دکتر "مرضیه ابوترابی" روز چهارشنبه به مناسبت ۱۰ خردادماه روز جهانی ام اس در گفت و گوی اختصاصی با ایرنا از ابتلا به عفونت‌های ویروسی ، چاقی ، عدم تماس با نور آفتاب و کمبود ویتامین دی، بعنوان عوامل دیگر ابتلا به ام اس نام برد.
وی در مورد علت ام اس هم اظهار داشت: این بیماری یک بیماری خودایمنی است و در آن سیستم ایمنی بدن به بافت مغز و نخاع و عصب چشم حمله میکند و با از بین بردن غلاف سلول‌های عصبی، باعث اختلال عملکرد و بروز علائم عصبی می شود؛ هرچند تمام عوامل موثر شناخته نشده‌اند اما استعداد ذاتی به همراه عوامل محیطی یاد شده منجر به اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و شروع بیماری میشوند.
به گفته وی می‌توان با کاهش این عوامل بخصوص در دوران کودکی و نوجوانی، ریسک ام اس را در بزرگسالی کم کرد.
وی شایع‌ترین علائم ام اس را تاری دید، خواب رفتگی دست و پا، عدم تعادل، سرگیجه و فلج اندام اعلام کرد و گفت: این علامت ها در بیماری های دیگر مغز و اعصاب هم وجود دارد و اختصاصی ام اس نیستند بنابراین در صورت بروز این علامت ها باید به پزشک مغز و اعصاب مراجعه کنیم تا بر اساس معاینه در صورت شک، بررسی برای بیماری ام اس انجام شود.
۸۰ درصد افراد در سنین بین ۲۰ تا ۴۰ سال به ام اس مبتلا می شوند
دکتر ابوترابی با بیان اینکه ۸۰ درصد مبتلایان در سن ۲۰ تا ۴۰ سال به ام اس مبتلا میشوند، یادآور شد: این بیماری ژنتیکی و ناشی از ژن معیوب نیست بنابر این احتمال ابتلای فرزند بیمار مبتلا به ام اس به این بیماری، کم و در حد پنج درصد است.
ابتلا در زنان، سه برابر مردان است اما بیماری مردان سخت‌تر است
این متخصص مغز و اعصاب اظهار داشت: علت درصد قابل توجهی از مراجعه کنندگان به من به خاطر ام اس و سایر بیماری های التهابی مغز و اعصاب میباشد؛ ابتلا در زنان سه برار مردان است اما این بیماری در مردان، سخت‌تر از زنان می باشد.
وجود ۳۰۰۰ مبتلا به ام اس در یزد؛ میزان ابتلا بالاست
وی به وجود ۳۰۰۰ بیمار مبتلا به ام اس در استان یزد اشاره کرد و گفت: با توجه به جمعیت استان، یزد جزو استان های با میزان بالای ام اس هست.
۸۰ درصد مبتلایان در سن ۲۰ تا ۴۰ سال به ام اس مبتلا می‌شوندوی بیان داشت: به همت و کمک ریاست محترم بیمارستان شهید صدوقی و انجمن ام اس استان یزد تمام امکانات و خدمات لازم برای بیماران ام اس در این بیمارستان فراهم است که ویزیت ، داروخانه داروهای خاص، آزمایشگاه، ام آر آی، بستری، مرکز فیزیوتراپی و توانبخشی- شناختی از جمله این امکانات است که نقش مثبتی در بهبود بیماران دارد.
نوع برخورد جامعه و رها کردن درمان از مشکلات بیماری "ام اس" در استان یزد است
متخصص مغز و اعضاب و فلوشیپ ام اس در ادامه صحبت های خود گفت: پذیرش کمرنگ جامعه و رها کردن درمان توسط بیمار از مهمترین مشکلات بیماری ام اس در استان یزد است.
وی افزود: بخشی از بیماران ما بدون نظر پزشک و با نظر خود یا توصیه دیگران، درمان را قطع می کنند که گاهی پیامدهای ناگواری به دنبال دارد.
وی ادامه داد: شماری از بیماران هم با وجود آنکه به آنها تفهیم شده که ام اس دارند و چندین بار با حمله این بیماری روبرو و دچار ناتوانی شده اند ولی هنوز به لزوم درمان خود بها نمی‌دهند.
وی که طی چهار سال گذشته با اخذ مدرک فلوشیپ ام اس از دانشگاه تهران به صورت فوق تخصصی در زمینه تشخیص و درمان ام اس فعالیت می کند، انگ اجتماعی را دیگر مشکل بیماران مبتلا به ام اس دانست و یاد آور شد: نباید کار به گونه ای پیش برود که فرد، بیماری خود را نپذیرد و یا به دلیل انگ اجتماعی ، درمان را رها کند.
فریب درمان‌های غیرعلمی نخورید
این متخصص مغز و اعصاب اضافه کرد: بیماران ام اس بدانند که درمان های این بیماری، پیشگیری کننده هستند و در بخش پیشگیری قادر به اقدام برای درمان هستیم تا جلوی حملات بعدی گرفته شود؛ مبتلایان باید درمان را به موقع انجام دهند تا دیر نشود و درمان هم باید قبل از آنکه حملات ام اس توانایی فرد را بگیرد آغاز شود.
