چکیده
امام خمینی(ره) به عنوان اندیشمندی انقلابی و مؤسس نظامیبدیع بر مبنای اصول و بنیان های محوری تفکر اسلامیو شیعی، صاحب اندیشه و نظرگاه سیاسی خاص و متمایزی نسبت به اسلاف فقیه و اندیشمند خویش بوده اند. تمایزی که موجبات تفکر، طرح و برنامه عملی جدیدی در حوزه اندیشه و سیاست شیعی را فراهم نمود. یکی از حوزه ها و مصادر تعین بخش این تمایز، حوزه روش شناختی است. در این میان، روش شناسی اجتهادی به عنوان مسیر و اسلوب فهم و اکتشاف احکام، نقش و اهمیت بسزایی دارد. این در حالیست که، دانش اصول الفقه و علم اصول به عنوان ابزار و روش سامان مند اجتهاد و استنباط، متدولوژی فقه سیاسی است و تببین مبانی و مؤلفه های آن در نظرگاه فقهی و سیاسی امام، ضروری و تعیین کننده بنیان ها و پایه های تفکر سیاسی ایشان است. از اینرو در این مقاله با روشی تحلیلی بر مبنای نظریات اجتهادی و اصولی امام در کتب و منابع دست اول به تبیین مبانی و تمایزات روش شناسی اصولی ایشان می پردازیم. در این مسیر ابتدا نظرگاه و تعریف خاص امام از علم اصول و اهمیت ایشان به منابع عرفی و عقلی این علم و مبانی کلامیروش اصولی ایشان پرداخته و سپس به چند مورد از قواعد اصولی به عنوان نتایج و تأثیر این روش شناسی اصولی نظر می افکنیم. آنچنانکه این قواعد اصولی با نظریه پردازی بدیع و جدید امام دراین حوزه، پیامدهای تأثیرگذاری بر ساحت سیاست و نظریه حکومتی ایشان بر جای نهاده اند.
نویسنده:
مریم السادات حسینی: محقق مرکز اسناد انقلاب اسلامی
پژوهشنامه انقلاب اسلامی - دوره 5، شماره 14، بهار 1394.
برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.