گروه بورس|علي رمضانيان|
 بازار سرمايه در ساعات ابتدايي نخستين روز شهريورماه با تقاضاي بالا كار خود را آغاز كرد، اما رفته‌رفته با نزديك شدن به پايان ساعت معاملاتي، عرضه‌ها بر تقاضا پيشي‌ گرفته و رشد 120واحدي شاخص به منفي 0.31واحدي رسيد. از دلايل اصلي عرضه‌هاي روز گذشته، مي‌توان به رويگرداني سهامداران از شركت‌هاي پالايشي اشاره كرد؛ زيرا اين شركت‌ها در سال جاري هيچ‌گونه صورت مالي منتشر نكرده و سهامداران از وضعيت عملكردي شركت‌هاي خود اطلاع چنداني ندارند. حال آنكه با آغاز شهريورماه، شركت‌ها براي انتشار صورت‌هاي مالي 6ماه خود آماده مي‌شوند، رفتار معكوس شركت‌هاي پالايشي سبب عرضه‌هاي سنگين روي نماد آنها شده است و بر اين اساس روز گذشته نمادهاي شبندر (پالايش نفت بندرعباس)، شپنا (پالايش نفت اصفهان)، شبريز (پالايش نفت تبريز) هريك 55، 28 و 20 واحد در منفي شدن شاخص تاثير داشتند.
به گزارش «تعادل» از آنجايي كه شركت‌هاي بورسي موظفند در پايان هر دوره مالي سه ماهه صورت‌هاي مالي خود را منتشر كنند و وضعيت خود را به سهامداران اعلام كنند، اما شركت‌هاي پالايشي تاكنون گزارش سه ماهه خود را منتشر نكردند و در اين بين شركت پالايش شيراز توضيحاتي در اين زمينه منتشر و اعلام كرد كه با توجه به عدم دريافت اطلاعات مقداري فروش فرآورده‌ها و اطلاعات مربوط به نرخ‌هاي نفت خام و ميعانات گازي و فرآورده‌ها در سال 1395 از شركت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي ايران، تهيه گزارشات مالي سه ماهه اول سال 95 امكان‌پذير نيست. اما ديگر شركت‌هاي پالايشي تاكنون هيچ توضيحي را منتشر نكرده و بايد منتظر اعلام اطلاعات مقداري فروش فرآورده‌ها و نرخ‌هاي نفت خام و ميعانات گازي و فرآورده‌ها از سوي پخش و پالايش باشند، موضوعي كه در سال‌هاي اخير تكرار شده و سبب سردرگمي سهامداران شده است.

 رويه غلط نرخ‌گذاري در صنعت پالايشگاهي
در همين رابطه يكي از سهامداران عمده شركت پالايشگاهي بندرعباس به «تعادل» گفت: همه ساله اين رويه تكرار مي‌شود و شركت پخش و پالايش در اعلام نرخ و ميزان فروش ماهانه به نحوي اقدام مي‌كند كه سهامداران متضرر مي‌شوند. سال 94 نيز با گذشت حدود 9ماه از سال، قيمت‌ نهايي به پالايشگاه‌ها اعلام نشده و صرفا اطلاعات 6 ماهه از سوي پالايش و پخش اعلام شد كه پالايشگاه‌ها نيز به نرخ‌هاي اعلام شده اعتراض كردند كه نتيجه چنداني نداشت؛ لذا همچون سال‌هاي قبل امسال نيز اين رويه در حال تكرار است.
در اين زمينه هومن بيگلري از حسابداران صنعت پالايش و پخش در خصوص تاخير اعلام قيمت‌ها به «تعادل» گفت: بر اساس ابلاغ شركت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي مورخ 21 خردادماه 92 و با استناد به بودجه عمومي سال 92 كشور مقرر شده قيمت‌گذاري فرآورده‌هاي اصلي بر اساس كيفيت تعيين شود، اما به دليل اعتراض سهامداران در سال 94، هيات وزيران به شركت‌ها ابلاغ كرد كه چنانچه 30درصد از سود شركت را براي اجراي طرح و توسعه ذخيره كنند از قانون كيفي‌سازي معاف هستند.
