به گزارش روابط عمومی وزارت علوم به نقل از دانشگاه بیرجند، در آیین افتتاحیه «همایش ملی بزرگداشت ابن‌حسام خوسفی؛ حماسه‌سرای آیینی قرن نهم هجری»، احمد لامعی‌گیو، رئیس دانشگاه بیرجند و دبیر این همایش گفت: شعر ابن حسام متین، وزین و روان و در عین حال لباسی از ترکیبات زیبا و بدیع به تن دارد و در لفظ و محتوا، مزین به مفاهیم قرآن و مضامین حدیث نبوی است و دیوانش، درسنامه اخلاق و خداشناسی است.
لامعی، اظهار کرد: دیباچه تاریخ درخشان خراسان جنوبی، مزین به فرهیختگی و عالم‌پروری است.
وی با اشاره به اینکه هرجا که سخن از منظومه ادبیات و عرصه شعر و شاعری باشد، نام شاعرانی چون ابن حسام خوسفی، حکیم نزاری قهستانی، آیت‌الله شیخ محمدحسین آیتی، آصفی قهستانی و ناقوس می‌درخشد، ادامه داد: هرجا که عرصه علم و دین و فقاهت باشد نام بزرگمردانی چون شیخ هادی هادوی، سید حسن تهامی، سید غلامرضا سعیدی، شیخ جواد عارفی، خاندان آیتی و مرحوم ملاعلی اکبر خوسفی به میان می‌آید.
رئیس دانشگاه بیرجند، ادامه داد: همچنین در حوزه دانش و خرد، نام‌آورانی چون غلامحسین شکوهی، رفیعی، معتمدنژاد، بلالی مود، بدیع الزمان فروزانفر، محمدحسن گنجی و ... بیرق دار افتخار ایران و خراسان جنوبی هستند و آثارشان بر تارک تاریخ، جاودان است.
دبیر همایش ملی بزرگداشت ابن‌حسام خوسفی؛ حماسه‌سرای آیینی قرن نهم هجری، با بیان اینکه امروز دانشگاه بیرجند با قدمت نیم قرن فعالیت علمی و پژوهشی و ارائه خدمات فرهنگی و اجتماعی توانسته میراث‌دار شایسته‌ای در شعر و علم و به عنوان بزرگترین مهد دانشگاهی شرق کشور شناخته شود، گفت: هم اکنون ۱۲ هزار و ۴۳۱ دانشجو در مقاطع سه گانه (کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتر) و ۶۰۰ دانشجوی بین الملل در ۵۰ گروه آموزشی و ۲۸۰ رشته و گرایش در دانشگاه بیرجند مشغول تحصیل هستند.
وی با اشاره به اینکه در هر منطقه‌ای که قدم می‌گذاریم یاد و اشعار ابن حسام خوسفی زینت افزای محافل است، افزود: گرچه ابن حسام خوسفی را به عنوان شاعری حماسی و آیینی می‌شناسند، ولی او در دین و فقه، عالم به کلام وحی و حدیث است. ابن حسام در دوران حیاتش به دور از صاحبان قدرت و مکنت و دربار زیسته است.
به گفته وی، مراتب زهد و پارسایی ابن حسام به حدی است که برخی او را ولی حق توصیف کرده‌اند چرا که عمر شریفش را در وفاداری خاندان نبوت و عبادت سپری کرد.
همزمان با برگزاری آیین افتتاحیه این همایش، حسین سیمایی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری برای این همایش پیامی صادر کرد، لامعی، رئیس دانشگاه بیرجند نیز با قرائت پیام وزیر علوم، تحقیقات و فناوری از ایشان قدردانی و سپاسگزاری کرد.
پژوهشگر و استاد حوزه: خاوران نامه ابن حسام به مانند کشتی نوح موجب نجات از گمراهی است
حجت‌الاسلام والمسلمین فاطمی استاد حوزه در این مراسم، خاطرنشان کرد: ابن حسام به صراحت اهل بیت(ع) را مانند کشتی نوح دانسته که موجب نجات انسان از گمراهی می شوند.
وی با اشاره به اینکه همایش‌ها و کتب مختلفی برای بزرگداشت ابن حسام برگزار و چاپ شده است، افزود: اما متاسفانه برخی از ابعاد وجودی این شاعر حماسی و آیینی ناشناخته است.
حجت‌الاسلام مرتضی فاطمی با گلایه از اینکه برخی از اهل قلم درخصوص مذهب ابن حسام نسبت‌های ناروایی را زده‌اند، ادامه داد: این افراد در چند گروه " محقق، مقلد و مغرض" تقسیم بندی شده‌اند که با سو استفاده و مصادره شخصیت ایشان، نظریه‌های ناصواب صادر کرده‌اند.
این استاد حوزه علمیه با تاکید براینکه بیش از ۴۰ اصل اعتقادی از دیوان ابن حسام استخراج کرده‌ام، گفت: با بررسی دقیق اشعار ابن حسام در می یابیم، وی یکی از مدیحه سرایان شیعی است.
حجت‌الاسلام فاطمی با بیان اینکه بسیاری از فرق، خداوند را جسم می‌دانند و برای خداوند اعضا و جوارح در نظر گرفته‌اند، تصریح کرد: یکی دیگر از مسائل اختلافی بین فرق اسلامی، رویت و عدم رویت خداوند است که ابن حسام این موضوع را به خوبی تبیی و مشاهده خداوند را رد می‌کند.
