صاحب‌خبر - پس از آنکه آمریکایی‌ها با دستور «دونالد ترامپ» رییس‌جمهور تاجرمسلک آمریکا از توافق هسته‌ای2015 بین ایران و 1+5 که به تایید و قطعنامه2231 شورای امنیت سازمان ملل رسیده بود به بهانه‌های واهی خارج شد، ایران در چند مرحله سطوح تعهدات خود را کاهش داد. اقدامات ایران که با اعلام قبلی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همراه بود، همواره با تایید دیگر طرف‌های برجام همراه بوده و همه طرف‌ها از جمله اروپایی‌ها، آمریکا را عامل وضعیت کنونی درخصوص برجام اعلام کردند. اما حالا آمریکا با وقاحت کامل، درخواست‌هایی که ایران برای احیای برجام از جمله تضمین‌خواهی از آمریکا درخصوص آینده این توافق است را عامل عدم احیای دوباره توافق می‌داند. در همین رابطه، «جن ساکی» سخنگوی کاخ‌سفید در نشست خبری هفتگی خود در پاسخ به سوالی درباره اظهارات روز گذشته نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین درباره مذاکرات وین و اینکه «آیا مسکو مانع از سرگیری این گفت‌وگوهاست؟» همچون سایر مقامات آمریکایی تلاش کرد توپ را به زمین ایران بیندازد و خواسته‌های مشروع ایران را مانعی برای ادامه مذاکرات برشمرد. وی در این باره مدعی شد: دیدگاه ما درباره توافق این است که ایران باید تصمیم بگیرد که آیا همچنان می خواهد بر شرایط خارج از برجام خود پافشاری کند یا آماده امضای یک توافق است. ساکی در ادامه بدون اشاره به زیاده‌خواهی‌های واشنگتن در مذاکرات، ادعا کرد: ما همچنین بر این باوریم که امضای یک توافق منافع تمام طرف‌ها را تامین خواهد کرد. اگرچه ما اقدامات روسیه در اوکراین و جنگ ‌و تجاوز علیه اوکراین را محکوم کرده‌ایم اما بزرگ‌ترین مانع بر سر راه پیشرفت در توافق، ایران است. جن ساکی در آخرین نشست خبری خود در این سمت در پاسخ به سوالی درباره سرنوشت شهروندان دوتابعیتی بازداشت شده در ایران در شرایطی که مذاکرات وین متوقف شده است، تصریح کرد: تیم مذاکره کننده ما از وزارت امورخارجه در حال تلاش برای بازگرداندن تمام آمریکایی های بازداشت شده در کشوری دیگر به خانه خود است. سخنگوی کاخ‌سفید افزود: این موضوع، همواره یک مسئله جدا از مذاکرات هسته‌ای با ایران بوده است، آنها در یک کانال نیستند. اما رییس‌جمهور آمریکا متعهد است و تمام اقدامات لازم را برای آزادی این افراد در ایران انجام خواهد داد. پای بایدن در کفش ترامپ همچنین در ادامه اقدامات غیراعتمادساز دولت کنونی آمریکا که خواهان احیای برجام است، «جو بایدن» رییس‌جمهور آمریکا در اطلاعیه‌ای به وزیران خارجه، خزانه‌داری و انرژی آمریکا اعلام کرده عرضه نفت و محصولات نفتی از کشورهای غیر از ایران به اندازه‌ای هست که بتوان خریداری نفت و محصولات نفتی از ایران را به طرز محسوس کاهش داد. در این بیانیه آمده است: به موجب اختیارات محول‌شده به اینجانب در قانون اساسی و قوانین آمریکا به عنوان رییس‌جمهور، من بعد از بررسی دقیق گزارش‌های ارائه‌‌شده به کنگره توسط اداره اطلاعات انرژی، از جمله گزارش آوریل ۲۰۲۲ و سایر عوامل مربوطه نظیر وضعیت اقتصاد جهان، افزایش عرضه نفت توسط برخی کشورها، سطح ظرفیت اضافی تولید نفت و در دسترس بودن ذخائر راهبردی آمریکا، طبق بند۱۲۴۵ (د)(۴)(ب) و (ج) قانون اختیارات دفاعی مالی سال مالی ۲۰۱۲ همگام با تصمیم‌های قبلی‌ام اعلام می‌کنم که میزان عرضه نفت و فرآورده‌های نفتی از کشورهای غیر از ایران به اندازه‌ای هست که بتوان حجم خریداری نفت و محصولات نفتی از ایران توسط موسسات مالی خارجی یا به واسطه آنها را به نحو محسوس کاهش داد. من کماکان به نظارت بر اوضاع در این زمینه ادامه خواهم داد. وزیر خارجه آمریکا مجاز است که این تصمیم را در دفتر ثبت فدرال آمریکا منتشر کرده و به وی دستور داده می‌شود که این کار را انجام دهد. این بیانیه از آن لحاظ که همنوایی دولت بایدن با دولت ترامپ و عدم پایبندی دولت او به برجام را نشان می‌دهد شایان توجه است. بیانیه کاخ سفید بایدن، غیر از آنکه تاریخ آوریل 2022 را تغییر داده، تکرار بیانیه‌هایی است که ترامپ در این خصوص صادر کرده است. دولت آمریکا در بند۲۱ توافق برجام موظف شده بود از تلاش‌ها برای کاهش فروش نفت ایران، «شامل محدودیت‌ها بر مقدار فروش نفت خام ایران و کشورهایی که می‌توانند نفت خام ایران