صاحب‌خبر -
عیسی زارع‌پور با حضور در یک برنامه تلویزیونی با موضوع روند توسعه دولت الکترونیک و هوشمند، با ارائه تعریفی از الکترونیکی شدن سرویس‌ها و خدمات، گفت: در دولت سیزدهم استقرار دولت هوشمند بیش از گذشته در دستور کار قرار گرفته است. دولت الکترونیکی به معنای ارائه خدمات عمومی و دولتی به مردم با استفاده از فناوری اطلاعات است. این کار دو دهه قبل آغاز شده و اکنون حدود ۴۰ درصد از خدمات دولت به شکل الکترونیکی ارائه می‌شود اما کیفیت آن به حدی نیست که مردم را از مراجعه حضوری معاف کند.
وی با اشاره به رتبه ۸۹ توسعه دولت الکترونیک در دنیا و رتبه ۱۱۸ در میزان مشارکت مردم با استفاده از ابزارهای دیجیتال، گفت: هر دو سال یکبار، مرجع بین‌المللی، کشورها را از این نظر ارزیابی می‌کند، در سال ۲۰۲۰ رتبه ایران در شاخص دولت الکترونیکی ۸۹ بوده که در این حوزه بسیار جای پیشرفت داریم. شاخص دیگر میزان مشارکت مردم از طریق ابزارهای دیجیتال است که در این بخش رتبه ۱۱۸ در بین ۱۹۳ کشور را به دست آوردیم که در نظر داریم در مدت چهار سال این رتبه را ۳۰ پله بالا ببریم.
به گزارش ایتنا از ایسنا، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه تنها راه حذف امضاهای طلایی و فساد همین راه است، تصریح کرد: تمام دنیا به سمت استقرار دولت هوشمند پیش می‌روند زیرا تنها راه حذف امضاهای طلایی، مبارزه با فساد و چابک‌سازی دولت، استقرار دولت الکترونیکی است. در سال‌های گذشته نیز در این حوزه قدم‌های خوبی برداشته شده و باید گام‌های مهمتر را نیز برداشت.
زارع‌پور دولت هوشمند را حذف تصمیمات انسانی و ارائه خدمات مبتنی بر داده‌ها عنوان کرد و افزود: در دولت الکترونیکی همان خدمتی که در گذشته به شکل سنتی ارائه می‌شد را برخط انجام می‌دهند و در این فرآیند مراجعه حضوری مردم حذف می شود. برای رسیدن به این هدف باید پایگاه‌های داده دستگاه‌ها به هم متصل شوند و به‌جای اینکه روزها، هفته‌ها و حتی ماه‌ها وقت مردم تلف شود، تصمیمات به‌سرعت بر مبنای اطلاعات واقعی گرفته و خدمات ارائه می‌شود.
وی در پاسخ به چرایی عدم اجرای مناسب دولت هوشمند تاکنون گفت: نیکی از موانع عدم توسعه دولت الکترونیک این است که دستگاه‌ها در ارائه اطلاعات به یکدیگر همکاری نمی‌کنند. بود ساختار سازمانی مناسب، عدم آمادگی سازمان‌ها، کمبود نیروی انسانی متخصص، قرار نگرفتن در اولویت مدیران دستگاه‌ها، نگاه سنتی و مقاومت‌های موجود و عدم تعامل دستگاه‌ها برای ارائه داده‌ها به یکدیگر از دلایل کندی توسعه دولت هوشمند است.
شاه‌بیت دولت هوشمند ارائه خدمات مبتنی بر داده است
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به تجربه راه‌اندازی خدمت هوشمند احراز هویت از راه دور در گذشته، گفت: اگر بتوانیم این اتصالات و ارتباطات را بین دستگاه‌های مختلف برقرار کنیم، می‌توانیم شاهد استقرار دولت هوشمند باشیم. در زمان خدمت خود در قوه قضاییه، با استفاده از هوش مصنوعی این کار را انجام دادیم. اما شاه‌بیت دولت هوشمند ارائه خدمات مبتنی‌بر داده است و باید مداخلات انسانی به حداقل برسد و با سرعت و کیفیت مناسب در هر ساعت از شبانه‌روز در دسترس مردم باشد.
زارع‌پور درباره موانع توسعه دولت الکترونیکی گفت: یکی از این موانع عدم زیرساخت مناسب در دستگاه‌های مختلف بوده که نیاز به نیروی انسانی و هزینه زیاد دارد زیرا در همه دستگاه‌ها ظرفیت‌ها به شکل یکسان وجود نداشته است. مسئله بعدی عدم اهمیت مدیران دستگاه‌ها به ضرورت الکترونیکی شدن خدماتشان است. تحول در هر دستگاهی بدون ارائه خدمات به صورت دیجیتالی، تحول بیهوده‌ای است. مانع دیگر مخالفت با تغییر شیوه کار به دلیل نگاه‌های سنتی و مقاومت‌هایی است که در برخی دستگاه‌ها وجود دارد. یکی دیگر از مسائل مهم نیز عدم تعامل دستگاه‌ها با یکدیگر در تبادل اطلاعات است. در حالی که اطلاعاتی که در دستگاه‌ها ثبت می‌شود متعلق به مردم است و باید در برای راحتی آن‌ها به کار گرفته شود.