اين حسابرس شركت‌هاي پالايشي در ادامه افزود: بنابراين شركت پالايش و پخش مي‌تواند نرخ‌ها را نهايتا با يكي، دو ماه تاخير اعلام كند نه اينكه مانند سال قبل به 9 ماه نياز داشته باشد. علاوه بر اين قيمت فوب خليج‌فارس هر روزه توسط سايت‌هايي چون PLLATS اعلام مي‌شود و همه به آن دسترسي دارند، لذا قيمت‌گذاري محصولات كار پيچيده‌يي نيست اما دست‌هايي در وزارت نفت اين رويه را در پيش گرفته تا بتواند به اهداف خود برسد. دخالت در صورت‌هاي مالي شركت‌ها يكي از اين اهداف است.

 دادوستد در بازار سرمايه
 شاخص كل بورس طي روز گذشته شاخص كل بورس ديروز (دوشنبه) درجا زد و با كمتر از يك واحد (0.31درصد) افت، همچنان جايگاه 78هزار و 86 واحدي را حفظ كرد. ارزش معاملات ديروز بالا رفت به‌طوري كه بيش از 943ميليون سهم و حق تقدم به ارزش 4هزار و 123ميليارد ريال در 66هزار و 814 نوبت خريد و فروش شد. همچنين نمادهاي وغدير (سرمايه‌گذاري غدير)، خودرو (ايران خودرو) و بترانس (ايران ترانسفو) با تاثير مثبت مانع افت شاخص شدند.
بررسي شاخص‌هاي اصلي بازار سرمايه نيز نشان مي‌دهد، شاخص كل (هم وزن) 13واحد، شاخص قيمت (هم وزن) 10واحد، شاخص آزاد شناور 111 واحد و شاخص بازار دوم 7واحد رشد كرده است.
همچنين شاخص قيمت (وزني- ارزشي) كمتر از يك واحد و شاخص بازار دوم يك واحد افت كرد. بالاترين رشد قيمت در معاملات ديروز به حق‌تقدم سرمايه‌گذاري رنا، حق تقدم كابل البرز، حق تقدم عمران و توسعه فارس، رينگ‌سازي مشهد و پتروشيمي آبادان تعلق داشت. بيشترين كاهش قيمت نيز در اختيار حق تقدم فولاد خراسان، حق تقدم سيمان فارس و خوزستان، تامين ماسه ريخته گري، حق تقدم شير پاستوريزه پگاه خراسان و فرآوري مواد معدني ايران قرار داشت.

 وضعيت گروه‌هاي بورسي در روز گذشته
گروه سيماني با واكنش منفي سهامداران و بدون استقبال خريداران روبه‌رو شد و اكثر نماد‌هاي اين گروه جز سقاين، سبهان، سخاش و سكارون كه با افزايش قيمت مواجه شدند بقيه نماد‌ها با كاهش قيمتي به‌كار خود پايان دادند اين در شرايطي بود كه در اين گروه نماد سپاها با توجه به تعديل مثبت ديروز متوقف شد. گروه رايانه كه ديروز متعادل مورد معامله قرار گرفت و جز نماد‌هاي افرا، فن‌آوا و مداران كه با افزايش قيمت مواجه شدند بقيه نماد‌ها با كاهش قيمتي به‌كار خود پايان دادند. در اين گروه نماد مرقام پس از شفاف‌سازي درخصوص پيش‌بيني سود هر سهم سال مالي منتهي به 31 شهريورماه 95 و تعديل منفي 9 درصدي در نخستين گزارش پيش‌بيني منتهي به 31 شهريورماه 1396 و اعلام سود 281 ريالي، در قيمت 439 تومان با افت قيمتي به گردونه معاملات بازگشت.
