خبرگزاری آریا - رییس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران در نشست رونمایی از اپلیکیشن کتاب الکترونیک گفت: سامانه‌ای که تنها کتاب‌های دانشگاهی عرضه کند، در عین حال امکان دسترسی به مقالات و پایان‌نامه‌ها در آن وجود داشته باشد و حتی کلاس‌های درسی در آن ارائه شود، خلا بزرگ انتشارات دانشگاهی بود و این خلا با رونمایی از سامانه سدا رفع شده است.

به گزارش ستاد خبری سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ، نشست رونمایی از اپلیکیشن کتاب الکترونیک، با همکاری انجمن ناشران دانشگاهی، ظهر چهارشنبه، 26 اردیبهشت 1403 در سالن ناشران دانشگاهی برگزار شد. 
میزبان یک میلیون پایان‌نامه
محمد حسن‌زاده، رییس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) گفت: بیش از یک میلیون پایان‌نامه و رساله دانشجویان در طول یک دهه فعالیت این پژوهشگاه در آن ارائه و بارگذاری شده است. این پژوهشگاه اطلاعات علمی را گردآوری و ساماندهی کرده و در دسترس پژوهشگران قرار داده است.
او افزود: همچنین مستندسازی اسامی پژوهشگران، موضوعات و سازماندهی پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشگاهی از دیگر فعالیت‌های ایرانداک است. 
حسن‌زاده گفت: ایرانداک تولیدکننده پیکره‌های زبانی است. امروزه با شکل‌گیری چت‌ جی‌پی‌تی، این مفهوم برای مردم قابل درک‌ است. ایرانداک هم پیکره زبانی و هم روبوداک، ربات دستیار پژوهشگران را تولید کرده است. 
او افزود: سامانه‌های بسیاری در اقیانوس اطلاعات ایرانداک شکل گرفته و در دسترس عموم قرار گرفته است. رویکرد ایرانداک همواره این بوده که مرجع علم و دانش نظام آموزشی و علمی کشور باشد. یکی از اقدامات این پژوهشگاه، ایجاد شبکه ملی کتابخانه دانشگاهی برای آینده است که همه دانشگاه‌ها از یک درگاه به کتاب‌ها و منابع علمی دسترسی داشته باشند. 
راه‌اندازی آزمایشگاه و مرکز علمی فناوری
حسن‌زاده گفت: گردآوری و اشاعه مقالات و رساله‌های علمی، می‌تواند چالش نظام علمی و فناوری با پیشینه پژوهش یا امکان سرقت ادبی را از بین ببرد. پژوهشگران می‌توانند این اطمینان را داشته باشند که پژوهش مبرا از کپی‌کاری و کج‌رفتاری علمی خواهد بود. 
او افزود: راه‌اندازی مرکز کارآفرینی و نوآوری و مرکز رشد فناوری از دیگر اقداماتی است که می‌تواند به اجرای طرح‌های کسب و کار کمک کند. همچنین روبوداک، شبیه‌سازی سیاست‌گذاری علم و فناوری، تحلیل شبکه‌های اجتماعی و هوش مصنوعی چهار آزمایشگاه موثری است که ایرانداک راه‌اندازی کرده ‌است.
زیرساخت‌های قوی
حسن‌زاده گفت: ایرانداک در زمینه سخت‌افزاری، نرم‌افزاری و منابع انسانی، زیرساخت‌های قوی دارد. همچنین تراکنش مالی کتاب‌های دانشگاهی در دنیا 20 میلیارد دلار و حاشیه سود آن 40 درصد است. کتاب‌های دانشگاهی هم بازار وسیعی دارد و هم سوددهی بالا. 80 درصد از تراکنش‌های مالی کتاب‌های دانشگاهی در دنیا در اختیار پنج ناشر بزرگ است. 
او افزود: در ایران اما انتشارات دانشگاهی با چالش‌های بسیاری مواجه است. تیراژ بسیاری از کتاب‌ها تنها چند صد نسخه است. اگر ناشری در این بازار دوام یافته، با خون دل بوده است. ایرانداک تلاش می‌کند در زمینه فروش به ناشران کتاب‌های دانشگاهی کمک کند. 
سامانه‌ای ویژه ناشران دانشگاهی
حسن‌زاده درباره سامانه ساد گفت: هدف راه‌اندازی سامانه سدا، ایجاد دسترسی به کتاب‌های دانشگاهی است. این سامانه ویژه ناشران کتاب‌های دانشگاهی طراحی شده تا کتاب‌های خود را به صورت الکترونیکی در دسترس مخاطبان قرار دهند. امکان یادداشت‌گذاری، نشانه‌گذاری و معرفی کتاب‌هایی با موضوعات مشابه از دیگر امکانات سامانه ساد است. 
او افزود: این سامانه تنها به کتاب‌های دانشگاهی محدود نمی‌شود و مقالات و پایانه‌نامه‌های دانشگاهی نیز در آن موجود است. 
حسن‌زاده با اشاره به این‌که نخستین دانشگاه دنیا، جندی‌شاپور در ایران بوده است، بیان کرد: در شان ما نیست که آثار دانشگاهی در این وضعیت نابسامان باشد. امیدواریم این سامانه به بهبود ناشران کتاب‌های دانشگاهی کمک کند. امکان فعالیت هم در سامانه به این صورت است که ناشران با سامانه سدا قرارداد منعقد می‌کنند و سپس به راحتی می‌توانند کتاب‌های خود را در آن ارائه کنند. 
قابلیت عرضه الکترونیک کتاب دانشگاهی
کاظم آرمان‌پور، مدیرمسئول انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی در ادامه این نشست گفت: در سامانه ساد قابلیت عرضه الکترونیک کتاب‌های دانشگاهی و ایجاد اکانت برای سازمان‌ها وجود دارد. ایرانداک از جنس کتابخانه است و به‌عنوان منبع اطلاعات دانشگاهی فعالیت می‌کند. 
در پایان این نشست، تفاهم‌نامه‌ای میان ایرانداک و انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی منعقد شد. 
سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از 19 تا 29 اردیبهشت 1403 در محل مصلی امام خمینی(ره) به شکل حضوری و در سامانه ketab.ir به صورت مجازی برگزار می‌شود.