بازار؛ گروه آب و انرژی: بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی نفت پس از چهار روز دیروز به کار خود پایان داد. نمایشگاهی که مهم ترین رویداد نمایشگاهی کشور تلقی می شود، اما مورد بی مهری مقامات ارشد قرار گرفته است. از سران قوا گرفته تا معاون اول رییس جمهور تمایلی به حضور در بیست و هشتمین نمایشگاه نداشتند. بی مهری مسئولان به نمایشگاه نفت در شرایطی بود که جواد اوجی سکاندار ساختمان طالقانی معتقد بوده که بهترین کارنامه در دولت را داشته و تولید و صادرات نفت به بالاترین مقدار بعد از سال ۹۷ رسیده است. او می گوید که اوضاع نفت هیچ وقت تا این اندازه خوب نبوده است.

کتاب آری، نفت نه

برعکس نمایشگاه بین المللی نفت، نمایشگاه کتاب با استقبال گسترده مسئولین ارشد نظام مواجه شده است. این نمایشگاه که هم زمان با نمایشگاه نفت یعنی از ۱۹ اردیبهشت کار خود را آغاز کرده بود، در روز دوم خود میزبان محمد مخبر معاون رییس جمهور بوده است. ابراهیم رییسی هم در چهارمین روز برگزاری نمایشگاه کتاب سری به آن زد و از غرفه های این نمایشگاه بازدید کرد.

جالب است که بدانید نخستین نمایشگاه نفت دولت سیزدهم در سال ۱۴۰۱ برگزار شد که محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی به عنوان یکی از سران سه قوه آن را افتتاح کرد. جدای از این در این نمایشگاه ابراهیم رییسی به صورت سرزده از غرفه های این نمایشگاه بازدید کرد. در نمایشگاه بیست و هفتم که سال گذشته برگزار شد، محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور حضور داشت اما در سال ۱۴۰۳ و نمایشگاه بیست و هشتم، هیچ مقام ارشد کشوری حضور نداشت.

بهترین ها به دولتی ها رسید

نمایشگاه نفت امسال با استقبال گسترده ای مواجه شده بود. بر اساس آمار اعلامی چیزی حدود ۱۷۰۰ شرکت داخلی و ۲۵۰ شرکت خارجی از ۱۲ کشور دنیا در این نمایشگاه حضور یافتند. اما گشتی در فضای مجازی و انتقادات به نحوه اجاره غرفه و حتی گفته های وزیر نفت نشان می دهد که تعداد زیادی از متقاضیان شانس حضور در این نمایشگاه را نداشتند. آنگونه که وزیر نفت گفته در این دوره از نمایشگاه هزار و ۷۰۰ شرکت داخلی حضور داشتند، افزود: به‌دلیل کمبود فضا، شرکت‌های داخلی کمی در این نمایشگاه حاضر شدند، این در حالی است که تعداد آن‌ها می‌توانست از ۲ هزار و ۵۰۰ شرکت نیز فراتر رود.

اما در حالی به دلیل کمبود فضا بسیاری از شرکت های خصوصی از بیست و هشتمین رویداد بین المللی نفت بازماندند که شرکت ها و نهادهای دولتی و خصولتی سهم زیادی از غرفه ها را خود اختصاص داده بودند. گشتی در نمایشگاه نشان می داد که بهترین و البته بزرگترین غرفه های نمایشگاه از آن خود دولتی ها بوده است. جدای نحوه چیدمان غرفه ها در این نمایشگاه دستخوش تغییرات بسیاری بوده است. احمد معروف خانی رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی در اینباره می گوید: طی ۱۵ سال گذشته همواره غرفه اتحادیه در سال ۷ و در میان فعالان بخش خصوصی قرار داشت. اما حالا امسال به ما غرفه ای در سال ۴۱ آن هم در کنار پالایشگاه های کشور اختصاص داده اند. این تغییر خیلی خوشایند نبود و در میزان بازدیدها تاثیر منفی گذاشته بود.

