|راضيه فراهاني|
با توجه به نمايش اقتدار ايران در منطقه خليج فارس، دونالد ترامپ رئيس جمهور آمريکا به دنبال افزايش حضور نظامي در اين منطقه است به همين دليل خواستار ايجاد ماموريت دريايي بين‌المللي براي تأمين امنيت کشتي‌هاي در حال گذر از تنگه هرمز شده است. در اين راستا چندي پيش مايک پمپئو وزير خارجه آمريکا مطرح کرد آمريکا از ۶۰ کشور درخواست کرده تا به اين ائتلاف دريايي بپيوندند اما در ادامه شاهد بوديم که اين پيشنهاد آمريکا با پاسخ‌هاي منفي روبه‌رو شد ،درنتيجه آمريکا خود را در ميدان تنها ديد. هرچند انگلستان تلويحا ائتلاف دريايي آمريکا را به‌صورت رسمي پذيرفته است اما دومنيک راب، وزير خارجه جديد اين کشور به‌طور صريح اعلام کرد شرکت لندن در ائتلاف دريايي مذکور ربطي به توافق هسته‌اي نداشته و بريتانيا از برجام خارج نخواهد شد. از سوي ديگر وزير امور خارجه رژيم صهيونيستي با اعلام آمادگي براي پيوستن به اين ائتلاف گفت: با پيوستن به ائتلاف دريايي مذکور علاوه بر تقويت روابط خود با برخي کشورهاي حوزه خليج‌فارس، قصد دارد از نفوذ بيشتر ايران در منطقه جلوگيري کند.
عباس موسوي سخنگوي وزارت امور خارجه در واکنش به اعلام آمادگي رژيم صهيونيستي براي حضور در ائتلاف نظامي آمريکا به‌منظور به‌اصطلاح «تأمين امنيت کشتيراني در خليج‌فارس» گفت: «جمهوري اسلامي ايران معتقد است اصل اين ائتلاف تنش‌زا است و هرگونه حضور احتمالي رژيم اشغالگر قدس در اين ائتلاف خودخوانده را، که وجود نامشروعش در خاورميانه اساس ناامني و بي‌ثباتي است، تهديدي آشکار عليه امنيت، حاکميت و تماميت ارضي خود و عاملي بحران آفرين و بي‌ثبات ساز در منطقه خليج‌فارس تلقي مي‌کند و در چارچوب سياست بازدارندگي و دفاعي کشور، حق مقابله با اين تهديد و دفاع از خود را محفوظ مي‌دارد و در عمل به آن در چارچوب سياست دفاعي کشور، ترديدي ندارد و مسئوليت کليه عواقب اين اقدام خطرناک بر عهده رژيم آمريکا و رژيم نامشروع صهيونيستي خواهد بود.»
کارشناسان در حوزه بين‌الملل معتقدند که طرح ايجاد اين ائتلاف نظامي به اين دليل است که آمريکا نتوانسته به اهداف خود درباره ايران برسد و برخلاف ادعاي همراهي ۶۰ کشور با خود، تاکنون در اين زمينه به نتيجه‌اي نرسيده و در آينده هم به نتيجه‌اي نخواهند رسيد. مشروح گفت‌وگوي کارشناسان بين‌الملل با «رسالت» درباره اين ائتلاف در خليج‌فارس را در ادامه بخوانيد.
* همراه شدن با ترامپ براي برخي کشورها هزينه‌بردار است
نوذر شفيعي کارشناس مسائل بين‌الملل بابيان اين‌که کشورهاي دعوت‌شده براي ائتلاف عليه ايران نبايد وارد درگيري‌هاي نظامي شوند به «رسالت» گفت: «در حال حاضر کشورها حاضر نيستند با طناب ترامپ وارد اين چاه شوند، به اين دليل که ترامپ هرروز مسئله‌اي در عرصه بين‌الملل به وجود مي‌آورد و همراه شدن با ترامپ براي آن‌ها بسيار هزينه‌بردار خواهد بود، لذا اين کشورها از ورود به ماجراجويي‌هاي ترامپ پرهيز مي‌کنند.»
او افزود: «در منطقه‌ غيرامنيتي که آمريکا آن را امنيتي مي‌کند کشورهاي جهان منافعي را دارند که با ماجرا‌جويي‌هاي ترامپ مغايرت دارد، به‌عبارت‌ديگر کشورهايي مانند کره جنوبي، ژاپن، چين و اروپا مشکلي با تنگه هرمز ندارند يعني نفت، تجارت و امنيت آنها از مسير خليج‌فارس و تنگه هرمز کاملا امن و تأمين‌شده است. اگر در اين منطقه درباره کشتي انگليسي اتفاقي رخ داد بايد توجه کرد که بدبينانه‌ترين حالت ممکن آن است که بگوييم اين اقدام به‌تلافي اقدام انگليسي‌ها بود بنابراين قرار نبوده و نيست که تنگه هرمز به روي انرژي و اقتصاد جهان بسته يا دچار اخلال شود.»
