شناسهٔ خبر: 14855785 - سرویس اقتصادی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه تعادل | لینک خبر

«تعادل» از دادوستدهاي بازار سرمايه گزارش مي‌دهد

كنترل بورس تهران توسط سفته‌بازها

صاحب‌خبر -

گروه بورس   
در 10روز گذشته بازار سرمايه وضعيت بي‌ثباتي را تجربه كرده و در چند مرحله با افزايش تقاضا، رشد شاخص و ارزش بازار مواجه شده اما بعد از يك يا نهايتا دو روز اين نماگرها رشد خود را از دست داده و مجددا با شدت بيشتري به عقب برگشتند.  به گزارش «تعادل»، بر اين اساس روز گذشته، ارزش معاملات بعد از يك روز رسيدن به رقم 400ميليارد تومان مجددا به مبلغ 180ميليارد تومان بازگشت و حجم معاملات نيز از رقم يك‌ميليارد سهم به 880ميليون سهم رسيد. همچنين ارزش بازار كه روز قبل از آن 324هزار ميليارد تومان بود روز گذشته با هزار ميليارد تومان كاهش، رقم 323هزار ميليارد تومان را ثبت كرد.
بنا به گفته حسن خانجمالي، قيمت سهام در هفته‌هاي اخير سبب شده تا افراد بر نوسان‌گيري تمركز كرده و به جمع‌آوري سهام در قيمت پايين اقدام كنند و بعد از يك يا دو روز با كمترين درصد، سود شناسايي كرده و سهام خود را بفروشند، لذا اين رويه سبب شده تا بازار سرمايه كشش لازم را براي جهش نداشته باشد.  اين كارشناس بازار سرمايه در ادامه به «تعادل» گفت: نوسانات قيمتي نفت، كاموديتي‌ها همچنين عدم خوش‌بيني به عملكرد 6ماهه صنايع بورسي سبب شده تا سهامداران در حال حاضر ديد بلندمدتي به بازار نداشته باشند.  خانجمالي مي‌افزايد: وقتي فعالان بازار و سرمايه‌گذاران از لحاظ بنيادي، خوش‌بيني لازم را براي آينده‌يي نزديك متصور نباشند، اقدام به سفته‌بازي مي‌كنند. اين رويه به‌دليل عدم نظارت كافي لطماتي را به بازار وارد كرده و خود عاملي براي عدم رشد مي‌شود.

  نااميدي به رشد بنيادي بازار
در همين رابطه يكي ديگر از كارشناسان بازار معتقد است كه همواره بازار سرمايه يك قدم از تحركات اقتصادي كشور‌هاي توسعه‌يافته جلوتر است تا جايي كه معمولا كارشناسان اقتصادي اين كشورها با رصد و مشاهده رشد در بازار سرمايه انتظار رشد در اقتصاد و صنايع مختلف را دارند؛ ولي اين فرآيند در كشور ما به‌طور عكس عمل مي‌كند به‌طوري كه با رشد اقتصاد و خروج آن از ركود و به‌دنبال كسب سود در فعاليت‌هاي اقتصادي كشور، بايد شاهد رشد در شاخص‌هاي بازار سرمايه باشيم.  جواد حبيبي‌ثمر، مي‌افزايد: اعتقاد كلي همواره اين است كه در ميان‌مدت و بلندمدت چشم‌انداز خوبي در انتظار اقتصاد و بازار سرمايه كشورها وجود دارد اما در عمل اين اعتقاد با رفتار فعالان بازار منافات دارد و بازار روند سرمايه در دستان سفته‌بازها گرفتار شده است. وي ادامه داد: انتظار داشتيم در بازه زماني 6 تا 8ماه پس از باز شدن تعاملات بين‌المللي، سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي در بازار سرمايه انجام شود اما اين اتفاق نيفتاد. از طرفي اگر روند جاري رشد بورس با همان شتاب بسيار بالا همانند دي ماه سال94 ادامه مي‌يافت، به‌گونه‌يي حباب قيمتي شديدي را ايجاد مي‌كرد.  حبيبي‌ثمر در اين باره توضيح داد: طي دو سال گذشته (از دي ماه92 تا دي ماه94) شاخص بازار سرمايه افت 30 الي 35درصدي داشت درحالي كه از دي94 تا فروردين95 يعني طي دو ماه شاخص با رشدي در حدود 25درصد مواجه شد. وي تصريح كرد: اين نكته را نيز نبايد از نظر پنهان داشت كه قيمت بسياري از سهم‌ها زير ارزش اسمي و ارزش دفتري معامله مي‌شوند و اين سطوح جذاب قيمتي در كنار خوش‌بيني به آينده بازار سهام موجب اميدواري هر چه بيشتر سرمايه‌گذاران شده است.

