اکنون این ماجرا انتقاداتی را نسبت به عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست در حفاظت از این منطقه و نحوه اطلاع‌رسانی درباره یوزهای پیداشده در پی داشته است از همه مهم‌تر آنکه چرا این سازمان به مردم محلی آموزش‌های لازم در ارتباط با حفاظت از این گونه داده نشده است. اما این توله یوزها حدود 3 هفته پیش به دنیا آمده‌اند و خبری از مادر آن‌ها نیست. تولد این یوزها از این نظر
غیرمنتظره است که زمان‌زاد و ولد یوزها فصل بهار است و تولدِ با تاخیر آن‌ها در فصل پاییز عجیب و سوال‌برانگیز است. پس از آن که مرد چوپان، توله‌یوزها را تحویل پاسگاه محیط‌بانی داد، محیط‌بانان تلاش کردند توله‌ها را به مادرشان بازگردانند، ولی اثری از مادرشان در منطقه زنده‌گیری یوزها
نبود. از همین رو گفته می‌شود به خاطر سرما و برای حفظ جان این دو توله یوز در حال حاضر در پاسگاه محیط بانی نگهداری می‌شوند. این درحالی است که به گفته کارشناسان محیط زیست، یوزها به هیچ عنوان نباید از زیستگاه خود جدا شوند و دست انسان به هیچ وجه نباید به آن‌ها بخورد. تجربه‌ای که درباره تولد 3 توله‌یوز قبلی که «پیروز» یکی از آن‌هاست، رخ داد و از آنجا که توله‌ها بوی انسان به خود گرفته بودند، ایران؛ مادر آن‌ها حاضر نمی‌شد آن‌ها را قبول کند و به آن‌ها شیر بدهد.
> دو توله یوز ماده هستند
اما مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: 2 توله یوزپلنگ پیدا شده در منطقه پناهگاه حیات وحش توران ماده هستند و این مهم، امید را برای افزایش جمعیت اینگونه ارزشمند تقویت کرده است. بهرامعلی ظاهری در گفتگو با ایرنا افزود: توله یوزهای پیدا شده در پارک ملی توران بین 16 تا 20 روزه هستند. وی با بیان اینکه توله‌زایی یوزپلنگ خارج از زمان زایش بوده،
تصریح کرد: زایمان یوزپلنگ به طور معمول در اوایل بهار انجام می‌شود، زیرا دمای هوا و سایر شرایط طبیعی برای رشد و نمو توله‌ها مناسب است؛ اما زایمان یوز در نیمه دوم پاییز در طبیعت توران پدیده‌ای نادر بوده و احتمال بقای توله‌ها را در طبیعت بسیار دشوار می‌کند. طاهری گفت: برای بررسی سلامت توله یوزپلنگ‌ها، از متخصص داخلی دام کوچک دانشکده دامپزشکی، متخصص داخلی دام بزرگ سازمان محیط زیست کشور و متخصص مامایی و بیماری‌های تولیدمثل و برخی اعضای متخصص دیگر در این حوزه استفاده شده و این افراد اکنون در منطقه حضور دارند و در حال فعالیت هستند. مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان ادامه داد: وضعیت توله یوزپلنگ‌ها بررسی شده و در حالت پایدار قرار دارد.
> توله یوزپلنگ‌ها چگونه پیدا شدند
ظاهری گفت: چوپان مهدیشهری روز پنجشنبه در حین چرای دام خود در پناهگاه حیات‌وحش توران، صدای حیوان را می‌شنود و به نزدیکی صدا می‌رود و در نهایت 2توله‌یوزپلنگ را مشاهده می‌کند و می‌گیرد.
پس از آن موضوع را در روز جمعه به محیط‌بانان گزارش می‌کند و از همان موقع جستجو برای یافتن مادر 2 یوزپلنگ آغاز شد که تاکنون با وجود تلاش‌ها هنوز مادر توله‌ها پیدا نشده است. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان ادامه داد: چهار دوربین تله‌ای در محدوده اصلی 2 توله‌یوزپلنگ پیدا و 40 دوربین تله‌ای در دیگر نقاط پارک ملی توران نصب شده و تصاویر برای یافتن مادر توله یوزپلنگ‌ها بررسی می‌شود. وی تصریح کرد: اگر مادر 2 توله یوزپلنگ پیدا نشود تصمیم‌گیری بر پرورش دستی توله‌ها است. ظاهری درباره انتقال توله یوزها به پارک پردیسان تهران یا نگهداری در توران گفت: هنوز تصمیم نهایی در این خصوص گرفته نشده است. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان در پاسخ به پرسش چرایی حضور چویان در توران تصریح کرد: منطقه 100 هکتاری پارک ملی توران از دام خالی شده و دام در پناهگاه حیات‌وحش و منطقه حفاظت شده توران وجود دارد. ظاهری تصریح کرد: وسعت مجموع پارک ملی، پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده حیات وحش توران یک میلیون و 500 هزار هکتار است.
