کرمان عنوان دومين توليدکننده گردو در کشور را به خود اختصاص داده اما علي‌رغم تمام پتانسيل‌ها، کمر گردوکاران کرمان به دليل خشکسالي، شيوع آفت و واردات بي‌رويه خم‌شده است.
به گزارش مهر، اينکه گفته مي‌شود گردو زير سايه پسته قرارگرفته است در استاني مانند کرمان دور از واقعيت نيست، هرچند پسته نخستين کالاي غيرنفتي صادراتي از استان کرمان است اما گردو و خرما نيز در رده‌هاي بعدي، در ايجاد زمينه‌هاي اشتغال فراوان و ارزآوري براي استان کرمان از جايگاه ويژه‌اي برخوردار هستند.
رئيس جهاد کشاورزي کرمان نيز از عدم حمايت از اين محصول گلايه دارد و خواستار توجه جدي در راستاي برند سازي و صادرات محصول مرغوب و ارگانيک گردو استان کرمان است، عباس سعيدي به مهر مي‌گويد که کرمان رتبه نخست سطح زير کشت محصول و رتبه دوم ميزان توليد گردو را دارد اما اگر به بازار گردو مراجعه شوند گردوي ساير استان‌ها که توليد به‌مراتب کمتر و باکيفيت پايين دارند بيشتر سر زبان‌ها است و اين نشان مي‌دهد ما برند سازي نکرده‌ايم. دغدغه سعيدي در اين خصوص درواقع دليل دل‌نگراني بسياري از کشاورزان نيز محسوب مي شود زيرا محصول گردو در کرمان بدون هيچ برند و بسته‌بندي مشخصي به ساير استان‌ها صادر و به نام آن‌ها وارد بازار کشور مي‌شود.
در سال‌هاي اخير بارها از گردوي کرمان سخن گفته‌شده و حتي جشنواره گردو در کرمان راه‌اندازي شده است اما اين جشنواره‌ها نيز چند سال پس از برگزاري مشخصاً زير سايه اسم پسته رفته و کمتر نامي از گردو در استان کرمان برده مي‌شود.
نکته عجيب اينکه در کرمان که 17 هزار و 100 هکتار باغ گردو دارد که 13 هزار و 600 هکتار اين ميزان باغ بارور است اما همچنان کرمان جزو وارد کننده‌هاي عمده گردو است.
طبق گفته سعيدي آمارها نشان مي‌دهد که سالانه 200 هزار تن گردوي خشک و درجه‌يک از شهرستان‌هاي رابر، بافت، کرمان، شهربابک، سيرجان و زرند و بردسير برداشت مي‌شود اما اين گردوها هيچ نام و نشان مشخصي ندارد.
اگر سري به عطاري‌ها و سوپرمارکت‌هاي کرمان بزنيد به‌جاي گردوي رابر و بافت که در استان فراواني توليد بسيار دارد با کارتون‌هاي گردوي تبريز، تويسرکان و استان‌هاي ديگر مواجه مي‌شويد اما تأسف‌بارتر اينکه به‌تازگي بسته بنديهاي گردوي چيني هم در بازار ديده مي‌شود. کشاورزان کرماني در حالي بازار مصرف استان را نيز ازدست‌داده‌اند که محصول گردوي کرمان به‌صورت معمول به‌صورت فله‌اي از کرمان خارج به نام استان‌هايي که به کرمان گردو وارد مي‌کنند به خارج از کشور يا استان‌هاي ديگر صادر مي‌شود.
راه‌اندازي خوشه اقتصادي گردو، انجمن اقتصادي گردو و جشنواره‌هاي متعدد و وعده‌هاي مسئولان نيز نتوانسته اين مزيت اقتصادي استان کرمان را به جايگاه اصلي خود بازگرداند.
اين در حالي است که در سال‌هاي اخير مطابق گفته کشاورزان و کارشناسان کشاورزي تغييرات اقليمي و به‌خصوص سرمازدگي و همچنين شيوع گسترده آفت کرم خراط به‌شدت توليد محصول در استان را کاهش داده است.
اين در حالي است که تاکنون هيچ درماني نيز براي مبارزه با آفت کرم خراط پيدا نشده است و تنها راه کشاورزان براي مقابله با اين آفت قطع و سوزاندن درختان آلوده است.
بااين‌وجود همچنان صنعت توليد گردو در کرمان چرخه ناقص خود را ادامه مي‌دهد و سود محصول توليدي در کرمان به جيب دلالان در استان‌هاي ديگر سرازير مي‌شود.
