نشست هم‌اندیشی مدیران عامل صندوق‌های پژوهش و فناوری با رییس و معاونان صندوق نوآوری و شکوفایی و دبیر کارگروه تخصصی صندوق‌های پژوهش و فناوری در محل صندوق نوآوری برگزار شد.

محمدصادق خیاطیان در این نشست ضمن تقدیر از همکاری صندوق‌های پژوهش در سال گذشته و استقبال از پیشنهادهای مطرح‌شده توسط مدیران عامل صندوق‌های پژوهش و فناوری برای توسعه فعالیت‌ها در سال ۱۴۰۳ گفت: تمامی پیشنهادهای مطرح‌شده بررسی می شود و مواردی که قابل انجام هستند، در برنامه کاری قرار می‌گیرند. همه ما عضو یک خانواده هستیم و بارها تاکید کرده‌ام که صندوق‌های پژوهش و فناوری، متحد استراتژیک صندوق نوآوری و شکوفایی محسوب می‌شوند.

وی افزود: یکی از موضوعاتی که سال گذشته مورد توجه قرار گرفت، بحث تأمین مالی جمعی بود. صندوق‌های پژوهش و فناوری حضور و مشارکت بسیار خوبی در طرح‌های تأمین مالی جمعی در مسابقه «شکوفا» داشتند و بحث تأمین مالی جمعی یکی از موضوعاتی است که در سال جاری نیز با جدیت آن را پیگیری خواهیم کرد.

حرکت صندوق‌های پژوهش و فناوری در مسیر مأموریت و اساسنامه

دبیر کارگروه تخصصی صندوق‌های پژوهش و فناوری خاطرنشان کرد: در سال گذشته مصوبات مختلفی در کارگروه تخصصی صندوق‌های پژوهش و فناوری در حوزه‌های نظارتی، بحث افزایش سرمایه، تکمیل اطلاعات در سامانه‌ نظارتی (سامانه یکپارچه نظارت بر فعالیت‌های صندوق‌های پژوهش و فناوری) که طراحی شده است، انجام شد. قطعا جمع‌آوری درست اطلاعات مزیت‌های زیادی برای زیست‌بوم نوآوری کشور به همراه خواهد داشت. امیدوارم این همراهی از سوی صندوق‌ها ادامه داشته باشد. در این مسیر مراقب انحرافات باشید و اجازه ندهید صندوق‌های پژوهش و فناوری خارج از مأموریت و اساسنامه خود حرکت کنند. باید از این زیست‌بوم به خوبی محافظت کنیم و اجازه ندهیم انحرافی در این مسیر صورت گیرد.

خیاطیان تأکید کرد: در سال ۱۴۰۳ برنامه جدی برای توسعه همکاری مشترک با صندوق‌های پژوهش و فناوری داریم. درخصوص شعار سال «جهش تولید با مشارکت مردم» درحال برنامه‌ریزی جدی هستیم که مصداق بارز آن، همین بحث تأمین مالی جمعی است. آمادگی داریم با مشارکت و همراهی صندوق‎های پژوهش و فناوری، طرح جامعی به عنوان «نظام تأمین مالی نوآوری کشور» در راستای شعار «جهش تولید با مشارکت مردم» طراحی و به دولت ارائه کنیم.

وی به برنامه این صندوق درخصوص تبدیل هزار شرکت نوپا به شرکت فناور طی سال ۱۴۰۳ اشاره کرد و گفت: صندوق ‎های پژوهش و فناوری یک روی سکه در تحقق این موضوع هستند. ابزار خوبی در اختیار دارید و می‌توانید در تحقق این هدف، صندوق نوآوری را همراهی کنید. بحث صادرات دانش‌بنیان‌ها هم موضوع مهمی است که در سال جدید با جدیت آن را دنبال خواهیم کرد.

