محمدمهدی رئیس‌ زاده، عضو هیات مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا شاه‌کلید توسعه تجارت ایران و عراق را خروج ایران از فهرست سیاه اف‌‌ای‌تی‌اف دانست؛ وی در توضیح بیشتر در این باره گفت: در موضوع تجارت ایران و عراق مجاورت جغرافیایی دو کشور امتیازی برای ایران است و وجود مرز طولانی و برقراری چندین گذرگاه مرزی با این کشور سبب شده، عراق یکی از اصلی‌ترین بازارهای صادراتی کالاهای ایرانی به شمار آید و اگر اتصال ریلی با بندر فاو در بصره هم برقرار شود جریان انتقال کالا بین دو کشور تسهیل و تقویت می‌شود. 

وی افزود: از سوی دیگر ایرانی‌ها و عراقی‌ها قرابت فرهنگی و مذهبی دارند و مجموع این امتیازات شانس حضور ایران را در بازار عراق در مقایسه با دیگر رقبا افزایش داده است و در همین حال عراق می‌تواند در شرایط تحریم ایران واسطه‌ای برای تجارت کشور با بازارهای دورتر باشد اما آنچه در تجارت ایران با همه مقاصد صادراتی از جمله عراق چالش‌ساز شده قرارگیری ایران در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف و مشکلاتی است که در تبادلات مالی ایران و دیگر نقاط جهان وجود دارد و چون عراق به دلایل یادشده مقصد تجاری مهمی برای ایران به شمار می‌آید این چالش در تجارت با عراق به طور برجسته‌تری نمایان است.

رئیس‌ زاده ادامه داد: حضور محصولات ایرانی در عراق می‌تواند از آنچه اکنون هست پررنگ‌تر باشد اما به اذعان ایرانی‌هایی که در عراق فعالیت تجاری دارند تا سال گذشته ایرانی‌ها می‌توانستند با اتخاذ روش‌هایی تحریم‌ها را دور بزنند و در ازای کالایی که صادر می‌کنند به دلار دست یابند و با توجه به اینکه حجم مبادلات دلار امریکا در دنیا درصد بالایی را به خود اختصاص می‌دهد این کشور در جنگ‌های اقتصادی می‌تواند غالب باشد و حتی اقتصادهای بزرگی مانند چین و روسیه هم در رویارویی اقتصادی با امریکا به چالش کشیده می‌شوند. 

وی خاطرنشان کرد: در همین حال از سال گذشته نفوذ امریکا در اقتصاد و بازار عراق تشدید شده و این اتفاق هزینه تجارت ایرانی‌ها با عراقی‌ها را به طور چشمگیری افزایش داده است، ایرانی‌ها پیش از این اتفاق می‌توانستند با اختلاف قابل تحملی تسعیر به دلار را انجام دهند اما با سیطره امریکا بر بازار عراق، عراقی‌ها در تجارت با ایرانی‌ها محتاط شده‌اند و تسعیر دینار به دلار برای ایرانی‌ها سخت‌تر و هزینه‌برتر شده زیرا فاصله تسعیر دینار به دلار زیاد شده و حاشیه سود بازرگانان ایرانی فعال در عراق به اندازه‌ای بالا نیست که بتوانند اختلاف نرخ رسمی دلار را در عراق با نرخ دلار در بازار آزاد را پوشش دهند بنابراین از این موضوع می‌توان به عنوان تهدیدی برای صادرات کالاهای ایرانی  به عراق یاد کرد و آن را مانع رشد صادرات دانست. 

عضو هیات مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق تصریح کرد: امیدواریم دولت جدید به حل مشکل اف‌ای‌تی‌اف اهتمام ورزد تا نرخ هزینه‌های مبادله پول که گاه تا ۲۰ درصد ارزش کل صادرات را دربرمی‌گیرد کاهش یابد.  

رئیس‌ زاده اظهار کرد: پیش‌تر ایرانی‌ها می‌توانستند با تهاتر کالا تجارت با عراق را پیش ببرند اما اکنون دامنه تهاتر به شمار محدودی از محصولات غذایی و دارویی کاهش یافته و در واقع سیستم تهاتر جایی کارآمد است که دو کشور کالاهای موردنیاز یکدیگر را داشته باشند و میان ارزش اقلام تهاترشده توازن برقرار باشد. 

این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در پاسخ به این سوال که عزم عراق به توسعه و تقویت تولید داخل می‌تواند تهدید دیگری برای صادرات ایران به این کشور محسوب شود، گفت: هر کشوری منافع ملی خود را دنبال می‌کند و منافع هر سرزمینی اقتضا می‌کند بستر لازم برای تقویت تولید را با جذب سرمایه‌گذار خارجی و استفاده از انواع فاینانس‌ها فراهم آورد، عراق هم از این قاعده مستثنی نیست و موضوع خودکفایی در آن ساری و جاری است. با این حال در اتاق بازرگانی ایران و عراق شاهد هستیم که عراقی‌ها از همکاری صنعتی با ایرانی‌ها استقبال می‌کنند و اکنون نیز شماری از صنایع ایرانی در عراق مستقر و مشغول به تولید هستند که بارزترین آنها صنایع لبنی به شمار می‌آیند. بنابراین تقویت صنایع عراق و خودکفایی عراق در تولید برای صادرات ایران نه تنها تهدید نیست که می‌تواند به همان دلیل قرابت جغرافیایی و فرهنگی فرصت به شمار آید با این حال حتی صنایع ایرانی مستقر در عراق هم از پیامدهای قرارگیری ایران در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف متاثر شده‌اند بنابراین هر آنچه می‌تواند روابط اقتصادی ایران و همسایه غربی‌اش را تهدید کند به موضوع اف‌ای‌تی‌اف گره خورده است. 

وی در نهایت تصریح کرد: توجه داشته باشید که اقتصاد عراق تحریم نیست و به همین دلیل درآمدهای نفتی آن از ایران هم بیشتر است در حالی که جمعیت کمتری نسبت به ایران دارد.