اظهارات جدید رئیس کل بانک مرکزی موجب انتقاد شدید کارگران و فعالان کارگری شده است.
به گزارش توسعه ایرانی، «علی صالح‌آبادی» رئیس کل بانک مرکزی اخیراً در یک برنامه تلویزیونی درباره افزایش نرخ تورم در ابتدای سال اعلام کرده که مردمی‌سازی یارانه‌ها (حذف ارز ترجیحی و افزایش سرسام‌آور قیمت کالاهای اساسی)، افزایش حقوق کارگران در شورای عالی کار به میزان ۵۷درصد و تغییر مبنای عوارض گمرکی موجب شد تا تورم در ابتدای امسال رشد یابد اما سال آینده این افزایش رخ نخواهد داد و نرخ تورم روند کاهشی در پیش خواهد گرفت.
این در حالی است که مرداد ماه سال جاری «علی‌حسین رعیتی‌فرد» معاون روابط کار وزارت تعاون اعلام کرد: برخی اعلام کرده بودند که افزایش ۵۷درصدی حقوق کارگران تاثیرات تورمی دارد اما بررسی کارشناسان نشان می‌دهد که تأثیر تورمی این افزایش فقط سه تا پنج درصد بوده و به طور قطع نقدینگی در بازار و موضوعات مختلف مربوط به دلار بیشتر در تورم تاثیر داشته است. وی در ادامه گفت: پیش از اعمال افزایش ۵۷درصدی حقوق، کارگران حاضر نبودند با دستمزد پایین در کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی کار کنند و ترجیح می‌دادند به مشاغل دیگر در فضای مجازی روی آورده تا درآمد بیشتری داشته باشند که این اتفاق به ضرر بخش تولید بود.
وی اضافه کرد: در حالی که برخی اعلام می‌کردند افزایش ۵۷درصدی حقوق کارگران منجر به تعدیل کارگران از کارخانه می‌شود اما بررسی‌های ما از بازار کار نشان می‌دهد که میزان تعدیل نیروی کارگری در واحدهای تولیدی در سال جاری تا همین تاریخ در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۲۰درصد کاهش داشته است. رعیتی‌فرد بیان کرد: بررسی‌ها در شورای عالی کار نشان می‌دهد که سهم دستمزد در افزایش تولید کمتر از ۱۰درصد است. یکی از دغدغه‌های اصلی جامعه کارگری تنظیم روابط بین کارگر و کارفرماست که در این زمینه باید امنیت شغلی، معیشت و مسکن کارگران مورد توجه ویژه قرار گیرد.
اظهارات صالح‌آبادی، زیر سوال بردن سه‌جانبه‌گرایی است
پس از بیان اظهارات رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه افزایش ۵۷درصدی حقوق کارگران یکی از دلایل تورم سال جاری بوده، نمایندگان کارگران به این اظهارات واکنش نشان دادند.
«علی خدایی» عضو ارشد کارگری در شورای عالی کار با انتقاد از این اظهارات و با تاکید بر اینکه تعیین دستمزد کارگران اساساً به رئیس بانک مرکزی ارتباطی ندارد، می‌گوید: صالح‌آبادی را به مناظره دعوت می‌کنم. حاضرم با وی در تلویزیون یا هر جایی دیگر مناظره کنم تا مشخص شود که آیا افزایش دستمزد عامل تورم است یا این تورم است که افزایش دستمزد را زمین می‌زند و به کلی بی‌اثر می‌کند. وی موضوع را کاملاً برعکس و اشتباه فهمیده ضمن اینکه دستمزد کارگران و افزایش آن هیچ ارتباطی به رئیس بانک مرکزی ندارد.
وی با تاکید بر اینکه به نظر می‌رسد این مقام مسئول هیچ شناختی از روند تعیین دستمزد کارگران ندارد، اضافه می‌کند: اظهارات صالح‌آبادی، رسماً زیر سوال بردن سه‌جانبه‌گرایی و شورای عالی کار است. حتی وزرا و رئیس‌جمهور نمی‌توانند به تنهایی در مورد دستمزد کارگران اظهارنظر یا تصمیم‌سازی کنند، حالا رئیس بانک مرکزی آمده و گفته سال بعد از افزایش خبری نیست! این واقعاً عجیب است. باید خطاب به وی گفت افزایش دستمزد، توسط سیاست‌های غلط شما در حوزه تورم و مهار تورم به این روز افتاده و عامل ایجاد تورم نیست. چرا موضوع را وارونه جلوه می‌دهید؟!
