در شب سه‌شنبه ۱۷ ماه مبارک رمضان ماه مبارک رمضان سال ۳۹۳ هجری قمری فردى صالح به نام حسن مثله جمکرانى به دستور امام زمان(عج) فرا خوانده می‌شود تا مسجد مقدس جمکران را بنا نهد و از آن زمان ۱۰۴۳ سال می‌گذرد.

حسن مثله جمکرانی در همین مکان فعلى مسجد، حضرت را با جمعى از همراهان ملاقات کرده و دستور بناى مسجد با تشریفات خاص را دریافت مى‌کند، وى براى اجراى این امر اقدام و این مسجد مبارک را بنا بر جزئیات اوامر حضرت مهدى(عج) احداث کرد.

مرحوم میرزا حسین نوری درباره تاریخچه تأسیس مسجد جمکران از قول شیخ فاضل حسن بن حسن قمی، معاصر شیخ صدوق(ره)، در کتاب تاریخ قم(۱) از کتاب مونس الحزین فی معرفه الحق والیقین(۲) نقل کرده است(۳):
شیخ عفیف صالح حسن بن مثله جمکرانی می‌گوید: من شب سه‌شنبه ۱۷ ماه مبارک سال ۳۹۳ هجری قمری در خانه خود خوابیده بودم که ناگاه جماعتی از مردم به در خانه من آمدند و مرا از خواب بیدار کردند و گفتند برخیز و خواسته امام زمانت(عج) را اجابت کن که تو را می‌خواند، آن‌ها مرا به محلی که اکنون مسجد (جمکران) است، آوردند.

حضرت مهدی(عج) مرا به نام خواندند و فرمودند: برو به حسن بن مسلم بگو: اینجا زمین شریفی است و حق تعالی این زمین را از زمین‌های دیگر برگزیده و شریف کرده است، تو آن را گرفته به زمین خود ملحق کرده‌ای… و آنگاه فرمود: «به مردم بگو به این مکان رغبت کنند و آن را عزیز بدارند».(۴)
آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی نیز در تأیید مسجد جمکران می‌فرماید: این مسجد شریف مورد احترام کافه شیعه بوده است، از غیبت صغری تا به امروز که حدود یک هزار و دویست و دو سال می‌گذرد و همین طور که شیخ بزرگوار مرحوم صدوق علیه الرحمه کتابی به نام مونس الحزین دارند که حقیر آن نسخه را ندیده‌ام، ولی مرحوم آقای حاج میرزا حسین نوری استاد حقیر از آن کتاب نقل می‌فرماید، و بالجمله این مسجد مقدس مورد احترام علمای اعلام و محدثین کرام شیعه بوده و کرامات متعددی از مسجد جمکران دیده شده است.(۵)

*پیشگویی امیرمؤمنان(ع) از مسجد مقدس جمکران

 مطابق نقل خلاصه البلدان از کتاب مونس الحزین شیخ صدوق، امیرمؤمنان(ع) از مسجد مقدس جمکران هم سخن به میان آورده‌اند، محمد بن محمد بن هاشم حسینی رضوی قمی، به تقاضای مولی محمد صالح قمّی به سال ۱۱۷۹هجری درباره فضیلت شهر قم و تاریخچه تأسیس مسجد مقدس جمکران، کتاب ارزشمندی تألیف و آن را خلاصه البلدان نام نهاده است، در کتاب خلاصه البلدان از کتاب مونس الحزین ـ از تصنیفات شیخ صدوق با سند صحیح و معتبر- از امیرمؤمنان(ع) روایت کرده که خطاب به حذیفه فرمود: «ای پسر یمانی! در اول ظهور، خروج نماید، قائم آل محمد از شهری که آن را قم گویند و مردم را دعوت به حق می‌کند، همه خلائق از شرق و غرب، به آن شهر روی آورند و اسلام، تازه شود…

 ای پسر یمانی! این زمین مقدس است، از همه لوث‌ها، پاک است…
عمارت آن، هفت فرسنگ در هشت فرسنگ باشد. رایت وی بر این کوه سفید بزنند، به نزد دهی کهن که در جنب مسجد است، و قصری کهن ـ که قصر مجوس است ـ و آن را «جمکران» خوانند. از زیر یک مناره آن مسجد بیرون آید، نزدیک آنجا که آتش خانه گبران بوده…».
از این حدیث شریف استفاده می‌شود مسجد مقدس جمکران در عصر ظهور، جایگاه خاصّی دارد و پایگاهی برای آن حضرت(عج) است.

*پی‌نوشت‌ها:

۱- این کتاب از تألیفات میرزا حسین نوری است.
۲- از تألیفات شیخ صدوق است.
۳- میرزا حسین طبرسی نوری، نجم الثاقب، ج نهم، ص ۵٫
۴-برای مطالعه جریان کامل بنای مسجد جمکران به نجم الثاقب، ص ۳۹۲ -۳۸۳ و سایت تخصصی مسجد مقدس جمکران رجوع کنید.
۵- همان، ص ۴۶٫