حسين ياري

متعاقب وقوع کودتاي نافرجام در ترکيه و نقش سرويس‌هاي امنيتي و اطلاعاتي ايالات متحده آمريکا در وقوع اين کودتا، همچنان نام فتح‌الله گولن به عنوان نامي جنجالي در فضاي سياسي ترکيه به چشم 

مي خورد. پاي ديگر کشورها نيز در اين معادله به ميان کشيده شده است. اخيرا  سرويس هاي امنيتي جمهوري آذربايجان از بازداشت گروهي از افراد به اتهام داشتن ارتباط با جنبش

 فتح الله گولن خبر داده اند

.نوروز ممدوف معاون دفتر رئيس جمهور آذربايجان در اين باره تاکيد کرد: همه طرفداران و حاميان گولن در آذربايجان شناسايي خواهند شد. تحقيقات در ارتباط با اين مساله همچنان ادامه دارد. تحقيقات قضايي نشان مي دهد که جنبش گولن ارتباطاتي با گروه هاي مخالف در آذربايجان داشته است. ولي همه تلاش ها براي بي ثبات کردن اوضاع در آذربايجان، سرکوب خواهد شد.

در جريان کودتاي نظامي نافرجام 15 جولاي در ترکيه، بيش از 260 نفر کشته شدند. از آن زمان تاکنون مقام‌هاي ترکيه بيش از 26 هزار نفر را دستگير کرده اند. دولت ترکيه بارها خواستار استرداد گولن از آمريکا شده است.با اين حال ايالات متحده آمريکا فعلا قصد ندارد گولن را به ترکيه تحويل دهد. از سوي ديگر، بر همگان محرز است که واشتنگتن خود در کودتاي ترکيه به صورتي مستقيم دست داشته است. نمي توان در اين معادله ميان گولن و مقامات آمريکايي تفکيکي ايجاد کرد. گولن در ايالت پنسيلوانياي آمريکا ساکن بوده و تحت حمايت مستقيم سازمان سيا و مقامات آمريکايي قرار دارد. در هر حال دولت ترکيه بارها فتح الله گولن را عامل اصلي وقوع کودتاي 15 جولاي معرفي کرده است و خواستار استرداد وي از آمريکا شده است.البته مقامات آمريکايي از جمله جان کري در اين خصوص آب پاکي را روي دست مقامات ترکيه اي ريخته و اعلام کرده‌اند که بايد شواهد و مستندات محکمي در خصوص دخالت گولن در کودتاي ترکيه ارائه شود!

گولن نيز اين اتهامات را رد کرده و رجب طيب اردوغان رئيس جمهور ترکيه را طراح اصلي اين کودتا معرفي کرده تا به بهانه آن، مخالفان و منتقدان دولت را سرکوب و پاکسازي نمايد.در هر حال، جنجال بر سر فتح الله گولن و شبکه اي که او ايجاد کرده است کماکان ادامه دارد. شبکه سازي گولن اساسا معلول حمايت‌هاي ويژه ايالات متحده آمريکا بوده و واشنگتن قصد ندارد گولن را به عنوان مهره اي کليدي از دست بدهد. 

سازمان‌هاي اطلاعاتي و امنيتي ترکيه هم اکنون از ديگر کشورها نيز خواسته‌اند تا در خصوص فتح الله گولن و

 شبکه‌هاي متصل به وي اقدامات سلبي بيشتري صورت دهند. آلمان يکي از اين کشورها محسوب مي شود. کشوري که داراي جمعيت زيادي ترک‌تبار مي باشد. اسناد حساس نشان مي دهد که سازمان اطلاعات ترکيه از برلين خواسته است تا تعدادي از طرفداران گولن را بازداشت و به ترکيه بازگرداند. اين افراد به زعم مقام‌هاي اطلاعاتي ترکيه، به آلمان گريخته‌اند.به نوشته روزنامه آلماني اشپيگل  از زمان وقوع کودتاي 15 جولاي در ترکيه، دولت آنکارا تاکنون 40 درخواست تحقيق و 3 درخواست براي بازگرداندن طرفداران گولن به دولت آلمان ارسال کرده است.با اين حال بعيد به نظر مي رسد که مقامات آلماني در اين خصوص همکاري ويژه‌اي با مقامات ترکيه اي صورت دهند. آلمان نيز به مانند ايالات متحده آمريکا قصد ندارد در اين خصوص با دستگاه‌هاي

 امنيتي و اطلاعاتي ترکيه همکاري داشته باشد. مواضع سلبي آلمان در قبال ترکيه پس از وقوع کودتا 

نشان دهنده همين مسئله است.