به گزارش قدس خراسان، در استان خراسان رضوی حدود ۴هزار تریلی حامل نیم‌یدک حمل گاز مایع ال‌پی‌جی و حمل‌کننده گاز مایع برای صادرات وجود دارد که به دلیل دریافت گواهی‌نامه بارگیری و تخلیه از شرکت نفت منطقه‌ای تهران و کنترل گواهی‌نامه‌های مربوط به بازرسی فنی در تهران حدود یک ماه از چرخه کار خارج می‌شوند.

در بررسی بیشتر موضوع این پرسش مطرح می‌شود آیا استانی مانند خراسان رضوی با وجود امکانات و توان ظرفیتی متعدد شرایط برای انجام کنترل‌ها و بازرسی‌های لازم را ندارد که این حجم از تریلی حمل‌کننده گاز مایع برای انجام تست‌های دوره‌ای خود به تهران مراجعه می‌کنند؟ قطعاً طی مسافت تهران تا مشهد و برعکس آن شامل هزینه‌های متعدد مالی و زیست محیطی است و واقعاً این حجم از هدررفت سرمایه به انجام یک بازرسی دوره‌ای می‌ارزد؟

عضو کمیسیون ترانزیت اتاق بازرگانی خراسان رضوی در پاسخ به این پرسش‌ها عنوان می‌کند: تانکرهای حمل گاز مایع برای حمل گاز مایع ال‌پی‌جی به پالایشگاه‌های شرکت ملی نفت ایران مراجعه می‌کنند در این پالایشگاه‌ها گواهی‌نامه بارگیری و تخلیه از رانندگان خواسته می‌شود که باید مورد تأیید باشد بنابراین این تانکرها مشمول تست‌های دوره‌ای هستند که تست‌های اصلی در مشهد توسط شرکت‌های مورد تأیید سازمان ملی استاندارد انجام می‌شود. در ادامه این تریلی‌ها تنها برای انجام یک بازدید و نه بازرسی و صدور مجوز بارگیری و تخلیه از مبادی حمل تحت امر شرکت ملی نفت ایران به شرکت فراورده‌های نفتی منطقه‌ای تهران مراجعه می‌کنند. 

احمد فرخی حاجی‌آباد اضافه می‌کند: اصولاً باید شرکت نفت منطقه‌ای خراسان امکان بازرسی تانکرهای حمل گاز مایع ال‌پی‌جی، کنترل مدارک و صدور مجوز را به صورت ذاتی داشته باشد اما متأسفانه در موضوع تانکرهای حمل گاز مایع فقط در واحد اندازه‌گیری نفتکش‌ها و مخازن گاز مایع در شرکت نفت منطقه‌ای تهران مجوز لازم صادر می‌شود. 

عضو انجمن صنفی و کارفرمایی شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی خراسان رضوی اتلاف سرمایه‌ها را بزرگ‌ترین اشکال این طرح می‌داند و می‌گوید: این فرایند موجب اتلاف وقت، انرژی و ثروت ملی است، یک کشنده یا تریلی ۷میلیارد تومان ارزش دارد، یک نیم‌یدک کشنده حمل گاز مایع یا همان تانکر ۵/۲ میلیارد تومان ارزش دارد، ۱۰ میلیارد تومان سرمایه باید مسیر مشهد به تهران را بدون بار و بی‌دلیل تنها برای یک بازدید طی کند و یک هفته تا ۱۰روز در تهران معطل باشد تا این مجوز صادر شود. این غلط مصطلح به اندازه‌ای عجیب است که آدم از بغض به خنده می‌آید. 

وی ادامه می‌دهد: با احتساب ۴ هزار تریلی، هر تریلی که به تهران می‌رود و برمی‌گردد هزینه‌ای افزون بر ۱۵۰میلیون تومان دارد، در کنار هدررفت عمر و سرمایه راننده و ایجاد آلودگی هوای کشور و تهران و خارج شدن تریلی از ناوگان حمل و نقل بین‌المللی، این مبلغ هیچ ارزش و درآمدی در کشور ایجاد نکرده و فقط بدون هیچ دلیل موجهی تلف شده و باید گفت یک خسارت ملی است که باید هر چه سریع‌تر جلو این خسارت گرفته شود. 