  عوامل اثرگذار در رشد بازار سرمايه
جواد حبيبي‌ثمر معتقد است كه براساس تحقيقات انجام شده، ميانگين نسبت قيمت به درآمد سهام (P/E) در بورس تهران از سال1380 تاكنون رقمي در حدود 6واحد بوده است، اما در حال حاضر، اين نسبت رقمي در حدود 7.6واحد را برمبناي پيش‌بيني سود سال1395 شركت‌ها نشان مي‌دهد. وي ادامه داد: رشد P/E نشان‌دهنده اين موضوع است كه، سهام اكثر شركت‌هاي بورسي بدون تغيير در پيش‌بيني‌هاي سود سال95 خود در حال معامله هستند و اين نسبت با رشد حدود 1.6واحدي روبه‌رو شده يعني ميانگين قيمتي سهام با افزايش همراه بوده و اگر سرمايه‌گذاران انتظارات مثبتي از رشد قيمتي و سوددهي‌هاي آينده اين شركت‌ها نداشته باشند اقدام به خريد سهم در قيمت‌هاي بالاتر نمي‌كنند. حبيبي‌ثمر به اثر تك‌نرخي شدن نرخ ارز هم اشاره كرد و گفت: تاثير تصميم مهم تك‌نرخي شدن ارز بر بازار سرمايه بسيار قابل‌توجه خواهد بود، چراكه طبق بررسي‌هاي انجام شده حدود 60درصد از شركت‌هاي حاضر در بازار سرمايه كشورمان مستقيم يا غيرمستقيم در حوزه صادرات فعاليت مي‌كنند يا به تعبيري بخش وسيعي از بازار سرمايه، مربوط به شركت‌هايي است كه محصولات صادرات محور توليد مي‌كنند. وي همچنين تصريح كرد: قيمت توليدات و محصولات براساس نرخ‌هاي جهاني ارز تعيين خواهد شد و قيمت محصولات‌ اين شركت‌ها تابعي از قيمت‌هاي جهاني و نرخ ارز در بازار آزاد كشور مي‌شود كه مي‌تواند نقش مثبتي در بازار سرمايه ايجاد كند.  وي اظهار داشت: زماني كه نرخ بهره كاهش پيدا كند، سرمايه‌گذاران با P/E بيشتري تمايل به خريد سهم دارند. از طرفي اگر نرخ‌هاي بهره بانكي را هم‌تراز با كاهش تورم، كاهش دهيم صرف‌نظر از مزاياي آن در پويايي هر چه بيشتر اقتصاد كشور، زمينه را براي ورود سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي آماده كرده‌ايم.

