به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فارس، کارشناسان بازار سرمایه معتقدند از میان موضوعات مختلف موثر بر بازار سرمایه، مهمترین دلیل صعودی‌نشدن بورس بی‌اعتمادی به جای مانده از مرداد ۹۹ و اردیبهشت ۱۴۰۲ است.

در ۲۶ روز معاملاتی بورس در سال جاری، بورس توانست بخشی از سهامداران را وادار به ورود پول به بازار سهام کند. اما بازار سرمایه هنوز نتوانسته مسیر واقعی خود را به رخ سهامداران بکشد.

این موضوع چند دلیل عمده دارد. نخست به این دلیل که بورس هرگاه در مسیر صعودی قرار گرفته برخی از دست اندازها مانع از پایداری در مسیر صعودی شده است.

• سرمایه‌گذاری در ۱۰۰ شرکت بورسی ایران هیچ ریسکی ندارد | بزرگ‌ترین بازار بورس ناشناخته جهان مربوط به ایران است

از ریسک‌های بیرونی و بی‌اعتمادی حاکم بر بازار گرفته تا گره قیمت‌گذاری دستوری و تصمیمات شبانه و خلق الساعه که مانند دیواری سد راه ورود پول سهامداران خرد به بورس شده است.

بسیاری از کارشناسان معتقدند در چنین شرایطی نمی‌توان انتظار داشت بازار سهام کارکردهای طبیعی خود را داشته باشد.

سکته بورس در مرداد ۹۹ هنوز معالجه نشده است

بازار سهام در سال‌های اخیر مصائب زیادی را متحمل شده است؛ از افزایش نرخ بهره و مصوبات گاه و بیگاه در خصوص قیمت فروش بنگاه‌های تولیدی همگی عواملی بودند که توانستند کارکردهای بازار سهام را مختل کنند.

بررسی عملکرد بورس بعد از مرداد ۹۹ نشان می‌دهد عوامل مذکور باعث شده تا سهامداران نوپا انگیزه جدی برای ورود به تالار شیشه‌ای نداشته باشند.

بعد از اختلاف دو وزارتخانه درخصوص صندوق ETF پالایشگاهی در مرداد ۹۹، بازار سرمایه دچار سکته شد و بخش عمده‌ای از اعتماد به مسئولین درباره موضوع بورس کاهش یافت.

کاهش اعتماد به بورس با تصمیم رانتی اردیبهشت ۱۴۰۲

با روی کار آمدن دولت سیزدهم، امیدها به اصلاح وضعیت بورس به شدت افزایش یافت. اما باز هم دولتمردان در دولت جدید نیز همان رویه غیرشفاف گذشته را ادامه داده و با تصمیمات غیرکارشناسی و شبانه ضربه مهلکی به باقی مانده اعتماد به بورس زدند.

ریزش به یکباره بورس در ۱۷ اردیبهشت سال گذشته، این سوال را برای سهامداران ایجاد کرده بود که چرا بورس به یکباره سرخپوش شد.

جواب این سئوال دو ماه بعد و با انتشار نامه افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها به امضای معاون اول رییس جمهور مشخص شد.

افرادی که از متن این نامه با خبر بودند در همان روز سیاه بورس، سهام خود را نقد کرده و از بورس خارج شدند. اما سهامدارانی که از این نامه بی‌خبر بودند یا زیان سنگین روبرو شدند.

علاوه بر این موضوعات، بورس ۱۴۰۳ را با افزایش ریسک‌های سیاسی کشور آغاز کرد.

بررسی‌ها حکایت از آن دارد که از ابتدای ۱۴۰۳ شاخص سهام ۱۴ روز مثبت و ۱۲ روز منفی را پشت سرگذاشته است.

این در حالی است که بر اساس پیش‌بینی کارشناسان بورسی، بازار نماگرهای سهامی می‌توانستند فروردین جذابی را رقم بزنند. اما بر اساس آنچه گفته شد، عوامل مختلفی دست به دست هم دادند تا بازار سهام عملکردی بهتر از حدود ۳ درصدی کسب نکند. اما شاخص کل بورس با توجه به اینکه در هفته دوم اردیبهشت متزلزل ظاهر شد؛ مجددا با تردیدهای جدیدی محاصره شده است.

بازگشت اعتماد به بورس مهمترین عامل رشد بازار سهام

مجتبی دانشی، کارشناس بازار سرمایه درباره موضوعات موثر بر بورس گفت: این روزها شاهد بلاتکلیفی در بازار سرمایه هستیم. سهامداران خرد هنوز تکلیف خود را با بورس و بازارهای موازی آن نمی‌دانند.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: در واقع معلق ماندن سرنوشت بازارهای موازی و چشم‌انداز نامشخص اقتصاد کشور همراه با ریسک‌های غیراقتصادی منجر به تداوم بی‌اعتمادی سهامداران به بورس شده است.

وی افزود: تا زمانی که دولت به اتخاذ تصمیم درست در زمینه بازارهای مالی اقدام نکند انتظار می‌رود که بورس در هفته‌های آینده، متاثر از این موضوعات به روند فرسایشی خود ادامه دهد.

دانشی تاکید کرد: در شرایط فعلی وضعیت متغیرهای اثرگذار بر بورس مجهول است و نمی‌توان انتظار رونق بورس همراه با آرامش را داشت.

آینده بورس به کدام شرایط گذشته شبیه است؟

با همه این اوصاف دو سناریوی بورسی قابل تامل است. اگر بخواهیم شاخص از منظر قیمتی بازار را مورد بررسی قرار دهیم، وضعیت‌های رکودی بازار طی سال‌های ۸۳، ۹۲و ۹۹ نشان می‌دهد هرگاه بازار توانسته بالای سقف شرایط رکودی این سال‌ها تثبیت شود، هیچ وقت زیر محدوده‌ای که توانسته سقف دوره رکودی خود را بشکند، نوسان نداده است.

به بیانی دیگر بازار تا زمانی که بالای سقف شکسته شده خود قرار دارد وارد وضعیت انباشت شده است. در چنین وضعیتی سهامداران حقوقی به بازار ورود پیدا کرده‌اند.

سناریو دوم به ارزش معاملات خرد مرتبط است. بورس تا زمانی که از منظر ارزش معاملات خرد بالای سطح ۶ هزار میلیارد تومان تثبیت نشود، سیگنالی مثبتی بر آغاز روند صعودی مخابره نخواهد شد.

البته این مهم منوط به این است که افزایش ارزش معاملات خرد پایدار باشد. بارها دیده شده است که ارزش معاملات خرد به صورت مقطعی و روزانه جهش یافته است؛ اما به دلیل اینکه پایداری در این مسیر نشان نداده است مجددا به سطوح پایین سقوط کرده است.

بررسی بازار سرمایه نشان می‌دهد تنها یک موتور محرک می‌تواند منجر به صعودی شدن و صعودی ماندن بورس شود، آن هم بازگشت اعتماد سهامداران خرد به بورس و ورود پول حقیقی به بازار سهام است.