در قسمت جنوبی شهر زنجان بنایی وجود دارد که گنبد طلایی‌اش نه تنها زنجانی‌ها، بلکه دل هر رهگذر عبوری از این شهر را شیفته خود می‌کند. آری صحبت از حسینیه‌ای است که نامش به برکت نام امام حسین (ع) شهره عالم شده است. این بنای عظیم در دل محله حسینیه که یکی از قدیمی‌ترین محلات زنجان است واقع شده، محله‌ای که کوله‌باری از تاریخ را با خود یدک کشیده و کوچه پس کوچه‌هایش غصه‌ها و قصه‌های خاص خود را دارد.
هر چند ساکنان این محله با مشکلات و محدودیت‌هایی دست و پنجه نرم می‌کنند اما محرم که می‌شود گویا حسینیه اعظم به مثابه نخ تسبیهی می‌شود که ساکنان این محله را دور هم جمع کند و مردمی که هر یک عشق و علاقه خود به اباعبدالله‌الحسین (ع) را به طرق مختلف نشان می‌دهند. انگار حال و هوای محله متفاوت شده، نه این محله، بلکه همه محلات اسیر عشق وصف‌ناپذیر شده‌اند و هر کس می‌خواهد در حد توانش نوکر کوی امام حسین (ع) باشد. آری دوباره بوی ماه محرم در هوای غبارآلود شهرها و کوچه پس کوچه‌های محلاتش پیچیده تا زنگار دل‌های مرده را بزداید.
این روزها حال و هوای محله حسینیه بوی اسپند و آتش گرفته و نوای نوحه‌های عاشورایی که از حسینیه اعظم به گوش می‌رسد، در دل کوچه پس کوچه‌های آن خبر از آمدن ماهی می‌دهد که ظلم‌ها بر اهل‌بیت پیامبر روا داشتند. ماجرای امروز و دیروز و امسال و سال گذشته نیست، سال‌های سال است که نه تنها زنجانی‌ها، بلکه جهانیان در دهه اول محرم در غم امام حسین (ع) و ۷۲ تن از یارانش به سوگ می‌نشینند.
در دل این محله قدیمی داستان‌ها نهفته است، داستان‌هایی از عشق به امام حسین (ع) که شاید کمتر به گوش ما زنجانی‌ها خورده باشد که در این بین شنیدن و خواندن داستانی کربلایی پاشا از خادمان سیدالشهدا (ع) خالی از لطف نیست. قدیمی‌های حسینیه به یاد دارند صدای طبل «کربلایی پاشا» که در فضای حسینیه می‌پیچید، مردم شهر زنجان با خبر می‌شدند که امروز هشتم محرم و روز حرکت دسته عزاداری این مسجد است. همدیگر را خبر می‌کردند و مساجد و تکایای دیگر به احترام حسینیه برای برپایی باشکوه دسته این مسجد به کمک می‌آمدند. صدای این طبل حسی نوستالژیک و خاطره‌انگیز برای قدیمی‌های این شهر و به نوعی یادآور مراسم زیبای «نقاره‌زنی» در بارگاه ملکوتی حضرت ثامن‌الحجج در مشهد داشت.
در روزگاری که رادیو و تلویزیون نبود و سایر وسایل خبررسانی و ارتباطی مثل تلفن و بلندگو به اشکال امروزی وجود نداشت، صدای طبل کربلایی پاشا، آماده‌باش حرکت دسته‌ای بود که امروز به واسطه شکوه و عظمتش، دومین قربان‌گاه جهان اسلام لقب گرفته است. نواختن این طبل با ملودی و ریتم خاصی توسط مرحوم کربلایی اسماعیل معروف به کربلایی پاشا عزت شوکتی پشت بام و بالای سردرب مسجد حسینیه اعظم انجام می‌گرفت. نواخته شدن این طبل ساعاتی پس از صبح روز هشتم محرم آغاز و تا لحظاتی قبل از حرکت دسته ادامه می‌یافت؛ صدایی که در کنار خبر دادن از عزاداری‌ها نماد عشق و ارادت زنجانی‌ها در هر سن و سال و لباسی بود.
مرحوم کربلایی پاشا عزت‌شوکتی در هفتم فروردین ۱۳۰۵ شمسی در زنجان متولد شد. وی کارگر و بازنشسته شرکت آب منطقه‌ای زنجان بود و ارادت و علاقه وافری به ائمه‌اطهار (ع) به ویژه حضرت اباعبدالله الحسین (ع) داشته و همواره در هیئت‌ها و دسته‌های عزاداری مشارکت و حضوری فعال داشت. این پیرغلام حسینی، عضو دائمی هیئت حسینی مرحوم حاج تقی شریعتی بود و چندین‌بار به اتفاق همسر و فرزندانش به زیارت کربلا مشرف شد و یک‌بار که به صورت غیررسمی و قاچاقی به قصد زیارت وارد عراق شده بود به اتفاق مرحوم حاج عزت گیوه‌ای توسط استخبارات عراق دستگیر و مدت ۱۹ روز در کاظمین زندانی بودند.
مرحوم کربلایی پاشا پدر شهید گرانقدر خلیل عزت‌شوکتی بود که در دوره دانشجویی به جبهه اعزام و در عملیات خیبر در منطقه جزایر مجنون به شهادت رسید. وی منزلی در نزدیکی مسجد حسینیه اعظم داشت و به خاطر عشق و علاقه‌اش به این آستان مقدس تا آخر عمر حاضر به تغییر و جابه‌جایی منزل نشد و سرانجام در دهم دی‌ماه ۱۳۸۳ شمسی دیده از جهان فروبست و در مزار پایین شهرستان زنجان در جایگاه ابدی آرام گرفت اما صدای طبلش برای همیشه در تاریخ زنجان ماندگار خواهد بود.
انتهای پیام
نظر شما