تلسکوپ فضایی جیمز وب (James Webb) تصاویر جدیدی از دو سیاره فراخورشیدی که در حال رقم زدن یک پدیده عجیب بودند ثبت کرده است.
همان‌طور که تلسکوپ فضایی جیمز وب نگاه خود را به بیش از ۵۰۰۰ دنیای عجیب و ناشناخته که وجودشان در کهکشان ما تأیید شده است معطوف می‌کند، دانشمندان نیز شروع به ردیابی تصویر کامل‌تری از زندگی آنها از تولد تا مرگ خواهند کرد. حال طبق جدیدترین اخبار هوافضا و نجوم، تلسکوپ فضایی جیمز وب در جدیدترین مشاهدات خود دو سیاره فراخورشیدی در حال چرخش به دور دو ستاره مرده را کشف کرده است که یک پدیده عجیب محسوب می‌شود.
ثبت پدیده عجیب از سیارات فراخورشیدی توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب
تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) با پیش‌بینی چرخش دو سیاره فراخورشیدی حول دو ستاره مرده متفاوت با نام کوتوله‌های سفید، فرضیه جدیدی را برای دانشمندان ناسا به‌وجود آورده است. از نظر آنها نه‌تنها این سیارات فراخورشیدی شباهت زیادی به دو سیاره مشتری و زحل در منظومه شمسی دارند، بلکه دو ستاره کوتوله سفید هم به سرنوشتی دچار شده‌اند که طبق پیش‌بینی برای خورشید نیز رقم خواهد خورد. هنگامی که خورشید به یک ستاره مرده تبدیل شود، این تغییر احتمالأ تمام سیارات منظومه شمسی تا مشتری را نابود خواهد کرد.
سیاره‌های بسیار اندکی در اطراف ستاره‌های کوتوله سفید کشف شده‌اند. تصاویر مخابره شده اخیر، به‌صورت مستقیم توسط ابزار مادون قرمز میانی تلکسوپ جیمز وب (MIRI) در حین چرخش به دور ستاره مرده موسوم به کوتوله‌های سفید با نام‌های WD 1202-232 و WD 2105-82 مشاهده شده‌اند. یکی از سیاره های فراخورشیدی در فاصله‌ای از میزبان کوتوله سفید خود قرار دارد که حدود ۱۱.۵ برابر فاصله زمین و خورشید است. دیگر سیاره فراخورشیدی نیز در فاصله‌ای حدود ۳۴.۵ برابر فاصله سیاره ما و ستاره با کوتوله سفید میزبان خود قرار دارد.
سوزان مولالی (Susan Mullaly) به‌عنوان نویسنده ارشد این تحقیق، معتقد است:
چیزی که بسیار در مورد این دو سیاره فراخورشیدی شگفت‌انگیز است، این است که از نظر سن، دما، جرم و جدایی مداری بیشتر از ستاره‌هایی که قبلا کشف شده بودند، به سیاره‌های منظومه شمسی خارجی شباهت دارند. جرم این سیارات در حال حاضر نامشخص است؛ اما من و همکارانم تخمین می‌زنیم که آنها بین ۱ الی ۷ برابر سیاره مشتری به‌عنوان پرحجم‌ترین سیاره منظومه شمسی باشند.
در گجت نیوز بخوانید:
تلسکوپ جیمز وب احتمالا مکانی جدید برای سکونت بشر پیدا کرده است
وقتی ذخایر سوخت خورشید برای فرآیندهای همجوشی هسته‌ای که در هسته آن در حدود پنج میلیارد سال رخ می‌دهد تمام شود، این ستاره تحت عنوان یک غول سرخ متورم می‌شود. اما با این حال همجوشی هسته‌ای در لایه‌های بیرونی آن ادامه خواهد داشت. این لایه‌های بیرونی ستاره ما تا مریخ می‌رسند و عطارد، زهره، زمین و احتمالاً خود سیاره سرخ را می‌بلعند. در نهایت این لایه‌های بیرونی سرد می‌شوند و یک هسته ستاره‌ای در حال دود، باقی می‌ماند که اکنون یک کوتوله سفید است که توسط یک سحابی سیاره‌ای از ماده ستاره‌ای از بین رفته، احاطه شده است.
مولالی اظهار داشت:
انتظار می‌رود که خورشید ما در ۵ میلیارد سال آینده به یک ستاره کوتوله سفید تبدیل شود. ما انتظار داریم که سیارات پس از مرگ یک ستاره به سمت خارج، به مدارهای وسیع‌تری حرکت کنند. بنابراین اگر ساعت را در این سیارات به عقب برگردانیم، انتظار خواهیم داشت که این سیارات دارای جدایی مداری مشابه مشتری و زحل باشند.