> ۲ توله یوز می‌توانند زوج مناسبی برای پیروز باشند
همچنین مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش توضیحاتی درباره سن، تغذیه و نامگذاری 2 توله یوز تازه شناسایی‌شده در توران ارائه داد و گفت: احتمالا این 2 توله یوز به پارک پردیسان تهران منتقل می‌شوند. غلامرضا ابدالی درباره وضعیت دو توله یوز تازه شناسایی‌شده در منطقه توران اظهار داشت: ما این اتفاق را به فال‌نیک می‌گیریم و بسیار از این موضوع غافلگیر و امیدوار شدیم. چراکه نشان می‌دهد منطقه توران زیستگاه مناسبی برای بقا این گونه بوده و جمعیت نوظهوری را در خود جا داده است. این مسئول درباره سن دقیق دو توله یوز تازه شناسایی شده گفت: این دو توله یوز سه هفته سن دارند و هر دو ماده هستند. ابدالی در پاسخ به این پرسش که نام این دو توله یوز چگونه انتخاب می‌شود، گفت: قرار است در کمیته فنی که در سازمان محیط زیست است درباره نامگذاری آن‌ها تصمیم‌گیری شود. مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات‌وحش درباره اینکه آیا این دو توله یوز در توران می‌مانندیا به تهران منتقل می‌شوند،
گفت: تصمیم گیری‌های نهایی در این راستا انجام نگرفته ولی احتمالاً ابتدا از توران به سمنان و سپس به پردیسان تهران منتقل می‌شوند. ابدالی در پاسخ به این پرسش که آیا این دو توله یوز ماده در آینده می‌توانند زوج مناسبی برای پیروز و بقای این حیوانات شوند، گفت: در حال حاضر اگر هم این دو توله یوز به پردیسان تهران منتقل شوند، در یک محیط مشترک با پیروز قرار نمی‌گیرند. چراکه پیروز سن بالاتری دارد ولی در آینده احتمال انتخاب دو توله یوز به عنوان زوج برای پیروز وجود دارد. وی گفت: تغذیه این دو توله یوز که در حال حاضر در محیط‌بانی توران نگهداری می‌شوند شیر خشک مخصوص گربه سانان است و حفاظت و تغذیه آن‌ها کاملاً با هماهنگی مشاورین ویژه انجام می‌گیرد.
> اما و اگرهای تولد دو توله یوز در پاییز
از سوی دیگر کارشناس پستانداران گوشتخوار دفتر حفاظت و مدیریت حیات‌وحش سازمان حفاظت محیط زیست همزمان با روز جهانی یوزپلنگ با اشاره به پیدا شدن دو توله یوز گفت: باید بررسی شود که آیا تغییرات اقلیمی باعث تاخیر در زادآوری یوزپلنگ ماده در فصل پاییز شده است یا این اتفاق دلایل دیگری نیز دارد. به گزارش ایسنا، مرضیه موسوی به علت تولد دو توله یوز تازه مشاهده شده در توران که توسط چوپانی از طبیعت جدا شده‌اند، اشاره کرد و گفت: از طرفی به دنیا آمدن آن‌ها در این فصل و از طرف دیگر جدا شدن آن‌ها از طبیعت باعث شده تا اتفاق خوبی برای این دو توله یک ماهه رخ ندهد. به نظر می‌رسد شاید علت تاخیر در زادآوری با توجه به فاصله طولانی بین فصل بهار تا پاییز تغییر اقلیم باشد. تغییر اقلیم و خشکسالی در پدیده‌های زیست شناختی گونه‌ها مانند تولید مثل حیات وحش یا گل‌دهی گیاهان بی‌تاثیر نیست اما باید بررسی کرد که آیا می‌توان این تاخیر در زادآوری را تنها به پای تغییر اقلیم گذاشت یا خیر؟ موسوی همچنین احتمال رخ دادن دوباره این پدیده در چنین فصلی را ممکن دانست.