  دادوستدهاي تالار شيشه‌اي
شاخص بورس اوراق بهادار ايران ديروز سه‌شنبه روند نزولي به خود گرفت و نسبت به روز گذشته ۱۲۲واحد افت كرد و به رقم ۷۷هزار و ۹۶۴واحد رسيد. شاخص كل هم‌وزن نيز ديروز ۴۳واحد پايين آمد و رقم ۱۴هزار و ۴۹۴واحد را تجربه كرد. شاخص آزاد شناور هم ۲۴۹واحد افت كرد و به رقم ۷۸هزار و ۱۳۳واحد رسيد. شاخص بازار اول در چهارمين روز معاملات اين هفته با ۱۴۷واحد افت به عدد ۵۵هزار و ۳۱واحد رسيد. اما شاخص بازار دوم با 0.06واحد رشد نسبت به روز گذشته تغيير چنداني نداشت. در دادوستدهاي ديروز نقش حقوقي‌ها در معاملات دو خودروساز بزرگ ايران پررنگ بود البته اين نماد معاملاتي مخابرات ايران بود كه ديروز بيشترين تاثير را در شاخص كل داشت. بعد از اين نماد شركت ارتباطات سيار ايران، صنايع ملي مس ايران و پالايشگاه نفت بندرعباس بيشترين نقش را در افت‌وخيزهاي ديروز نماگر بازار سرمايه ايفا كردند. ارزش معاملات ديروز به رقم ۱۸۰ميليارد و ۲۱۵ميليون و ۹۰۰هزار تومان بالغ شد كه اين رقم ناشي از دست به دست شدن ۸۸۰ميليون و ۲۲۲هزار سهم و اوراق مالي قابل معامله طي ۵۱هزار و ۷۶۹نوبت دادوستد بود.
نقش حقوقي‌ها ديروز در معاملات دو خودروساز بزرگ ايران به نحوي بود كه در نماد معاملاتي سايپا در مجموع حقوقي‌ها 70.3درصد عرضه و 70.7درصد خريد را به خود اختصاص دادند. با اين حساب در اين نماد ۶۳ميليون و ۸۲۰هزار سهم توسط حقوقي‌ها عرضه و ۶۴ميليون و ۱۷۸هزار سهم توسط آنها خريداري شد.  همچنين در نماد معاملاتي ايران خودرو 56.5درصد خريدها را حقوقي‌ها انجام داده‌اند و 32.3درصد عرضه‌ها مربوط به حقوقي‌ها بود. بيشترين ارزش و حجم معاملات در چهارمين روز از دادوستدهاي بورس مربوط به نماد معاملاتي سرمايه‌گذاري غدير شد، بعد از اين نماد خودروسازي سايپا بيشترين ارزش و حجم معامله را به خود اختصاص داد. در پايان معاملات ديروز نماد معاملاتي شركت‌هاي پست بانك ايران، ماشين‌سازي نيرومحركه، سرمايه‌گذاري نور كوثر ايرانيان، حق تقدم شركت‌هاي مجتمع فولاد خراسان، صنايع سيمان دشتستان، ماشين‌سازي اراك و گروه گسترش نفت و گاز پارسيان متوقف شدند.
علاوه بر اين آيفكس نيز ديروز 1.8 واحد افت كرد و به رقم 800.8 رسيد. ارزش معاملات فرابورس ايران به عدد ۱۷۸ميليارد و ۲۷ميليون تومان بالغ شد كه اين رقم ناشي از دست به دست شدن ۱۹۷ميليون و ۱۸۶سهم و اوراق مالي معامله طي نزديك به ۲۵ هزار نوبت دادوستد شد.

