گروه اجتماعی فرهنگ نیوز، معصومه طاهری: هنر و به خصوص هنرهای صنایع دستی اگر تحت مدیریتی شایسته وتوانمند درآیند همانند معدنی از طلا می توانند برای یک کشور ثروت و کارآفرینی کنند. ایران  کشور باستانی و تاریخی دنیا در این  عرصه از هنرهای مختلفی برخوردار است که قلمزنی یکی از مشهورترین و محبوبترین آنهاست  هنری که متاسفانه به دلیل  برخی بی تدبیری ها و مدیریت های غلط دولت ها درعرصه صنایع دستی،‌ هنوز نتوانسته ایم آن طور که باید و شاید به جایگاه مطلوبی در این هنر ماندگار و زیبا برسیم. درهمین رابطه با محمدرضا رحمانی استاد قلمزن اصفهانی به گفت وگو نشستیم. وی از هنرمندانی است که  هنر قلمزنی را نسل اندر نسل به ارث برده است  و با تلاش و کوشش خود به چنان جایگاهی در عرصه قلمزنی دست یافته که كار و امضایش به يك برند بين‌المللي تبديل شده است.

فرهنگ نیوز: در ابتدا  کمی درباره جایگاه صنایع دستی اصفهان در عرصه هنر صحبت بفرمایید. 

اصفهان همواره به عنوان قطب صنايع دستي ايران مطرح شده است. براساس آخرین آمار معاونت هنرهای سنتی و صنایع دستی کشور، در حال حاضر 292 رشته در 18 گروه (بدون احتساب فرش) در سراسر کشور طبقه بندی شده اند که در استان اصفهان بیش از 196 رشته شناسایی شده که  به عنوان اولین استان کشور هم از لحاظ تعدد و هم از لحاظ تنوع در این حوزه شناخته می شود. از مهمترین رشته های موجود می توان به:  قلمزنی، خاتم سازی، میناسازی،  قلمکارسازی ، کاشی سنتی ، سفال و سرامیک، مینیاتور، فیروزه کوبی، ملیله سازی، منبت چوب، معرق چوب،  گره چینی، گلیم بافی و ... اشاره کرد. این استان با بیش از 9000 کارگاه انفرادی و گروهی و وجود  بیش از 15000 هنرمند و صنعتگر در استان از لحاظ جمعیت شغلی نیز به عنوان اولین استان کشور شناخته می شود.

فرهنگ نیوز: بعد از مناقشه میان روسیه و ترکیه، توریست های روسیه که گفته می شود حدود 4 میلیون تن بودند که هر ساله به ترکیه می رفتند، به ایران و به ویژه اصفهان تمایل نشان دادند و بسیاری از آنها ایران را مقصد توریستی خود انتخاب کردند، با توجه به این که شما با  گردشگران سر وکار دارید این خبر را تایید می کنید واقعا همین گونه بوده است؟

البته براساس آمارهای منتشر شده در سال 2013 از مجموعه  500 میلیون گردشگری در جهان سهم کل ایران فقط 4 میلیون  بوده است. ناگفته نماند تعداد  توریست های اصفهان  در چندماه اخیر نسبت به سال های قبل بیشتر بوده  ولی نه به اندازه ای که گفته می شود فقط 4میلیون  توریست از روسیه  داریم.

فرهنگ نیوز: چقدر سیاست های اقتصادی دولت یازدهم در بحث صنایع دستی موفق بوده؟

با توجه به  افزایش حدود7تا6 درصدی میزان  حمایت نسبت به سال های اخیر میزان رونق صنایع  دستی به خارج از کشور نیز بهتر شده است، ولی در زمینه تبلیغات و سازمان دهی و رسیدگی به مشکلات و مسایل تولیدکنندگان صنایع دستی که بخش مهمی بر بهبود و افزایش صنایع دستی  می باشد متاسفانه تدبیری اتخاذ نشده است.

فرهنگ نیوز:  از آنجا که  سایه سنگین حضور چینی ها بر اغلب تولیدات  داخلی ما سایه افکنده آیا در عرصه قلمزنی هم آثار چینی وجود دارد؟

چین و کشورهای دیگر در مدیریت  تولیدات خود  و نوع  مصرف  در ایران،  از ما سوءاستفاده می کنند و درهمه زمینه ها حتی ابزار اولیه دینی ما  مانند مهر، تسبیح، جانماز و چادر هم وارد شده اند؛ درحالی که برای خودشان اصلا کاربردی ندارد ولی اقدام به  تولید، توزیع و سودآوری برای خود می کنند.  ایران به دلیل استفاده و شناخت خیلی بهتر می تواند تولید  کند. ولی با کمال تاسف مسئولان در امر کنترل واردات بسیار کوتاهی می کنند دیگر از واردات  اجناس تزیینی و لوکس  که کیفیت  و  اصالت  ندارد هیچ توقعی نیست.