فرخی حاجی‌آباد در تشریح اقدام‌های انجام شده برای حل این مشکل می‌گوید: از اواسط سال گذشته پیگیر حل این موضوع هستیم که مورد حمایت انجمن صنفی شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی خراسان رضوی، اتاق بازرگانی استان، شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی و استاندار خراسان رضوی قرار گرفت اما هنوز موفق به کسب موافقت برای صدور گواهی‌نامه در مشهد نشده‌ایم و شرکت ملی نفت ایران همکاری لازم در این زمینه را انجام نمی‌دهد و همچنان در حال پیگیری این موضوع هستیم. 

تست‌های دردسرساز

وحید ذوالفقاری یکی از رانندگانی است که برای گرفتن مجوز برای حمل گاز مایع با تریلی خود به تهران مراجعه می‌کند.

وی در تشریح مشکلات خود عنوان می‌کند: مسیر تانکرهای سوخت صادراتی پس از بارگیری از عسلویه و بندرعباس به سمت مرزهای افغانستان و پاکستان است و یک تغییر مسیر به سمت تهران برای تست تانکر داریم. از کارافتادگی، استهلاک خودرو، خطرات در مسیر جاده، علافی، هزینه‌های سرسام‌آور در تهران و هزینه مضاعف برای مالک خودرو بخشی از مشکلاتی است که هر راننده در این فرایند تجربه می‌کند که می‌توانست نباشد. 

این راننده ادامه می‌دهد: متأسفانه با حجم سنگین این کار همه راننده‌های کل کشور که برای تست به تهران می‌روند مطمئن هستند ۱۵ روز از کارافتادگی دارند که بسته به مدل تانکر تکرار این تست‌ها متفاوت است اما انجام این تست‌ها یک بار در سال برای همه تانکرها ضروری است. عملیات خاصی در تهران انجام نمی‌شود و تمام مراحل بازدید به صورت چشمی صورت می‌گیرد نهایتاً ممکن است با باز کردن چند پیچ ضخامت ورق تانکر دیده شود. 

ذوالفقاری با گوشزد کردن خطرات احتمالی در مسیر تردد تا تهران می‌گوید: حداقل در مسیرهای نزدیک به مسیر تردد این تریلی‌ها که حمل بار صادراتی دارند مانند اصفهان، شیراز یا سایر شهرها این مراکز تست باشد تا کل راننده‌های ایران مجبور نباشند تا تهران بروند و متحمل حجم زیادی از هزینه در این مسیر شوند.

تعیین استانداردها ملی است

رئیس دبیرخانه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی ضمن اشاره به این مشکل کشوری توضیح می‌دهد: در حدود ۱۰هزار تریلی جابه‌جایی گاز مایع را به صورت سیار انجام می‌دهند که از این تعداد ۴هزار تریلی مربوط به استان‌های شرقی از جمله خراسان رضوی و جنوبی است.

علی‌اکبر لبافی تشریح می‌کند: براساس ضوابط تعریف شده این تریلی‌ها باید استانداردهایی داشته باشند و این استانداردها توسط سازمان ملی استاندارد در یک چارچوب مشخص و ابلاغ می‌شود، در این موضوع در استان‌ها از جمله خراسان رضوی مراکز معاینه و تست فنی وجود دارد تا تست‌های دوره‌ای ایمنی و الزامات مشخص شده روی تانکرهای حمل گاز مایع انجام شود و پس از انجام این تست‌ها کامیون‌ها برای مجوز بارگیری اقدام می‌کنند.

