گروه بورس   هاشم آردم  
بورس تهران در روز گذشته روند منفي خود را دوباره در پيش گرفت، هرچند در شرايط فعلي نمي‌توان براي بازار روندي را درنظر گرفت. از طرفي سرمايه‌گذاران از هر زمان ديگري به بورس بدبين شده‌اند و از طرف ديگر شاخص كل به حدي نزول داشته كه انتظار افت شديد نيز دور از ذهن مي‌نمايد. اما مهم‌ترين نكته‌يي كه بازار اين روزها دارد، اين است كه ظاهرا همچنان خبرهاي مذاكرات هسته‌يي مهم‌ترين نقش را در جهت‌دهي به بازار بازي مي‌كند. قطعا اين توجه به خبرهاي مذاكرات نيز روز‌به‌روز بيشتر از قبل رنگ مي‌بازد اما همچنان وزن قابل‌توجهي را در تحليل‌هاي فعالان بازار سرمايه به خود اختصاص داده است. پس از درگيري‌هايي كه در مجلس رخ داد و به نظر رسيد كه دو دستگي عميقي در نظام نسبت به آينده مذاكرات هسته‌يي وجود دارد، معاون وزارت امور خارجه كشورمان در برنامه گفت‌وگوي ويژه خبري شبكه۲ گفت: در مذاكرات براساس خطوط قرمز و چارچوب‌ها حركت مي‌كنيم. عراقچي كه براي ادامه مذاكرات هسته‌يي راهي وين شد، گفت: ما به‌طور مرتب پس از هر دور مذاكرات در كميسيون‌هاي مجلس حضور پيدا كرده و به توضيحاتي مي‌پرداختيم اما ديروز درخواست شد كه در جلسه غيرعلني به توضيحاتي بپردازيم و 4نفر از نمايندگان ديدگاه‌هاي‌شان را مطرح كرده و دكتر ظريف نيز به تشريح موضوعاتي پرداخت. عراقچي درباره بازرسي از سايت‌هاي نظامي ايران براساس توافق هسته‌يي گفت: اين موضوع بسيار حساسي است و بسياري از منتقدان با حساسيت زيادي به‌عنوان خط قرمز با آن برخورد كردند. ديپلمات‌ها و مذاكره‌كنندگان دقيقا مطابق دستورالعمل‌هاي‌شان رفتار مي‌كنند و در هر گفت‌وگويي ديپلمات مامور است براساس يك دستورالعمل رفتار كند. در موضوع هسته‌يي كه مربوط به امنيت ملي ماست، چارچوب‌ها و اصول و خطوط قرمزي وجود دارند و مقام معظم رهبري در سخنراني‌هايي كه داشتند خطوط قرمز را تعيين كرده‌اند. دستورالعمل‌ها، چارچوب‌ها و خطوط قرمز مشخص مي‌شود و ما براساس اين چارچوب حركت مي‌كنيم.
صحبت‌هاي عباس عراقچي نشان داد كه شانتاژها درباره بحث مذاكرات هسته‌يي صحت نداشته و تنها تعداد معدودي از نمايندگان مجلس هستند كه سعي در سياه‌نمايي و بد جلوه دادن امور دارند. هرچند اين برنامه تلويزيوني نتوانست بورس را سبزپوش كند، اما در گروه‌هاي برنامه‌هاي اجتماعي مجازي كاملا مشخص بود كه بخش قابل‌توجهي از فعالان بازار سرمايه به اظهارات معاون وزير امور خارجه روي خوش نشان داده و از گفته‌هاي وي خرسند هستند. البته اين خرسندي در حدي نبود كه به كمك بازار سرمايه آمده و بازار را رونق بخشد. اما احتمالا در آينده نزديك و با رسيدن اخبار مذاكرات هسته‌يي، اين امكان وجود دارد كه پول‌ها دوباره به تالار شيشه‌يي بازگردند.

