دکتر محمدجواد ظریف سند الحاق ایران به پیمان مودت و همکاری آسهآن را ۱۶ شهریور در لائوس امضاء میکند.
به گزارش ایسنا، پیمان مودت و همکاری آسهآن که به پیمان اول بالی هم شهرت دارد، فوریه سال ۱۹۷۶ توسط کشورهای اندونزی، مالزی، تایلند، فیلیپین و سنگاپور که در آن زمان اعضای آسهآن را تشکیل میدادند، به امضا رسید. سایر اعضای آسهآن بهتدریج و بعد از عضویت در آسهآن این پیمان را امضا کردند. معاهده مذکور دستور کاری برای رفتار دولتهای عضو آسهآن با یکدیگر است و دو اصل حل و فصل مسالمتآمیز اختلافات و مداخله نکردن در امور داخلی یکدیگر مورد توجه جدی آن است.
مهمترین هدف این معاهده ،تلاش کشورهای عضو برای برقراری صلح دائمی، همبستگی و اتحاد همیشگی و همکاریهای مردمی بوده است. بر اساس مفاد این معاهده، امضاکنندگان آن باید اختلافات خود را به صورت صلحآمیز و از طریق مشاوره و گفتگو حل کنند؛ بنابر این هدف این پیمان گسترش همکاری در زمینههای مختلف از جمله توسعه اقتصادی و صلح و ثبات در جنوب شرقی آسیا ست و احترام به استقلال، حاکمیت، برابری، تمامیت ارضی و هویت همه ملتها از جمله اصول مهم این پیمان بهشمار میروند.از نظر معاهده مذکور پیوستن دیگر کشورها اعم از کشورهای حاضر در منطقه یا خارج از آن مجاز است. ماده ۱۸ معاهده به مساله پیوستن کشورها به معاهده پرداخته است و بر اساس این ماده ،امکان پیوستن دیگر کشورهای منطقه (به جز امضا کنندگان اولیه آن) پیشبینی شده است. در چارچوب زمینهسازی برای پیوستن دیگر کشورها به این معاهده و تحقق هدف آسهآن در محوریت قرار گرفتن در تحولات و مهندسی منطقه، این ماده طی دو مرحله و در سالهای ۱۹۸۷ و ۱۹۹۸ اصلاح شد. بر اساس اصلاحات فوقالذکر الحاق کشورهای خارج از منطقه به این معاهده مجاز و منوط به رضایت کشورهای عضو آسهآن است .اکنون به غیر از ۱۰ عضو آسهآن، ۲۲ کشور دیگر به همراه اتحادیه اروپا این معاهده را امضا کردهاند. با تصویب الحاق ۴ کشور دیگر در نشست اخیر در لائوس در ژوییه ۲۰۱۶، مجموعا ۳۶ کشور به این پیمان ملحق شده و اصول مندرج در آن را بهعنوان مبنا و پایه تنظیم روابط و رفتار با کشورهای منطقه پذیرفتهاند. آسهآن در ارتباط با تمایل دیگر کشورها بهمنظور پیوستن به این پیمان سه معیار کلی را در نظر میگیرد:
۱- کشور متقاضی عضویت در پیمان از جمله کشورهایی باشد که بهعنوان شریک گفتوگویی از طرف آسهآن مورد شناسایی قرار گرفته باشد.
۲- کشور متقاضی در زمره قدرت بزرگی باشد که میتواند در صلح و پیشرفت آسهآن، ایفای نقش کند.
۳- کشور متقاضی از جمله کشورهای دارای رابطه ارزشمند و گسترده با آسهآن باشد.
سابقه اقدامات ایران برای پیوستن به آسهآن
از آنجا که الحاق به این پیمان بهعنوان پیششرط اصلی برقراری روابط سازماندهی شده و منظم با آسهآن تلقی میشود، از ۱۳۹۰ تلاشها برای پیوستن ایران به پیمان مذکور شروع شد. در چارچوب همین اقدامات در سال ۱۳۹۲ نامهای رسمی به امضای صالحی، وزیر وقت امور خارجه خطاب به همتای برونیایی وی بهعنوان رئیس دورهای آسهآن مبنی بر تمایل ایران در پیوستن به پیمان مودت و همکاری ارسال شد. از این مقطع تلاشها و رایزنیهای سیاسی فراوانی در مرکز و نمایندگیهای حوزه برای لابی با مقامات کشورهای آسهآن بهمنظور جلب حمایت آنها بهعمل آمد که بهصورت مختصر میتوان به اقداماتی چون برگزاری دو دور جلسه توجیهی مدیرکل منطقه ای با سفیران آسهآن در تهران، طرح موضوع الحاق ایران در سفر دورهای ظریف وزیر امور خارجه ایران به کشورهای منطقه در اسفندماه ۹۴ اشاره کرد.