را بخرند» جلوگیری کرده و اجرای تحریم‌ها در زمینه «خرید، تحصیل، فروش، حمل و نقل یا بازاریابی نفت، فرآورده‌های پتروشیمی و گاز طبیعی از ایران» را متوقف کند. فضای ابهام آلودگی که آمریکایی‌ها نسبت به آینده برجام ایجاد کرده‌اند، محدود به این اقدامات و اظهارات نمی‌شود و در ادامه این مواضع، یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با اشاره به اظهارات مقام اتحادیه اروپا درباره مذاکرات وین گفته که آمریکا همچنان توافق هسته‌ای با ایران را قطعی نمی‌داند. خبرگزاری فرانسه به نقل از یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از سفر «انریکه مورا»، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران تقدیر کرد اما مدعی شد: با وجود این، در حال حاضر، توافق قطعی نیست. وی در ادامه ادعا کرد: لازم است ایران تصمیم بگیرد که آیا می‌خواهد روی شرایط بیرونی اصرار بورزد یا اینکه می‌خواهد به سرعت توافق به خاتمه برسد. این توافق از نظر ما به نفع همه طرف‌ها است. ما و شریکانمان آماده هستیم و از مدتی قبل چنین آمادگی‌ای را داشته‌ایم. حالا نوبت ایران است. رکوردشکنی بازرسی‌ها از ایران در یکسال گذشته این در شرایطی است که بازرسی‌ها از ایران در یکسال گذشته، بازهم رکوردشکنی کرد. در این راستا، شبکه بلومبرگ در گزارشی اعلام کرد: تعداد بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تاسیسات هسته‌ای ایران در طول یک سال گذشته رکورد شکسته است. به گزارش ایسنا، شبکه خبری بلومبرگ در گزارش خود آورده است: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که بازرسان آن در طول یک سال گذشته، بیش از یک بار در روز از ۲۱ مکان هسته‌ای اعلام شده در ایران بازرسی کرده‌اند که این تعداد یک رکورد به شمار می‌آید. بلومبرگ در ادامه گزارش ادعایی خود افزود: برنامه هسته‌ای ایران در یک سال گذشته با تعداد بی‌سابقه بازرسی‌های بین‌المللی مواجه بوده است، چراکه بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قادر بوده‌اند دسترسی گسترده‌ای به داده‌ها و تاسیسات هسته‌ای در ایران علی‌رغم تلاش ایران برای ممانعت از این کار داشته باشند. به گزارش بلومبرگ، برخی مذاکره‌کنندگان در وین تاکید می‌کنند که این دسترسی‌ها نتیجه توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ است که این خود نشان می‌دهد در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات وین چه چیزی در خطر است. این گزارش در حالی منتشر شده که تلاش‌ها در وین برای احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ به دلیل زیاده‌خواهی طرف آمریکایی و قصور این کشور در اتخاذ تصمیمات سیاسی لازم مدتی است که متوقف شده است. حسین امیر عبداللهیان وزیر امورخارجه ایران جمعه طی پیامی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی با اشاره به سفر اخیر انریکه مورا هماهنگ کننده گفت‌وگوهای وین به تهران و رایزنی‌هایش با علی باقری مذاکره کننده ارشد ایرانی نوشت: ‏در توافق با آقای بورل، سفر آقای مورا به تهران و گفت‌وگوهایش با همکارم آقای باقری، فرصت مجددی بود تا بر ابتکارات برای حل موضوعات باقی‌مانده مذاکرات وین متمرکز شویم. وی افزود: توافق خوب و قابل اتکا در دسترس است اگر آمریکا تصمیم سیاسی خود را گرفته و به تعهداتش پایبند باشد. تماس‌ها ادامه دارد. در عین حال، «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز روز جمعه پیش از نشست گروه۷ درباره مذاکرات وین گفت: مذاکرات به تاخیر افتاده بود و حال از سرگرفته می‌شوند. چشم‌انداز برای حصول توافق نهایی وجود دارد. راه باز شدن گره مذاکرات وین از سوی دیگر، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی هم پس از حضور «انریکه مورا» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده گفت‌وگوهای وین در تهران طی پیامی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: مذاکرات وین به مرحله‌ای رسیده که گره‌ آن تنها با پایبندی طرف خاطی به راهکارهای منطقی و اصولى ایران باز می شود.وی افزود: آمریکا با بدعهدی و اروپا با بی‌عملی، فرصت بهره‌مندی از حسن‌نیت اثبات شده ایران را به نابودی کشاندند. اگر اراده‌ای برای بازگشت دارند، ما آماده‌ایم و توافق در دسترس است.∎​