آرمان امروز: یک روز بعد از اینکه وزیر امور اقتصادی و دارایی مقاومت بسیار سخت دستگاه‌های دولتی در تمامی مراحل واگذاریها، وضعیت نامناسب شرکتهای باقی‌مانده در سبد خصوصی‌سازی و شرایط نامساعد بازار سرمایه را سه دلیل عمده شکست خصوصی‌سازی در ایران دانست، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز خصوصی‌سازی را موجب بیکار شدن کارگران دانست. در سال‌های اخیر بر اساس توصیه کارشناسان اقتصادی خصوصی کردن اقتصاد ایران بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. تحلیلگران مسائل اقتصادی بر این باورند که یکی از ضعف‌های اساسی اقتصاد ایران دولتی بودن آن است که پویایی و بازدهی آن را کم می‌کند. بر این اساس خصوصی‌سازی اقتصاد در دستور کار قرار گرفته است، اما آن‌طور که برآورد‌ها نشان می‌دهد در این زمینه موفقیت چندانی حاصل نشده است. به اذعان وزیر امور اقتصادی و دارایی تنها حدود ۱۳ درصد از واگذاری های انجام شده به بخش خصوصی واقعی و بقیه شبه دولتی بوده است. این مساله به نوعی به معنای شکست خصوصی‌سازی در ایران است، حال آنکه همچنان کارشناسان بر این مساله تاکید می‌کنند که اقتصاد ایران چاره‌ای جز خصوصی‌سازی ندارد.
دلایل شکست خصوصی‌سازی
وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به دلایل عدم توفیق اجرای سیاست خصوصی‌سازی در کشور گفته است: موافق تعیین اهلیت در واگذاریها نیستم. به‌علاوه اینکه اصلاح ساختار شرکتها پیش از واگذاری حرف قشنگ اما نشدنی است. به گزارش تسنیم، علی طیب نیا ادامه داده است: مقاومت بسیار سخت دستگاه‌های دولتی در تمامی مراحل واگذاریها مهم‌ترین دلایل سه گانه عدم توفیق اجرای سیاست خصوصی‌سازی در کشور است. او افزوده است: وضعیت نامناسب شرکتهای باقی‌مانده در سبد خصوصی‌سازی نیز دومین دلیل است که با توجه به زیان‌ده بودن و وضعیت نامناسب این شرکتها، در عمل کار ارزشگذاری بنگاه‌های دولتی را با مشکل مواجه کرده است.به گفته طیب نیا سومین دلیل عدم توفیق خصوصی‌سازی نیز این است که در دو سال گذشته شرایط بازار سرمایه نامناسب بوده است که این موضوع نه تنها اجرای سایست خصوصی‌سازی در کشور بلکه برخی بخش ها از اقتصاد، از جمله نهادهایی چون بانکها را هم با مشکل مواجه کرده است.او اضافه کرده است: خوشبختانه امسال وضعیت بازار سرمایه نسبت به دو سال گذشته بهتر است که این موضوع امکان فروش شرکتهای دولتی را افزایش می دهد و اگر در شیوه قیمت‌گذاری سهام شرکتهای دولتی، اصلاحاتی را انجام دهیم و در صورتی که مقاومتها نیز کمتر شود، می توانیم به موفقیت اجرای خصوصی‌سازی در کشور امیدوار باشیم. وزیر امور اقتصادی و دارایی همچنین در خصوص تعیین اهلیت در واگذاریها تصریح کرده است: شخصا موافق تعیین اهلیت در واگذاریها نیستم چرا که تجربه نشان می دهد زمانی که اهلیت مبنای واگذاریها باشد، خصوصی‌سازی وارد شیوه هایی همچون واگذاری از طریق مذاکره می‌شود که این نوع واگذاری با اگر و اماهای زیادی مواجه است. به‌علاوه اینکه تجربه تعیین اهلیت در واگذاریها در سال‌های گذشته تجربه خوبی نبوده است. به گفته او در برخی مواقع اظهارنظرهایی می شود که بهتر است دولت ابتدا اقدام به اصلاح ساختار شرکتها و پس از آن اقدام به واگذاری سهام خود کند که بر این اساس باید گفت این موضوع حرف قشنگ اما نشدنی است، چرا که اگر بتوانیم ساختار شرکتها را اصلاح و سودآورشان کنیم دلیلی ندارد که دیگر آنها را واگذار کنیم.
تبعات خصوصی‌سازی صوری
همچنین روز گذشته وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی خصوصی‌سازی را موجب بیکار شدن کارگران دانست و گفت: کارخانه‌ها را به اسم خصوصی‌سازی واگذار کردیم که کارمندان بروند خارج شهر و تصدی‌گری‌ها کم شود، اما عملا به بیکار شدن کارگران دامن زدیم. به گزارش ایسنا، علی ربیعی اظهار کرد: متاسفانه به جای مفهوم خصوصی‌سازی در کشور تجاری‌سازی دنبال شد و برنامه‌های ما عمدتا تغییرات اساسی در زندگی اقشار پایین ایجاد نکرد، حتی ۷۵۰ میلیارد دلاری که با شعار عدالت در کشور توزیع شد نتیجه‌ای جز این نداشت که فقیر و حاشیه‌نشین همچنان در جای خود نشستند. او با بیان اینکه در ایران به تفکر و اندیشه تعاون نیاز داریم، تصریح کرد: دلیل نیاز به اندیشه تعاون این است که انواع برنامه‌های توسعه، زندگی مردم را متحول نکرده است. در هشت سال گذشته با انبوهی از کسری رشد روبه‌رو بودیم. البته در دوره‌ای هم با فرازونشیب رشد مواجه شدیم، ولی تحولی در زندگی مردم رخ نداد، بنابراین برای تحول در جامعه، اقتصاد و معیشت مردم نیازمند تعاون هستیم. به گفته وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای پاسخگویی به نیاز اجتماعی نیازمند تعاونی‌ها هستیم و لازمه ارتقای نقش طبقات متوسط و کم‌درآمد تعاون است. ربیعی خاطر نشان کرد: اگر می‌خواهیم شاخص‌های عدالت اجتماعی را بالا ببریم، باید طبقات کم‌درآمد را ارتقا بدهیم و بهترین قالبی که می‌تواند به تحقق این امر کمک کند، تعاونی‌ها هستند.
دوره تعاون به سر نرسیده است
او در عین حال خطاب به کسانی که مدعی‌اند دوره تاریخی تعاون سپری و تمام شده است، ادامه داد: اگر دوره تعاون به سر رسیده آیا اقتصاد ایران بازتر و آزادتر از اقتصاد آمریکا شده است. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: اقتصاد ایران از اقتصاد کره، برزیل و ژاپن آزادتر نیست، طبعا بستر کار تعاون را داریم، ولی وقتی که نمی‌توانیم کاری انجام بدهیم به ساده‌ترین دلیل توجیهی بسنده می‌کنیم. ربیعی با تاکید بر ضرورت گسترش تعاونی‌ها در کشور خاطرنشان کرد: هر زمان از گسترش تعاون حرف زدیم گفتند به قانون نیاز است در حالی که خروارها قانون داریم و تنها باید تغییر ذهنیت در تعاون ایجاد کنیم. او با اشاره به برنامه اشتغال فراگیر ضد فقر دولت، گفت: تعاونی‌ها می‌توانند در مسیر اشتغال فراگیر و ضد فقر باشند و راهی برای بهتر زندگی کردن مردم به شمار آیند.
∎