التهاب و درد پیشرونده در هریک از مفصلهای بدن بهعنوان درد مفاصل شناخته میشود. افراد زیادی این دردهای گردشی را نشانهای از آمدن روزهای پیری میدانند. درحالیکه تحقیقات نشان داده درصد قابل توجهی از مبتلایان به این ناهنجاری در سنین جوانی قرار دارند. اگرچه افزایش سن و ضعف استخوانها یکی از دلایل بروز دردهای مفصلی و عضلانی است اما تنها دلیل در این راستا نیست. درحالحاضر افراد زیادی از ناراحتیهای مفصلی رنج میبرند که سالمندان بخش کوچکی از آنها هستند. پس آیا این مشکل چه دلایل دیگری میتواند داشته باشد؟
چه عواملی باعث درد مفاصل می شوند؟
این روزها خیلی از کسانی که با آنها معاشرت دارید، درگیر مشکلاتی مانند ساییدگی مفاصل، آرتروز، روماتیسمهای مفصلی و آرتریت هستند. در واقع همه اینها بهنوعی با دردهای ناهنجار مفصلی و استخوانی ارتباط مستقیم دارد.
اما قصیه به اینجا ختم نمیشود. بیماریهای فراوانی وجود دارند که میتوانند دردهای مفصلی را زمینهسازی کنند. ازجمله آنها میتوان به شکستگی استخوان، جابهجایی مفصل، نقرس، سندرم درد ناحیهای کمپلکس (حاصل از اختلال در عملکرد سیستم عصبی)، اسپوندیلیت آنکیلوزان (بیماری التهابی که باعث اتصال مهرهها به ستون فقرات میشود) و نکروز آواسکولار (ازبینرفتن بافت استخوان بهعلت اختلال در جریان خون) اشاره کرد.
دستهای دیگر از بیماریهایی که موجب درد مفاصل میشوند عبارتاند از: کمکاری تیروئید، ریکتز (نرمی و ضعف استخوان)، لوکمی (سرطان خون و استخوان)، تب رماتیسمی، آرتریت روماتوئید (التهاب مفاصل)، استئومیلیت (عفونت بافت استخوان)، تندینیت (آسیب و التهاب تاندون مفصل).
آیا احتمال دارد که درد مفاصل به دلیل سرطان باشد؟
یک متخصص استخوان و مفاصل در گفتوگو با سرویس علمی پژوهشی اخبار سلامت گفت: یکی از پیامهای دردهای استخوانی ممکن است سرطان باشد. سرطان استخوان از زمان تکثیر سلولهای استخوانی بهسرعت رشد کرده و به استخوانهای دیگر یا سایر ارگانهای بدن سفر میکنند تا بهعنوان تومورهای ثانویه همچنان به رشد خود ادامه دهند.
هنگامی که سلولهای سرطانی در استخوان رشد میکنند، میتوانند به بافت طبیعی استخوان آسیب برسانند. نوع سلول و بافتی که سرطان در آن آغاز میشود، در واقع نوع سرطان استخوان را تعیین میکند.
ذکر این نکته لازم است که کمتر از 2درصد از جمعیت مبتلایان به سرطان در جهان، به نوع استخوانی این بیماری مبتلا هستند. این آمار خیلی پایین است؛ اما بااینحال سرطان استخوان در هر سنی میتواند ایجاد شود ولی در کودکان، نوجوانان و جوانان شایعتر است. پس اگر کسی یا کسانی در اطراف شما در این محدوده سنی هستند و از دردهای مفصلی رنج میبرند، این نکته را به او گوشزد کنید و از او بخواهید تا حالتهای خود را جدی بگیرد.
آیا زنان بیشتر از مردان به دردهای مفصلی دچار می شوند؟
در حالت کلی، زنان نسبت به مردان بهدلیل عواملی همچون ضعیفبودن فیزیولوژی بدن، نوسانات هورمونی، بارداری، قاعدگی، زایمان و در مواردی کمتحرکی، بیشتر در معرض ابتلا به دردهای چرخشی مفصلی هستند.
تفاوتهای ساختاری بدن زنان نسبت به مردان در ابتلای آنها به برخی از انواع دردهای مفصلی موثر است. سادهتر بگوییم که زنان ساختار بدنی ضعیفتری دارند. به همین دلیل بیشتر از مردان به مشکلات استخوانی مبتلا میشوند. طبق تحقیقات بهعملآمده حدود 60درصد از افرادی که آرتروز دارند، زن هستند.