گروه خودرو و ساخت قطعات ابتداي بازار ديروز با افزايش تقاضا روبه‌رو شده بودند و اين افزايش تقاضا در نماد‌هايي همچون خرينگ و خاور با صف خريد نمايش داده شد همچنين نماد‌هاي خودرو، خپارس، خكاوه، خلنت، خرينگ، ختراك و خمحر با افزايش قيمت به‌كار خود پايان دادند. البته در ميانه بازار پس از عرضه صف خريد در نماد ايران‌ خودروديزل‌، صف خريد 10ميليوني در اين نماد پس از دادوستد پرحجم 50ميليون سهمي تشكيل شد و روند رو به رشد قيمت سهام خاهن به همراه ادامه صف خريد روزهاي گذشته اين شركت موجب شد، اين نماد در جريان معاملات ديروز با فشار فروش مواجه شود كه صف فروش آن پس از دادوستد نزديك به 19ميليون سهم مجددا با صف فروش متوقف شد. در اين گروه حق تقدم سرمايه‌گذاري رنا در قيمت 599 ريال بازگشايي شد.
در گروه بانك‌ها و موسسات اعتباري همچنان منتظر برگزاري مجامع بانك‌ها هستيم تا بتوان بعد از بازگشايي روند آنها را پيگيري كرد. از ميان نمادهايي كه ديروز معامله مي‌شدند وپست، حكمت و وپاسار در حاشيه مثبت بودند. بازارگردان پست بانك در قيمت 220تومان به حمايت از سهم مي‌پردازد. بانك پارسيان، انصار و آينده نيز متعادل معامله شدند.
در گروه محصولات شيميايي ديروز تقريبا شاهد معاملات رو به منفي در اين گروه بوديم. در اين بين تنها شپترو و شدوص معاملات مثبتي داشتند. پتروشيمي شيراز، كرمانشاه، خارك و خراسان همگي كم حجم و در حاشيه قيمتي منفي معامله شدند. بيشترين ارزش معاملات در اين گروه مربوط به نمادهاي جم، مارون و پترول بود.
در گروه محصولات غذايي و آشاميدني، غشاذر در اين گروه مورد اقبال قرار گرفته و شاهد افزايش حجم معاملات و قيمت سهم هستيم به نحوي كه اكثر نمادها متعادل معامله شدند. غپاك، غشان، وبشهر نيز در حاشيه منفي معامله شدند و بيشترين ارزش معاملات گروه مربوط به نمادهاي وبشهر، غمينو و غالبر بود.
گروه فلزات اساسي ديروز را بي‌رمق و كم حجم پشت سر گذاشت و اكثر نمادهاي اين گروه با افت قيمت مواجه شدند به‌طوري كه نمادهاي فجر، هرمز، فرآور، فنوال، فخوز، فلوله، فزرين، فملي و فولاژ با بيشترين افت قيمت و نمادهاي فپنتا، فمراد، فنورد، وتوكا، فباهنر با افزايش قيمت به كار خود پايان دادند.
در گروه استخراج كانه‌هاي فلزي تنها نماد كچاد با افزايش قيمت همراه شد و نمادهاي كدما، كبافق، كنور، كاما، كمنگنز و كروي با افت قيمت به كار خود پايان دادند. گروه فرآورده‌هاي نفتي برخلاف معاملات نسبتا پرحجم ديروز با فشار عرضه مواجه شدند و تمامي نمادهاي اين گروه با افت قيمت مواجه شد به‌طوري‌كه نمادهاي شراز، شبريز، شبندر، ونفت، شاوان، شتران و شپنا بيشترين كاهش قيمت را تجربه كردند. و اما گروه قند و شكر كه اين روز‌ها حال و روز خوشي ندارد، متعادل و منفي مورد معامله قرار گرفت به‌طوري‌كه به جز نماد‌هاي قشرين، قزوين، قپيرا، قهكمت، قنيشا و قثابت بقيه نماد‌ها با كاهش قيمت خود سعي در كاهش شاخص قيمتي اين صنعت داشتند. در اين گروه نماد قثابت با حدود يك‌ميليون و 700هزار سهم بيشترين حجم معامله را به خود اختصاص داد.

 بررسي معاملات فرابورس
معاملات نخستين روز شهريورماه فرابورس در حالي به پايان رسيد كه ارزش آن از 2هزار و 438ميليارد ريال فراتر رفت. به گزارش «تعادل»، در معاملات روز دوشنبه 562ميليون ورقه بهادار در 33هزار و 263نوبت دادوستد و ارزش آن معادل 2هزار و 438ميليارد و 180ميليون ريال شد. در همين حال شاخص كل فرابورس پس از افت‌وخيز چند باره با 2.7واحد كاهش نسبت به ديروز، رقم 802واحد را نمايش داد.
