دیوان کیفری بینالمللی نخستین دادگاه دائمی در سطح جهانی برای رسیدگی به جرایم نسلکشی، جنایت علیه بشریت، جنایت جنگی و جنایت تجاوز است که مقر آن در شهر لاهه هلند قرار دارد؛ نهادی اثرگذار که آمریکا همواره با محاسبه سود و زیان، اقدام به پذیرش یا رد حکمهای آن میکند.
دادستان ارشد دیوان کیفری بینالمللی روز دوشنبه ۲۰ می (۳۱ اردیبهشت) درخواستی برای صدور حکم بازداشت مقامهای رژیم صهیونیستی ارائه کرد. اینک هیأتی از قاضیهای دیوان کیفری بینالمللی درخواست «کریم خان» برای صدور حکم بازداشت را بررسی خواهند کرد.
کریم خان در این بیانیه که پس از نزدیک به هشت ماه جنگ و جنایت علیه نوار غزه صادر شدهاست، اعلام کرد که این دیوان به دنبال صدور حکم بازداشت برای «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر و «یوآو گالانت» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی است.
دادستان دیوان کیفری بینالمللی در گفتگو با «سیانان»، اتهامها علیه نتانیاهو و گالانت را کشتار، ایجاد گرسنگی به عنوان روشی برای جنگ، جلوگیری از رسیدن کمکهای بشردوستانه به نوار غزه و هدف قرار دادن عمدی غیرنظامیان اعلام کرد.
دست رد بایدن بر سینه کریم خان در حمایت از نتانیاهو
اگرچه دهنکجی نتانیاهو به تصمیم دادستان دیوان کیفری بینالمللی دور از ذهن نبود و نخستوزیر رژیم صهیونیستی با تمسخر آن، تاکید کرد «با وجود این تصمیم، به سراسر دنیا سفر خواهد کرد»، اما شدیدترین واکنشها از سوی آمریکا انجام گرفت. چرا که این اولین باری است که دیوان کیفری بینالمللی رئیس یکی از نزدیکترین متحدان آمریکا را هدف قرار میدهد.
همزمان با این رخداد، «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا، تصمیم دادستان دادگاه لاهه برای صدور حکم بازداشت سران رژیم صهیونیستی را «شرمآور» خواند و صلاحیت دادگاه را رد کرد.
پیش از این، «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا نیز تقاضای دادستان دیوان کیفری بینالمللی برای صدور حکم بازداشت نتانیاهو و گالانت را «ظالمانه» خواند و تاکید کرد: ما همیشه در کنار اسرائیل در برابر تهدیدها علیه امنیت آن خواهیم ماند.
به موازات این موضعگیریها، شاهد دهنکجی کنگره آمریکا به تصمیم دادستان کل دیوان لاهه هستیم و «مایک جانسون» رئیس مجلس نمایندگان این کشور اعلام کردهاست که به زودی در جلسه کنگره میزبان نخست وزیر رژیم صهیونیستی خواهیم بود.
همزمان با دعوت کنگره از نخستوزیر رژیم اشغالگر و جنایتکار، جانسون و برخی از نمایندگان در واکنش به تصمیم دیوان کیفری بینالمللی خواستار اعمال تحریمهای آمریکا علیه این دادگاه شدند؛ موضوعی که تازگی ندارد و در سال ۲۰۲۰ نیز آمریکا یک دادستان این دادگاه را تحریم کردهبود.
البته درک اینکه چرا واکنش مقامهای آمریکا به قضیه دستگیری نتانیاهو تا به این حد شدید است، دشوار نیست. آنها حتی قبل از تصمیم دادستان کل دیوان کیفری بینالمللی مبنی بر دستگیری نتانیاهو، به خاطر اعلام مقامهای سه کشور اروپایی ایرلند، اسپانیا و نروژ برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین وحشتزده شدهبودند.
دلیل این وحشت و هراس آمریکا را میتوان آشکارا در اظهارهای «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید دریافت. چند روز پیش «گاردین» نوشت: سالیوان در نشست خبری کاخ سفید در پاسخ به پرسش خبرنگاران گفت که وی نسبت به انزوای سیاسی اسرائیل حتی در میان کشورهایی که به طور سنتی از این رژیم حمایت میکنند، نگران شدهاست.
