حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: واقعیت های امروز منطقه خلیج فارس این است که چین در حوزه نفوذ منطقه ای آمریکا سرمایه گذاری کرده و با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس وارد همکاری اقتصادی شده است که تمام این قرارداد ها ذیل یک پروژه بزرگ به نام "یک کمربند یک جاده" است. بنابراین پکن بر اساس منافع ملی خود به بیانیه هایی تن داده است که به ضرر تهران است.حال پرسش این است که ایران باید چه واکنشی داشته باشد؟ایران به جای اینکه خود را وارد یک کانال درگیری با تمام دنیا بکند باید تفکر کند که چه مسئله ای رخ داده که چین به سمت عربستان رفته و حاکمیت ملی ایران را نادیده گرفته است.
حواشی سفر شی جین پینگ به عربستان همچنان ادامه دارد.امضای دو بیانیه چین علیه ایران در قبال 40 قرارداد تجاری بین ریاض و پکن باعث اعتراض جدی مقامات ایران شده است.همچنین روز گذشته وزیر امور خارجه توییتی اعتراضی به زبان چینی منتشر کرد و سخنگوی وزارت امور خارجه نیز از اعتراض شدید ایران به سفیر چین گفت.
در ارتباط با این موضوع گفتگویی با حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین الملل انجام شده که در ادامه می خوانید:
-به نظر شما در ارتباط با سفر رئیس جمهور چین به عربستان چیست؟
برای پاسخ به این پرسش ابتدا باید گفت که آیا چین باید از ایران برای روابط خود اجازه بگیرد یا خیر؟بنده قصد طرفداری از مواضع پکن را ندارم.حتی به عقیده بنده در باره جزایر سه گانه چین حق حاکمیت ملی ایران را نادیده گرفته است.ایران حق اعتراض دارد حتی می تواند سفر معاون نخست وزیر چین به ایران را لغو کند.اما نکته قابل تامل این است که ایران قبل از هر اقدامی باید مصلحت منافع ملی خود را در نظر بگیرد.
مقامات وزارت خارجه نباید دچار احساسات شوند.باید درک کنند که چرا چین به سمت عربستان رفته و چنین مواضعی را علیه ایران گرفته است؟چین با دولت عربستان میلیاردها دلار قرار داد امضا کرده است.این در حالی است که طبق تفاهم نامه ای که چین با ایران دارد تاکنون حتی یک قرار داد هم امضا نشده است.
متاسفانه ایران دچار ناامنی داخلی و تحریم خارجی است در حالی که عربستان میلیاردها دلار ذخایر ارزی دارد و تحریم هم نیست.اگر ایران جای چین بود با کدام کشور ها ارتباط می گرفت؟
واقعیت های امروز منطقه خلیج فارس این است که چین در حوزه نفوذ منطقه ای آمریکا سرمایه گذاری کرده و با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس وارد همکاری اقتصادی شده است که تمام این قرارداد ها ذیل یک پروژه بزرگ به نام "یک کمربند یک جاده" است.
بنابراین پکن بر اساس منافع ملی خود به بیانیه هایی تن داده است که به ضرر تهران است.حال پرسش این است که ایران باید چه واکنشی داشته باشد؟ایران به جای اینکه خود را وارد یک کانال درگیری با تمام دنیا بکند باید تفکر کند که چه مسئله ای رخ داده که چین به سمت عربستان رفته و حاکمیت ملی ایران را نادیده گرفته است.
یکی از مهمترین دلایل این انتخاب چین تحریم ها و عدم پیوستن به اف ای تی اف است.نباید مشکلات ریشه ای کشور را از چشم کشورهای خارجی ببینیم.
ایران هم باید مانند چین بر اساس منافع باید عمل کند.با درگیری و شعار داد مشکلی از مشکلات کشور حل نمی شود.
ایران می تواند مانند عربستان سیاست موازنه مثبت برقرار کند.یعنی ایران روابطش را هم با چین و روسیه حفظ کند و هم با اتحادیه اروپا.نباید ایران تمام تخم مرغ هایش را در سبد یک کشور بگذارد.
مواضع چین را باید در مشکلات داخلی کشور جستجو کرد.ایران باید به طور قاطع مواضع چین در قبال جزایر سه گانه را محکوم کند اما برای اعمال سیاست هایش باید مشکلات داخلی کشور را حل و فصل کند تا بتواند با کشورها مختلف روابط خوب داشته باشد.
-چرا شرکت های چینی در ایران سرمایه گذاری نمی کنند؟
تا زمانی که ایران تحریم است، دست و پای چینی‌ها برای همکاری با ایران بسته است.متاسفانه ایران به غلط تعبیر می‌کند که اگر در تحریم باقی بماند به نفع چینی‌هاست. تجربه ثابت کرده حتی اگر همین امروز تحریم‌ها برداشته شود، حتما شرکت‌های چینی بهتر و راحت‌تر با ایران کار کرده و از این موضوع استقبال می‌کنند. همچنان که وقتی ترامپ از برجام خارج شد، چینی‌ها، روس‌ها و بعد شرکت‌های دیگر جزو اولین شرکت‌هایی بودند که از ایران خارج شدند و به عبارتی عملا کارهایشان را در بخش‌های سرمایه‌گذاری تعطیل کردند چون به خاطر ایران نمی‌خواستند با آمریکا درگیر شوند.بنابراین اگر امروز ایران سیاست‌هایی اتخاذ کند که به سمت برداشتن تحریم‌ها حرکت کند حتما با چینی‌ها کار خواهد کرد و چینی‌ها هم استقبال خواهند کرد.
اما مشکل این است که ما تحریم هستیم و چینی‌ها بسیار چراغ خاموش و خیلی دست به عصا توافقاتی که با ایران دارند را اجرا می‌کنند نه اینکه متوقف شده، فقط نمی‌توانند آن فعالیت‌ها را تبلیغاتی و رسانه‌ای کنند که حساسیت‌آمیز نباشد.
-به نظر شما موضع آمریکا نسبت به سفر شی جین پینگ به عربستان چیست؟
به نظر بنده آن کشوری که باید حساس باشد آمریکایی‌ها هستند که خاورمیانه منطقه حیاط‌خلوت‌شان بوده و نفوذ چین در حیاط‌خلوت‌شان باعث نگرانی است. در حالی که برای ایران افزایش حضور چین در منطقه موجب کاهش نفوذ آمریکا خواهد شد و این عربستان سعودی است که با زرنگی سعی می‌کند موازنه مثبت در روابط خودش با چین و آمریکا برقرار کند.
بنابراین ما باید حواس‌مان باشد، اگر همکاری‌های اقتصادی بین دو کشور باشد باید استقبال کنیم و خودمان نیز با کشورهای حوزه خلیج‌فارس روابطمان را گسترش دهیم و با طرف چینی هم سعی کنیم روابط گسترده‌تری داشته باشیم. نفس گسترش روابط اقتصادی چیز بدی نیست و گسترش روابط اقتصادی در کشورهای منطقه موجب امنیت و ثبات بیشتر و فضای مناسب‌تر برای همکاری را فراهم می‌کند از جمله برای ایران. ما باید زرنگ باشیم و از این رابطه استفاده کنیم. ما نشسته‌ایم گوشه‌ای و با همه دنیا هم دعوا می‌کنیم و می‌گوییم چرا این‌ها با هم رابطه برقرار می‌کنند.