در ادامه این مطلب آمده است: صنعت نساجی در ایران در دوره ای خاص بیش از سایر صنایع مورد توجه قرار گرفته بود. توسعه و بهبود این صنعت، از طریق ایجاد درآمد به واسطه صادرات می تواند روشی برای حذف وابستگی کشور به منابع درآمدی نفتی باشد. چنانچه هند، ترکیه و چین در این زمینه موفق عمل کردند. سرمایه‌گذاری در این عرصه از سال 1990 میلادی با مبلغی حدود 120 میلیون دلار آغاز شده و بیشترین آن از سال 80 تا 85 است که بیشترین تمرکز نیز در استان اصفهان بوده که بیش از 350 میلیون دلار سرمایه‌گذاری شده است.پس از سال 85 نیز به دلیل تحریم ها شاهد کاهش سرمایه‌گذاری در این صنعت بوده ایم ، البته باید توجه داشت این نوسانات در دیگر صنایع نیز وجود داشته است.
بررسی ها نشان می دهد که صنعت پوشاک با 423 میلیارد دلارصادرات در سال 2013 ، بیش از 55 % از صادرات صنایع نساجی و پوشاک جهان و 4 % از صادرات کالاهای صنعتی جهان و2.5 % کل محصولات صادراتی جهان را شامل می گردد . صادرات پوشاک کشور با 64میلیون دلار صادرات سهم 0.02 % درصادرات پوشاک جهان دارا می باشد.
هم چنین صادرات پوشاک تنها 9 درصد از صادرات منسوجات ایرانی را شامل می شود در حالیکه در کشور چین 62 درصد صادرات نساجی به پوشاک اختصاص دارد. این موضوع یکی از دلایل عقب ماندگی صنعت پوشاک کشور و عدم موفقیت آن در بحث صادرات را نشان می دهد. این روزها نساجی به عنوان یکی از سرمایه های بزرگ و بالقوه کشور همواره با کم توجهی و بی مهری مسوولان و دولت روبرو بوده و جایگاه خود را آن طور که باید در اقتصاد کشور بدست نیاورده است. سرمایه گذاری اندک، مدیریت نامناسب، واردات بی رویه و قاچاق سبب کندی پیشرفت صنعت نساجی شده است.
علاوه بر این به سبب تحریم های اعمال شده به کشور در سال های اخیر، خلاء بزرگی در جذب سرمایه گذار در این حوزه به وجود آمده است. همچنین تحریم ها مانع از ورود تجهیزات نوین صنعت نساجی شد تا موجب بی بهره ماندن کشور از پیشرفت های تکنولوژیکی دنیا شود که در نتیجه این امر، بسیاری از طرح های توسعه ای این صنعت متوقف شده است. عدم پایداری و ثبات قوانین کشور نیز سبب شد سرمایه گذاران داخلی نیز نتوانند این کاستی ها را جبران کنند.
از سوی دیگر گذر زمان باعث فرسودگی دستگاه ها و ماشین آلات نساجی شد تا هزینه های اداره کارخانه ها افزایش پیدا کند و مدیران که قادر به نوسازی و به کارگیری تکنولوژی جدید نبودند، به تدریج کیفیت محصولات تولیدی شان کاهش یافت و به نوعی باعث ایجاد رکود در این صنعت شد. در این شرایط کالاهای تولیدی توان رقابت با محصولات خارجی را نداشتند و سرمایه گذاری ها بطور چشمگیری کاهش یافت .
در حال حاضر آمار رسمی از قاچاق در دست نیست و بطور نسبی 55 تا 60 درصد منسوجات به صورت قاچاق و تنها40 درصد محصولات نساجی را تولید داخل و واردات از مبادی رسمی تشکیل می دهد. در طول سال‌های اخیر واردات قاچاق کالا در بخش پوشاک و نساجی به معضلی تبدیل شده است که به تثبیت رکود در این بخش انجامیده است. زیرا به دلیل آسان بودن قاچاق واردات کالای نساجی ، این کالا بیشتراز کالاهای سایر صنایع قاچاق می‌شود . مردم در حال حاضر با قدرت خرید اندکی روبه‌رو هستند.
در نتیجه کالاهایی که به‌واسطه قاچاق وارد کشور می‌شوند، به دلیل اینکه حقوق ورودی را پرداخت نمی‌کنند، با قیمت تمام‌شده کمتری به دست مصرف‌کننده می‌رسند. در حال حاضر تاثیر قاچاق بر تولیدات داخلی به گونه‌ای چشمگیرشده است که رقابت نابرابری را در این عرصه شاهد هستیم.و قاچاق بازار را به تسخیر و تولید کنندگان را به زانو در آورده است.
لازم است در میان مردم فرهنگ سازی کنیم که تا آنجا که می‌توانند کالای قاچاق کمتر بخرند. بدانیم با خرید هر کالای خارجی و قاچاقی ، در واقع یک کارگر ایرانی را بیکار می‏کنیم. بر اساس آمارهای موجود، متوسط هزینه مورد نیاز جهت ایجاد اشتغال برای یک نفر در صنایع نساجی در حدود 25 درصد از متوسط هزینه ایجاد اشتغال یک نفر در کل صنعت کشور می‌باشد.
آنگونه که آمارها می گوید، سالانه حدود 2 میلیارد و 600 میلیون دلار پوشاک به سمت ایران هدایت می شود درحالیکه 20 هزار واحد صنفی دوزندگی در ایران فعالیت دارند و این واحدها برای 300هزار نفر شغل ایجاد کرده است که مجبورند در شرایط نابرابر با برندهای خارجی رقابت کنند. کشورهایی که مشکل اشتغال دارند، توانستند با گسترش این صنعت، اشتغال خود را به ظرفیت تکمیل برسانند.
اما اکنون که تحریم ها در حال کم رنگ شدن هستند، در صورت حمایت، صنعت نساجی می تواند ضمن شکوفایی رونق اقتصادی را به همراه آورد. صنعت نساجی برای ادامه حیات خود و پویایی در تولید نیاز به حمایت جدی دولت دارد و در صورت عدم حمایت چه بسا بسیاری از واحدهای نساجی کشور به تعطیلی کشیده شود. در سال‌های دور، ایران یکی از صادرکنندگان مطرح پنبه به شمار می‌آمد اما در حال‌ حاضر بخش اندکی از نیاز واحدهای نساجی را تأمین می‌کند.
باید تأمین مواد اولیه نساجی مانند پنبه، ویسکوز و پلی‌استر از سوی دولتمردان و متولیان صنعت و کشاورزی ساماندهی شود.به هرحال صنعت نساجی و پوشاک امروزه یکی از صنایع درآمد زا در دنیاست ؛ امید است توجه به پتانسیل بالای صنعت نساجی در رفع نیازهای داخلی کشور، به کارگیری مدیران شایسته، تامین مالی، تجهیز کارخانه ها به ماشین آلات پیشرفته، نظارت بر واردات و جلوگیری از قاچاق بی رویه، به کارگیری نیروهای متخصص و آموزش دیده در پیشبرد اهداف این صنعت مورد توجه قرار گیرد تا چرخه های فعالیت اقتصادی در صنعت نساجی تکمیل شود.
*منبع: روزنامه تفاهم، 14شهریور 1395
**گروه اطلاع رسانی**9370**9131