نيمه شهريور است و کشاورزان استان کرمان خود را براي برداشت محصول گردو در سال جديد آماده مي‌کنند. هرچند موانع و مشکلات پيش پاي کشاورزان هنوز برداشته نشده است اما همچنان به آينده اين محصول اميد دارند و برداشت محصول تا اواخر مهرماه در کرمان ادامه خواهد يافت.
رئيس جهاد کشاورزي کرمان به مهر مي‌گويد: ارزش گردوي توليدشده در کرمان 400 ميليارد تومان در هرسال است اما سعيدي تأکيد مي‌کند که خشکسالي و کرم خراط توليد محصول را در استان به‌شدت کاهش داده است.
وي بااين‌وجود به مقام چهارم ايران در دنيا در توليد اين محصول اشاره مي‌کند و مي‌گويد: کرمان رتبه دوم توليد در کشور را دارد و اين آمارها نشان مي‌دهد کرمان جزو قطب‌هاي اصلي توليد گردو در بازار جهاني است و بايد متناسب با اين آمار بازار مصرف را نيز به خود اختصاص دهيم که در اين مسير بازاريابي، بسته‌بندي و صادرات محصول با برند کرمان از ارزش بالايي برخوردار است.
محمد شمس‌الديني يکي از صادرکنندگان خشکبار در استان کرمان به خبرنگار مهر مي‌گويد: اين‌يک واقعيت انکارناپذير است که گردو استان کرمان باوجوداينکه مشتري‌هاي خاص خارجي و بازار مصرف تعريف‌شده دارد اما به نام استان کرمان صادر نمي‌شود.
وي تصريح کرد: هيچ‌گونه برند سازي براي گردو انجام‌نشده است و محصول به‌صورت عمده و فله‌اي صادر مي‌شود و حتي امکان دارد مجددا به اسم استان‌هاي ديگر با بسته‌بندي به کرمان بازگردد.
وي افزود: تلاش‌هايي در خصوص ساماندهي گردو در کرمان انجام‌شده است اما همه اين تلاش‌ها به بن‌بست خورده‌اند و هنوز هم اين صنعت ساماندهي نشده است.
اين فعال اقتصادي به خشک‌سالي‌هاي متوالي، سرمازدگي گسترده درختان و شيوع آفت در باغ‌هاي شهرستان‌هاي بافت و رابر اشاره کرد و افزود: بسياري از مردم بخشي از خرج خانواده خود را با درختان گردويي که در خانه باغ‌ها دارند مي‌گذارند اما اگر نگاهي به درختان اين دو شهر بکنيد مي‌بينيد که اکثراً آلوده به کرم خراط هستند.
شمس‌الديني ادامه داد: انتظار اين بود که يک طرح حمايتي از کشاورزان تعريف شود و در قالب اين طرح کارهاي تحقيقاتي و پژوهشي براي مقابله با آفت انجام شود اما عملاً هيچ اقدامي نشده است و درنهايت کشاورزان بعد آلوده شدن درختان مجبور به قطع و سوزاندن درخت‌ها هستند. وي تغييرات اقليمي را نيز ازجمله مهم‌ترين آسيب‌ها به صنعت توليد گردو دانست و گفت: در سال‌هاي اخير شدت سرمازدگي در برخي از شهرها ازجمله رابر به حدي بود که حتي تا 40 درصد از باغ‌هاي شهرستان در برخي از سال‌ها ثمر نداشتند. وي به کاهش 40 درصدي توليد گردو در رابر و بافت طي سال گذشته خبر داد و گفت: به دليل خسارت‌هاي سرمازدگي اقتصاد خانوار مردم در روستاهاي شهرستان‌هاي بافت و رابر تضعيف‌شده است. اما طبق آخرين بررسي‌هاي مهر در سال جاري نيز بخش قابل‌توجهي از باغ‌هاي گردو در استان کرمان دچار خسارت شده‌اند. در چنين شرايط باقيمانده محصول گردو در استان کرمان نيز در چنگال دلالان قرار مي‌گيرد و دسترنج کشاورزان هدر مي‌رود.
تلاش کشاورزان در حالي براي برداشت اين محصول از روزهاي آينده آغاز مي‌شود که انتظار مي‌رود مسئولان استان کرمان اين پتانسيل اقتصادي را در راستاي توسعه اقتصاد بومي موردحمايت جدي قرار دهند.
∎