به گزارش نصر، « کریم میمنت نژاد» از محققان حوزه تاریخ تبریز است. او علیرغم اینکه جوان است و در دهه سوم زندگی‌اش به سر می‌برد فعالیت گسترده‌ای در حوزه تاریخ تبریز داشته و بیش از 5 کتاب درباره تاریخ تبریز منتشر کرده است.
کتاب‌های «تاریخ محله حکم آباد تبریز» و «تاریخ محله شتربان تبریز» از جمله آثار منتشر شده از اوست و به گفته خودش همزمان با چاپ نخستین کتاب‌هایش پروژه فعالیت جمعیت هلال احمر در استان آذربایجان‌شرقی را آغاز کرده و طی تحقیقاتش به اسنادی دست یافته که نشان می‌دهد فعالیت رسمی جمعیت صلیب سرخ در ایران نه به سال 1302 بلکه به 16 سال پیش از آن بازمی‌گردد و مدعی است که رضا شاه پهلوی به دلیل تمام کردن افتخار این اتفاق به نام خودش آغاز همه فعالیت‌های جمعیت سازمان جهانی صلیب سرخ در ایران را به سال 1302 سوق داده است.
وی در حال حاضر و پس از 10 سال پژوهش درباره فعالیت‌های جمعیت هلال احمر در استان آذربایجان‌شرقی یک مجموعه ارزشمند از اسناد، عکس‌ها و اشیا مرتبط با فعالان این جمعیت را در دست دارد و پیشنهاد افتتاح موزه تاریخ جمعیت هلال‌احمر را به هلال‌احمر استان آذربایجان‌شرقی داده است ولی تا به حال پس از پیگیری‌های زیاد نتیجه‌ای در این مورد حاصل نشده است.
این نویسنده و محقق صاحب‌نام تبریزی علیرغم حوزه فعالیت و علاقه مندی‌هایش در رشته مهندسی برق و فناوری اطلاعات تحصیل کرده و پژوهش در حوزه تاریخ جزئی جدانشدنی از زندگی‌اش محسوب می‌شود.
ایده این پژوهش دقیقا چه زمانی و چرا به ذهنتان رسید؟
دقیقا به یاد دارم که در سال 1382 جمعیت هلال‌احمر ایران هشتادمین سالگرد تاسیس رسمی این نهاد بین‌المللی در ایران را جشن گرفت، من هم به دلیل علاقه‌مندی‌ام به حوزه تاریخ در پژوهش‌های قبلی‌ام به این موضوع رسیده بودم که فعالیت‌های خیرخواهانه در شهر تبریز جایگاه ویژه‌ای دارد به این فکر افتادم که تاریخ فعالیت جمعیت هلال‌احمر آذربایجان‌شرقی که آن زمان به شیر و خورشید سرخ شناخته میشد، را کار کنم.
در چند سند مرتبط با سایر پژوهش‌هایم دیده بودم که فعالیت این نهاد بین‌المللی مردمی در ایران نه به دوران رضا شاه پهلوی بلکه به دوران مظفرالدین شاه قاجار بازمی‌گردد اما همواره فعالیت آن را به سال 1302 اطلاق می‌کردند.
پس از آغاز این پروژه و رجوع به آرشیو نمایندگی وزارت امور خارجه در تبریز اسنادی را با مهر مظفرالدین شاه قاجار پیدا کردم که ثابت می‌کرد فعالیت جمعیت صلیب سرخ در ایران به آن دوارن بازمی‌گردد.
این امر مرا مصمم‌تر کرد که فعالیتم را در این زمینه گسترش دهم و به کمک یک تیم نحقیقاتی این پروژه را در قالب یک کتاب تاریخی و پس از آن تلاش برای افتتاح موزه تاریخ جمعیت هلال احمر آذربایجان‌شرقی انجام دادیم.
خب چطور شده که این اسناد از آرشیو اسناد وزارت امور خارجه به دست آمده؟!
«صمدخان ممتازالسلطنه» یک تبریزی‌الاصل بود که در زمان پادشاهی مظفرالدین شاه قاجار سفیر ایران در پاریس و ژنو بود، که آن زمان عنوان وزیر مختار اطلاق میشد.
صمدخان اولین اقدامات و مذاکرات را برای تاسیس صلیب سرخ در ایران انجام داده است، اما شاه ایران به قبول درج آرم تشیع و ملی ایران در سازمان جهانی صلیب سرخ و به رسمیت شناختن جمعیت ایران با آرم تشیع و ملی ایران در سازمان جهانی صلیب سرخ تاسیس فعالیت رسمی این سازمان جهانی در ایران را عنوان کرده است و صمدخان ممتاز السطنه با قدرت دیپلماتیک خود آرم رسمی ایران را در سازمان جهانی صلیب سرخ به ثبت رسانده و در ایران این سازمان با آرم رسمی تشیع و ملی ایران شیر و خورشید سرخ ( بدون تاج) در سال 1286 در تهران فعالیت خود را آغاز کرده است.