  صدرنشيني 3صنعت خودرو سرمايه‌گذاري‌ها و محصولات فلزي
در داد و ستدهاي روز سه‌شنبه سه گروه خودرو، سرمايه‌گذاري‌ها و محصولات فلزي در صدر برترين گروه‌هاي صنعت قرار گرفتند.  از حجم معاملات روز گذشته سه گروه خودرو، سرمايه‌گذاري‌ها و محصولات فلزي با بيشترين حجم معاملات در صدر برترين صنايع بازار قرار گرفتند. نمادهاي ملي مس، پالايش نفت بندرعباس، سرمايه‌گذاري غدير، سايپا و فولاد مباركه در اين روز بيشترين تاثير منفي را بر شاخص كل داشتند. در مقابل نمادهاي مخابرات و ارتباطات سيار نيز بيشترين تاثير مثبت را بر اين متغير ثبت كردند.
نمادهاي فرآورده‌هاي تزريقي ايران، پتروشيمي آبادان، تكنوتار، دوده صنعت پارس، داده‌پرداز ايران، حمل‌و‌نقل توكا و حمل‌و‌نقل پتروشيمي با بيشترين رشد قيمت در صدر جدول معاملات قرار گرفتند. اين در حالي بود كه سرمايه‌گذاري اعتبار ايران، آهنگري تراكتورسازي ايران، توليد محور خودرو، بهنوش ايران، سرمايه‌گذاري توسعه صنعتي، چرخشگر و كشاورزي و دامپروري مگسال با بيشترين كاهش قيمت در انتهاي جدول معاملات نشستند.
خريداران ديروز بيشترين تقاضا را براي خريد اوراق مشاركت شهرداري سبزوار، صندوق سرمايه‌گذاري پارند پايدار سپهر، اوراق مشاركت شهرداري مشهد، دارويي رازك، اوراق صكوك بناگستر كرانه و اوراق صكوك فولاد كاوه كيش ثبت كردند. صندوق سرمايه‌گذاري پارند پايدار سپهر، آهنگري تراكتورسازي ايران، صندوق سرمايه‌گذاري پاداش سهامداري، سهام فولاد اميركبير كاشان، توليدي شيشه رازي، اوراق مشاركت شهرداري اصفهان و خوراك دام پارس با بيشترين عرضه‌ها طولاني‌ترين صف‌هاي فروش را داشتند.

 عرضه‌هاي بورس كالا
تالار فرآورده‌هاي نفتي و پتروشيمي بورس كالاي ايران ديروز دوم شهريورماه، ميزبان عرضه ۲۷هزار و۴۴۱تن مواد پليمري ۱۸مجتمع پتروشيمي بود. طي اين روز و در تالار مذكور شركت‌هاي پتروشيمي تخت‌جمشيد، تبريز، قائدبصير، تندگويان، لاله، اميركبير، لرستان، آرياساسول، ايلام، اروند، رجال، نويد زرشيمي، پليمر كرمانشاه، پلي‌پروپيلن جم، غدير، بندرامام، مهر و شازند محصولات خود را روي تابلوي عرضه بردند. همچنين در اين تالار ۸۰۰ تن گوگرد گرانوله، ۱۲هزار تن لوب‌كات و ۳۸هزار تن وكيوم باتوم در اين تالار عرضه شد. اين گزارش حاكي است، ۳۵۰تن عايق رطوبتي و ۲۵هزار و ۱۰۰ تن انواع قير نيز در تالار صادراتي عرضه شد. تالار محصولات صنعتي و معدني نيز در اين روز عرضه ۳۰۰تن بيلت، ۲۰۰تن شمش هزار پوندي شركت ايرالكو، ۴۰تن شمش آلياژي شركت صنايع نگين آلومينيوم گلپايگان و ۱۸كيلوگرم شمش طلاي معدن زرشوران را تجربه كرد.  تالار محصولات كشاورزي نيز در اين روز شاهد عرضه ۸۳هزار و ۷۴۱تن جو دامي در قالب طرح قيمت تضميني بود. علاوه بر اين ۴۰ تن ذرت دانه‌يي، ۱۰۰تن روغن خام سويا، يك‌هزار و ۱۰۰تن شكر سفيد، ۲هزارتن كنجاله سويا، يك‌هزارتن گندم دوروم و ۲۵تن مرغ منجمد در تالار محصولات كشاورزي عرضه شد.

