به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از سایت خبری«رازق»، وعده خرید هواپیمای نو از ایرباس و بوئینگ یکی از مهمترین موضوعاتی بوده است که در دوران پسابرجام، مقامات ارشد دولت یازدهم بر آن تاکید زیادی داشتند به طوری که همزمان با آغاز مذاکرات ایران با کشورهای ۱+۵ مسئولان صنعت هوایی ایران هم در جلسات حضور داشتند تا پیگیر ورود قطعات و خرید هواپیماهای نو به کشور باشند.
**سنگ‌اندازی برای ورود هواپیماهای جدید به ایران
یکی از مهمترین دستاوردهایی که انتظار می‌رفت بعد از اجرایی شدن برجام در اقتصاد ایران به دست بیاید، بازسازی ناوگان هوایی ایران است. بلافاصله بعد از اجرای شدن این توافق هم مذاکراتی با دو سازنده بزرگ هواپیماهای مسافری یعنی ایرباس و بوئینگ انجام شد، اما در حالی که پیش‌تر برخی از مقامات از احتمال اجرایی شدن این قراردادها خبر داده بودند، اقدام مجلس نمایندگان آمریکا در تصویب لایحه‌ای مبنی بر ممنوعیت فروش هواپیمایی بوئینگ به ایران این مذاکرات را در ابهام فرو برده است.
هر چند برخی از کارشناسان بر این باورند که این مصوبه قانون نمی‌شود و ارزش 25 میلیارد دلاری قرارداد با بوئینگ باعث خواهد شد این شرکت همه تلاش خود را برای اجرای آن انجام دهد اما این شرکت اعلام کرده در صورت اعمال این محدودیت باید از فروش قطعات از سوی دیگر شرکت‌ها هم جلوگیری شود و این مسئله می‌تواند قرارداد با ایرباس را هم تحت‌الشعاع قرار دهد.
پس از امضای برجام، انتظار می‌رفت امسال نخستین هواپیماهای جدید وارد ناوگان حمل و نقل هوایی ایران شود اما به نظر می رسد که این موضوع با چالش‌های بی شماری روبرو است که حتی مسئولان صنعت هوایی ایران هم تصور آن را نمی‌کردند.
**وقتی امید آقای وزیر ناامید شد
سال گذشته وقتی وزیر راه و شهرسازی برای رایزنی خرید هواپیما عازم فرانسه شد، دیدگاه‌های متفاوتی نسبت به همکاری ایران با ایرباس وجود داشت و پس از آنکه با ایرباس توافق شد، مسئولان ارشد دولتی امیدواری زیادی نسبت به ورود هواپیما به ایران داشتند اما در عمل اتفاقات دیگری افتاد و هر روز امضای قرارداد خرید هواپیما را به تعویق انداخت.
مطابق تفاهمی که با ایرباس شده بود قرار بود 118 فروند انواع هواپیمای ایرباس و 20 فروند هواپیما ATRبرای هما خریداری شود، از سوی دیگر طی مذاکرات صورت گرفته با بوئینگ نیز قرار بر این شده که این شرکت آمریکایی 109 فروند هواپیما به ایران بفروشد.
بوئینگ در این‌باره اعلام کرده بود: «در نظر دارد 80 فروند هواپیمای مسافربری را به‌ازای 17 ممیز شش میلیارد دلار به ایران بفروشد و 29 فروند هواپیمای دیگر را نیز به ایران اجاره دهد که بدین ترتیب مبلغ کل معامله با ایران 25 میلیارد دلار در نظر گرفته شده است.»
در مجموع برای خرید 247 فروند هواپیما به ارزش تقریبی 145 هزار میلیارد تومان هواپیماسازی‌های فرانسوی و آمریکایی تفاهم شده بود ولی تا کنون هیچ خبری از ورود هواپیما به کشور نیست.
**تلاش هایی که تاکنون بی نتیجه بوده است
حتی در دولت گذشته، تلاش‌هایی برای ورود هواپیماهای روسی به ایران شده بود به طوری که وزیر راه و شهرسازی وقت، برای خرید هواپیما مذاکراتی را با روس‌ها داشت اما در نهایت آن هم به سد تحریم‌ها برخورد کرد و امکان ورود هواپیماهای روسی به ایران میسر نشد.
هرچند که در ماه‌های گذشته روس‌ها تمایل زیادی برای فروش هواپیما به ایران از خود نشان دادند اما دولت یازدهم تمایلی به خرید این هواپیماها از خود نشان نداد.
براساس این گزارش، حالا که ایران با موانع محکمی برای خرید هواپیما روبرو شده، ظاهرا سراغ دیگر سازندگان هواپیما در دنیا رفته است.
در واقع نیاز شدید بازار ایران به ورود هواپیماهای جدید مسئولان را برآن داشته تا هرچه سریعتر هواپیماهای جدید را وارد کشور کنند، به همین دلیل اخباری مبنی بر مذاکره با میتسوبیشی ژاپن هم به گوش می رسد.
**کشورهای بسیاری خواهان عقد قرارداد با ایران هستند
اقبال محمدیان عضوکمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در همین رابطه با تاکید برضرورت نوسازی ناوگان هوایی کشور،گفت:خرید هواپیما یا قطعات آن یکی از اقداماتی است که می تواند نوسازی ناوگان هوایی و کاهش خطرات احتمالی آن را منجر شود.