همزمان با تهران در تبریز جمعیت شیرو خورشید سرخ توسط یک تیم 11 نفری متشکل از حاج ارفع الملک جلیلی ( شهردار وقت تبریز) ، محمدعلی خان تبریز (نماینده مردم تبریز در مجلس شورای ملی) ، میرزا حسن خان واعظ روحانی معتمد و یکی از سران انقلاب مشروطیت و چندی از تجار تبریز همچون حاج علی اکبر صدقیانی و حاج جعفر اصفهانی، اعلام موجودیت کرد.
همانطور که گفته شد آرم ایران پس از آرم صلیب سرخ و هلال احمر اعراب (عثمانی) سومین آرم مورد قبول در سازمان جهانی بوده است ولی پس از انقلاب سال 1357 دولت ایران طی نامه ای به فدراسیون بین‌المللی صلیب سرخ استفاده از این آرم را به حالت تعلیق درآورده و پس از آن آرم هلال احمر در کشورمان مورد استفاده قرار گرفته است.
در طی این 12 سال تحقیق و پژوهش چند قطعه سند و عکس به دست آورده اید؟
در این مجموعه بیش از 17 هزار قطعه سند و 3 هزار قطعه عکس و اشیاء مرتبط با جمعیت شیر و خورشید سرخ آذربایجان به دست آمده است که همه در یک مجتمع شخصی نگهداری می شود.
همچنین تجهیزات پزشکی مرتبط با رجال و فعالان جمعیت شیرو خورشید سرخ آذربایجان که متعلق به یکی از مجموعه‌داران اشیا تاریخی تبریز آقای رضا سرابی است به مجموعه من هدیه شده، تا آثار مرتبط با شیرو خورشید سرخ تکیمل شود.
این مجموعه آثار ارزشمند را چگونه جمع آوری کردید؟
در طی این 12 سال تک به تک افراد مرتبط با جمعیت شیرو خورشید سرخ را جست‌و جو کرده و با آن‌ها مصاحبه کردم، تعدادی در قید حیات بودند و تعدادی از دنیا رفته بودند.
با فرزندان آنانی که در جمعمان نبودند به گفتگو نشستم، همه این افراد مجموعه عکس و آثاری از آن دوران به یادگار نگه داشته بودند که وقتی از هدف من مطلع شدند با کمال میل و اشتیاق یادگاری‌هایشان را به من تحویل دادند تا شاید روزی در موزه تاریخ هلال احمر آذربایجان به نمایش گذاشته شود.
با چند نفر مصاحبه کردید؟
با بیش از 100 نفر در تبریز و شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی.
برای نگهداری این آثار برنامه‌ای دارید؟
هدف من از جمع‌آوری آن‌ها نگهداری در آرشیو شخصی نبوده و نخواهد بود بسیار علاقه‌مند هستم که این مجموعه به صورت یک موزه تاسیس شود و برای این کار چندین بار به جمعیت هلال احمر آذربایجان‌شرقی مراجعه کردم. متاسفانه دبیر سابق جمعیت آذربایجان شرقی رغبت چندانی به بازدید از مجموعه نشان ندادند ولی من در جریان ارتباط‌گیری‌هایم با هلال‌احمر و همکاری پرسنل مجموعه موفق شدیم معاون پژوهشی جمعیت هلال‌احمر ایران آقای دکتر جمال‌الدینی را به بازدید دعوت کنیم و ایشان از دیدن این تعداد سند و عکس شگفت‌زده شدند و دستور تاسیس موزه را به دبیر جمعیت هلال‌احمر آذربایجان‌شرقی دادند.
پس از تغییر مدیریتی هم به ملاقات دبیر فعلی جمعیت هلال‌احمر استان رفتم و ایشان نیز بسیار اعلام خرسندی کردند ولی تا به حال نسبت به تاسیس موزه اقدامی صورت نگرفته است.
این موزه در صورت تاسیس بعد از موزه تعطیل شده تهران و موزه با ارزش جمعیت هلال احمر اصفهان دومین موزه جمعیت هلال‌احمر در کشور خواهد بود و من نیز دغدغه‌ای جز این مورد ندارم.
حتی چند نفر از فرزندان پزشکان فعال در جمعیت هلال‌احمر تبریز با هزینه های شخصی خود مجسمه پدران خود را که پزشکانی صاحب نام بوده‌اند، ساخته‌اند و فقط منتظر راه‌اندازی موزه هستند تا این مجسمه‌ها را در محل موزه به نمایش بگذارند.
هدف اصلی من از آغاز این پروژه تالیف کتاب تاریخ جمعیت هلال‌احمر آذربایجان بود ولی به قدری آثار با ارزش به دست آوردم که به فکر موزه افتادم. در حال حاضر هم مشغول نگارش کتاب هستم که در 5 فصل به تاریخ فعالیت جمعیت هلال احمر در آذربایجان شرقی پرداخته است.
جناب میمنت نژاد از فرصتی که در اختیارم گذاشتید بسیار سپاسگزارم.
انتهای پیام/