لزوم توجه به <دوختولوک>، عروسک دستساز قشمی
صاحبخبر - بندرعباس ـ کلثوم سلطانی/ امروزه با گسترش استفاده از عروسکهای مدرن و وارداتی متأسفانه کمتر مادر جنوبی یافت میشود که برای فرزندش عروسکی دست ساز(دوختولوک) درست کند، این عروسکهای تولیدی بیشتر جنبه تشریفاتی و تزئینی دارد و به عنوان نمادی از صنایع دستی بومی جزیره قشم مورد استقبال گردشگران داخلی و خارجی قرار میگیرد. این در حالی است که افراد بومی استفاده چندانی ازاین تولیدات را ندارند و متأسفانه کودکان نیز رغبتی برای بازی با عروسکهای دستساز از خود نشان نمیدهند. عروسکهای سنتی جزیره قشم مانند دیگر اقوام، بازیچهای برای کودکان هستند که مادران از طریق آنها درس زندگی و محبت را آموزش میدهند، عروسکهایی با ظاهری ساده که در عین سادگی دنیایی از رنگ را در خود جمع کرده و محصول هنر و عشق مادرانه و جزئی از هویت فرهنگی مردمان این جزیره محسوب میشوند. این عروسکها علاوه بر بازی کودکانه به نوعی وظیفه آموزش شیوه زندگی، شناساندن شخصیتها و آشنا کردن کودکان با مراحل زندگی را بر عهده دارند. «سمیه گرامی» رئیس واحد صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم با بیان اینکه در ساختار درونی هر یک از عروسکها معانی پنهان و آشکاری نهفته است که گستره وسیعی را دربرمیگیرد، گفت: پرداختن به این عروسکها از دو جهت اهمیت دارد اول برای معرفی و شاید تبلیغ حیاتشان در ادوار آتی و دوم ایجاد پیوند میان آنها و نمایشهای عروسکی در وجوه الگوپذیری و اخذ مفاهیم زیباشناختی است. گرامی خاطرنشان کرد: این عروسکها با لباسهای متنوع، صورت سازی، تزئینات و مواد مصرفی، متأثر از فرهنگ بومی جنوب ایران است که در ساخت آنها از جنسیتهای مذکر و مؤنث الگوبرداری شده است. در حال حاضر با تشکیل شرکتهای تعاونی صنایع دستی در جزیره قشم تعدادی از اعضای تعاونی به ساخت عروسک مشغول هستند و عروسکها تولیدی در فروشگاههای هنری بومی و نمایشگاههای مختلف عرضه میشود و به عنوان هنر محلی همراه با دنیایی از رنگ، مورد توجه گردشگران قرار میگیرد.گفتنی است، دوختولوک، عروسک دستساز زنان جزیره قشم به عنوان دومین عروسک ملی، در فهرست آثار ناملموس کشور به ثبت رسیده است.∎