فرقي نمي‌كند بالاي شهر باشيد يا در ميانه و حتي پايين شهر، در تمامي نقاط شهر افرادي كه سگي كوچك يا حتي بزرگ در كنارشان مي‌دود يا سگي را در آغوش گرفته و قربان صدقه‌اش مي‌روند، كم نيستند! افرادي كه تحت‌تأثير شبكه‌هاي ماهواره‌اي و معرفي حيواناتي مانند سگ تحت عنوان عشق بدون قيد و شرط و حتي پيشنهاد جايگزيني نگهداري از سگ به جاي داشتن بچه! از يك‌سو و از سوي ديگر شبكه‌اي كه سگ‌هاي وارداتي را با قيمت‌هايي گزاف از طرق مختلف در دسترس قرار مي‌دهد، نگهداري از سگ را در برنامه زندگي خود قرار داده‌اند. به تناسب همين ماجرا با رشد قارچ‌گونه پت‌شاپ‌ها در اقصي نقاط و صد البته مناطق بالاي شهر تهران مواجهيم كه انواعي از وسايل، لباس، خوراكي و ابزار آلات مرتبط با حيوانات خانگي و در رأس آنها سگ را با قيمت‌هايي عجيب و غريب عرضه مي‌كنند، اما نكته قابل تأمل اينجاست كه همين هزينه‌ها براي برخي طبقات اقتصادي جامعه سنگين‌تر از آن است كه بتوانند از پس تأمين هزينه‌هاي نگهداري حيوان بر آيند و حيوانشان را رها مي‌كنند تا شاهد افزايش جمعيت سگ‌هاي ولگرد به چيزي حدود 3 ميليون قلاده باشيم. از سوي ديگر با افزايش نگهداري از سگ‌ها و همين طور غذا دادن به سگ‌هاي ولگرد، با افزايش آمار هاري و حيوان گزيدگي مواجهیم به گونه‌اي كه در يك سال گذشته بالغ بر ۲۶۰ هزار مورد حيوان گزيدگي در كشور ثبت شده‌است و براي اولين‌بار تعداد آمار ابتلا به هاري در انسان به عدد ۱۶ رسيد كه همه اين ۱۶ نفر هم فوت كردند.
اگر پاي صحبت كساني كه سگ يا حيوانات خانگي دارند بنشينيد متوجه خواهيد شد نگهداري از اين حيوانات دردسرهاي خودش را دارد و بر خلاف آنچه شبكه‌هاي فارسي زبان ماهواره‌اي در تلاشند به جامعه القا كنند، عشق سگ به صاحبش چندان هم بي‌قيد و شرط نيست! سگ‌هايي كه بر حسب نژادشان بايد ميليون‌ها تومان براي خريدشان خرج كرد و تازه اين اول راه است. نگهداري از اين حيوان كار پر دردسر و پر هزينه‌اي است و با وجود رعايت تمام نكات بهداشتي و واكسيناسيون باز هم سگ‌ها مي‌توانند بيماري‌هاي متعددي را به انسان منتقل كنند.
روزي 500 حيوان گزيدگي توسط سگ‌هاي صاحب‌دار!
در شرايطي كه در دنيای غرب تلاش ميشود از طريق برنامه‌سازي و ساخت انيمیشن‌هايي همچون «بچه رئيس» فرهنگ نگهداري از حيوانات خانگي همچون سگ و گربه را اصلاح كنند، بخش مهمي از برنامه‌هاي تلويزيون‌هاي فارسي زبان ماهواره‌اي به توصيه براي نگهداري از سگ اختصاص يافته‌است. اين تبليغات گسترده براي نگهداري از سگ و حيوانات خانگي موجب شده تا سگ داشتن آنقدر معمول شود كه با گشتي در كوچه و خيابان يا حضور در پارك‌ها با تعداد زيادي از افراد مواجه مي‌شويد كه با سگ‌هايشان براي گردش به پارك آمده‌اند. سگ‌هايي كه خيلي وقت‌ها، صاحبان‌شان از آنها خسته شده، پس رها مي‌شوند تا به جمع سگ‌هاي ولگرد اضافه شوند.
مهدي نبي‌يان، كارشناس محيط‌زيست و پژوهشگر حيات‌وحش با تأكيد بر اينكه هرگونه غذارساني به سگ‌هاي بدون صاحب، باعث دادن امتياز ويژه به اين‌گونه، توليد مثل بيشتر و افزايش جمعيت آنها ميشود، مي‌افزايد:«اكنون در ايران بين يك تا 3ميليون سگ بدون صاحب داريم، اما كل جمعيت حيات‌وحش قابل‌شمارش ما زير ۲۰۰ هزار فرد است. به بيان ديگر اكنون جمعيت سگ‌ها ۱۰ تا۲۰ برابر بيشتر از جمعيت حيات‌وحش قابل‌شمارش ماست.»
وي با بيان اينكه آمارهاي دقيقي از وزارت بهداشت وجود دارد كه نشان مي‌دهد با افزايش جمعيت سگ‌ها مواجه بوده‌ايم، تصريح مي‌كند:«كساني كه توسط حيوانات گزيده مي‌شوند براي درمان و دريافت واكسن مستقيماً به مراكز بهداشتي و درماني مراجعه مي‌كنند. سال ۶۶ تعداد افرادي كه به دليل گزيدگي حيوانات به وزارت بهداشت مراجعه كرده‌بودند كمتر از ۷۰۰ نفر بوده‌است. در حالي كه اين تعداد در سال ۹۲ به ۱۵۰ هزار نفر و در آخرين آمار كه در سال ۹۸ به دست آمده به بيش از ۲۳۴ هزار نفر رسيده‌است كه از اين تعداد ۱۸۰ هزار نفر ناشي از گزيدگي توسط سگ بوده‌است.»