∎
به گزارش ایسنا، پیمان مودت و همکاری آسهآن که به پیمان اول بالی هم شهرت دارد، فوریه سال ۱۹۷۶ توسط کشورهای اندونزی، مالزی، تایلند، فیلیپین و سنگاپور که در آن زمان اعضای آسهآن را تشکیل میدادند، به امضا رسید. سایر اعضای آسهآن بهتدریج و بعد از عضویت در آسهآن این پیمان را امضا کردند. معاهده مذکور دستور کاری برای رفتار دولتهای عضو آسهآن با یکدیگر است و دو اصل حل و فصل مسالمتآمیز اختلافات و مداخله نکردن در امور داخلی یکدیگر مورد توجه جدی آن است.
مهمترین هدف این معاهده ،تلاش کشورهای عضو برای برقراری صلح دائمی، همبستگی و اتحاد همیشگی و همکاریهای مردمی بوده است. بر اساس مفاد این معاهده، امضاکنندگان آن باید اختلافات خود را به صورت صلحآمیز و از طریق مشاوره و گفتگو حل کنند؛ بنابر این هدف این پیمان گسترش همکاری در زمینههای مختلف از جمله توسعه اقتصادی و صلح و ثبات در جنوب شرقی آسیا ست و احترام به استقلال، حاکمیت، برابری، تمامیت ارضی و هویت همه ملتها از جمله اصول مهم این پیمان بهشمار میروند.از نظر معاهده مذکور پیوستن دیگر کشورها اعم از کشورهای حاضر در منطقه یا خارج از آن مجاز است. ماده ۱۸ معاهده به مساله پیوستن کشورها به معاهده پرداخته است و بر اساس این ماده ،امکان پیوستن دیگر کشورهای منطقه (به جز امضا کنندگان اولیه آن) پیشبینی شده است. در چارچوب زمینهسازی برای پیوستن دیگر کشورها به این معاهده و تحقق هدف آسهآن در محوریت قرار گرفتن در تحولات و مهندسی منطقه، این ماده طی دو مرحله و در سالهای ۱۹۸۷ و ۱۹۹۸ اصلاح شد. بر اساس اصلاحات فوقالذکر الحاق کشورهای خارج از منطقه به این معاهده مجاز و منوط به رضایت کشورهای عضو آسهآن است .اکنون به غیر از ۱۰ عضو آسهآن، ۲۲ کشور دیگر به همراه اتحادیه اروپا این معاهده را امضا کردهاند. با تصویب الحاق ۴ کشور دیگر در نشست اخیر در لائوس در ژوییه ۲۰۱۶، مجموعا ۳۶ کشور به این پیمان ملحق شده و اصول مندرج در آن را بهعنوان مبنا و پایه تنظیم روابط و رفتار با کشورهای منطقه پذیرفتهاند. آسهآن در ارتباط با تمایل دیگر کشورها بهمنظور پیوستن به این پیمان سه معیار کلی را در نظر میگیرد:
۱- کشور متقاضی عضویت در پیمان از جمله کشورهایی باشد که بهعنوان شریک گفتوگویی از طرف آسهآن مورد شناسایی قرار گرفته باشد.
۲- کشور متقاضی در زمره قدرت بزرگی باشد که میتواند در صلح و پیشرفت آسهآن، ایفای نقش کند.
۳- کشور متقاضی از جمله کشورهای دارای رابطه ارزشمند و گسترده با آسهآن باشد.
سابقه اقدامات ایران برای پیوستن به آسهآن
از آنجا که الحاق به این پیمان بهعنوان پیششرط اصلی برقراری روابط سازماندهی شده و منظم با آسهآن تلقی میشود، از ۱۳۹۰ تلاشها برای پیوستن ایران به پیمان مذکور شروع شد. در چارچوب همین اقدامات در سال ۱۳۹۲ نامهای رسمی به امضای صالحی، وزیر وقت امور خارجه خطاب به همتای برونیایی وی بهعنوان رئیس دورهای آسهآن مبنی بر تمایل ایران در پیوستن به پیمان مودت و همکاری ارسال شد. از این مقطع تلاشها و رایزنیهای سیاسی فراوانی در مرکز و نمایندگیهای حوزه برای لابی با مقامات کشورهای آسهآن بهمنظور جلب حمایت آنها بهعمل آمد که بهصورت مختصر میتوان به اقداماتی چون برگزاری دو دور جلسه توجیهی مدیرکل منطقه ای با سفیران آسهآن در تهران، طرح موضوع الحاق ایران در سفر دورهای ظریف وزیر امور خارجه ایران به کشورهای منطقه در اسفندماه ۹۴ اشاره کرد.