> اما و اگرهای آموزش جوامع محلی
این کارشناس حیات وحش درباره جدا شدن دو توله یوز از طبیعت توسط چوپان اظهار کرد: در توران اقدامات بسیاری در جهت آموزش جوامع محلی انجام شده است. این اتفاق نشان می‌دهد که ما هنوز برای آموزش و آگاه‌سازی جوامع محلی عقب هستیم و به حد کافی این کار درست انجام نشده است. تلاش بیشتری باید در جهت آموزش جوامع محلی مانند دامداران و چوپانان - که جامعه هدف ما هستند - صورت بگیرد. وی افزود: تنها منطقه باقیمانده و دارای اهمیت به لحاظ زادآوری یوزپلنگ «توران» است. چوپان کار اشتباهی در جداکردن توله یوزها در طبیعت انجام داده است. در صورت مشاهده آن‌ها بدون مادر باید به محیط زیست گزارش می‌کرد، نه اینکه به برداشتن آن‌ها اقدام کند. احتمال آن وجود داشت که مادر توله‌ها به دنبال غذا رفته باشد، بدین جهت محیط‌بانان از دور به رصد توله‌ها می‌پرداختند و در صورت نیامدن مادر چاره‌ای می‌اندیشیدند. موسوی خاطرنشان کرد: اکنون این توله‌ها از طبیعت جدا شده‌اند چراکه دست انسان به آن‌ها خورده و بوی انسان گرفته‌اند، بدین جهت مادرشان دیگر آن‌ها را قبول نخواهد کرد و نمی‌توان در طبیعت رهایشان کرد. اکنون با دو چالش تولدشان در این فصل و جدا شدن از طبیعت مواجه هستند. وی درباره احتمال زنده ماندن این دو توله توضیح داد: این توله‌ها یک ماهه و بسیار نابالغ هستند. به عبارتی جداشدن از مادر برای آن‌ها خیلی زود بوده است. سازمان تمام تلاش خود را در جهت زنده ماندن آن‌ها انجام می‌دهد. اکنون در پاسگاه محیط بانی منطقه هستند و هنوز مشخص نیست که آیا به تهران منتقل خواهند شد یا نه؟ موسوی در پایان تاکید کرد: بسیار باید برای موضوع آموزش تلاش کنیم. صداوسیما خیلی می‌تواند در این زمینه با سازمان حفاظت محیط زیست همکاری کند. به عنوان نمونه در فصل بهار که فصل طبیعت‌گردی و همزمان زادآوری حیات وحش است به‌صورت زیرنویس در برنامه‌های پرمخاطب به افرادی که در تماس مستقیم با محیط زیست هستند، هشدار دهند که به نوزادان حیات وحش
دست نزنند.
گفتنی است پارک ملی توران با مساحت یک میلیون و 470 هزار هکتار، در شهرستان شاهرود استان سمنان یکی از مناسب‌ترین زیستگاه‌های یوزپلنگ آسیایی
روی زمین است. بر پایه گزارش‌ها، ایران از دهه 70 میلادی به عنوان تنها زیستگاه یوزپلنگ آسیایی شناخته شده، از این رو
به آن یوزپلنگ ایرانی نیز می‌گویند. اکنون یوزپلنگ آسیایی، ایران و بخش‌هایی از استان سمنان را خانه امن خود یافته و برای حفظ این امنیت و زیستگاه باید بیش از پیش تلاش کرد. یوزپلنگ‌ها برخلاف چهره پر ابهت و گیرایشان، دارای شرایط زیست عجیبی هستند که با وجود وسواس‌های خاص زندگی، توران در استان سمنان را برای زندگی برگزیده و بقا یافته است، پارک توران تنها زادگاه زادآور یوزپلنگ آسیایی در دنیا است و امید است با به نتیجه رسیدن تلاش‌ها برای زادآوری موفق، تعداد یوزپلنگ‌های آسیایی
افزایش یابد. یوزپلنگ جزو گربه‌سانان محسوب می‌شود و گربه‌سانان امکان زادآوری 2بار در سال و دوره بارداری سه‌ماه دارد و معمولا فصل‌هایی که رطوبت هوا بیشتر است، برای جفت‌گیری این گونه ارزشمند مناسب است. براساس تحقیقات انجام شده، دی و بهمن بهترین ماه‌های سال برای جفت‌گیری یوزپلنگ آسیایی است که پس از 90 روز معمولا در اردیبهشت‌ماه توله به دنیا می‌آید. یوزپلنگ جزو پستانداران چندهمسری است و از 2 تا سه‌سالگی بالغ شده و تا هشت سالگی قدرت زادآوری دارد و نوع زایش یوزپلنگ آسیایی
چندقلوزایی است.
نظر شما