برای پیش بینی بورس –یکشنبه ۱۴ مرداد- به روند بازار سهام در روز کاری گذشته نگاه میکنیم. روز شنبه شاخص کل ۶۱ هزار و ۷۰۵ واحد سقوط کرد و شاخص کل هموزن ۱۹ هزار و ۸۸۸ واحد پایین آمد. همچنین شاخص کل فرابورس ۵۹۶ واحد افت کرد و شاخص هم وزن فرابورس کاهش ۴ هزار و ۸۷۱ واحدی داشت.
به گزارش اکو ایران دیروز ۹۷ درصد نمادهای بازار قرمزپوش بودند و تنها تعداد اندکی از سهمهای بازار رشد قیمت داشتند.
بیشترین کاهش قیمت
در بورس نمادهای خچرخش (شرکت چرخشگر)، کگاز (شرکت شیشه و گاز) و سفار (شرکت سیمان فارس) در روز سهشنبه بیشترین کاهش قیمت بازار را داشتند و در معاملات فرابورس شرکت بازرگانی و تولیدی مرجان کار (کمرجان)، شرکت پنبه و دانههای روغنی خراسان (غدانه) و شرکت توکا ریل (توریل) بیشترین کاهش قیمت را داشتند.
معدود سبزپوشان بازار
روز شنبه در بورس شرکت ایران مرینوس (نمرینو)، شرکت آسان پرداخت پرشین (آپ) و شرکت صنایع سیمان دشتستان (سدشت) سبزپوش بودند. در فرابورس نیز شرکت تامین سرمایه دماوند (تماوند)، شرکت صنایع فولاد آلیاژی یزد (فولای) و شرکت سرمایه گذاری امین مهرگان (وامین) بیشترین افزایش قیمت را داشتند. شنبه شاخص کل بورس تهران از ابتدای معاملات نزول کرد و در نهایت ۶۱ هزار و ۷۰۵ واحد –معادل ۲٫۹۸ درصد- سقوط کرد. هرچند این ششمین روز نزولی شاخص بود اما ریزش شاخص در دو روز چهارشنبه و شنبه شدت گرفت. پس از ترور رئیس رفتر سیاسی حماس در تهران و احتمال پاسخ نظامی ایران به نظر میرسد بورسیها از شعلهور شدن آتش جنگ میترسند.
همچنین دیروز اغلب نمادهای بازار قرمزپوش بودند و شاخص هم وزن نیز ۳٫۰۲ درصد پایین آمد. شاخص کل فرابورس ۲٫۷۹ درصد و شاخص هم وزن فرابورس نیز ۴٫۲۴ درصد ریزش کردند.
دیروز نمادهای فارس، فملی، فولاد، شپنا و پارسان بیشترین اثر کاهشی را بر شاخص داشتند.
به علاوه، روز شنبه شاهد خروج سنگین پول حقیقی به بازار بودیم و هزار و ۷۰ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد. دیروز نمادهای شپنا، فولاد، خساپا، شستا، وبملت، فملی، خودرو، نوری، خزامیا و کالا بیشترین خروج سرمایه را داشتند.
همچنین ارزش معاملات خرد سهام با افت ۱۲ درصدی به رقم ۴ هزار و ۳۸۱ میلیارد تومان رسید.
در معاملات شنبه، ۶ نماد صف خرید داشتند و ۴۶۴ نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صفهای خرید با افت ۷۲ درصدی نسبت به روز کاری قبل به ۵ میلیارد تومان کاهش یافت و مجموع ارزش صفهای فروش نیز با افزایش ۱۸۰ درصدی به رقم هزار و ۳۷ میلیارد تومان رسید.
بدین ترتیب بازار با حجم کم سابقه صفهای فروش مواجه شد. در چنین شرایطی بار دیگر انتقادها نسبت به عملکرد سازمان بورس و رویکرد دولت به بازار مطرح شد. برخی از معامله گران و فعالان بازار سرمایه معتقدند سیاست گذار باید از منافع سهامداران حمایت کند. در مقابل برخی از کارشناسان معتقدند دولت نباید در بازار مداخله مستقیم کند و تنها باید سعی در کاهش ریسکهای بازار و افزایش شفافیت داشته باشد.