وی ضمانت اجرای پنجره واحد خدمات را پیگیری‌های شخص رئیس‌جمهور و معاون اول محترم رئیس‌جمهور دانست و با اشاره به تأکید رئیس‌جمهوری بر ملی بودن داده‌ها، گفت: رئیس‌جمهوری تأکید کردند که داده‌ها و اطلاعات مردم در دستگاه‌ها متعلق به بیت‌المال و همه دستگاه‌ها است و باید از آن‌ها برای ارائه خدمات بهتر به مردم استفاده شود.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به راه‌اندازی کمیته تعامل‌پذیری دولت الکترونیک از سال ۹۷، گفت: این کار حرکت ارزشمندی برای تعامل دستگاه‌ها در این حوزه بود اما ضمانت اجرایی برای اجرای مصوبات وجود نداشت که برای همین منظور طرحی در مجلس برای جرم‌انگاری عدم ارائه داده برای دستگاه‌ها در حال پیگیری است که با تصویب آن، این حرکت سرعت بیشتری می‌گیرد.
زارع‌پور با اشاره به راه‌اندازی مرکز ملی تبادل سرویس، گفت: در این مرکز بیش از ۲۰۰ سرویس ارائه می‌شود و در سال گذشته بیش از سه میلیارد بار از این سرویس‌ها استفاده‌شده است. این سرویس‌ها از طرف دستگاه‌های دولتی به سایر دستگاه‌های دولتی، کسب‌وکارها و مردم ارائه‌شده است.
وی با بیان اینکه بسیاری از این سرویس‌ها از طریق بخش‌های خصوصی در قالب خدمتی خاص به مردم ارائه می‌شود، عنوان کرد: با همکاری نمایندگان مجلس طرح «داده و اطلاعات ملی» در مجلس تهیه و تدوین شد و اکنون در دستور کار صحن مجلس است که بر اساس آن برای سرپیچی از وظایفی که کارگروه تعامل‌پذیری معین کرده، جرم‌انگاری شده و در صورت عدم همکاری برای بالاترین مقام دستگاه، مجازات پیش‌بینی شده است.
تاسیس مرکز فناوری اطلاعات و امنیت فضای مجازی در دستگاه‌های اجرایی
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات یکی دیگر از اقدامات این حوزه برای تسریع در اجرای دولت هوشمند را مصوبه شورای فناوری اطلاعات برای اصلاح ساختار مراکز فناوری اطلاعات عنوان کرد و گفت: مصوب شده که در همه دستگاه‌های اجرایی کشور باید مرکز فناوری اطلاعات و امنیت فضای مجازی در بالاترین سطح یک سازمان و زیر نظر مستقیم رئیس دستگاه تاسیس شود تا مدیریت تحول در دستگاه را برعهده بگیرد و مشکل ساختار سازمانی و نیز جذب و نگهداشت نیروی انسانی متخصص برای توسعه دولت هوشمند در دستگاه‌های دولتی حل شود. درباره دستگاه‌های حساس نیز باید این مرکز در قالب یک معاونت تشکیل شود و به این طریق ساز و کار زیرساختی دستگاه‌ها تهیه خواهد شد.
زارع‌پور ایجاد تکلیف قانونی راه‌اندازی پنجره واحد خدمات را یکی دیگر از اقدامات این حوزه اعلام کرد و افزود: یکی از وعده‌های ریاست جمهوری، حرکت به سمت دولت هوشمند بوده و یکی از مهم‌ترین برنامه‌های دولت برای ساماندهی دستگاه‌ها، اجرایی شدن این وعده است. یکی از اقداماتی که دراین خصوص انجام شده، بر اساس قانون بودجه سال جاری، به تمام دستگاه‌ها تکلیف شده که تا شهریورماه «پنجره واحد هوشمند» خود را راه‌اندازی کنند و یک سوم خدمات پرکاربردشان را از این طریق ارائه بدهند. علاوه بر این تا پایان دی‌ماه فرصت داده شده که وزارت ارتباطات پنجره ملی خدمات هوشمند را راه‌اندازی کند.