بيشترين حجم معاملات ديروز مربوط به داد و ستد 41ميليون و 830هزار سهم ريل پرداز سير بود و بالاترين ارزش معاملات در نماد آتيه داده پرداز رقم خورد و به 108ميليارد و 950ميليون ريال رسيد. در بازار اول، 130ميليون و 370هزار اوراق بهادار به ارزش 264ميليارد ريال دادوستد شد كه طي آن بالاترين حجم معاملات به نام گسترش سرمايه‌گذاري ايرانيان ثبت شد. همين‌طور 122ميليون و 320هزار اوراق بهادار در بازار دوم به ارزش 400ميليارد ريال دست به دست شد و بيشترين افزايش قيمت در اين بازار مربوط به دامداري تليسه بود. علاوه بر اين، بلوك 20درصدي سهام شركت مواد ويژه ليا به ارزش 48ميليارد و 630ميليون ريال در اين بازار واگذار شد.
طبق اين گزارش، نماد شركت‌هاي دامداري تليسه، آتيه داده‌پرداز و بيمه سامان بيشترين افزايش قيمت و نماد شركت‌هاي فولاد هرمزگان جنوب، پالايش نفت شيراز و زغال سنگ پروده طبس بالاترين كاهش قيمت را تجربه كردند. در ميان ETFها، صندوق سرمايه‌گذاري اعتماد آفرين پارسيان بيشترين حجم معاملات را ثبت كرد و صندوق آرمان آتي كوثر و گنجينه آينده روشن به ترتيب در رده‌هاي بعدي قرار گرفتند. ديروز شاهد ‌گشايش نماد اوراق حق تقدم استفاده از تسهيلات مسكن امرداد 1395 در نماد «تسه 9505» بوديم و در عين حال اوراق تسهيلات ضمن كاهش قيمت در بازه 94 تا 102هزار تومان دادوستد شد. در بازار اوراق با درآمد ثابت نيز بيشترين حجم و ارزش معاملات متعلق به اسناد خزانه اسلامي در نماد «اخزا52» به ارزش 474ميليارد ريال بود و ارزش معاملات روزانه در تمام نمادهاي اسناد خزانه اسلامي به رقم 735ميليارد ريال رسيد. همچنين نماد معاملاتي شركت بيمه آرمان پس از برگزاري مجمع عمومي عادي سالانه صاحبان سهام و تقسيم سود نقدي هر سهم و نماد معاملاتي اوراق مشاركت شهرداري كرج پس از پرداخت سود علي‌الحساب 3ماهه اوراق بازگشايي شد.

 عرضه‌هاي بورس كالا
روز دوشنبه اول شهريورماه تالار محصولات كشاورزي ميزبان عرضه 91هزار تن جو دامي در قالب طرح قيمت تضميني است.
به گزارش «تعادل»، همچنين 40تن ذرت دانه‌يي، 100تن روغن خام سويا، تا 10هزار و 100تن شكر سفيد، 2هزار تن كنجاله سويا، يك هزار تن گندم دوروم و 25تن مرغ منجمد در اين تالار عرضه مي‌شود.
 تالار محصولات صنعتي و معدني شاهد عرضه 3هزار و 900تن انواع ورق شركت فولاد مباركه اصفهان، 48 تن ميلگرد 12، 963تن سبد ميلگرد 32، 84تن سبد مخلوط شركت ذوب‌آهن اصفهان، يك هزار تن شمش هزار پوندي 99.8 ايرالكو، 48تن شمش آلياژي شركت صنايع نگين آلومينيوم گلپايگان و 20كيلوگرم شمش طلاي مواد معدني تخت سليمان است. تالار فرآورده‌هاي نفتي و پتروشيمي بورس كالاي ايران عرضه 21هزار و 514تن مواد پليمري را تجربه مي‌كند. علاوه بر اين تالار صادراتي بورس كالاي ايران نيز در اين روز عرضه 500تن عايق رطوبتي، يك هزار تن قير و 100تن گوگرد پودر را تجربه مي‌كند.