بخشی از بیماران ما بدون نظر پزشک و با نظر خود یا توصیه دیگران، درمان را قطع می کنند که گاهی پیامدهای ناگواری به دنبال داردعضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی یزد به نوع برخورد جامعه با این بیماری اشاره کرد و گفت: یکی از این مشکلات، برخورد جامعه است؛ بیماری هایی مثل رماتیسم و دیابت در جامعه مورد پذیرش قرار گرفته اما ام اس مورد پذیرش افراد جامعه نیست و همین انگ باعث میشود که مبتلایان، آن را نپذیرند که همین به روند درمان ضربه می زند.
دکتر ابوترابی تصریح کرد: گاهی بیماران پس از اندکی بهبودی، دیگر دارو نمی خورند و یا فریب درمان های غیرعلمی در فضای مجازی می خورند.
وی در ادامه به موجود بودن داروهای ام اس اشاره کرد و بیماری ام اس ۸۵ درصد مبتلایان را از نوع عودکننده-بهبود یابنده دانست و گفت: این افراد دچار عودهایی میشوند که پس از درمان، بهبودی قابل ملاحظه پیدا میکنند اما اگر درمان پیشگیری کننده شروع نشود باز عود می کند و بعد از سالها این عودهای مجدد ممکن است منجر به ناتوانی شود و یا وارد فازی شوند که علائم بیماری مدام پیشرفت می کند.
اگر درمان به موقع انجام نشود مبتلایان پس از ۱۰ تا ۱۵ سال نانوان میشوند
به گفته وی درمان این بیماری شامل چند مرحله است که یک نوع آن در مرحله حاد بیماری انجام میشود که وقتی عود آن کنترل شد پس از آن بیمار تحت درمان نگهدارنده قرار میگیرد یعنی از داروهایی استفاده می کند که از عود پیشگیری می کند و اینجا کمی کار سخت میشود و باید طولانی مدت درمان را انجام دهد تا بیماری پیشرفت نکند و لذا بیمار تصور می کند خوب شده و نباید درمان را ادامه دهد در حالیکه اگر درمان ادامه نیابد بیماری در مغز پیشرفت می کند و عملکرد مغز را از بین میبرد و فرد را دچار ناتوانی می کند که این ناتوانی ها می‌تواند ماندگار باشد.
ام اس مورد پذیرش افراد جامعه نیست و این باعث میشود که مبتلایان، آن را نپذیرند که همین به روند درمان ضربه می زندبرای مثال ام اس برای مغز انسان حکم موریانه ای دارد که به جان یک درب چوبی می افتد و آن را از درون پوک می کند و هر چند به ظاهر آن درب، سالم و سرپاست اما روزی می رسد که آن درب به طور ناگهانی فرو می ریزد در حالی که از داخل پوک شده است و لذا اگر درمان ام اس به موقع آغاز نشود و ادامه نیابد ذخیره مغز از بین میرود و دیگر درمان آن غیر ممکن است.
به عبارت دیگر اگر یک بیمار، درمان را زود و مناسب آغاز کند تا ۷۰ درصد قابلیت کنترل دارد و سالها می تواند به کار و زندگی خود ادامه دهد اما اگر درمان درست و به موقع آغاز نشود ۸۰ درصد بیماران پس از ۱۰ تا ۱۵ سال ناتوان خواهند شد.
ام اس، درمان تیمی شامل درمان دارویی به همراه درمان‌های غیر دارویی است
وی یادآور شد: درمان بیماری ام اس درمان تیمی هست پزشک با تشخیص درست ، به موقع و داروی مناسب درمان را شروع میکند و در کنار آن توان بخشی شامل فیزیوتراپی ,کاردرمانی، گفتار درمانی، توانبخشی شناختی و مشاوره به بیمار در بهبود علایم و پذیرش بیماری کمک میکند که توانبخشی در فاز عود بیماری به بهبود هرچه سریع تر بیماری و در مواردی که ناتوانی ماندگار شده است به بهبود عمکلرد بیمار کمک به سزایی میکند که متاسفانه این قسمت درمان توسط پزشکان و بیماران مورد غفلت قرار گرفته است.
درخواست برای تکمیل کلینیک ام اس یزد
دکتر ابوترابی، یکی از مشکلات این حوزه در استان یزد را عدم تکمیل تنها کلینیک ویژه بیماران ام اس در استان بیان کرد و افزود: این کلینیک چند سالیست با کمک خیر، ساخت آن آغاز شده اما بعلت مشکلات مالی، نیمه کاره رها شده است و می خواهیم مسوولان استان کمک کنند تا آن را تکمیل کنیم.
چگونه دچار ام اس می شویم؟
این متخصص مغز و اعصاب یادآور شد: شاید سوال خیلی از مردم این باشد که دلیل ابتلا به بیماری ام اس چیست؟هرچند تمام عوامل موثر شناخته نشده اند اما استعداد ذاتی به همراه عوامل محیطی منجر به اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و شروع بیماری میشوند.