به گزارش خبرنگار ایرنا، فارس خاستگاه مدرسه‌های کوچنده است و پدر آموزش و پرورش عشایری نخستین دانشسرای عشایری را در ایل قشقایی فیروزآباد بنیان نهاد.

براساس سرشماری ثبت شده، فارس نزدیک به ۳۰ هزار خانوار عشایر کوچنده دارد و با میزبانی از نزدیک به سه درصد کل جمعیت عشایری کشور، در این زمینه قطب به شمار می‌رود.

براسا آنچه مسئولان مربوط اعلام کرده اند اکنون آموزش و پرورش فارس به سطحی از بالندگی رسیده است که حتی نیاز یک کودک متقاضی آموزش در ایلات فارس را نیز بی پاسخ نمی‌گذارد و مدارس شبانه روزی آن نیز آماده‌اند تا هر نوجوان عشایر را برای ادامه تحصیل پذیرش کنند؛ اما این به معنای نبود مشکلات نیست و نظام آموزش و پرورش عشایری فارس به کمبودهای زیرساختی و فرهنگی بسیاری دچار است که باید چاره شوند.

بر اساس آمار امسال آموزش و پرورش فارس، اکنون ۱۲هزار دانش آموز در مدارس عشایری این استان در استانهای فارس و بوشهر، بخش‌هایی از کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان، یزد، کرمان و چهارمحال و بختیاری مشغول تحصیلند.

آنجا که مرز شهر و روستا پایان می‌یابد، نقطه آغاز فعالیت آموزش و پرورش عشایری است و فارس در زمان حاضر ۵۳۰ مدرسه عشایری دارد.

پای سخن مدیر آموزش و پرورش عشایری فارس

در نزدیکی‌های پایان یکسال تحصیلی دیگر، پای سخنان مدیر آموزش و پرورش عشایری فارس، داشته‌ها و نیازهای آموزش و پرورش عشایری را بررسی کردیم.

آنطور که میثم رضازاده چگینی به ایرنا گفت: فارس ۳۰مدرسه شبانه‌روزی متوسطه اول و ۲ متوسطه دوم دارد و بقیه مدارس عشایری این استان برای تحصیل دبستانی‌های جامعه عشایر است؛ ۲۹۰ مدرسه چادری در نقاطی که حتی امکان انتقال کانکس نیز وجود نداشته برپاست و ۱۸۰ کانکس نیز مدرسه ییلاقی فرزندان فارس است.

به گفته او در برخی نقاط فارس که دانش‌آموزان همراه با خانواده های خود اسکان نیم فصلی دارند به آنها کانکس اختصاص می‌یابد.

مدرسه‌های یک نفره، نمود تعهدمندی به آموزش و پرورش همه فرزندان فارس

آنطور که مدیر آموزش و پرورش عشایری فارس گفت: با همه مشکلاتی که وجود دارد آماده‌ایم تا به هر درخواستی که از هر گوشه استان برای آموزش دانش آموزان عشایری وجود داشته باشد، پاسخ دهیم.

رضازاده چگینی اظهار کرد: نظام آموزشی جمهوری اسلامی به این امر اهمیت داده و به طور مرتب آن را پیگیری می کند تا همه درخواست‌های جامعه عشایری برای آموزش و پرورش اجابت شود.

او گفت: حتی اگر یک دانش‌آموز ابتدایی نیز در ایلات و طایفه‌های عشایری فارس وجود داشته باشد، یک معلم و برنامه آموزشی به آن اختصاص می‌یابد تا از آموزش بازنماند.

مدیر آموزش و پرورش عشایری فارس درباره دانش‌آموزان عشایر بازمانده از تحصیل نیز گفت: به دلیل اینکه آمار جمعیتی عشایر در استان‌های مختلف ثبت شده، وزارت آموزش و پرورش آن را برای پیگیری اعلام می‌کند، آمار مربوط به امسال هنوز اعلام نشده است اما سال گذشته برای جذب ۱۷۰ دانش آموزش عشایر به مدرسه تلاش شد.

به گفته او در این سال ۸۰ درصد بازمانده‌ها جذب مدارس شدند.

آنطور که رضازاده چگینی گفت مدارس شبانه روزی فارس ظرفیت و آمادگی کامل را برای پذیرش همه دانش‌آموزان متقاضی دارد اما بیشترین ترک تحصیل‌ها در مقاطع متوسطه رخ می‌دهد.