اگر بتوانیم این سیارات را تأیید کنیم، آنها شواهد مستقیمی ارائه خواهند داد که سیاراتی مانند مشتری و زحل می‌توانند از مرگ ستاره میزبان خود جان سالم به در ببرند. علاوه بر این کوتوله‌های سفید در قلب این کشف با عناصری سنگین‌تر از هیدروژن و هلیوم که ستاره‌شناسان آن را فلزات می‌نامند آلوده شده‌اند و این می‌تواند به این نکته اشاره کند که پس از مرگ خورشید، اتفاقی برای اجسام موجود در کمربند سیارکی بین مریخ و مشتری خواهد افتاد.
سوزان مولالی توضیح داد:
ما گمان می‌کنیم که سیارات غول‌پیکر با راندن دنباله‌دارها و سیارک‌ها به سطح ستاره‌ها باعث آلودگی فلزی می‌شوند. وجود این سیارات، ارتباط بین آلودگی فلزی و سیارات را تقویت می‌کند. از آنجایی که ۲۵ تا ۵۰ درصد کوتوله‌های سفید این نوع آلودگی را نشان می‌دهند، به این معنی است که سیارات غول‌پیکر در اطراف ستاره‌های کوتوله سفید رایج هستند. به این ترتیب هر سیارکی که از مرگ خورشید جان سالم به در ببرد، می‌تواند توسط مشتری و زحل به سمت بقایای آن پرتاب شود. این کشف دوگانه فراتر از آن چیزی است که برای آینده منظومه سیاره‌ای ما پیش‌بینی می‌شود. همچنین به‌سادگی نشان‌دهنده یک دستاورد علمی نادر است.
کشف اولین سیارات فراخورشیدی نادر
پس از کشف اولین سیارات فراخورشیدی در اواسط دهه ۱۹۹۰ میلادی، تا به امروز حدود ۵۰۰۰ جهان توسط ستاره‌شناسان کشف شده است که در خارج از منظومه شمسی به دور ستاره‌ها می‌چرخند. به‌گفته انجمن سیاره‌ای، تا ماه آوریل سال ۲۰۲۰ تنها ۵۰ مورد از این سیاره های فراخورشیدی با تصویربرداری مستقیم کشف شده‌اند.
این به این دلیل است که هر نوری از یک سیاره در چنین فواصل وسیعی معمولاً تحت تأثیر نور شدید ستاره مادر آن سیاره قرار می‌گیرد و باعث می‌شود که مستقیما یک سیاره فراخورشیدی، مشابه مشاهده کرم شب‌تاب نشسته روی لامپ روشن یک فانوس دریایی باشد. در نتیجه، سیارات فراخورشیدی معمولاً با تأثیری که بر نور ستاره خود می‌گذارند، دیده می‌شوند یا با ایجاد افت در خروجی نور هنگام عبور یا «ترانزیت»، صورت ستاره یا از طریق یک حرکت «تلوکان» ستاره را می‌کشد.
مولالی گفت:
ما مستقیماً از این دو سیاره فراخورشیدی تصویربرداری کردیم؛ به این معنی که از آنها عکس گرفتیم و نور تولید شده توسط خود سیاره را می‌بینیم. بیشتر سیارات فراخورشیدی که کشف شده‌اند با استفاده از روش گذر یا با اندازه‌گیری حرکت ستاره پیدا شده‌اند. این روش‌های غیر مستقیم تمایل دارند سیارات بسیار نزدیک‌تر به ستاره را مورد توجه قرار دهند. تصویربرداری مستقیم برای یافتن سیارات دورتر از ستاره بسیار بهتر است. با مشاهده مستقیم این سیارات، تلسکوپ جیمز وب (JWST) امکان مطالعه بیشتر این جهان‌ها را باز کرده است. اکنون دانشمندان می‌توانند تحقیقاتی مانند ترکیب اتمسفر سیارات و اندازه‌گیری مستقیم جرم و دمای آنها را آغاز کنند.
سوزان مولالی معتقد است همه چیزهایی که او و تیمش در مورد این سیارات فراخورشیدی کشف کردند، حیرت‌انگیز است و این ویژگی‌های عجیب و غریب می‌توانند نحوه تفکر اخترشناسان را در مورد سیارات فراخورشیدی به‌طور کلی تغییر دهند. از طرف دیگر، ویژگی‌های عجیب جهان‌های مورد هدف می‌تواند نکات وسوسه‌انگیزی را در جهت ماه‌های فراخورشیدی ارائه دهد.