فرارو- هرچند اخباری که از سوریه میرسد تناقضات زیادی دارد، اما به وضوح میتوان تغییر برخی موارد در جنگ جدید را ملاحظه کرد. در تبلیغات سیاسی حول محور گروههای تروریستی مخالف دولت مرکزی و همچنین سازوبرگی که در اختیار آنان قرار دارد، میشود تفاوتهای زیادی با جنگ داخلی پیشین یافت. به وضوح تلاشهایی صورت گرفته تا معارضین مسلح در ظاهر مثل جنگی که در سال ۲۰۱۱ آغاز شد، نباشند حتی اگر گاهی نشانههایی بر خلاف این تغییر ظاهری بروز پیدا کند.
به گزارش فرارو، ترسیم نمودار طرفهای درگیر جنگ در سوریه همیشه سخت بوده است. در این مرحله جدید از جنگ هم هنوز به طور مشخص نمیتوان این نمودار را ترسیم کرد. در جنگ ۲۰۱۱ گاهی نشانههایی به دست میآمد که پشت صحنه را بیشتر نشان میداد. مثلا مشخص میشد که یک کشور منطقهای، N دستگاه تویوتا هایلوکس خریداری کرده که در اختیار داعش قرار بدهند؛ یا کشوری دیگر به طور مشخص از گروههای دارای گرایش اخوانی پشتیبانی تسلیحاتی میکند. زمان نیاز داریم تا بتوانیم این نکات را کنار هم بگذاریم، اما در همین مرحله از جنگ میتوان برخی مسائل را بررسی کرد.
عبور از تصویر متعارف تروریسم
مرور عکس و فیلمهای منتشر شده از سوی رسانههای معارضین نشان میدهد که تلاشهای گوناگونی برای عبور از تصویر متعارف تروریسم در ظاهر مهاجمین انجام شده است. میان آنهایی که در حال حاضر برای تحریرالشام میجنگند، تعداد افرادی با ظاهر تروریستهای تکفیری کم هستند؛ افرادی با ظاهر نامرتب و ریش بلند که در جریان بحران پیشین (بیشتر به عنوان نیروهای داعش) در عراق و سوریه دیده میشدند.
این بار از لباسهای شخصی، دستارها و لباسهای سیاهرنگ در حد جنگ پیشین خبری نیست. تلاشهای زیادی شده است که لباسها و تجهیزات همسانی در اختیار معارضین قرار بگیرد. حداقل ویدئوهای تبلیغاتی آنان با اصول خاصی تهیه میشود. روند ریبرندینگ آنها از چندسال قبل آغاز شد و در حال حاضر خبری از عوامل انتحاری، سر بریدن و تهدیدهای پیشین نیست. اما به مرور زمان معدود فیلمهایی از پیشروی گروههای تروریستی منتشر میشود که سربازان سوری را به همان سبک داعش و در عین این که تسلیم شدند، با شلیک رگبار میکشند یا به زبان مادریشان (همه آنها سوری نیستند) رو به دوربین رجز میخوانند. حتی فیلمی از ورود نیروهای سلفی به یکی از شهرها منتشر شد که یکی از سربازان تلاش میکند پرچم داعش روی جلیقهاش را مقابل دوربین بپوشاند. با توجه به تجربیات جنگ پیشین، این تصویرسازی احتمالاً دوام زیادی نمیآورد.
سازماندهی و تجهیزات جدید
مرور برخی تسلیحات مورد استفاده مسلحین نشان میدهد که سلاحهای جدیدتری در اختیار آنان گذاشته شده است. در مرحله پیشین جنگ برخی سلاحهای استاندارد ناتو مانند مدلهای کاربین و رایفل M۱۴ و M۱۶ در دست گروههای تروریستی دیده میشد. اما در حال حاضر تمام تصاویری که در اختیار داریم نشان میدهد که مدلهای مختلف سلاح روسی کلاشنیکف از جمله مدلهای جدیدتر AK-۱۰۳ و AK-۷۴M، سلاح تکتیرانداز SVD و RPG-۷ در اختیار این سربازان قرار دارد. نحوه سلاح دست گرفتن آنها حاکی از آموزشهای دقیق و استاندارد نظامی است.
تصاویر به ما نشان میدهد که تجهیزات زرهی مانند تانک و نفربر که به نظر میرسد در طول جنگ پیشین غنمیت گرفته شده نیز از سوی آنان مورد استفاده قرار میگیرد. از تجهیزات و تسلیحات متعارف نظامی، آنها فقط هواپیما و هلیکوپتر در اختیار ندارند. در حال حاضر، تروریستهای تحریرالشام از گردانهای پهپادی خود با نام شاهین رونمایی کردهاند که مورد توجه رسانهها و تحلیلگران نظامی قرار گرفته است. تحلیلها حاکی از آن است که معارضین در این مرحله از جنگ به صورت گسترده از پهپادهای انتحاری استفاده میکنند. برخی تحلیلگران معتقدند به کارگیری توان پهپادی از سوی آنها، یکی از دلایل پیشرویهای سریع در میدان جنگ طی روزهای گذشته بوده است.