علامت غالب در اکثر بیمارانی که با استئوآرتریت (OA) مراجعه می کنند، درد است. در سالهای اخیر، تعدادی از مطالعات مبتنی بر تصویربرداری، اختلاف بین یافتههای ساختاری در تصویربرداری و علائم را کاهش دادهاند. تفسیر درد در استئوآرتریت هنوز هم برای پزشکان و هم برای دانشمندان مبهم است و پرداختن به آن دشوار است.
به نقل از ساینس دایرکت
4 علت درد مفاصل در زنان
دلایل متعددی در بروز درد مفاصل در زنان نقش دارد؛ اما به گفته متخصصان استخوان و مفاصل از اصلیترین علتهای آن میتوان به فیزیولوژی منحصربهفرد، فرارسیدن یائسگی و کمبود هورمونها، چاقی و کمتحرکی و ژنتیک اشاره کرد.
فیزیولوژی منحصر به فرد بدن
ساختار اسکلتی و عضلانی زنان و مردان تفاوتهای زیادی دارد. این تفاوت به این دلیل است که زنان از عهده کارهای سختی همچون زایمان برآیند. تاندونها و رباطهای تشکیلدهنده مفصل زنان از قابلیت کشسانی بیشتری برخوردار است و همین ویژگی، زنان را در معرض آسیبدیدگیهای بیشتری قرار میدهد.
زنان زودتر از مردان به زانودرد دچار میشوند؛ چراکه استخوان لگن خانمها از زانوهایشان پهنتر است. به همین دلیل مفاصل زانوی آنها مانند مردان کاملا درراستای عمود قرار نمیگیرد. این مسئله نیز درمان دردهای مفاصل را با مشکلاتی مواجه میکند.
فرارسیدن یائسگی و کمبود هورمون ها
یکی از مراحل طبیعی زندگی زنان یائسگی است که معمولا در سن 45 تا 55 سالگی رخ میدهد. در این شرایط از میزان ترشح هورمونهای زنانه بهخصوص استروژن کاسته میشود.
کاهش هورمون استروژن علاوهبر اینکه یکی از دلایل ایجاد مشکلات روحی روانی است، زمینهساز ایجاد دردهای مفصلی هم خواهد بود. در واقع هورمونهای زنانه روی غضروف بین استخوانهای مفاصل ران اثر میگذارند. بدینترتیب غضروفها باعث حرکت هموار و نرم استخوانها میشوند.
چاقی و کم تحرکی
بارها این مطلب را شنیدهاید که اضافهوزن باعث ایجاد عوارض قلبی، عروقی و متابولیکی میشود. اما یکی دیگر از تاثیرات مخرب آن به سایش مفاصل ربط دارد و در سنین بالا احتمال اینکه افراد مسن را دچار آرتروز کند بسیار بالاست. این موضوع در خانمهای باردار هم بسیار دیده شده است.
ژنتیک و دردهای مفصلی در زنان
یکی از قویترین دلایل ایجاد دردهای مفصلی ژنتیک است. بهنظر میرسد که ابتلا به این بیماری در خانوادههایی که افرادی سابقه سروکارداشتن با آن را دارند شایعتر است. زنانی که مادران آنها بیماری مفصلی داشتند، احتمالا در همان مفصل و در حدود همان سنوسال به آرتروز مبتلا خواهند شد.
علائم همراه با درد مفاصل
درد مفاصل براساس موارد مختلف انواع متفاوتی دارد. ممکن است گردشی یا ثابت باشد. درد گردشی هربار در یکی از مفصلها اما درد ثابت فقط در یک مفصل احساس میشود. این عارضه براساس طول مدت بیماری احتمال دارد مقطعی یا ثابت باشد.
بهطور کلی، علائمی که با دردهای مفصلی ظاهر میشوند و از مشکلات استخوانی خبر میدهند، شامل تورم و التهاب مفصل، سفتی و خشکی مفصل، کریپتوس مفاصل یا صدای تقتق، ناتوانی در حرکت، مشکل در خمکردن یا صافکردن مفصل، حساسیت مفاصل، ضعف و ناپایداری مفاصل و خستگی و بیحسی است.
آیا مصرف ویتامین برای درد مفاصل مفید است؟
درد مفاصل درصورتیکه جدی نباشد، بعداز چند هفته از بین میرود و ناپدید میشود. اما در برخی موارد خاص ممکن است تا چند سال ادامه پیدا کند و مزمن شود. علت هم در افراد مختلف متفاوت است.
