به گزارش خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، داراییهای موزه ملی افغانستان طی سالهای گذشته آمار زیاد بازدیدکنندگان را به خود جلب کرده و به عنوان یکی از مکانهای گردشگری پایتخت افغانستان برشمرده میشود.
با وجود فراز و فرودهای زیاد تحمیل شده به موزه ملی افغانستان، اما این موزه هماکنون نیز یکی از با ارزشترین موزههای کشورهای منطقه به شمار میرود.
اما رسانههای محلی افغانستان با انتشار گزارشهایی مسئولان موزه ملی را جهت باز نگرداندن آثار غارت شده این کشور متهم میکنند.
خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، برای بحث و بررسی در مورد داشتههای این موزه با «محمدفهیم رحیمی» رئیس موزه ملی افغانستان به گفتوگو نشسته است.
«محمدفهیم رحیمی» رئیس موزه ملی افغانستان در گفتوگو با خبرنگار ما، از وجود بیش از 60 هزار اثر تاریخی و باستانی در این مرکز یاد کرد و گفت: در سال 1922 برای نخسینبار دولت کابل قرارداد حفریات باستانشناسی را با فرانسویها امضا کرد و تا پیش از جنگهای داخلی موزه ملی با حفریات انجام شده و جمعآوری آثار بیش از 100 هزار اثر تاریخی را در خود گنجانیده بود، اما با آغاز جنگ داخلی حدود 70 درصد این آثار به غارت رفت.
وی افزود: در زمان دولت طالبان با وجود اینکه فعالیتهای اندکی در حوزه حفظ آثار باستانی صورت گرفته بود، اما حدود 250 اثر توسط همین گروه نابود شد.
رئیس موزه ملی افغانستان تصریح کرد: موزه ملی از سال 2002 تاکنون توانسته بیش از 30 هزار آثار تاریخی را از کشورهای «دانمارک»، «ایران»، «نروژ»، «سویس»، «آمریکا»، «انگلیس» و «ژاپن» دوباره به افغانستان انتقال دهد.
وی همچنین گفت: این آثار توسط قاچاقچیان آثار فرهنگی به غارت برده شده بود و کشورها در آن دخالتی نداشتند، اما بازارهای بزرگ آثار تاریخی در این کشورها موجود بوده که آثار غارت شده در آن خرید و فروش میشود.
وی برگزاری 2 نمایشگاه در کشورهای کره جنوبی و چک را یکی دستاوردهای مهم موزه ملی دانست و همچنین گفت: آثار حفظ شده که در جنگهای داخلی غارت نشده بود، از سال 2007 تاکنون در بیش از 12 کشور و 19 موزه جهان تحت نام «نمایشگاه گنجینههای افغانستان» به نمایش گذاشته شده که اکنون این نمایشگاه در شهر «سیول» کره جنوبی در حال برگزاری است.
رحیمی با استقبال از حمایت دولت وحدت ملی از آثار فرهنگی افزود: دولتمردان باید در تمام بخشها از موزه ملی افغانستان نیز حمایت کنند.
وی بازدید شهروندان داخلی و خارجی بویژه نسل جوان از موزه ملی را قابل تقدیر دانست و تأکید کرد: آمار بازدیدکنندگان موزه ملی با گذشت هر روز افزایش مییابد و هماکنون این موزه حدود 300 بازدیدکننده در روز دارد.
رئیس موزه ملی افغانستان با بیان اینکه در ولایتهای افغانستان نیز موزههایی تأسیس خواهد شد، گفت: ایران، افغانستان و کشورهای منطقه دارای تاریخ و فرهنگ مشترک هستند و این کشورها باید تلاش کنند تا با حفظ میراثهای تاریخی و فرهنگی خود از دستبرد بیگانگان به آن جلوگیری کنند.
*** مشروح این گفتوگو به شرح ذیل است ***
فارس: مخاطبان ما دوست دارند، در مورد موزه ملی افغانستان اطلاعات کافی داشته باشند، در این مورد بفرمایید؟
رحیمی: موزه ملی افغانستان با گذشته تاریخی، برای نخستینبار تهداب و جمعآوری آثار آن در زمان زمامداری «حبیبالله خان» در اواخر قرن 19 آغاز شد، اما به عنوان مکان رسمی جمعآوری آثار تاریخی و باستانی، پس از استقلال افغانستان در زمان «امانالله خان» آغاز بکار کرد.
برای نخستینبار موزه ملی افغانستان در سال 1919 در ساختمان «رستوران باغبالا» تأسیس شد و پس از آن در سال 1925 این مرکز به «قصر کوتیباغچه» یا «کاخ ریاست جمهوری کنونی» انتقال یافت و پس از آن در سال 1931 به ساختمان کنونی که در آن زمان ساختمان «شهرداری کابل» بود، انتقال پیدا کرد.
اکثر آثار آن زمان موزه، ریشه در تاریخ و فرهنگ افغانستان داشت که از آن جمله میتوان به پرچمهای مجاهدین و ابزار پهلوانان جنگی افغانستانی نام برد.
در سال 1922 برای نخسینبار دولت کابل قرارداد حفریات باستانشناسی را با فرانسویها امضا کرد و تا پیش از جنگهای داخلی موزه ملی با حفریات انجام شده و جمعآوری آثار بیش از 100 هزار اثر تاریخی را در خود گنجانیده بود، اما با آغاز جنگ داخلی حدود 70 درصد این آثار به غارت رفت.
در زمان دولت طالبان با وجود اینکه فعالیتهای اندکی در حوزه حفظ آثار باستانی صورت گرفته بود، اما حدود 250 اثر توسط همین گروه نابود شد.