اين کارشناس مسائل بين‌الملل ادامه داد: «هر حادثه‌اي که تاکنون در تنگه هرمز رخ‌داده تنها اقدام عکس‌العملي توسط ديگران بوده است و اروپا به‌طور کامل اين موضوع را درک مي‌کند. اروپاييان، فرانسه و آلمان نيز انگليس را در توقيف کشتي ايراني در جبل‌الطارق و همچنين اقدامات تنش‌آميز آمريکا در خليج‌فارس محکوم مي‌کنند لذا همراهي با آمريکا صورت نمي‌گيرد.»
شفيعي با اشاره به اين‌که آمريکا تاکنون نتوانسته اجماع بين‌المللي عليه ايران به وجود بياورد، افزود: «آمريکا مدعي بود ۶۰ کشور حاضر به ائتلاف نظامي با آن هستند اما مي‌بينيد که تاکنون فقط رژيم صهيونيستي و انگلستان با او همراه هستند.»
* انگليس تنها داراي جغرافياي اروپايي است
او بابيان اين‌که ماهيت انگليس مشخص شد، تصريح کرد: «همگان متوجه شدند که انگليس يک کشور اروپايي نيست و تنها جغرافيايش در اروپا قرار دارد وگرنه هويتش با آمريکا بوده است. به هراندازه جريانات افراطي در انگليس قدرت را در دست گيرند پيوند آمريکا و انگليس عميق‌تر خواهد شد، درنتيجه اروپاييان پي بردند که با طناب انگليس به چاهي که آمريکا مي‌کَند وارد نشوند.»
اين کارشناس مسائل بين‌الملل افزود: «با توجه به شرايطي که به وجود آمده آمريکايي‌ها به رژيم صهيونيستي قدرت مانور مي‌دهند تا از پوسته سرزمين اشتغالي فراتر و پايش را به مديترانه، از مديترانه به درياي سرخ و در ادامه درياي عمان بكشد. از اين روز جهان عرب و جهان اسلام بايد مراقب باشند تا اسرائيل با بهره‌گيري از بهانه‌هاي ساختگي قلمرو خود را گسترش ندهد.»
* ائتلاف آمريکا و رژيم صهيونيستي به زيان اعراب است
او افزود: «اين موضوع به زيان ايران نيست چراکه به‌اندازه کافي توانايي دفاع از خود مقابل هر کشوري را دارد، بايد در نظر داشت که اين ائتلاف تنها به زيان اعراب است که اسرائيل روزبه‌روز به نام ايران‌هراسي در آغوش استراتژيک آنها قرار گرفته و از اصل خود يعني عربيت، فلسطين و اسلام خارج شوند.»
شفيعي بابيان اين‌که هرگونه کشتيراني اعم از نظامي و غيرنظامي در آب‌راه‌هاي بين‌المللي آزاد است، تصريح کرد: «اگر کشتيراني يا حضور نظامي در اين آب‌راه‌ها به‌گونه‌اي باشد که منجر به تهديد صلح و امنيت بين‌الملل شود نيز بايد با مجوز شوراي امنيت سازمان ملل همراه شود.»
او گفت: «ائتلافي که آمريکايي‌ها قصد تشکيل آن را دارند چه ائتلاف يک نفره و چه ائتلاف چند نفره هيچ وجاهت قانوني نخواهد داشت، مگر آنکه با راي و نظر شوراي امنيت سازمان ملل همراه باشد. قطعا شوراي امنيت اين رفتار را تائيد نخواهد کرد، يعني اگر اتفاقي در خليج‌فارس رخ دهد که منجر به درگيري نظامي شود مسبب اين درگيري‌ها آمريکا خواهد بود، بنابراين شوراي امنيت از هم اکنون بايد اين موضوع را مدنظر قرار دهد.»
* اقدام نظامي آمريکا در خليج‌فارس به زيان خودش است
همچنين علي بيگدلي کارشناس مسائل بين‌المللي درباره ائتلاف نظامي که آمريکا مدعي آن است به «رسالت» گفت: «آمريکايي‌ها از ابتدا هدف‌شان ايجاد اجماع بين‌المللي عليه ايران بوده اما تاکنون به نتيجه‌اي نرسيده‌اند همچنين آمريکا به دنبال همسو کردن اتحاديه اروپا با خود بود تا بتواند فاصله‌اي ميان ايران و اروپا ايجاد کند.»
او با اشاره به اختلاف ميان ترامپ و ماکرون ادامه داد:
«با توجه به اين اختلافات بحث اتحاديه اروپا نيز از ميان رفت و همين موضوع باعث شد تا مقداري از انتظارات آمريکا برآورده نشود.»
اين کارشناس مسائل بين‌الملل همچنين با اشاره به ادعاي آمريکا مبني بر همراهي ۶۰ کشور در ائتلاف نظامي با او ادامه داد: «برخي از اين کشورها هيچ منافعي در خليج‌فارس ندارند تا قصد دخالت در اين موضوع را داشته باشند.»
او در پاسخ به اين سوال که آيا آمريکا مي‌تواند چنين ائتلافي در خليج‌فارس عليه ايران به وجود آورد يا خير، گفت: «خير. اگر آمريکا درصدد چنين اقدامي بود بهانه‌هاي بسياري را در دست داشت، لذا بايد توجه داشت که اين موضوع تحقق پيدا نمي‌کند از سوي ديگر آمريکا نيز دست به اقدامي نمي‌زند تا خليج‌فارس را تبديل به کانون نظامي کند که چراکه اين اقدام به زيان خودش تمام خواهد شد.»