  سهم‌هاي در حال نزول
روز گذشته نيز تاحدي شاهد رونق گرفتن برخي نمادهاي حساس به مذاكرات هسته‌يي بوديم. اگرچه نمادهاي بانكي و خودرويي عموما سرخپوش بودند اما در روند نمادهاي حمل‌و‌نقل دريايي، آمادگي براي صعود به وضوح مشاهده مي‌شد. بر همين اساس نماد شركت كشتيراني جمهوري اسلامي ايران (حكشتي) با صف خريد مواجه شد و درنهايت نيز اثرگذارترين نماد مثبت بازار بر شاخص كل لقب گرفت. از طرف ديگر نمادهاي بانكي و خودرويي سرخپوش بودند و دليل آن را مي‌توان اوضاع وخيم بانك‌ها و خودروسازان دانست. در روزهاي اخير بحث‌هاي زيادي در رسانه‌هاي مختلف مبني بر عدم سودآوري بانك‌ها در گرفته است. اين مساله تا جايي پيش رفت كه حتي شايع شد اين امكان وجود دارد كه مجامع بانك‌ها تشكيل نشده يا در مجامع بانكي امسال، سود نقدي تقسيم نشود. همين موضوع باعث شده كه سهم‌هاي مثلث هسته‌يي (گروه‌ها بانكي، خودرويي و حمل‌ونقل دريايي) هم‌جهت نباشند. دقيقا به‌همين دليل بود كه روز گذشته باوجود تقاضاي مناسب در سهم‌هاي حمل‌ونقل دريايي، گروه‌هاي بانكي و خودرويي حال و روز خوشي نداشتند.
  ساختماني‌ها در نوسان
حركت مثبت در نمادهاي گروه ساختماني از زماني آغاز شد كه بحث وام 80ميليون توماني مسكن مطرح شد. بازار به رسم هميشگي، ابتدا اقدام به خريد در اين نمادها و پس از آن تحليل را آغاز كرد. اين خبر از چند جهت مي‌تواند داراي مشكل باشد. از طرفي بسياري از كارشناسان معتقد هستند كه منابع لازم براي اعطاي وام 80ميليوني مسكن وجود ندارد. از طرف ديگر، كارشناسان مسكن نيز معتقد هستند كه ركود بخش مسكن به حدي است كه وام 80ميليوني نيز نمي‌تواند اين بخش را نجات دهد. همين موضوع باعث مي‌شود كه بازار به آينده گروه ساختماني چندان اميدوار نباشد و پس از نوسان مقطعي كه در اين گروه رخ داد، برخي سرمايه‌گذاران اين گروه‌ها فرار را بر قرار ترجيح داده و با فروش سهم‌هاي خود، سود شناسايي كردند. در اين رابطه مهم‌ترين نكته‌يي كه بايد توسط فعالان بازار مورد توجه قرار گيرد اين است كه خبر مثبت در گروه‌هاي مختلف بورسي كم نيست، اما رويكرد عموم سرمايه‌گذاران تغيير كرده است. در گذشته‌هاي نه‌چندان دور، هر خبر مثبتي مي‌توانست كل بازار را سبزپوش كند، اما حالا با ازدست رفتن اعتماد بخش بزرگي از فعالان بازار سرمايه، خبرهاي مثبت فراواني سوخت مي‌شود، لذا حتي اگر خبر وام 80ميليوني به نتيجه برسد، نمي‌توان انتظار داشت كه رشدي شديد در قيمت‌هاي سهم‌هاي گروه ساختماني رخ دهد و چنانچه اين خبر اثربخش باشد، در بهترين حالت چند ماه طول مي‌كشد تا سهم‌هاي مذكور به هدف‌هاي قيمتي خود برسند.