پس از تشکیل دولت موقت در سال 2004 موزه ملی دوباره به فعالیت آغاز کرد و این فعالیت روز به روز گستردهتر شد تا اینکه اکنون مردم افغانستان از سراسر کشور برای بازدید از این مرکز به کابل میآیند.
فارس: با وجود غارت آثار باستانی و انتقال آن به خارج، چرا این آثار بازگردانده نشد؟
رحیمی: موزه ملی از سال 2002 تاکنون توانسته بیش از 30 هزار آثار تاریخی را از کشورهای «دانمارک»، «ایران»، «نروژ»، «سویس»، «آمریکا»، «انگلیس» و «ژاپن» دوباره به افغانستان انتقال دهد.
این آثار توسط قاچاقچیان آثار فرهنگی به غارت برده شده بود و کشورها در آن دخالتی نداشتند، اما بازارهای بزرگ آثار تاریخی در این کشورها موجود بوده که آثار غارت شده در آن خرید و فروش میشود.
فارس: مهمترین دستاوردهای موزه ملی طی 14 سال گذشته چیست؟
رحیمی: موزه ملی افغانستان تاکنون دستاورهای بزرگی داشته که از آن جمله برگزاری 2 نمایشگاه بزرگ آثار تاریخی افغانستان در کشورهای «کره جنوبی» و «چک» است.
آثار حفظ شده که در جنگهای داخلی غارت نشده بود، از سال 2007 تاکنون در بیش از 12 کشور و 19 موزه جهان تحت نام «نمایشگاه گنجینههای افغانستان» به نمایش گذاشته شده که اکنون این نمایشگاه در شهر «سیول» کره جنوبی در حال برگزاری است.
همچنین نمایشگاه دیگری تحت عنوان «آثار حفظ شده منطقه باستانی مسعینک» در موزه ملی کشور چک برگزار شده که اکثر آثار تاریخی و باستانی منطقه «مس عینک» را در خود گنجانیده است.
دستاورد دیگر موزه ملی افغانستان، بازسازی ساختمان این مرکز است، زیرا این ساختمان در زمان جنگ آسیبهای جدی را متحمل شده بود.
فارس: در مورد داشتههای کنونی موزه ملی بفرمایید؛ اکنون چند اثر تاریخی در این مکان موجود است؟
رحیمی: حدود 60 هزار اثر تاریخی اکنون در موزه ملی موجود بوه و همینطور پایگاه داده «Data Base» موزه ملی با معیارهای جهانی ساخته شده و از آن طریق آمار دقیق آثار موجود را هرازگاهی مورد بررسی قرار میدهیم.
فارس: رویکرد دولت وحدت ملی در قبال موزه ملی چگونه است؟
رحیمی: رهبران دولت وحدت ملی اهمیت ویژهای به میراثهای فرهنگی و آثار تاریخی قایل هستند که میتوان از بازسازی کاخ تاریخی «دارالامان» نام برد، زیرا در سالهای گذشته این بنای تاریخی بازسازی نشده بود، اما رهبران دولت وحدت ملی مبلغ هنگفتی را برای بازسازی آن در نظر گرفتند.
فارس: بازدید اتباع داخلی و خارجی بویژه نسل جوان کشور را از موزه ملی چگونه است؟
رحیمی: بازدید شهروندان داخلی و خارجی بویژه نسل جوان از موزه ملی قابل تقدیر بوده و آمار آنها با گذشت هر روز افزایش مییابد، اما هماکنون موزه ملی حدود 300 بازدیدکننده در روز دارد.
آمار بازدیدکنندگان موزه ملی نسبت به سالهای گذشته افزایش یافته و سالانه هزاران شهروند داخلی و خارجی از این مکان باستانی بازدید میکنند.
فارس: برنامه شما برای افزایش ظرفیتهای موزه ملی چیست؟
رحیمی: برای رشد این مرکز برنامههای وسیع و خوبی را روی دست داریم و همینطور دیدگاههای وسیع برای توسعه آن وجود دارد، به همین منظور در تلاش هستیم تا موزههای بیشتری را در ولایتهای کشور ایجاد کرده و همین طور کمپلیکس موزهها را در پایتخت ایجاد کنیم.
برای برآورده شدن این خواستها گامهای ابتدایی برداشته شده و کار اعمار ساختمان جدید در کنار ساختمان کنونی موزه ملی نیز برای ایجاد این کمپلیکس آغاز شده است.
فارس: با توجه به چالشها و دستاوردهای موزه ملی، خواست شما از رهبران دولت وحدت ملی چیست؟
رحیمی: رهبران دولت وحدت ملی که از نگهداری میراثهای فرهنگی اعلام حمایت کرده، باید در هر بخش حمایت خود را با موزه ملی نیز اعلام کنند.
فارس: پیام شما به ملت افغانستان چیست؟
رحیمی: مردم و جوانان افغانستان به میراثهای فرهنگی خود احترام بگذارند، زیرا این میراثها بیانگر هویت ملی و منطقهای آنها بوده و در بخش نگهداری از آن با اداره موزه ملی و دولت افغانستان همکار باشند.
فارس: سخن آخر؟
رحیمی: ایران، افغانستان و کشورهای منطقه دارای تاریخ و فرهنگ مشترک هستند و این کشورها باید تلاش کنند تا با حفظ میراثهای تاریخی و فرهنگی خود از دستبرد بیگانگان به آن جلوگیری کنند.
انتهای پیام/ح
∎