فرهنگ نیوز: پیشنهادات شما به مسئولان در مورد نجات هنر اصیل و قدیمی قلمزنی چیست؟

در زمینه  تبلیغات در ایران و جهان فعالیت بیشتری داشته باشیم. ایجاد نمایشگاه های متعدد نه فقط برای تاجران،  بلکه  حمایت در زمینه  هزینه های نمایشگاهی که برای تولید کنندگان مقرون به صرفه  نیست و از شرکت دادن  آنها در نمایشگاههای داخلی و خارجی برای جذب بازدید کنندگان که در آشنایی و تبلیغ  و فروش بسیار موثر است. چون  حتی در کشور خود  ما خیلی از مردم  با هنر قلمزنی و هنرهای دیگر آشنایی ندارند. با توسعه  در صنایع  دستی می توان  بهترین فضای اشتغال را ایجاد کرد  و هم کسب درآمد داشت.

فرهنگ نیوز: به عنوان یک استاد کار توصیه شما به کسانی که می خواهند   قلمزنی را یاد بگیرند چیست؟

هنر قلمزنی بسیار خوب و لذتبخش  وماندگار است، اما  اول باید قلمزنی را  به عنون یک هنر اصیل نگاه کرد و بعد از آن  در قالب شغل؛ چون هنر قلمزنی کاری است که تماما با دست انجام می شود  و تولید  کار خوب و زیبا زمان  زیادی لازم دارد.

فرهنگ نیوز: قلمزنی به عنوان هنر به درد خانم ها بیشتر می خورد یا آقایان و آیا می شود روی قلمزنی به عنوان یک شغل خانگی پر در آمد مثل قالیبافی برای خانم های خانه دار حساب کرد؟

 هنر قلمزنی کاری سنگین است و بیشتر هنری مردانه تلقی می شود چون برای آنها راحت تر است اما خانم هایی هم هستند  که در این زمینه  کار می کنند و آثارخوبی هم داشته اند. این هنر به عنوان شغل بسیار عالی است.

فرهنگ نیوز:  وضعیت آموزش قلمزنی را چگونه می بینید؟ آیا تخصصی و درست هست؟

وضعیت آموزش قلمزنی در سطح بسیار پایینی است  زیرا استاد کاران خوب و حرفه ای کمتر در زمینه  آموزش اقدام می کنند و از نظر اقتصادی هم برایشان مقرون به صرفه نیست.

فرهنگ نیوز: آیا کشوری در سطح جهان هست که رقیب هنر قلمزنی ما باشد ؟

  تا جایی که من اطلاع و شناخت دارم در کشورهای دیگر هنر قلمزنی نداریم؛ شاید هم باشد ولی من در جریان نیستم.

فرهنگ نیوز: چقدر بازار براي جذب توريست وجود دارد؟

توريست‌ها خيلي اين هنر را دوست دارند و استقبال مي‌كنند اما عيب بزرگي وجود دارد و آن‌هم اين است كه ليدرها تنها با چند نفر خاص كار مي‌كنند  توريست‌ها را پيش آنها مي‌برند  وقتي توريست خريد كرد و رفت،‌ بايد 20 درصد از سود را به ليدر  بدهند اين دلالي ليدرها هم هست كه توريست را كنترل مي‌كنند.

فرهنگ نیوز: آیا قلمزنی در سبد هدایای مسئولان ما به مقامات کشورهای جهان هست و اصولا چنین کاری چه مزایایی دارد؟

 متاسفانه مسئولان اگر هدایایی هم تهیه می کنند از کارهای بسیار سطح پایین انتخاب می کنند که مناسب  برای تبلیغات در جهان و به مقامات کشورهای دیگر نیست؛ درصورتی که اگر این  کار به صورت  صحیح انجام گیرد  بسیار زیاد درتبلیغات و فروش در دنیا اثر دارد. چون  سران کشورهای دیگر وقتی استفاده کنند خودش تبلیغ و معرفی است  و تاثیر زیادی دارد.