استاندارد دوگانه آمریکا در مواجهه با دیوان لاهه
آمریکا در همه دولتهای خود در حمایت از رژیم صهیونیستی به سازمانهای بینالمللی و قواعد و حقوق بینالمللی پشت کردهاست که خروج آمریکای ترامپ از شورای حقوق بشر سازمان ملل از آن جمله است.
این کشور مدعی حقوق بشر که تا به امروز ۵۰ بار از حق وتوی خود برای حمایت از رژیم صهیونیستی استفاده کردهاست، در دولت بایدن و همزمان با نسلکشی صهیونیستها در نوار غزه نیز این حمایتها را ادامه داد. آمریکای بایدن با وتوی چهار قطعنامه، به تلآویو برای تداوم نسلکشی چراغ سبز نشان دادهاست؛ قطعنامههایی که خروجی آن طی حدود هشت ماه اخیر، بیش از ۳۵ هزار شهید و ۸۰ هزار مجروح در این باریکه جغرافیایی است.
اینک نیز استاندارد دوگانه از شورای حقوق بشر و شورای امنیت سازمان ملل به دیوان کیفری بینالمللی تسری یافتهاست. بایدن در کنفرانس خبری با «ویلیام روتو» همتای کنیایی خود در کاخ سفید، گفت که «ما موضع خود را در مورد دیوان کیفری بینالمللی روشن کردهایم. خیلی ساده است، ما صلاحیت آنها را به رسمیت نمیشناسیم.»
تاکید بایدن بر به رسمیت نشناختن دیوان کیفری بینالمللی لاهه در حالی صورت گرفتهاست که به تازگی بیش از ۱۰۰ گروه مدنی و حقوق بشری آمریکا در نامهای به رئیسجمهوری آمریکا از وی خواستند تا از دیوان حمایت کند و درخواستهای برخی قانونگذاران آمریکایی برای تحریم این دادگاه را نادیده بگیرد.
در این نامه آمدهاست: پیروی از قانونگذاران آمریکایی که خواستار تحریم دیوان کیفری بینالمللی هستند، به منافع همه قربانیان در سطح جهان و توانایی دولت ایالات متحده برای دفاع از حقوق بشر و عدالت که از اولویتهای دولت شما هستند، آسیب جدی وارد خواهد کرد.
این استاندارد دوگانه و استفاده ابزاری آمریکا از دیوان کیفری بینالمللی وقتی آشکارتر میشود که نگاهی به مواضع چندی پیش بایدن در قبال رأی این دادگاه برای روسیه و رئیسجمهوری آن داشته باشیم.
دیوان کیفری بینالمللی اسفندماه ۱۴۰۱ با متهم کردن روسیه به ارتکاب جنایت جنگی در اوکراین، برای رئیس جمهوری روسیه قرار بازداشت صادر کرد. همچنین این دادگاه به طور جداگانه برای «ماریا آلکسیِونا» کمیسر حقوق کودکان فدراسیون روسیه نیز به اتهامی مشابه قرار بازداشت صادر کرد.
در آن زمان این تصمیم بازداشت سران کرملین با استقبال بایدن مواجه شد و با بیان اینکه رئیسجمهوری روسیه «به وضوح» مرتکب جنایات جنگی شدهاست، تاکید کرد تصمیم دیوان کیفری بینالمللی برای صدور حکم بازداشت پوتین «موجه» است.
همین سیاست یک بام و دو هوای بایدن باعث شده که اینک «آناتولی آنتونوف» سفیر روسیه در واشنگتن، سیاست آمریکا در برخورد با دیوان کیفری بینالمللی را «دوگانه» و «تبعیضآمیز» توصیف کند و بگوید: این نیز نمونه دیگری از استانداردهای دوگانه، دورویی و نفاق آمریکاییها است. واشنگتن مشروعیت دیوان را انکار میکند و هنگامی که پای منافع آمریکا و متحدانش در میان است این سازمان را با اعمال تحریم تهدید میکند.
منبع: مهر