نماینده مردم رامهرمز و رامشیر در مجلس شورای اسلامی، با اشاره به عقد قرارداد ایران با دو شرکت بوئینگ و ایرباس و بدعهدی های مکرر این دو شرکت، افزود: با توجه به بدعهدی این دو شرکت در فروش هواپیما به ایران ،باید کشور دیگری برای عقد قرارداد در این باره پیدا شود.
این نماینده مردم در مجلس دهم، با بیان اینکه کشورهای بسیاری خواهان عقد قرارداد با ایران برای فروش هواپیما به ما هستند،تصریح کرد: وزارت راه و شهرسازی باید با شناسایی کشورهای مقید به قرارداد اقدام به خرید هواپیما کند تا به این ترتیب نوسازی ناوگان هوایی کشور صورت بگیرد.
محمدیان با بیان اینکه خرید قطعات هواپیما نیز دیگر گزینه پیش رو برای نوسازی ناوگان هوایی کشور است، گفت: باید برای جلب اعتماد مسافران ناوگانی مطمئن را در نظر بگیریم تا به این ترتیب سهم حمل و نقل هوایی ما هر روز کمتر نشود.
وی با اشاره به اظهارات اخیر وزیر دفاع در خصوص تلاش برای ساخت هواپیما در کشور، افزود: با توجه به وجود جوانان تحصیل کرده در کشور و دانش و تخصص فنی بالا توان تولید هواپیما وجود دارد.
این نماینده مردم در مجلس دهم، ادامه داد: باید دانش فنی کشور به سمت تولید هواپیما در داخل هدایت شود تا به این ترتیب فرمایشات مقام معظم رهبری در بحث نگاه به درون عملیاتی شود.
عضوکمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی،یادآور شد:نوسازی ناوگان حمل و نقل هوایی نیازمند برنامه ریزی منسجم و کارآمد بوده تا به این ترتیب با بدعهدی کشور طرف قرارداد خللی در خدمت رسانی این ناوگان صورت نگیرد.
**چالش کشور برای نوسازی ناوگان هوایی
وزیر راه و شهرسازی پیش از این چند روز پیش از تایید رسمی بوئینگ درباره توافق با دولت یازدهم در صحن علنی مجلس با افتخار خاصی از خرید هواپیماهای ایرباس یاد کرده و گفته بود: «چه‌کسی فکر می‌کرد بدون تضمین دولت و با اتکا به بازار بتوان چنین خریدی را سازمان داد. ارزش اسمی خرید هواپیماهای صورت گرفته 25 میلیارد دلار است و این به‌مفهوم ورود قدرتمندانه ایران به بازار جهانی و آمادگی برای رقابت در سطح جهان است. این قرارداد 16 سال به طول می‌انجامد که نشان از مفهوم امنیت بلندمدت اقتصاد ایران است، تأمین مالی تمامی این هواپیماها عمدتاً از بیش از 85 درصد بازار بین‌المللی صورت می‌گیرد و به شما این اطمینان را می‌دهم تمام مذاکرات فنی، مالی، فناوری و ... کاملاً براساس برنامه زمان‌بندی شده در دست اقدام است.»
این در حالی بود که چندی بعد مجلس نمایندگان آمریکا تدابیری را به‌منظور توقف فروش هواپیماهای مسافربری به ایران از سوی شرکت هواپیماسازی بوئینگ تصویب کرد. در این رأی‌گیری شفاهی دو متمم پیوست شده به لایحه بودجه خدمات مالی، تصویب شد که یکی از این متمم‌ها دفتر کنترل دارایی‌های خارجی آمریکا را از صدور مجوز لازم برای فروش هواپیماها منع می‌کند.
گویا وزیر راه و شهرسازی همچنان در این تفکر است که "چه‌کسی فکر می‌کرد بدون تضمین دولت و با اتکا به بازار بتوان چنین خریدی را سازمان داد"، اما به جز بدنه دولت همگان این پیش‌بینی را می‌کردند که "آمریکایی‌ها" قابل اعتماد نیستند.
با اقدام اخیر مجلس نمایندگان آمریکا، خرید هواپیماهای ایرباس نیز دچار چالش اساسی خواهد شد، چراکه بیش از 10 درصد قطعات مورد استفاده برای تولید هواپیماهای ایرباس، آمریکایی است.
به این ترتیب خرید قریب به 247 هواپیمای ایرباس و بوئینگ روی هواست و از تمرکز ویژه عباس آخوندی بر این معامله 145 هزار میلیارد تومانی آنهم برای یک درصد جمعیت کشور طی سه سال اخیر تنها یک پایان نافرجام باقی خواهد ماند.
در این میان، به نظر می‌رسد ایران که با تحریم ورود هواپیما به ایران از ابتدای پیروزی انقلاب تاکنون روبرو بوده، همچنان با چالش‌های عمیقی مواجه است که به این سادگی ورود هواپیما به ایران را امکان پذیر نخواهد کرد.
مهسا زحمتکش
انتهای پیام/