به گزارش خبرنگار ایرنا، جمیله سادات علم الهدی که روز پنجشنبه در پنجاه و هشتمین اجلاس سراسری معاونان آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی عالی کشور در دانشگاه فردوسی سخن می‌گفت ضمن اشاره به دو صورت‌بندی طبیعی و اجتماعی از مفهوم آزادی، دانشگاه را به عنوان یک هستی اجتماعی معرفی کرد.

دکتر علم الهدی در ادامه چنین استدلال کرد که نظم طبیعی با اراده طبیعی یا همان میل طبیعی همگرایی وحتی مطابقت دارد، ولی دانشگاه و مدرسه یک موجود طبیعی نیستند و دارای یک نظم شکننده و البته ضروری هستند. نظم دانشگاه و مدرسه همچون هر ساختار اجتماعی دیگر بر ضرورتی تاکید دارد که توسط گروهی از افراد تشخیص داده شده  و به صورت اراده انباشته یا اراده جمعی در آمده است. یعنی دانشگاه بر یک یا چند هدف اجتماعی استوار شده و حتما بر تفسیری از خیر عمومی متمرکز است.

عضو هیئت علمی دانشگاه بهشتی تاکید داشت: اراده جمعی و خیر عمومی مادامی که هدف ساختار علم یا دانشگاه تلقی می شود با منافع و دیدگاه های شخصی افراد درون همان ساختار؛ تعارض پیدا می کند و در نتیجه نظم اجتماعی دانشگاه با  اراده آزاد اساتید و دانشجویان و کارکنان کما بیش تعارض دارد.

 وی در ادامه گفت: برای کاهش یا رفع مشکلات ناشی از این نوع تعارضات،قواعد و قوانین و ساختار های  انضباطی اعم از تشویقی و تنبیهی توسعه یافتند و در واقع یک نوع نظم رفتاری و همسانی  را حاکم کرده اند که از آن با عنوان های گوناگون از جمله عنوان «جامعه پذیری» یاد می شود.  

دبیر ستاد تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن شرح اولویت خیر عمومی بر منافع فردی، تاکید کرد: رویکرد بروکراتیک حاکم در دانشگاه موجب شده تا آزادی و دانشگاه نسبت به یکدیگر واگرایی دا شته باشند و تربیت محقق نشود. با سلطه رویکرد دیوانسالارانه بر دانشگاه بلکه تربیت به یک فناوری انضباطی فروکاسته و استاد به یک فرد بروکرات تبدیل شود.

رئیس پژوهشکده مطالعات علم دانشگاه بهشتی گفت: بر خلاف تشدید انضباط بروکراتیک در دانشگاه همچنان شاهد مشارکت فعال دانشجویان و اساتید در امور دانشگاه هستیم. با این حال و متاسفانه به دلیل تعارض گروه هایی که در تفسیر خیر  عمومی با یکدیگر رقابت می کنند ما با گسترش قانون گریزی و نظارت گریزی و چانه زنی و رانت خواری و انواع تقلب روبرو هستیم، شود.

همسر رئیس جمهور اضافه کرد: دانشگاه یا گاه دانش بر پایه آزادی بیان توسعه و تکامل پیدا می کند و آزادی بیان هم به شکل گفتار و هم به شکل رفتار ظهور و بروز نسبتا متنوعی دارد. او سپس با توضیح این نکته که آزادی بیان از کلید واژه های لیبرالیسم است ولی چون به نوعی بر دانش و دانشگاه و سایر نهادهای اجتماعی سیطره یافته یک تناقض نما را پدید آورده است. یعنی سلطه لیبرال یک واقعیت و در عین حال یک تناقض دانشگاهی است. استقلال علم و عالم با سیطره هر نوع ایدئولوژی حتی ایدئولوژی لیرالیسم بی معنا می شود.

او در پایان گفت: برای «چالش آزادی در دانشگاه» یک راه می ماند بازگشت به تفسیر امام خمینی از  تربیت که در آثار ایشان به خصوص در عبارت بسیار مهم و به یاد ماندنی «معلمی شغل انبیاست» آشکار می شود.

بدین ترتیب علم الهدی رویکرد تربیتی را بدیل رویکرد مدیریتی معرفی کرد و تاکید نمود که در این رویکرد استاد همچون یک پیشوا ظاهر می شود نه همچون یک دیوانسالار یا بروکرات.