خیلی از افراد میپرسند برای بهبودی درد مفاصل چه رژیمی داشته باشیم بهتر است؟ ناگفته نماند که درد مفاصل و استخوانها در افراد میانسال و حتی نوجوانان بهخصوص اینکه درد از زانو به پایین باشد، با کمبود ویتامین ارتباط تنگاتنگی دارد. پس روی مصرف خوراکهای ویتامیندار بیشتر متمرکز شوید.
متخصص ارتوپدی صحبتهای خود را اینگونه ادامه داد که: انواع ویتامینها با خاصیت آنتیاکسیدانی، ضدالتهابی، ضدعفونیکننده و کلاژنسازی به قوی نگهداشتن استخوانها در کنار یکدیگر و همچنین کاهش درد غضروف و مفاصل کمک میکنند. اما چگونه؟
ویتامین D به جذب کلسیم و قوی نگهداشتن استخوانها کمک میکند؛ ویتامین C دارای خواص آنتیاکسیدانی است؛ ویتامین A به کاهش التهابات مفاصل و دردهای ناشی از آرتروز منجر میشود؛ ویتامین E التهابات ناشی از بیماری آرتریت یا آرتروز را کاهش میدهد و ویتامین K استخوان و مفاصل را تقویت میکند.
درمان دارویی درد مفاصل
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ناپروکسن، استیل سالیسیلیک اسید و ایبوپروفن ازجمله روشهای رایج برای سرکوب دردهای مفصلی هستند. گاهی اوقات هم پزشک بسته به شرایط بیمار ترجیح میدهد از روش تزریق کورتون به مفصل استفاده کند که البته این درمان موقت است.
اگر علت درد مفاصل و کوفتگی بدن، بیماریهای زمینهای همچون نقرس، سرطان یا انواع عفونتها باشد، دکتر ارتوپدی در مرحله اولیه اقدام به کاهش عوارض این ناهنجاریها و سپس انتخاب یک روش مناسب برای درمان خواهد کرد. دقت کنید که مکملهای دارویی فقط باید توسط شخص پزشک تجویز شود. پس به توصیههای اطرافیان توجهی نکنید.
ورزش درمانی درد مفاصل
یکی از توصیههای متخصصان استخوان و مفاصل به کسانی که از دردهای گردشی مفصلی گلهمند هستند، استفاده از روش سالم و بیخطر ورزش و ماساژدرمانی است. ورزشهای آبی همچون و آیروبیک آبی با تقویت مفاصل به کاهش درد آنها کمک میکند. ازطرفدیگر، ورزشهای رزمی سبک مانند تای چی، با کاهش فشار عضلات در بهبود دردهای مفصلی موثر است.
علاوهبر ورزش، ماساژ هم راهی مناسب برای کاهش دردهای مفصلی است. برای ماساژ مفاصل میتوانید از کرمها و روغنهای حاوی کپسایسین استفاده کنید. این ماده از ترکیبات اصلی فلفل قرمز است که به کاهش دردهای استخوانی کمک زیادی میکند. استفاده از روغن زیتون یا روغن سیاهدانه هم برای ماساژ مفاصل موثر و کاربردی هستند.
تشخیص علت درد مفاصل
در اولین جلسه ویزیت، پزشک در مورد شدت و مدت شروع علائم و سابقه پزشکی شما سوالاتی میپرسد. همچنین این احتمال وجود دارد که راجعبه چگونگی شروع درد یا سابقه خانوادگی شما نیز صحبتهایی به میان بیاید. سپس ارزیابی فیزیکی انجام میدهد و مفاصل و دامنه حرکتی را بررسی میکند.
در مرحله دوم، برای بیمار آزمایش خون تجویز میشود. این آزمایش بهمنظور کمک به بررسی احتمال ابتلا به اختلالات خودایمنی است. آزمایش رسوب هم برای اندازهگیری سطح التهاب تجویز میشود. در برخی موارد خیلی جدی هم ممکن است مایع انباشتهشده در ناحیه مفاصل بیرون کشیده شود و مورد آزمایش قرار بگیرد.
البته روشهای دیگری هم وجود دارد که همه آنها تقریبا عضو یک خانواده هستند. تکنیکهای تصویربرداری مانند رادیولوژی، ام.آر.آی، سونوگرافی و سی.تی اسکن نیز میتوانند به تشخیص علت درد مفاصل بدن کمک کنند. البته رادیولوژی جزء روشهای رایجتری است که از بافتهای سخت مانند استخوان تصویربرداری میکند و مواردی همچون زوال مفصل یا خار استخوان را نشان میدهد.
نظر شما