وی ادامه می‌دهد: برای دریافت این مجوز متأسفانه در کشور روندی باب شده که این تریلی‌ها باید تست‌های گرفته شده در آزمایشگاه‌های معتبر را در دست بگیرند و با تریلی خالی از بار مسیر تهران تا مشهد را طی کنند. در تهران تریلی‌ها در صف قرار می‌گیرند و طبق دستورالعمل ابلاغ شده، کارشناس مربوط به صورت چشمی این تانکرها را تست می‌کند یعنی کارشناس نتایج تست‌های انجام شده مکتوب همراه راننده را مشاهده و خودرو را بازبینی می‌کند و در نهایت مجوز نهایی صادر می‌شود.

رئیس دبیرخانه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی در تشریح بیشتر زیان‌های این فرایند برای منابع استان و کشور تشریح می‌کند: خارج شدن ۴هزار کامیون به مدت ۱۰روز در سال از مسیر خدمات‌دهی یعنی ۴۰هزار روز فقط برای یک نوبت تست است که اگر این تست‌ها به دفعات بیشتری تکرار شود این عدد در هدررفت منابع و سرمایه‌ها به ویژه مصرف سوخت برای طی این مسیر به شدت قابل توجه است. طی این مسیر اضافه برای انجام یک کارشناسی چشمی در شرایطی انجام می‌شود که ما مشکل جدی کمبود کامیون در کشور داریم. 

لبافی به اقدام‌های انجام شده در این موضوع اشاره می‌کند و می‌گوید: شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان این موضوع را در چند جلسه با حضور مسئولان اجرایی استان از جمله شرکت فراورده‌های نفتی، اداره استاندارد و حوزه تخصصی مربوط مورد بررسی قرار داد که در این جلسات ضمن انتقاد شدید درباره هدررفت سرمایه‌های استان و بررسی انگیزه‌های این کار با توجه به شرایط کشور، اعلام شد بدون نیاز به تجهیزات جدید در استان خراسان رضوی توان کارشناسی بالایی در انجام این فرایند وجود دارد. در ادامه پیگیری‌ها، استاندار خراسان رضوی در نامه‌ای به معاون وزیر نفت و مؤسسه استاندارد کشور این استهلاک سرمایه و توانایی استان در انجام این فرایند را اعلام کرد و درخواست تفویض اختیار به استان مطرح شد و مجمع نمایندگان، شورای گفت‌وگو و اتاق بازرگانی هم پیگیر حل این موضوع هستند.

وی اضافه می‌کند: برای پیگیری بهتر دو نفر از طرف تشکل مربوط، به شرکت فراورده‌های نفتی معرفی شدند تا پیگیر این کار به صورت حضوری در تهران باشند و این افراد در حال تلاش‌اند تا این موضوع به استان تفویض شود و چنانچه این مشکل از طرف شرکت پخش فراورده‌های نفتی و یا شرکت ملی گاز ایران برطرف نشود موضوع را از طریق کمیسیون اصل۹۰ مجلس شورای اسلامی پیگیر خواهیم شد. در استان مقاومتی وجود ندارد اما در تهران این مقاومت بدون دلایل کافی وجود دارد و باید از طرف شرکت فراورده‌های نفتی حل شود تا شاهد اسراف منابع نباشیم.

در شرایطی که سیستم حمل و نقل کشور و استان مشکلات فراوانی به ویژه در عرصه صادرات دارد وجود فرایندهای این چنینی بسیار عجیب و سؤال برانگیز است و این نکته را مطرح می‌کند که وجود چه منافعی سبب می‌شود تا چنین هدررفت سرمایه‌ای برای سال‌های متوالی وجود داشته باشد و حالا که برای اصلاح آن اقدام شده پس از چندین ماه پیگیری همچنان نتیجه‌ای نداشته باشد. سرمایه ملی سرمایه است و فرقی نمی‌کند در کجا و در چه زمانی در حال از بین رفتن است، مهم اقدام سریع برای رفع این مشکل است.

خبرنگار: طاهره فجر داودلی