود پیدا کرد که دستش توی جیبش باشد. از آتشنشان و امدادگر هلال احمر و روحانی گرفته تا خبرنگار و عکاس همه کمک میکنند. مثل کپسولهای هوابرشی که نیروهای هلال احمر و پلیس، کمک میکنند تا به محوطه دیگری منتقل شود. ســـاعت یک بامــــداد است و باران میبارد. کنار آتشنشانهایی ایستادهام که زل زدهاند به کوه آهنی که قصد فرو ریختن ندارد. «حمدالله حمدیپور» آتشنشانی که از ایستگاه 21 کیانشهر به محل حادثه اعزام شده از فداکاری یکی از همکارانش برایمان میگوید و چشمان حاضران پر از اشک میشود: «حسین سلطانی زیر آوار مانده، معلوم نیست زندهاست یا نه! بچهها میگویند وقتی با یکی از آتشنشانها روی بالابر بوده برای نجات یکی دیگر از آتشنشانان که پایش شکسته بود، میرود و وقتی او را به بالابر میرساند به چند ثانیه نمیرسد که ساختمان فرو میریزد و حسین و بقیه فرماندهانی که داخل ساختمان بودهاند همگی زیر آوار میمانند. زن و بچهشان مدام زنگ میزنند و چارهای نداریم که دروغ بگوییم. خدا کند زنده باشند.»خبر میرسد که در ضلع جنوبی پلاسکو پیکر 2 نفر از آتشنشانان را از زیرآوار بیرون آوردهاند. خبر تلخ است و سریع بین آدمهای اینجا میپیچد. اشکهایشان را میتوان زیر باران دید. دست از کار نمیکشند، امیدوار به زنده بودن بقیه.∎
نظر شما