هوش به دو عامل محیط و ژن بستگی دارد؛ درواقع بخشی از هوش از طریق ژن به کودک منتقل می‌شود اما بخش دیگر آن از طریق محیط می‌تواند تقویت و تضعیف شود. در این گزارش به نقل از گرداب، به پنج روشی که به عقیده بسیاری از روان‌شناسان در افزایش هوش کودکان مؤثر است، اشاره می‌شود.
عمده روان‌شناسان بر این عقیده هستند که مؤثرترین دوره در رشد هوش، دوران کودکی است. در خصوص راه‌های افزایش هوش کودکان وفاق نظری وجود ندارد اما در اینجا به پنج روش که در میان بسیاری از روان‌شناسان مشترک است می‌پردازیم و سپس بررسی خواهیم کرد که آیا فضای مجازی می‌تواند این امکان را برای کاربران و کودکان فراهم کند یا خیر.
بازی کردن
معمولاً گفته می‌شود بهترین بازی‌هایی که در این دوران می‌توان برای کودک فراهم کرد، بازی‌های بدون خشونت است و علاوه بر این‌ها توصیه‌شده است که بازی‌هایی که در این دوران صورت می‌گیرد بازی‌های مکانیکی مانند بازی جعبه‌های چوبی و غیره باشد. به نظر می‌رسد در دوران کودکی استفاده از بازی‌های رایانه‌ای، آسیبی به هوش و تفکر خلاقه کودک وارد نکند اما به‌صورت قطعی هم نمی‌توان ادعا کرد که در رشد کودک مؤثر است. ناگفته نماند درصورتی‌که قرار است کودکان مشغول بازی‌های رایانه‌ای شوند، بهتر است در میان انواع ژانرهای بازی‌های رایانه‌ای، آن‌ها را به بازی‌های رایانه‌ای فکری سرگرم کنیم.
کتاب خواندن
یکی از روش‌های مؤثر در تقویت هوش کودکان کتاب خواندن برای آن‌هاست. این مورد هم در تقویت نیم‌کره چپ کودک مؤثر است و هم توانایی‌های کلامی وی را تقویت می‌کند. ازآنجایی‌که تقویت توانایی‌های کلامی کودک به تقویت بخش منطقی ذهن کودک کمک می‌کند، می‌تواند نقش مهمی در رشد تفکر خلاقه کودک و همین‌طور توانایی تکلم وی داشته باشد. کتاب‌های صوتی و کتاب‌های تعاملی کودکان، که اخیراً در فضای مجازی منتشرشده‌اند، در این زمینه به کودکان کمک بسزایی می‌کند.
اسمگذاری بر روی اشیاء
این توانایی به شناسایی زودتر اشیاء و شناخت ماهیت آن‌ها توسط کودک کمک می‌کند. این موضوع ازاین‌جهت دارای اهمیت بسیاری است که تفاوت‌ها در دنیای واقعی به این صورت برای کودک روشن و آشکار می‌شود و می‌تواند میان اشیاء تمایز قائل شود. در فضای مجازی و به‌خصوص فضاهایی که مخصوص کودکان طراحی می‌شوند (مثلاً سایت‌های مربوط به کودکان یا بازی‌های کودکان زیر پنج سال) شکل اشیاء را به اشکالی ساده‌تر تقلیل می‌دهند تا به این واسطه تشخیص و شناسایی تفاوت‌های موجود میان اشیاء برای آن‌ها ساده‌تر باشد. ازاین‌جهت می‌توان گفت که فضای مجازی، در رشد و تقویت توانایی کودکان در اسمگذاری بر روی اشیاء مؤثر و مفید است. البته باید توجه داشت که فضای مجازی باید به‌عنوان مکمل در شناخت اشیاء توسط کودکان به کار رود.
صحبت کردن
ازجمله عواملی که بسیاری از روان‌شناسان کودک بر آن تأکیددارند، صحبت کردن با کودک است. توانایی‌های کلامی کودک هنگامی‌که والدین وی با او صحبت می‌کنند و او مورد خطاب قرار می‌گیرد رشد پیدا می‌کند. به‌علاوه، کودک در شناخت اشیاء تواناتر می‌شود. به نظر می‌رسد فضای مجازی، پتانسیل‌های فضای حقیقی را ندارد تا بتواند به واکنش‌های کودک در هنگام صحبت کردن با وی، پاسخ مثبتی ارائه دهد.
توجه کامل به کودکان
کودکان چه ازنظر نیازهای مادی و چه ازنظر نیازهای روانی و عاطفی‌ای که دارند نیازمند توجه کامل هستند. ازاین‌جهت می‌توان گفت توجه درست و کامل به کودک می‌تواند تمامی این نیازها را پوشش دهد. در فضای مجازی، توجه به کودک از سوی یک شخصیت حقیقی که علقه عاطفی با کودک دارد به شخصیتی مجازی تبدیل می‌شود که کودک توانایی درک مختصات آن را ندارد. علاوه بر این کودک نیاز به لمس محبت و شناسایی منبع آن دارد که دریافت این مهم در فضای مجازی امکان‌پذیر نیست.
به نظر می‌رسد درزمینه تقویت رشد کودکان به فضای مجازی باید به‌عنوان نوعی «ابزار» نگریسته شود. درواقع باید به فضای مجازی به‌عنوان فضایی مکمل برای تربیت و رشد قوای ذهنی کودک نگاه کرد و نه به‌عنوان فضایی که می‌توان تمامی اطلاعات را از آن به دست آورد، نیازهای کودک را به‌واسطه آن مرتفع کرد و امکان ارتباط مثبت و مؤثر را در کودک تقویت کرد.