وی گفت: ابن حسام خوسفی در جاهای مختلف دیوان خود، بر پیامبر(ص) صلوات کامل فرستاده (صلوات بر پیامبر و آل ایشان) که این موضوع نیز دلیل دیگری بر نگاه شیعی ایشان است.
لزوم استمرار اقدامات فرهنگی برای معرفی نخبگان
مدیرکل دفتر الگوسازی و تکریم نخبگان بنیاد ملی نخبگان در این مراسم، گفت: نیاز است اقدامات فرهنگی برای معرفی نخبگان باید مستمر و دارای عمق باشد.
محسن شاهرضایی، اظهار کرد: بنیاد ملی یکی از خلاءهایی را که مطرح کرده است نشناختن مفاخر به عنوان یک موضوع هویت‌ساز است.
مدیرکل دفتر الگوسازی و تکریم نخبگان بنیاد ملی نخبگان گفت: خوشبختانه برای بزرگان خراسان جنوبی و معرفی آنان اقدامات برجسته‌ای انجام شد که نمونه آن رونمایی از کتاب«از مود تا لاهه» زندگینامه پرفسور بلالی مود است.
وی ادامه داد: شایسته نیست که به عنوان مثال یک جوان و دانش آموز اهل خوسف دیوان ابن حسام را در دسترس نداشته باشد و با این شخصیت آشنا نباشد.
مدیرکل دفتر الگوسازی و تکریم نخبگان بنیاد ملی نخبگان با تأکید بر اینکه اقدامات فرهنگ ساز برای معرفی فرهیختگان باید مستمر و دارای عمق باشد، گفت: امروزه باید به این سوال پاسخ بدهیم که چه اقداماتی باید انجام دهیم که شخصیت های ایرانی در خارج از کشور مصادره نشود.
شاهرضایی با تأکید بر اینکه در راستای تکریم و الگوسازی همچنان پای کار هستند، ادامه داد: امیدواریم از این جلسات و همایش ها در راستی هویت بخشی به جامعه بهره ببریم.
وی تأکید کرد البته در خراسان جنوبی مردم قدردان شخصیت های خود هستند و بارها دیده‌ایم که مراسمی برای تکریم شخصیت های خود برگزار کرده اند.
خاوران نامه جلوه‌ای از هویت ملی و ادامه شاهنامه است
همچنین دبیر علمی همایش ملی ابن‌حسام خوسفی گفت؛ خاوران‌نامه در قالب ۲۲ هزار بیت، به نوعی جلوه دیگری از هویت ملی ما و ادامه کار شاهنامه حکیم فردوسی بوده است.
محمد بهنام‌فر، اظهار کرد: در سالیان گذشته تحقیقات پراکنده‌ای(کتاب، مقاله، پایان‌نامه) در خصوص ابن‌حسام خوسفی انجام شده و به زودی تصحیح انتقادی و معتبر «خاوران‌نامه» چاپ و در اختیار علاقه‌مندان قرار خواهد گرفت.
دبیر علمی همایش ملی ابن‌حسام خوسفی گفت: برای درک رسالت فرهنگی و ادبی و تاریخی ابن‌حسام خوسفی باید جایگاه او در شعر آیینی را بدانیم که او بزرگترین شاعر آیینی ادبیات فارسی است.
وی با بیان اینکه ابن‌حسام خوسفی ارادت خاص به فردوسی داشته است، عنوان کرد: این شاعرآیینی کار فردوسی را کامل کرد یعنی خاوران‌نامه یک شاهنامه دیگر محسوب می‌شود که قهرمان ملی در آن حضرت علی(ع) است.
دریافت 120 مقاله علمی از سراسر کشور
وی با بیان اینکه ۱۲۰ مقاله از دانشگاه‌های سراسر کشور به دبیرخانه همایش ملی ابن حسام خوسفی ارسال شد، عنوان کرد: از این میزان ۸۰ مقاله در همایش پذیرفته شده است.
دبیر علمی همایش ملی ابن‌حسام خوسفی از ارائه ۱۲ مقاله در این همایش خبر داد و گفت: چکیده مقالات در اختتامیه کنگره ملی ابن‌حسام خوسفی رونمایی خواهد شد.
همزمان با برگزاری همایش ملی بزرگداشت ابن‌حسام خوسفی؛ حماسه‌سرای آیینی قرن نهم هجری، نشست‌ها و کارگاه‌های تخصصی با حضور اساتید مطرح کشور برگزار می‌شود. پس از مراسم افتتاحیه این همایش، مراسمی با حضور میهمانان همایش در سالن دکتر شکوهی در خوسف برگزار خواهد شد.
همایش ملی بزرگداشت ابن‌حسام خوسفی؛ حماسه‌سرای آیینی قرن نهم هجری به همت گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه، معاونت فرهنگی و اجتماعی و انجمن علمی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند و با همکاری فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، انجمن ترویج زبان و ادبیات فارسی، اداره کل آموزش و پرورش خراسان جنوبی، شهرداری بیرجند، سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان جنوبی، استانداری خراسان جنوبی، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خراسان جنوبی، شهرداری شهرستان خوسف، فرمانداری خوسف، بنیاد نخبگان خراسان جنوبی، کویر تایر، بیمه دی، سازمان صنعت معدن و تجارت استان خراسان جنوبی، صدا و سیمای خراسان جنوبی، کانون شعروادب و تعدادی از انجمن‌ها و سازمان‌های دیگر در دانشگاه بیرجند برگزار شد.
گفتنی است مراسم اختتامیه کنگره ملی ابن حسام خوسفی نیز امروز دوشنبه 28 آبان‌ماه در دانشگاه بیرجند برگزار می‌شود.