رییس صندوق نوآوری و شکوفایی افزود: بارها به این نکته تاکید شده است که شرکت‌های دانش‌بنیان، محمل مناسبی برای اشتغال نخبگان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی هستند و صندوق‌‎های پژوهش و فناوری نیز می‌توانند از طریق این شرکت‌ها به توسعه اشتغال در کشور کمک کنند. در بحث رتبه‌بندی صندوق‌ها نیز اقداماتی در سال جاری انجام خواهد شد و صندوق‌هایی که رتبه‌های بالاتری را کسب کنند، طبیعتا در حوزه دریافت تسهیلات شرایط بهتری خواهند داشت. در حوزه هم‌سرمایه‌گذاری نیز آسیب‌شناسی‌های لازم انجام شده است و به زودی در این حوزه، برنامه‌های جدی را اجرا خواهیم کرد.

خط اعتباری از ۲ میلیارد به چهار میلیارد تومان افزایش یافت

روح‌الله ذوالفقاری معاون تسهیلات و تجاری‌سازی صندوق نوآوری و شکوفایی نیز در این نشست به برخی مشکلات در سال گذشته اشاره کرد و اظهار داشت: برنامه‌های خوبی برای سال ۱۴۰۳ تدوین شده است و نگاه توسعه‌ای به فعالیت‌های مشترک با صندوق‎‌های پژوهش و فناوری داریم.

وی افزود: در صندوق نوآوری و شکوفایی برای سال جدید برنامه جدی برای حمایت از شرکت‌های نوپا و کوچک‌مقیاس داریم که مخاطب اصلی صندوق‌‎های پژوهش و فناوری محسوب می‌شوند. امیدواریم در همکاری مشترک با صندوق‌های پژوهش و فناوری بتوانیم در سراسر کشور نهادهایی برای حمایت از نوآوران و فناوران داشته باشیم و به رشد شرکت‌های دانش‌بنیان نوپا و کوچک کمک کنیم؛ حمایت از این شرکت‌ها به توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در کشور کمک می‌کند.

معاون تسهیلات و تجاری‌سازی صندوق نوآوری و شکوفایی تصریح کرد: برنامه سال ۱۴۰۳ صندوق نوآوری، تبدیل کردن هزار شرکت دانش‌بنیان نوپا به شرکت فناور است و در این حوزه نیازمند همراهی و کمک صندوق‌های پژوهش و فناوری کشور در دو محور هستیم؛ محور نخست، بحث خط اعتباری است که بخشی یا تمام خط اعتباری صندوق‌ها برای تبدیل شرکت‌های نوپا به فناور اختصاص پیدا کند.

ذوالفقاری ادامه داد: با این هدف، خط اعتباری از ۲ میلیارد به چهار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است تا بحث تأمین مالی شرکت‌های نوپا انجام شود. محور دوم، همراهی صندوق‌های پژوهش و فناوری در دسترسی به منابع مالی است که در بازار سرمایه وجود دارد و صندوق‌ها می‌توانند در این زمینه تسهیل‌گری داشته باشند. تلاش می‌کنیم حداکثر همراهی و تعامل را با صندوق‌های پژوهش و فناوری داشته باشیم. موضوع ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان جدید را نیز با همکاری صندوق‌ها و شتابدهنده‌ها در دستور کار داریم.

وی تصریح کرد: آستانه ریسک‌پذیری صندوق‌های پژوهش و فناوری باعث شده است که به راحتی ضمانت‌نامه اعتباری صادر نکنند. صندوق نوآوری و شکوفایی قصد دارد ۵۰ درصد ریسک ضمانت‌نامه‌های اعتباری را برعهده بگیرد و ۵۰ درصد دوم برعهده صندوق‌های پژوهش و فناوری باشد. انتظار داریم با اجرای این برنامه، اتفاقات جدیدی را در حوزه صدور ضمانت‌نامه‌های اعتباری از سوی صندوق‌‎ها شاهد باشیم.

همراهی صندوق‌های پژوهش و فناوری در حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر

براساس اعلام صندوق نوآوری و شکوفایی، محمدحسین سجادی نیری رییس هیات مدیره انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر (VC) نیز در این نشست تأکید کرد: نگاه صندوق نوآوری و شکوفایی و دکتر خیاطیان به صندوق‌های پژوهش و فناوری، حاکی از هم‎‌افزایی و همکاری با این صندوق‌ها است. البته به نظر می‌رسد ظرفیت هم‌افزایی بیشتری میان صندوق نوآوری و شکوفایی، انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر (VC) و صندوق‌های پژوهش و فناوری وجود دارد.