مدیر آموزش و پرورش عشایری فارس اظهار کرد: محیط و سختی شرایط بسیاری از خانواده فرزندان خود را خیلی زود وارد چرخه کار کنند و این مهمترین چالشی است که در جذب این دانش‌آموزان به مدارس متوسطه با آن مواجهیم.

به اعتقاد او حل این مساله نیازمند فرهنگسازی درباره اهمیت آگاهی و تحصیل فرزندان است.

معلمان عشایری نیازمند توجه مالی و رفاهی

یکی از مهمترین مشکلاتی که مدیرکل آموزش و پرورش عشایری به آن اشاره کرد، نیازهای آموزگاران مدارس عشایری است که در قانون و به دنبال آن در فیش‌های حقوقی آنها نیز مورد بی‌توجهی قرار گرفته است.

به گفته او این معلمان سختی کوچ را به جان می‌خرند و آموزش و پرورش حتی امکان فراهم کردن چادری مجزا برای آنها راندارد تا بتوانند پس از طی مسیری طولانی برای تدریس، در آن استراحت کنند.

رضازاده افزود: به عنوان نمونه برخی از معلمان مدارس عشایری فارس برای حاضر شدن بر سر کلاس‌های درس باید از شیراز به بندر دیلم بوشهر بروند و این رفت و آمدها هزینه بالایی برای آنها دارد.

هرچند او این را هم گفت که با دلسوزی و تلاش آموزگاران عشایری، بر این مشکلات فائق آمده ایم و تقاضای همه دانش‌آموزان را پاسخ داده‌ایم.

زیرساخت‌ها و تجهیزات آموزش‌و پروش عشایری نیازمند تقویت

مساله دیگری که در این گفت‌ و گو مطرح و بر آن تاکید شد اهمیت تقویت تجهیزات، فراهم کردن زیرساخت‌ها و افزایش سرانه دانش‌آموزی عشایری است.

به گفته مدیر آموزش و پرورش عشایری، با اینکه هرساله تجهیز مدارس عشایری در دستور کار است اما پراکندگی و کوچکندگی عشایر سبب استهلاک بالای این تجهیزات می‌شود و تجهیز و بروزرسانی این امکانات را ناگزیر می‌کند.

او با اشاره به اینکه اعتبارات برای این امر کافی نیست، اضافه کرد: سرانه دانش‌آموزی نیز پاسخگوی همه نیازهای تدارکات (اسکان،تغذیه و آموزش) مدارس شبانه روزی نیست و این امر مدیریت این مدارس را دشوار کرده است.

رضازاده چگینی به لزوم ایجاد هنرستان‌های فنی عشایری نیز تاکید کرد و گفت: راه اندازی چنین مدارسی به همراهی فرهنگسازی در میان عشایرمیزان ترک تحصیل دانش‌آموزان متوسطه را به میزان بالایی کاهش می‌دهد.

مدیرکل آموزش و پرورش عشایری با بیان اینکه اکنون تنها یک رشته طراحی دوخت به عنوان ضمیمه در مدرسه نظری دخترانه فعال است، این خبر خوش را هم داد که سال آینده دست‌کم پنج رشته فنی در مدارس عشایری فارس راه اندازی می‌شود.

او به کمبود تجهیزات آموزش و پرورش عشایری نیز اشاره کرد و گفت: با توجه به پراکندگی مدارس عشایری در مناطق کوچ‌رو و اهمیت بازدید و نظارت میدانی بر این مدارس، نیازمند وسایل نقلیه مناسب است.

رضازاده اذعان کرد: این درحالی است که وسایل در اختیار استان برای پاسخگویی به نیازهای یک شهرستان کافی است.

هر چند رضازاده چگینی گفت برای رفع نیازهای تجهیزاتی و زیرساختی آموزش و پرورش عشایر فارس از ظرفیت خیران و دیگر نهادها و دستگاه‌ها نیز استفاده می‌کنیم اما لازم است در اختصاص بودجه نیز رفع نیازهای حیاتی آن در نظر گرفته شود.

او بیان کرد: آموزش و پرورش عشایری نهاد ارزشمندی است که نقش پررنگی در تکمیل پوشش تحصیلی و تربیتی فرزندان این آب و خاک و اهمیت بالایی در شکوفایی استعدادهای اثبات شده جامعه عشایری کشور دارد. همین امر نشان‌دهنده ضرورت تلاش بیش از پیش برای حل چالش‌های نرم و سخت افزاری آن دارد.