رشد ۳۰۰ الی ۴۰۰ درصدی هزینه اجاره غرفه ها

اما اجاره نجومی غرفه ها از دیگر چالش های بزرگرین رویداد حوزه نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی در کشور ما بود. آنگونه که احسان ثقفی رئیس هیئت‌مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت می گوید که اجاره یک غرفه در نمایشگاه بین المللی نفت نسبت به سال ۱۴۰۱ بین ۳ الی ۵ برابر افزایش یافته است.

او که معتقد است شرکت سهامی نمایشگاه ها در حال نقره داغ کردن سربازان جبهه اقتصادی است، می گوید: چرا در سالی که عنوانش جهش تولید انتخاب شده هزینه حضور در نمایشگاه های بین المللی باید چندین برابر رشد پیدا کند. وقتی که نرخ تورم کشور حدود ۴۱ درصد اعلام شده و بهای ارز در بازار آزاد رشد حدود ۷۰ درصدی را تجربه کرده، بر اساس چه مبنایی هزینه های حضور در نمایشگاه از سوی یک نهاد دولتی ۳۰۰ تا ۵۰۰ درصد افزایش یافته؛ بی آنکه تغییری در کیفیت خدمات ایجاد شده باشد. در این میان شنیده می شود که حتی برخی از متقاضیان حاضر بودند که هزینه های بسیاری را پرداخت کنند تا شاید بتوانند به این نمایشگاه راه پیدا کنند. در این شرایط مسئولین هم گزینه های اسپانسری را جلوی آنها قرار می دادند. بد نیست که بدانید در شرایط اسپانسری نمایشگاه چیزی حدود ۷۰۰ الی یک میلیارد باید هزینه کنید.

چالش عادی به نام ترافیک

اما ترافیک هم جز جدانشدنی نمایشگاه نفت امسال بود که بازهم چاره ای برای اندیشیده نشده بود. ترافیکی که از همان ساعت نخست نمایشگاه آغاز می شد، ساعت های زیادی را از وقت بازدیدکنندگان و مراجعه کنندگان به این نمایشگاه را گرفته بود اما به نظر می رسد که چاره ای برای آن وجود ندارد.

چمران در اینباره می گوید: در این ارتباط همه می‌گویند ترافیک است اما همه سکوت می‌کنند و انگار همه چیز عادی است. البته ما تلاش‌های بسیاری برای عدم برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی در این محل انجام داده‌ایم اما به نتیجه‌ای نرسیده است.

چمران در پاسخ به این پرسش که آیا شهرداری تهران نمی‌تواند از ابزار قانونی برای جلوگیری از نمایشگاه‌های پرمخاطب در محل سئول استفاده کند؟ گفت: در این ارتباط ما می‌توانیم با توجه به برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی در قالب مزاحمت برای شهروندان به عنوان سد معبر اجازه ندهیم که چنین نمایشگاه‌هایی برگزار شود.

بازار داغ قراردادهای های بی اثر

اما این نمایشگاه هم همانند دیگر نمایشگاه های کشور پر بود از مراسم های امضای تفاهم نامه و قرارداد. تفاهم نامه هایی که تنها در همین چهار روز از سال خبرهای در خصوص آنها روی خروجی رسانه ها قرار می گیرد و بعد از اتمام نمایشگاه ها دیگر کسی نمی داند که بلایی سرشان آمده است. کسی نمی گوید صدها تفاهم نامه و قراردادی که در سال های گذشته در این رویداد بین المللی به امضا رسیده به کجا رسیده اند و تا چه اندازه پیشرفت داشته اند. کاش حداقل اطلاعاتی در این خصوص ارائه شود تا شاید این همه شایبه ای در خصوص اثر بخش نبودن این همه هزینه و قرارداد وجود دارد، از بین برود.