خدایی می‌افزاید: قرار نیست هر مقام دولتی وقتی می‌خواهد مشکلات را فرافکنی کند یا عملکرد اشتباه خود را توجیه کند، سراغ دستمزد کارگران برود. وی حق دخالت در مزد و افزایش آن را به هیچ‌وجه ندارد.
نماینده کارگران در شورای عالی کار ضمن محکوم کردن اظهارات صالح‌آبادی، خواستار ورود مقامات عالی کشور به موضوع و دادن اخطار به این مقام مسئول شد.
او می‌گوید: مسئولان باید بررسی کنند که هدف وی از التهاب‌آفرینی در جامعه کارگری چیست و چرا با اظهارات نسنجیده و نامربوط در مورد افزایش دستمزد، جامعه کارگری را ملتهب می‌کند؟ قرار است به چه هدفی برسد؟
تورم محصول افزایش دستمزد کارگران نیست
«حمید حاج‌اسماعیلی» کارشناس بازار کار نیز در واکنش به اظهارات رئیس کل بانک مرکزی گفت: با توجه به اینکه کشور ما وابستگی به درآمدهای ارزی دارد، افزایش نرخ ارز یکی از دلایل اصلی تورم است. شاید افزایش دستمزد ۵۷درصدی روی تورم تأثیرگذار باشد اما علت اصلی نیست.
وی با بیان اینکه در شرایطی که در جامعه تورم حاکم است راهی به جز افزایش حقوق برای اداره امور شهروندان وجود ندارد، افزود: نوسات قیمت ارز به لحاظ سیاسی و اقتصادی روی مولفه‌های اقتصادی اثرگذار است بنابراین عوامل مهمتری از دستمزد وجود دارد که باعث تورم شده است.
حاج‌اسماعیلی گفت: زمانی که نرخ دلار افزایش می‌یابد، تمام کالاها گران می‌شود. مسأله اینجاست که بعد از اینکه بازار تعادل لازم را پیدا می‌کند، حتی با سیاست‌های دستوری امکان برگشت قیمت‌ها به مبالغ سابق وجود ندارد و این مسأله خود باعث تورم می‌شود.
این فعال بازار کار با بیان اینکه افزایش مزد معلول افزایش تورم است و در حقیقت به واسطه تورم است که ناچار می‌شویم برای جبران و کمک به معیشت افراد به سمت افزایش حقوق‌ها برویم، ادامه داد: حذف ارز۴۲۰۰ تومانی در کنار نوسان نرخ ارز، کسری بودجه ناشی از درآمدهای ارزی و درآمدهای نفتی مهمترین علل بروز تورم است.
سهم دستمزد کارگران در تورم حدود ۵درصد است
«هادی ابوی» نماینده کارگران در شورای عالی کار هم در واکنش به اظهارات رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه دستمزد ۵۷درصدی بر تورم تأثیر زیادی دارد، گفت: سهم دستمزد در تورم بسیار ناچیز و حدود ۵درصد است. بحث تورم ناشی از جراحی اقتصادی است که بسیاری از کارشناسان تورم ناشی از این تغییر را پیش‌بینی کرده بودند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر شاهد رکود بسیاری از واحدهای تولیدی هستیم، گفت: قدرت خرید مردم بسیار پایین است و این مسأله باعث عدم فروش کالاهای داخلی شده است. قیمت تمام‌شده برای واحدهای تولیدی به دلیل تورم حاکم بر جامعه و انباشت کالا روزبه‌روز در حال افزایش است.
ابوی با بیان اینکه افزایش ۵۷درصدی دستمزد با افزایش قیمت کالاها خنثی شد، گفت: دستمزد کارگران حتی تا خط فقر هم فاصله زیادی دارد و چگونه می‌تواند تورم ایجاد کند؟ تورم زمانی ایجاد می‌شود که پول مازاد در جامعه باشد اما دستمزد کارگران به اندازه‌ای نیست که حتی امورات زندگی خود را بگذرانند.
نماینده کارگران در شورای عالی کار در واکنش به اینکه صالح‌آبادی بیان کرده که افزایش ۵۷درصدی دستمزد قطعاً برای ۱۴۰۲ تکرار نمی‌شود، گفت: صاحبان رأی در شورای عالی کار مشخص شده‌اند و آنها درباره دستمزد کارگران تصمیم می‌گیرند نه رئیس کل بانک مرکزی. بهتر است هر کس به وظیفه خود عمل کند.
∎