دکتر ایرج کیپور- متخصص حقوق دندانپزشکی | گاهي ثمره درمان بيماران برخلاف انتظار درمانگر به بحراني تأسفبار ختم ميشود. بیمار از درمان ناراضی میشود و برای دادخواهی به ارگانهای قانونی مراجعه میکند. همگي با نمونههایي از آن آشنایي داريم برای آگاهی از عواقب حقوقی به موارد ذیل اشاره میکنیم.
خسارت به دندان
دندانپزشكي در يك درمانگاه، دندان 8 پایين سمت راست بيماري را ميكشد. پس از مدتي، بيمار با اعتراض برميگردد و ادعا ميكند: دندانپزشك تاج دندان 7 سمت راست پایين را شكسته و به ريشه آن آسيب رسانده است. دندانپزشك با این تصور که بیمه مسئولیت مدنی دارد و مشکلی برایش پیش نمیآید، خطاي خود را ميپذيرد و پرداخت ریالی خسارت وارده را به عهده میگیرد. با اينكه دندان هنوز كشيده نشده بود، چون از نظر كميسيون كارشناسي اين دندان ازبينرفته تلقي ميشد خسارت وارده معادل ديه يك دندان خلفي ( 5/2 درصد ديه كامل يك مرد) تعيين شد. دندانپزشك در مقام دفاع باید با داشتن و ارایه مدارك پزشكي از قبيل راديوگرافي اوليه، مطالب پرونده پزشكي و طرح درمان اقدام ميكرد. بديهي است در اين مورد مشخص چون كارشناسان، دندانپزشك را مقصر تشخيص دادهاند، داشتن رضايتنامه و اخذ برائتنامه در رفع يا توجيه مسئوليت موثر نیست. دندانپزشک چون از ابتدا تأمین خسارت وارده را پذیرفته است در استفاده از بیمه دچار مشکل خواهد شد.
مرگ بر اثر عفونت دندان
جواني 15ساله كه خانوادهاش نسبت به آبسه دندانياش كمتوجهي نشان داده بود، با افزايش عفونت ناشي از فعاليتهاي خطرناك باكتريهاي بيهوازي به سرعت حالش به وخامت گرایيده و دچار آبسه عمقيگردن ميشود. بيمار را به بخش اورژانس بيمارستان ميرسانند و توسط جراح فك و صورت، عمل جراحي انجام ميشود. متاسفانه به علت تاخير در رساندن بيمار به بيمارستان، با گسترش فوقالعاده عفونت، علایمي از بروز قانقاريا و... در منطقه حياتي گردن و ميان سينه، حال بيمار به وخامت ميگرايد و پس از 4روز بستري بودن در بخش مراقبتهاي ويژه، پيش از آنكه عمل جراحي ديگري رويش انجام شود، در اثر سپتيسمي ميميرد. خانواده بيمار جوان، پزشكان و كادر بيمارستاني را به كوتاهي در انجام وظيفه متهم كرده و مرگ بيمار خود را ناشي از اعمال آنان معرفي و شكايت ميكنند. كميسيون كارشناسي پس از بررسي پرونده و اعمال جراح و كادر بيمارستاني، مشخصات بيماري و چگونگي گسترش و سرنوشت چنين فرآيندي، شكايت خانواده بيمار را نادرست ارزيابي و اعلام کرد که دندانپزشك، درمانگر و كادر پزشكي همراهش مرتكب قصور پزشكي نشدهاند.
کشیدن اشتباه دندانها
بيماري از دندانپزشك خود شكايت ميكند و مدعي ميشود به نادرست كليه دندانهاي باقيمانده وي را كشيده و با اين كار موجب بيدنداني كامل، اختلال در جويدن غذا و تغيير شكل ظاهري وي شده است. كميسيون كارشناسي به بررسي دادههاي موجود زير پرداخت:
1) راديوگرافي تشخيصي 2) پرونده پزشكي و طرح درمان 3) امضاي بيمار در پاي پرونده و طرح درمان 4) اين تشخيص كه آيا دندانهاي باقيمانده ارزش عضوي داشته و كشيدن آنها انديكاسيون داشته است يا خير. كميسيون كارشناسي روش اتخاذشده براي تشخيص، رضايت بيمار و نحوه درمان بيمار را علمي و اصولي تشخيص داد وكار دندانپزشك را قصور پزشكي ندانست.
قوانین و دندانپزشکی
اينها نمونههایي بود از شكايت هر روزه مراجعهكنندگان به درمانگاهها و مطبهاي دندانپزشکان. آگاهي از مسائل حقوقي و قوانين جاري بر دانشگاههاي علومپزشكي، درمانگاهها و مطبها ميتواند به دانشجويان و فارغالتحصيلان كمك كند نوع رابطه خود را با دنياي پيرامون، براساس ضوابط و مقررات حقوقي تدوين كنند و از دردسر و مشكلاتي كه به ناچار روي خواهد داد، بگريزند. دانشگاه ضوابط و مقرراتي دارد كه دسترسي به آن دشوار نيست ولي قوانين بيرون دانشگاه، از مقررات دوران طرح گرفته تا مطبداري و كار در درمانگاهها پيچيدهتر و دسترسي به آن دشوارتر است. دندانپزشك، چه زماني كه ميخواهد مطبي را افتتاح كند و چه وقتي كه براساس قراردادي معين ميخواهد در يك درمانگاه كار كند يا دستياري استخدام كند یا مسئول فنی کلینیکی شود، بايد بداند كه سرنوشت كارياش با ضوابط و مقرراتي گره خورده و چه بخواهد و چه نخواهد ملزم به رعايت آن است و جهل به قانون موجب تبرئه نميشود. آگاهي به قانونها و آییننامهها فقط براي پاسخگویي به دادگاه نيست. از همان گام نخست اگر فعاليت شغلي و صنفي براساس مقررات حقوقي تنظيم شود، ميتوان از تنشهاي ناگزير يك زندگي فعال اجتماعي بهخصوص از نوع حرفه دندانپزشكي كه هر روز چندين بار خطری جدي و تهديدآميز وارد محل كارشان ميشود، گريخت.
برخورد با تخلفات دندانپزشکان
صاحبخبر -