گروه رادیو و تلویزیون خبرگزاری هنر ایران: صدا و سیما همواره مدعی داشتن مخاطبان گسترده است و همزمان از هیچ راهی برای از دست دادن بینندگان و هنرمندان مطرحِ خود فرو گذار نیست و در پی سیاست‌های عجیب و غریب و حذف برنامه‌های پرمخاطب، هر ساله پخش بسیاری از سریال‌های پرمخاطب را به تعویق می‌اندازد، به گونه‌ای که گاه انتظار برای پخش یک سریال قریب به 10 سال به طول می‌انجامد و بعضا سوژه‌ها بوی کهنگی می‌گیرند.

دی ماه سال 1392 سریال «سرزمین مادری» با نام سابق «سرزمین کهن» روی آنتن رفت و پس از انتشار سه قسمت، پخش آن متوقف شد و به آن اصلاحیه وارد شد. پس از آن اخبار ضد و نقیضی از پخش مجدد این سریال مطرح و آخرین باری که به صورت رسمی اعلام شد قرار است این سریال از تلویزیون به پخش برسد، سال ۹۶ بود که تیزری از این مجموعه روی آنتن رفت و نام آن به «سرزمین مادری» تغییر یافت. در این تیزر اعلام شد که قرار است «سرزمین مادری» ساخته کمال تبریزی از ۱۴ مهر ماه روی آنتن شبکه سه سیما برود.

این درحالی است که در سال 1398 نیز تلاش‌هایی صورت گرفت تا سریال به آنتن برسد؛ با این حال اما در سال 1401 پیمان جبلی، رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی به حل مشکل سریال «سرزمین مادری» اشاره کرد و از رفع توقیف این مجموعه خبر داد. سریال کمال تبریزی در آن سال باز هم روی آنتن نرفت و سال گذشته شبکه سه سیما به صورت ناگهانی سریال «سرزمین مادری» را پس از ۱۰ سال روی آنتن فرستاد.

سرنوشت نامعلوم مجموعه «87 متر»

یکی از سریال‌هایی که این روزها بسیار مطرح شده و با حواشی بسیاری همراه بوده، مجموعه «87 متر» کیانوش عیاری است که درپی انتشار خبرهای ضد و نقیض درباره پخشِ این سریال، دیگر کمتر کسی باور می‌کند این سریال به همین زودی به مرحله پخش برسد.

این سریال در سال 1396 کلید خورد و کمبود بودجه عیاری و همکارانش را بارها در طول ساخت متوقف کرد و در نهایت زمستان سال 1399 این سریال به پایان تصویربرداری رسید. پس از آن مقرر شد سریال «87 متر» در 1400 از شبکه یک روی آنتن برود. سریالی که اجازه پخش نگرفت و دلیل پخش آن نیز مشخص نشد. ماجرای حضور گربه در این سریال ابتدا دلیل پخش نشدن آن به نقل از سازندگانش بود و بعدها برخی عنوان کردند که این سریال کیفیت لازم را ندارد.

مهدی نقویان، رئیس مرکز سیمافیلم اما رسماً سال گذشته در نشست خبری با خبرنگاران اعلام کرد این سریال به شبکه نمایش‌خانگی می‌رود ولی امسال دوباره عیاری از بازگشت به تلویزیون خبر داده و این کارگردان در مصاحبه‌ای تمایل خود را از پخش تلویزیونی این سریال اعلام کرده است؛ چراکه به گفته او این سریال در تلویزیون ساخته شده و از ویژگی‌هایی که سریال‌های رایج شبکه نمایش‌خانگی دارند، برخوردار نیست.

این امر نشان می‌دهد اگر شریط برای پخش مجموعه«87 متر» در شبکه نمایش خانگی مهیا بود، این کارگردان قریب به هشت سال در نوبت پخش از صدا و سیما نمی‌ماند و موضوع این سریال که باید 1400 و نهایتاً 1401 پخش می‌شد، تازگی‌اش را از دست نمی‌داد.

سریالی که هرگز روی آنتن نرفت!

باغ بلور نیز یک مجموعه تلویزیونی محصول سال ۱۳۸۲-۱۳۸۱ به کارگردانی رامبد جوان، به نویسندگی آرش قادری و تهیه‌کنندگی سعید فراهانی است که در راستای آسیب‌های اجتماعی ساخته شده و این مجموعه که هرگز نمایش داده نشد، در ۱۵ قسمت ۴۵ دقیقه‌ای تولید شده بود.

همین محدودیت‌ها، ممیزی‌ها و نداشتن قدرت تصمیم‌گیری برای پخش یک سریال از تلویزیون بسیاری از کارگردانان، نویسندگان و بازیگران را به شبکه نمایش خانگی سوق داده است و اغلب کارگردانان و بازیگران معتقد هستند در شبکه نمایش خانگی فرصت دیده شدن و ایفای نقش‌های خاص و جذاب به مراتب بیشتر از تلویزیون است.

تلویزیون که همواره از همکاری نکردن کارگردانان مطرح با این سازمان گلایه دارد، در عمل نشان داده وضعیتی آشفته در همکاری با آنها دارد. از کیانوش عیاری و کمال تبریزی معتبرتر دیگر چه کارگردانی را می‌خواهند پیدا کنند؟ قطعا چنین عملکردی هر کارگردان حرفه‌ای را از همکاری با تلویزیون دور می‌کند.

تلویزیون نیز در این سال‌ها براین گمان بود هیچ رسانه‌ای توان رقابت با آن را ندارد؛ این روزها اما علاوه بر عوامل سریال‌ها بسیاری از مخاطبان حاضرند با صرف هزینه‌ای به شبکه نمایش خانگی بروند و موضوعات مورد علاقه خود را در بستر پلتفرم‌ها تماشا کنند.

از این رو خوب است حال که تلویزیون یکی از کم فروغترین دوران‌های خود را سپری می‌کند، دلایل پخش نشدن چنین سریال‌هایی که ساخته کارگردانان معتبر هستند را به مخاطبان اعلام کند و تکلیف پخش چند سریال تلویزیونی که با وجود صرف بودجه هنگفت و به پایان رسیدن مراحل تولید، همچنان نامعلوم مانده و ممکن است تاریخ مصرفشان دیگر گذشته باشد را به وضوح مشخص کند.

غزال ساری اصلان