  رشد ۳۱درصدي حجم معاملات گواهي سكه
گواهي سكه حجم معاملات گواهي سپرده سكه طلا در بورس كالاي ايران طي معاملات ديروز به ۱۲۱سكه به ارزش يك ميليارد و ۱۳۴ميليون ريال رسيد كه رشد ۳۱درصدي را نسبت به روز گذشته تجربه كرد.  نگاهي به معاملات ديروز گواهي سكه طلا در بورس كالاي ايران نشان مي‌دهد كه در پي دادوستد ۱۲۱ سكه، ارزش اين معاملات به بيش از يك ميليارد و ۳۴۳ميليون ريال در بورس كالاي ايران رسيد كه رشد ۳۱ را نسبت به چهارشنبه گذشته تجربه كرد، چرا كه حجم معاملات در روز دوشنبه به ۹۲ سكه در قالب گواهي سپرده رسيده بود. به اعتقاد كارشناسان، معاملات گواهي سپرده سكه در بورس كالا كه حكم همان معاملات نقدي در بستري امن، شفاف و آنلاين را دارد، مي‌تواند اطمينان خاطر را در معامله‌گران سكه ايجاد كند و دغدغه حمل و نگهداري فيزيكي سكه طلا كه يكي از نگراني‌هاي مهم دارندگان سكه طلاست را برطرف كند.
  از سويي معامله اين اوراق نيز بدون هر گونه مراجعه فيزيكي به فروشندگان سكه طلا صورت مي‌گيرد كه مي‌تواند بعضا نگراني‌هاي حاصل از جعل و تقلبي بودن سكه را نيز كاملا مرتفع كند. بنابراين گزارش، براساس ابلاغيه اخير سازمان بورس و اوراق بهادار، سرمايه‌گذاري در گواهي سپرده كالايي براي صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري مجاز شده است كه براساس اين ابلاغيه، صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري «در سهام»، «مختلط» و «در اوراق بهادار با درآمد ثابت» مي‌توانند با اضافه كردن موضوع امكان سرمايه‌گذاري در «گواهي سپرده كالايي» در اساسنامه و اميدنامه خود و طي تشريفات مقرر، حداكثر تا ۵ درصد از كل دارايي‌هاي صندوق را در اين اوراق بهادار سرمايه‌گذاري كنند.

  عبور ارزش معاملات اوراق سلف
از 900ميليارد تومان
ارزش معاملات اوراق سلف موازي استاندارد بورس انرژي ايران با سررسيد يك‌سال و بيشتر از مرز 9 هزار ميليارد ريال عبور كرد.
به گزارش «تعادل» در جلسه معاملاتي ديروز (سه‌شنبه 2 شهريورماه 95)، علاوه بر معاملات مستمر قراردادهاي سلف موازي استاندارد برق و نفت كوره در بازار مشتقه، كالاهاي ميعانات گازي مجتمع گاز پارس‌جنوبي، آيزوريسايكل و نفتاي سبك پالايش نفت بندرعباس، نفتاي سنگين پالايش نفت تهران، برش سنگين و سوخت كوره سبك پتروشيمي تبريز، متانول پتروشيمي شيراز، متانول پتروشيمي فن‌آوران و پنتان‌پلاس پتروشيمي پارس در رينگ داخلي و نفت سفيد شركت ملي پخش فرآورده‌هاي نفتي ايران از انبار نفت اراك به مقاصد ارمنستان، افغانستان، پاكستان، تاجيكستان و عراق و سوخت هوايي (اِي تي كي) شركت ملي پخش فرآورده‌هاي نفتي ايران از انبار نفت اراك به مقاصد عراق، ارمنستان، افغانستان، پاكستان و تاجيكستان در رينگ بين‌الملل بازار فيزيكي بورس انرژي ايران مورد عرضه قرار خواهند گرفت.
شايان ذكر است در جريان معاملات روز دوشنبه (اول شهريورماه 95)، در تابلو سلف موازي استاندارد براي قراردادهاي با سررسيد يك‌سال و بيشتر در بازار مشتقه بورس انرژي ايران در تمام نمادهاي فعال، 10 هزار و 205 قرارداد با ارزش بيش از 100ميليارد ريال مورد معامله قرار گرفت.