وی افزود: معتقدم بخشی از بار بر زمین‌مانده در موضوع سرمایه‌گذاری خطرپذیر می‌تواند توسط صندوق‌های پژوهش و فناوری برداشته شود و شاید لازم باشد بازنگری بیشتری در آیین‌نامه هم‌سرمایه‌گذاری (صندوق نوآوری و شکوفایی و صندوق‌های پژوهش و فناوری) صورت بگیرد. قطعا صندوق‌های پژوهش و فناوری می‌توانند در این حوزه نقش‌آفرینی خوبی داشته باشند.

صدور مجوز تأسیس ۵ صندوق پژوهش و فناوری جدید در سال ۱۴۰۲

همچنین یونس حمیدی مدیر دبیرخانه کارگروه تخصصی صندوق‌های پژوهش و فناوری در این نشست، گزارشی از عملکرد صندوق‌ها و مصوبات کارگروه در سال ۱۴۰۲ ارائه کرد. وی درخصوص تعداد صندوق‌های پژوهش و فناوری درحال فعالیت تا پایان سال گذشته گفت: تعداد ۸ صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر شرکتی (CVCF) و ۶۹ صندوق پژوهش و فناوری (RTF) دارای مجوز درحال فعالیت هستند. از مجموع صندوق‌های RTF، ۱۷ صندوق جامع تهران، ۲۰ صندوق تخصصی و ۲۳ صندوق نیز جامع استانی هستند؛ از این تعداد، ۶۴ صندوق دانش‌بنیان هستند.

مدیر دبیرخانه کارگروه تخصصی صندوق‌های پژوهش و فناوری ضمن تشریح برخی از مصوبات کارگروه در سال گذشته از جمله اصلاح و تصویب دستورالعمل‌های صندوق‌های پژوهش و فناوری غیردولتی و اصلاحات بحث افزایش حداقل سرمایه برای اخذ مجوز تأسیس صندوق‌های پژوهش و فناوری خاطرنشان کرد: در سال گذشته پنج مجوز تأسیس صندوق‌های پژوهش و فناوری جدید صادر شد.

حمیدی یکی از وظایف این کارگروه را رسیدگی به تخلفات صندوق‌ها عنوان کرد و افزود: عدم برگزاری مجمع سالیانه در موعد مقرر، عدم تادیه و افزایش سرمایه، عملکرد ضعیف و گزارش تخلفات هیات مدیره و اصلاح اساسنامه، از جمله محورهای اصلی تخلفات صندوق‌ها در سال گذشته بودند.

وی همچنین درخصوص ترکیب درآمدی صندوق‌های پژوهش و فناوری در سال ۱۴۰۱ نیز گفت: این درآمدها شامل ۳۸ درصد درآمد غیرعملیاتی و ۶۲ درصد درآمد عملیاتی بوده و مجموع کل درآمدها نیز هفت هزار و ۲۳۴ میلیارد ریال بود. در حوزه استفاده صندوق‌های پژوهش و فناوری از تسهیلات تبصره ۱۶ و ۱۸ نیز براساس آمار، ۱۸ صندوق از تسهیلات تبصره ۱۶ و چهار صندوق نیز از تسهیلات تبصره ۱۸ استفاده کردند.

مدیر دبیرخانه کارگروه تخصصی صندوق‌های پژوهش و فناوری به برخی از پیشنهادهای مطرح‌شده توسط مدیران عامل صندوق‌ها از جمله همراهی و کمک صندوق نوآوری و شکوفایی به صندوق‌های پژوهش و فناوری در تعامل با بانک‌ها، بحث رتبه‌بندی صندوق‌ها، لزوم اداره شدن صندوق‌ها براساس قانون تجارت و ضرورت حمایت بیشتر از صندوق‌های استانی و دانشگاهی اشاره و تأکید کرد که موارد مطرح‌شده به دقت در دبیرخانه کارگروه مورد بررسی قرار گرفته و موارد قابل اجرا در دستور کار قرار می گیرند.