به گفته نبي‌يان بر اساس آمارها روزانه بيش از ۵۰۰ نفر در كشور توسط سگ‌هاي صاحب‌دار و حدود ۵۵ نفر توسط سگ‌هاي بدون صاحب در كشور گزيده مي‌شوند. اين يعني تقريباً روزانه نزديك به ۸۰۰ ميليون تومان منابع مالي وزارت بهداشت به صورت يارانه‌اي براي درمان افرادي هزينه ميشود كه توسط سگ گزيده شده‌اند و سالانه نزديك به ۱۰ ميليون دلار وزارت بهداشت براي واكسن ضد هاري افرادي كه دچار سگ‌گزيدگي و حيوان‌گزيدگي شده‌اند، هزينه ميشود. همچنين شهرداري تهران سالانه ۱۰هزار سگ ولگرد را جمع‌آوري مي‌كند و ۵۰هزار تومان براي زنده‌گيري هر سگ هزينه ميشود.
خطر سگ‌ها براي بچه‌ها
بهزاد اميري، رئيس گروه مديريت بيماري‌هاي قابل‌انتقال بين انسان و حيوان مركز مديريت بيماري‌هاي واگير وزارت بهداشت هم تأكيد مي‌كند:«حتي حيوانات اهلي هم مي‌توانند ويروس‌ها و بيماري‌ها را به انسان منتقل كنند و در اين ميان كودكان و افراد داراي نقص درسيستم ايمني بيش از ديگران كانديداي ابتلا به اين بيماري‌ها هستند.»
به گفته وي اغلب ويروس‌هايي كه ممكن است براي انسان خطرناك باشند، در بدن حيوان بيماري ايجاد نمي‌كند، بسياري از عوامل بيماري‌زاي ديگر مانند باكتري‌ها هم در حيوان ايجاد بيماري نمي‌كنند، اما منجر به ايجاد بيماري در انسان‌ها ميشود، به طور مثال باكتري‌ها و انگل‌هايي در بدن حيوان وجود دارد، اما حيوان علائمي از بيماري ندارد و حيوان ناقل بدون علامت است و به راحتي عامل بيماري‌زا را به انسان انتقال مي‌دهد.
اميري با تأكيد بر اينكه يكي از بيماري‌هاي مهمي كه از طريق سگ‌ها به انسان منتقل ميشود، هاري است، مي‌افزايد:« بيماري «هاري» بيماري ويروسي است كه عمدتاً از طريق گاز گرفتن حيوان مبتلا به انسان انتقال پيدا مي‌كند. اين ويروس، ويروسي عصب‌دوست است و به سيستم عصبي مركزي انسان وارد ميشود و باعث ايجاد التهاب حاد مغزي و عصبي ميشود. اگر اين بيماري در بدن انسان وارد شود و فرد سريعاً درمان نشود، محكوم به مرگ خواهد بود.»
260 هزار حيوان گزيدگي در يك سال
طبق توضيحات اميري در بزاق سگ عوامل بيماري‌زاي زيادي وجود دارد كه برخي از آنها مي‌تواند هنگام گاز گرفتن يا ليسيدن به بدن انسان انتقال پيدا كند. يكي از خطرناك‌ترين عوامل بيماري‌زا بيماري «هاري» است.
وي با اشاره به شيوع حيوان‌گزيدگي و هاري در كشور مي‌افزايد:«موارد حيوان‌گزيدگي رو به افزايش است و در سال گذشته بالغ بر ۲۶۰ هزار مورد حيوان گزيدگي در كشور ثبت شده‌است. سال گذشته تعداد آمار ابتلا به هاري در انسان به عدد ۱۶ رسيد كه همه اين ۱۶ نفر به دليل تأخير در مراجعه به مراكز درمان و پيشگيري از هاري فوت كردند. اميري ادامه مي‌دهد:«بيماري باكتريايي به نام «پاستورلا» هم هنگام گزش يا گازگرفتگي از طريق بزاق به انسان وارد ميشود. اين باكتري از طريق ليسيدن بخشي از پوست بدن كه آسيب‌ديده است، وارد بافت نرم بدن و بروز عفونت بافت، عفونت مفصلي و عفونت استخواني ميشود. در موارد شديد مي‌تواند باعث مننژيت شود.»
به گفته وي همچنين خيلي از باكتري‌ها در مدفوع سگ وجود دارد كه ممكن است براي سگ علائم بيماري ايجاد نكند، اما براي انسان عامل بروز بيماري باشد. از بيماري شايع مي‌توان به بيماري «سالمونلا» اشاره كرد، اين باكتري باعث بروز بيماري گوارشي و اسهال ميشود. همچنين انواع انگل‌ها نيز مي‌توانند از طريق مدفوع به انسان انتقال پيدا كنند.
تب مالت، تب خرگوشي و بيماري‌هاي تنفسي و ريوي از ديگر بيماري‌هايي است كه از طريق سگ مي‌تواند به انسان منتقل شود.
نظر شما