فارسپلاس؛ دیگر رسانهها- صبح نو نوشت: در پرتوی فضای آشتیجویانه و تغییرات سیاستی که در منطقه شکل گرفته است، شاهد تلاش کشورها برای حل اختلافات همسایگی و غلبه بر جو منفی هستیم. سیاستهایی که به شدت متأثر از نظم جدید بینالملل است و هر کشوری سعی دارد بر اساس واقعیتهای موجود با کنشگری مناسب، سهم و جایگاه بیشتری از قدرت برای خود تصاحب کند و همچنین از آسیبهای احتمالی این دوران گذار در امان باشد.
به ویژه که کشورهای منطقه درک کردهاند که طرفهای دیگری از این اختلافات سود میبرند و این تنشها به جز ضرر برای خود آنها، دستاوردی نداشته است.
روندی که با توافق ریاض و تهران آغاز و در ادامه با تقویت روابط کشورهای عضو اتحادیه عرب و همچنین بهبود روابط ایران با دیگر کشورهای عربی ادامه دارد. همچنانکه در بحبوحه این همگرایی منطقهای، سلطان عمان به تهران آمد تا پیامآور صلح و دوستی در منطقه و میان کشورهای مسلمان باشد. پیامی که در دیدار هیثم بن طارق با رهبر معظم انقلاب، از آن رونمایی شد و حضرت آیتالله خامنهای در این دیدار در واکنش به پیام سلطان عمان، نسبت به تمایل مصر برای ازسرگیری روابط با ایران، تأکید کردند که: «ما از این موضع استقبال میکنیم و مشکلی در این زمینه نداریم.»
عمان همواره جایگاه و نقش منطقهای ایران را عامل توازن و تعادل در منطقه تعبیر کرده و در توسعه روابط خود با ایران، پایدار بوده است، از این رو توانسته اعتماد ایران را برای نقشآفرینی در پروندههای محرمانه جلب کند و یک پای مذاکرات یا میانجیگریها و وساطتها میان ایران و کشور ثالث باشد و حالا بن طارق از سفر چند روز پیش خود به مصر، برای تهران پیام دوستی آورده است.
البته به جز مسقط، بغداد که در توافقات تهران- ریاض نقش داشت، سعی دارد در این توافق نیز نقشآفرینی کند. همچنانکه نخستین خبر از احیای روابط ایران و مصر، از سوی منابع عراقی منتشر شد. این منابع از برگزاری نشستی میان نمایندگان ایران و مصر در بغداد در روز پنجم ماه مه جاری (پانزدهم اردیبهشتماه ۱۴۰۲) خبر داده بودند که با میانجیگری نخستوزیر عراق انجام شده بود.رابطهای که البته با تزاحمهایی مواجه است و برخی به دنبال سنگاندازی در همگرایی میان ایران و مصر هستند. عامل بازدارنده اصلی مصر در این همگرایی، رژیم صهیونیستی است.
همچنان که رئیس پیشین موساد گفته بود: «نزدیک شدن ایران و کشورهای منطقه، به ویژه عربستان سعودی و مصر، جایگاه «اسرائیل» را به عنوان یکی از قدرتهای خاورمیانه، تهدید خواهد کرد.» یائیر لاپید، نخستوزیر پیشین رژیم صهیونیستی نیز نسبت به هر گونه نزدیکی بین ایران و مصر به کابینه بنیامین نتانیاهو، هشدار داده و تأکید کرده که «نزدیکی مصر و ایران با منافع (رژیم) اسرائیل و منطقه در تضاد است.» هشدارهایی که البته کارساز بود و موجب عقبنشینی مصر در ظاهر شد تا جایی که سامح شکری، وزیر خارجه مصر در گفتوگو با شبکه تلویزیونی «امبیسی» مصر گفت: «آنچه در رسانهها درباره برقراری کانال روابط میان مصر و ایران منتشر شده، گمانهزنیهایی بیپایه و اساس است.» مانع دیگر در بهبود رابطه ایران و مصر، آمریکا است که با قاهره روابط استراتژیک دارد و مصر هم از لحاظ تأمین منابع غذایی و هم تسلیحاتی، وابستگیهای زیادی به آمریکا دارد.
بر اساس پیامی که سلطان عمان با خود به تهران آورده بود و همچنین همگرایی ایجاد شده در منطقه، نشان از آن دارد که آمریکای امروز مانند آمریکای گذشته نیست و در سایه تحولات بزرگ دنیا و ظهور قدرتهای نوظهور دیگر نمیتواند اراده خود را به سایر کشورها تحمیل کند و متحدانش دیگر حرف شنوی سابق را از این قدرت رو به افول ندارند.
همچنانکه روزنامه سوری الثوره در مقالهای به دیگر کشورهای عربی توصیه کرده است که «عربستان و سوریه میتوانند با همکاری دیگر کشورهای عربی تأثیرگذار مانند مصر، الجزایر، امارات، عراق و عمان، مجددا یک نظام همکاری عربی را بدون نگرانی نسبت به خشم آمریکا تشکیل دهند.»
از این رو، گامهایی مانند بهبود روابط با ایران که در تضاد با مواضع آمریکا و رژیمصهیونیستی در منطقه به نظر میرسد، امروز توسط کشورهای منطقه به راحتی برداشته میشود. البته تهران و قاهره پیش از این نیز در موضوعات مهم منطقهای همنظر بودهاند که همین همسویی مواضع، راه را برای عادیسازی روابط هموارتر میسازد. همچنانکه مصر در جنگ سوریه، با مخالفان دولت اسد همراهی نکرد و در جنگ یمن نیز از این جنگ حمایت نکرد.
حال به نظر سیاست «تنش صفر» اختلافات در میان کشورهای منطقه در حال رخ دادن است. سیاستی که موجب کاهش تنش و تقویت ثبات در منطقه، از طریق برقراری روابط حسنه با همه طرفها و باز کردن گرههای کور روابط میان کشورها خواهد شد. در سایه چنین سیاستی، تنها متضرر اصلی آن، رژیم صهیونیستی و برنده اصلی آن ملت مسلمان منطقه است که این همگرایی میتواند مسیر رشد و توسعه در این کشورها را سرعت بخشد و بدون دخالت بیگانگان، امنیت و ثبات منطقهای را برقرار سازند و مانع شکلگیری جنگهای خانمانسوز تحمیل شده از سوی غرب در منطقه غرب آسیا شوند.
پایان پیام/ت
نظر شما