در جریان تولید گاز، گازهای همراه از چاه خارج می‌شوند. این گازها از ارزش بالایی برخوردارند. اما باید طی فرآیندهایی این گازها را جمع‌آوری و فروآوری کنیم. تا کنون این گازهای با ارزش هدر می‌رفتند. یکی از مأموریت‌هایی که در دولت سیزدهم به وزارت نفت داده شد، این بود که در راستای حل مشکل فلرسوزی و یا همان گازهای همراه چاره‌اندیشی شود.

وزارت نفت با جدیت به موضوع فلرسوزی ورود کرد. شرکت‌های دانش‌بنیان به کمک آمدند و با تولید کمپرسورهای رفت و برگشتی به جمع‌آوری گازهای همراه کمک کردند. بر اثر این تلاش‌ها، در سال ۱۴۰۱ موفق به جمع‌آوری ۸ میلیون متر مکعب گاز همراه شدیم. این روند در سال ۱۴۰۲ ما را به جمع‌آوری ۲۸ میلیون متر مکعب از گازهای همراه رساند.

برنامه‌ریزی‌ها به گونه‌ای است که اگر با روند فعلی پیش برویم، تا پایان سال جاری موفق به جمع‌آوری ۴۵ میلیون متر مکعب گاز همراه می‌شویم و در پایان سال ۱۴۰۳ فلرسوزی را به صفر می‌رسانیم.

برای درک این موضوع که جمع‌آوری گازهای همراه چه اهمیتی دارد، خوب است بدانید که حجم این گازها که در کشورمان سوزانده می‌شوند، تقربیاً معادل گاز صادراتی کشور است.

نظرات حسن مرادی، استاد حقوق انرژی دانشگاه تهران را در ادامه در خصوص موفقیت دولت سیزدهم در جمع-آوری گازهای همراه می‌خوانید.

مرادی در خصوص جمع‌آوری گازهای همراه که در دولت سیزدهم در دستور کار قرار گرفت و بر اساس برنامه-ریزی‌های صورت گرفته تا پایان سال جاری حجم آن به ۴۵ میلیون متر مکعب می‌رسد، تصریح کرد: جمع‌آوری گازهای همراه و جلوگیری از فلرسوزی سیاست درستی بود که در دولت سیزدهم مدنظر قرار گرفت. این امر علاوه بر این که برای کشور ضرر مالی بالایی دارد، به لحاظ زیست محیطی نیز مضرات قابل توجهی به بار می-آورد.

وی ادامه داد: بر اثر فلرسوزی بخش زیادی از منابع کشور هدر می‌رفت. برنامه‌ریزی در راستای جمع‌آوری گازهای همراه در دولت سیزدهم، جلوی هدررفت منابع را گرفت و به لحاظ زیست محیطی نیز برایمان منفعت داشت. در دولت سیزدهم، استفاده حداکثری از ظرفیت‌ها و فرصت‌ها در دستور کار بود. در همین راستا، جلوگیری از هدررفت انرژی و سرمایه در دستور کار قرار گرفت و به طور موفقیت‌آمیزی ۶۰ درصد گازهای همراه جمع‌آوری شد و تا پایان ۱۴۰۴ نیز به طور کامل هدررفت گازهای همراه به صفر خواهد رسید.

استاد حقوق انرژی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: متأسفانه برخی نتوانستند اهمیت موضوع جمع‌آوری گازهای همراه را درک کنند و حب و بغض شخصی خودشان را بر منافع کلان کشور ترجیح دادند.

مرادی گفت: البته ما در شرایط تحریم بیکار ننشستیم و توانستیم با استفاده از ظرفیت‌های داخلی به جمع‌آوری گازهای همراه بپردازیم. شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی به کمک کشور آمدند تا جلوی هدررفت انرژی را بگیریم و از این گازهای همراه به نحو احسنت بهره ببریم. بر اثر این تلاش‌ها توانستیم بخشی از پتانسیل کشور را در زمینه گازهای همراه بالفعل کنیم.

وی ادامه داد: نیاز است به فعالیت خود در حوزه جمع‌آوری گازهای فلر ادامه دهیم. گاز فلر در یک نقطه نیست، بلکه در چندین مرحله گاز فلر تولید می‌شود و نیاز است برای جمع‌آوری آن‌ها برنامه‌ریزی داشته باشیم.

استاد حقوق انرژی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: بهره‌برداری از فاز ۱۱ پارس جنوبی نیز به پشتوانه توان داخلی و دانش‌بنیانی کشور انجام شد. این فاز توانست زمانی که به لحاظ تولید گاز با کمبود روبرو بودیم، به کمک‌مان بیاید و به حل مشکل ناترازی گازی کشور کمک کرد.

مرادی گفت: بهره‌برداری از فاز ۱۱ پارس جنوبی حاصل زحمات متخصصان داخلی بود. در نهایت دولت سیزدهم مرحله آخر را در این فاز به سرانجام رساند و شاهد بهره‌برداری از آن بودیم.

وی ادامه داد: دستاوردهای دولت سیزدهم در حوزه انرژی تا حد زیادی مدیون دانش‌بنیان‌هاست. استفاده از دستاوردهای دانش‌بنیانی طی سالیان گذشته در کشور مدنظر بود، اما در دولت شهید رئیسی این امر به بار نشست و از ثمرات آن بهره بردیم. بومی‌سازی اقلام راهبردی و افزایش بهره‌وری در صنایع با کمک دانش‌بنیان‌ها اتفاق افتاد. این روندها، دستاوردهای خوبی برای کشور در حوزه انرژی داشت.

استاد حقوق انرژی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: استفاده از دستاوردهای دانش‌بنیانی در دولت سیزدهم با جدیت در دستور کار بود. به طوری که در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری طرح تولیدات بار اول و حمایت از دانش‌بنیان‌ها در دستور کار قرار گرفت. حمایت از دانش‌بنیان‌ها نتایج مثبت چندجانبه‌ای برای کشور داشت. از این طریق، هم نیازهای کشور را در حوزه انرژی رفع کردیم و هم برای دانش‌بنیان‌ها بازارسازی داشتیم.

مرادی گفت: در ادامه استفاده از دستاوردهای دانش بنیانی توانستیم به صادرات خدمات فنی و مهندسی به دیگر کشورها بپردازیم و در پالایشگاه‌های فراسرزمینی سهامدار شویم. تمامی این روندها در نهایت منافع کشور را تأمین کرد.