وی تکلیف قانونی وزارت ارتباطات را نیز راه‌اندازی پنجره ملی خدمات تا دی‌ماه سال جاری بیان کرد و گفت: برای اینکه به دستگاه‌ها نشان بدهیم این کار شدنی است، خود «پنجره هوشمند ملی» را هشت ماه زودتر از و در اردیبهشت ماه، در هفته جهانی ارتباطات به‌صورت آزمایشی راه‌اندازی کردیم. حدود ۱۰ دستگاه اصلی از ۱۷۰ دستگاه اصلی و چند دستگاه فرعی به این پنجره متصل شدند و مردم می‌توانند با ارائه اطلاعات فردی و تائید اطلاعات از تمام خدمات ارائه‌شده توسط این دستگاه‌ها استفاده کنند. به این واسطه کاربر یک مرتبه وارد این سامانه می‌شود و برای دفعات بعد می‌تواند با یک بار احراز هویت به خدمات تمام این دستگاه‌ها که به‌شکل الکترونیکی ارائه شده، دسترسی پیدا کند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان امور مالیاتی، تأمین اجتماعی، وزارت فرهنگ، سازمان بهزیستی، وزارت اقتصاد، کمیته امداد و بنیاد شهید را تعدادی از این دستگاه‌ها اعلام کرد که به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند متصل شده‌اند. وی همچنین از سازمان صداوسیما خواست موضوع تحقق پنجره واحد خدمات دولت هوشمند را در لیست مطالبه‌گری خود از مسئولین دستگاه‌ها قرار دهد تا در شهریورماه که موعد قانونی حضور دستگاه‌ها است، شاهد حضور حداکثری آن‌ها در پنجره ملی خدمات دولت هوشمند باشیم.
چرا مردم از کیفیت اینترنت راضی نیستند؟
زارع‌پور درباره زیرساخت‌های مورد نیاز برای استقرار دولت هوشمند مانند کیفیت اینترنت، در پاسخ به این سوال که سرعت اینترنت نسبت به خدماتی که دریافت می‌شود کند بوده و مردم از کیفیت آن راضی نیستند، اظهار کرد: ارائه هرگونه خدمتی بر بستر اینترنت، نیاز به شبکه با کیفیت است. در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تلاش ما این است که هر دو مسئله ارتباطات و فناوری اطلاعات که بال‌های اصلی شبکه ملی اطلاعات هستند را در کنار یکدیگر توسعه بدهیم. در تلاش هستیم تا کیفیت اینترنت را بالا ببریم و خدمات مختلف در بستر شبکه ملی اطلاعات را به مردم ارائه کنیم.
وی با بیان اینکه سرعت اینترنت در کشور تابع عوامل متعددی است، افزود: برخی از این عوامل در گذشته مورد غفلت واقع شده و ما را دچار مشکل کرده است. در کشورهای دیگر عمده ترافیک مصرفی مردم از طریق ارتباطات ثابت تامین می‌شود، اما در کشور ما چنین نیست. در گذشته تمرکز اصلی بر توسعه ارتباطات همراه بوده است، ذات توسعه ارتباطات ثابت سخت‌تر است و نیاز به فیبرکشی‌های پرزحمت دارد که این کار نیازمند عزم عمومی است. اینترنت سیار محدودیت‌های خاص خود را داشته و تا حدی می‌تواند خدمت ارائه کند اما نمی‌تواند بار اصلی شبکه را به دوش بکشد.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: در برهه‌هایی تصمیم‌گیران حوزه ارتباطات به سمت توسعه اینترنت همراه رفتند در حالیکه فرکانس‌های این حوزه دارای محدودیت‌هایی است. تلاش‌هایی برای حل مشکل اینترنت داشته‌ایم و سعی کرده‌ایم اینترنت همراه را ارتقا داده و فرکانس‌های جدیدی مثل ۲۳۰۰ را به اپراتورها واگذار کنیم تا در کوتاه‌مدت، مشکل اینترنت حل‌شود، اما نسخه شفابخش حل مشکلات مربوط به سرعت شبکه، راه‌اندازی و تکمیل پروژه ملی فیبرنوری منازل و کسب‌وکارها است.
زارع‌پور ادامه داد: در نظر داریم تا قبل از پایان دولت سیزدهم ۲۰ میلیون پورت فیبرنوری برای منازل و کسب‌وکارها ارائه شود و در قانون بودجه امسال همه دستگاه‌ها نظیر شهرداری‌ها، وزارت نیرو و… مکلف شدند که با دستگاه‌های دیگر همکاری کنند تا فیبرنوری به تحقق برسد. در فاز اول پروژه فیبرنوری، سرعت هزار مگابیت‌برثانیه را در شهرهای قم، بوشهر و مشهد تست کردیم و آن را به تمام شهرهای کشور تسری خواهیم داد، زیرا اعتقاد داریم مردم ما شایسته سرعت‌های این‌چنینی هستند.
وی همچنین خاطرنشان کرد: آخرین رتبه‌بندی سایت اسپیدتست نشان می‌دهد، بر اساس شاخص میانه، سرعت اینترنت ثابت ۱۰ درصد و اینترنت سیار ۲۰ درصد نسبت به شهریور سال گذشته افزایش پیدا کرده است. هدف‌گذاری ما این است که بتوانیم در دولت سیزدهم سرعت اینترنت همراه را ۲۰ رتبه و اینترنت ثابت را ۳۰ پله ارتقا دهیم و در نهایت با تکمیل پروژه فیبرنوری به جمع ۵۰ کشور بالای این جدول بپیوندیم.∎