روز چهارشنبه خبری مبنی بر دستور معاون اول رئیس جمهور برای تزریق منابع صندوق توسعه ملی به بازار سرمایه منتشر شد. اما موج خروج سرمایه و بدبینی نسبت به آینده قویتر از دستور محمدرضا عارف بود. بازار چشم انداز روشنی در پیش نمیبیند و با احساس خطر جنگ در خاورمیانه بدبینتر و هراسناکتر از گذشته شده است.
در چنین شرایطی سازمان بورس دامنه نوسان قیمت سهام را به منفی و مثبت یک درصد محدود کرد.
دیروز حسین عبده تبریزی در کانال شخصی خود در تلگرام نوشت: «همهی شما از مشکلات بازار سرمایه در سالهای اخیر آگاهید. از وضعیت جاری بازار و اتفاقات چند روز اخیر هم مطلعاید. وظیفهی همهی ما هم کمک به حفظ موقعیت و رشد بازار سرمایه و کمک به دولت آقای پزشکیان است. اینجانب تا روز شنبه ۱۳ مرداد ۱۴۰۳ کوچکترین دخالتی در شرایط جاری بازار نداشته و در مورد افراد یا موضوعات بازار نیز با هیچ یک از اعضا و ارکان دولت جدید صحبتی نکردهام. مدیریت سازمان از اینجانب و چند نفر دیگر از فعالان بازار و مدیران قبلی سازمان دعوت کردند که در مورد وضعیت جاری و اقداماتی که باید از فردا صورت گیرد، نظر مشورتی بدهیم، و این کار انجام شد. بهعلاوه، بنده بعد از آن جلسه در مورد وضعیت جاری بازار گزارش کوتاهی تهیه و به مسئولان ارشد دولت چهاردهم تقدیم کردم و توجه آنان را به وضعیت نامناسب جاری جلب کردم.
از همهی سرمایهگذاران و فعالان بازار سرمایه درخواست میکنم، با توجه به ناترازیها و مشکلات جاری، به هر شیوه که صلاح میدانند به حفظ آرامش بازار کمک کنند. مهمترین ابزار در این عرصه بیتوجهی به شایعات و خبرهای نادرستی است که با نیات مختلف انتشار مییابد. بیشک دولت آقای دکتر پزشکیان متعهد به برنامههایی است که مطرح کرده و بهرغم هر شرایط محیطی، برنامههای خود را دنبال خواهد کرد.»
در این میان اقتصاددانان معتقدند دولت باید بابتدا در مسیر کاهش تعارضات اجتماعی و دور شدن از نگاه دستوری به جامعه حرکت کند.
مسعود نیلی در مقالهای نوشت: « در میان راهکارهای فعلی برای پیشبرد اصلاحات سیاستی، رویکرد اجتماعی و ترمیم شکافهای بین دولت و مردم با کمترین هزینه میتواند بهترین نقطه برای شروع باشد.»
بنابراین حتی اقتصاددانانی که همواره بر مداخله حداقلی دولت در اقتصاد تأکید دارند معتقدند در شرایط فعلی حل تعارضات سیاسی و اجتماعی پیش شرط و مقدمه حل مسائل اقتصادی است. حال این امید وجود دارد که دولت چهاردهم همانطور که رئیس جمهور وعده داده از نخبگان و متخصصان بهره ببرد و در بلندمدت بتواند از ریسکهای اقتصاد ایران بکاهد، بر پیش بینی پذیری اقتصاد بیفزاید و با انضباط مالی و سیاست پولی مناسب شاخصهای اصلی اقتصاد کشور را بهبود بدهد. در این صورت بازار سرمایه نیز واکنش مثبت نشان خواهد داد. اما اگر دولت به دنبال تزریق پول و سیاستهای کوتاه مدت باشد نخواهد توانست اعتماد از دست رفته فعالان بازار سرمایه را برگرداند.