شناسهٔ خبر: 14896054 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: ایسنا | لینک خبر

«گریگوریان» هنر فراموش‌شده ایران را به غرب شناساند

۹ سال از درگذشت مارکو گریگوریان گذشت؛ هنرمند ایرانی - ارمنی که سال‌ها برای معرفی نقاشی قهوه‌خانه‌ای و هنرمندان این عرصه تلاش کرد.

صاحب‌خبر -

به گزارش ایسنا، پنجم آذرماه سالروز درگذشت «مارکو گریگوریان» معروف به «گریگوری مارک» نقاش و هنرمند ایرانی است. گریگوریان یکی از چهره‌های تأثیرگذار هنر ایران در چند دهه‌ی گذشته بود.

یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های مارکو، توجه او به نقاشی قهوه‌خانه‌ای بود. گریگوریان که سال‌ها به تحقیق درباره‌ی هنرهای سنتی ایران مشغول بود، به نقاشی قهوه‌خانه‌ای و معرفی آن به دنیا توجه ویژه‌ای داشت. مارکو درباره‌ی این هنر مقالات مختلفی نوشت و نمایشگاه‌هایی از آثار هنرمندان بنام این عرصه برپا کرد.

نمایشگاهی که گریگوریان از آثار نقاشی قهوه‌خانه‌ای شامل پرده‌های حماسی و مذهبی هنرمندان در «خانه ایران در پاریس» برپا کرد، از تأثیرگذارترین نمایشگاه‌های نقاشی قهوه‌خانه‌ای بود که با استقبال خوبی نیز روبه‌رو شد.

جواد مجابی - نویسنده و پژوهشگر هنر - درباره‌ی تأثیر فعالیت‌های گریگوریان بر هنر نقاشی قهوه‌خانه‌ای، گفته است: «او نقاشی قهوه‌خانه را شناخت، آن را همچون هنری جدی و تأمل‌برانگیز به ما و به غرب شناساند. رونق یافتن این هنر مردمی مدیون کوشش خستگی‌ناپذیر او است.»

نقاشی قهوه‌خانه‌ای با دست گذاشتن روی موضوعات مذهبی و حماسی و همچنین سادگی و اعتقادی که هنرمندان در خلق آن‌ها داشتند به بخشی از خاطرات تصویری مردم این سرزمین تبدیل شده است.

با وجود تلاش‌های مارکو برای رونق این هنر و توجه دنیا به آن، مدت‌هاست که نقاشی قهوه‌خانه‌ای مورد بی‌توجهی و بی‌مهری قرار گرفته است و به همین دلیل آثار ارزشمندی که در این عرصه خلق شده‌اند، به‌صورت پراکنده نگهداری می‌شوند.

با وجود هشدار و توصیه‌ی کارشناسان، هنرمندان و پژوهشگران هنر در این زمینه که ممکن است این هنر توسط کشورهای دیگر و به نام آن‌ها به ثبت برسد یا به‌دست فراموشی سپرده شود و آثار باقی‌مانده نیز از بین برود، هنوز تصمیمی جدی مبنی بر اختصاص یک موزه برای نگهداری و حفاظت از پرده‌های نقاشی قهوه‌خانه‌ای گرفته نشده است.

به گزارش ایسنا، مارکو گریگوریان ۱۴ آذرماه سال ۱۳۰۴ در روسیه و در خانواده‌ای ارمنی متولد شد. خانواده‌ی او بعد از به دنیا آمدنش مجبور به ترک روسیه شدند و به تبریز آمدند. علاقه‌ی ذاتی گریگوریان به هنر نقاشی سبب شد او همزمان با تحصیل در کالج آمریکایی تهران، به مدرسه‌ی کمال‌الملک برود و دوره‌ی نقاشی را بگذراند. گریگوریان از نخستین هنرمندان ایرانی بود که راه را برای آشنایی و آموزش جوانان با هنر مدرن باز کرد.

چهره‌ی خاص این هنرمند ارمنی در دوره‌ای مورد توجه کارگردانان و سینماگران ایرانی قرار گرفت و در چند فیلم سینمایی بازی کرد، اما گریگوریان بازیگری را برای یک عشق بزرگ‌تر که نقاشی بود رها کرد و به آمریکا رفت.

بخشی از آثار گریگوریان، بخصوص تعدادی از کلاژها و تکه‌چسبانی‌هایش تحت تأثیر نزدیکی او به زندگی کوچه و بازار بود. او از اشیایی مانند دیزی، فنجان، نعلبکی و نان سنگک، آثار کلاژ خود را خلق کرد. این هنرمند پنجم شهریورماه سال ۱۳۸۶ از دنیا رفت.

انتهای پیام