  آمار معاملات
در دادوستدهاي روز گذشته بورس تهران سه گروه بانك، خودرو و فرآورده‌هاي نفتي در صدر برترين گروه‌هاي صنعتي قرار گرفتند. بر اين اساس، گروه بانك‌ها با معامله 61ميليون سهمي به ارزش 88ميليارد ريال، خودرو با معامله 46ميليون سهمي به ارزش 67ميليارد ريال و گروه فرآورده‌هاي نفتي با معامله 11ميليون سهم به ارزش 54ميليارد ريال در صدر برترين گروه‌هاي صنعت قرار گرفتند. همچنين در معاملات روز گذشته سهامداران بيش از 323ميليون برگه سهم و حق‌تقدم را در بازار دست‌به‌دست كرد كه ارزش اين مبادلات رقمي بيش از 812ميليارد ريال بود و در 43هزار نوبت معاملاتي ثبت شد. شاخص بورس اندكي كاهش يافت. نمادهاي مخابرات، تاپيكو، چادرملو و پالايش نفت بندرعباس با بيشترين تاثير منفي بر شاخص باعث شدند اين متغير در روز سه‌شنبه 77واحد افت كند و به عدد 63هزار و 419واحد برسد. نمادهاي كشتيراني، مپنا و ارتباطات سيار اما بيشترين تاثير مثبت را بر شاخص ثبت كردند. شاخص شناور آزاد نيز 161واحد افت كرد. همچنين درحالي شاخص بازار اول نزولي 136واحدي داشت كه شاخص بازار دوم 339واحد بالا رفت. در پايان معاملات ديروز نمادهاي لنت ترمز ايران، فرآورده‌هاي نسوز آذر، سرماآفرين، فرآورده‌هاي نسوز پارس، قند نقش‌جهان و فرآورده‌هاي نسوز ايران بيشترين رشد قيمت را ثبت كردند. بيشترين كاهش قيمت نيز متعلق به نمادهاي سيمان هگمتان، فروسيليس ايران، سرمايه‌گذاري نيرو، شيشه رازي، نوسازي و ساختمان تهران، ايران ارقام و قند نيشابور بود. همچنين سهامداران براي خريد نمادهاي حق‌تقدم پتروشيمي خارك، ايران ترانسفو، پشم شيشه ايران، پتروشيمي فارابي، نورد آلومينيوم، كشتيراني و بانك اقتصاد نوين سنگين‌ترين صف‌ها را تشكيل دادند. در مقابل نمادهاي نفت پارس، بين‌المللي محصولات پارس، سيمان خزر، حفاري شمال، كاشي تكسرام، حق‌تقدم بانك سينا و آلومراد طولاني‌ترين صف‌هاي فروش را ثبت كردند. بيشترين حجم معاملات نيز در نمادهاي كاشي تكسرام، بانك صادرات و كمباين‌سازي ايران ثبت شد. نمادهاي توليد اتومبيل سايپا، پتروشيمي مبين و صندوق سرمايه‌گذاري پاداش سهامداري توسعه بيشترين ارزش معاملات را داشتند.

  فرابورس
همچنين در روز گذشته يك‌ميليارد و 924هزار سهم به ارزش هزار و 823ميليارد تومان در 15هزار نوبت در بازار نقدي فرابورس ايران دست‌به‌دست شد كه بخش اعظم آن به معامله عمده پتروشيمي اميركبير اختصاص يافت. به گزارش روابط عمومي فرابورس ايران، بهنام محسني رييس اداره عمليات بازار فرابورس ايران، اظهار داشت: در پايان معاملات ديروز، معامله بلوك 71.51درصدي سهام پتروشيمي اميركبير قطعيت يافت. وي افزود: بر اين اساس، يك‌ميليارد و 924ميليون ورقه بهادار به ارزش 18هزار و 231ميليارد و 580ميليون ريال مورد معامله قرار گرفت كه در 11ماه گذشته بي‌سابقه است. محسني ابراز داشت: بيشترين حجم و ارزش معاملات روز گذشته مربوط به خريدوفروش 500ميليون سهم پتروشيمي اميركبير به ارزش 4ميليارد و 750ميليون ريال بود و هر ورقه حق‌تقدم تسهيلات مسكن ضمن كاهش قيمت در بازه 650 تا 740هزار ريال معامله شد. به گفته وي، بيشترين افزايش قيمت ديروز به سهام شركت‌هاي صنايع غذايي مينو شرق، صنعت روي زنگان و صنعتي مينو اختصاص يافت و سهام هلدينگ خاورميانه بيشترين تاثير مثبت را در شاخص فرابورس داشت. محسني گفت: همچنين سهام شركت‌هاي صنعتي و معدني شمال شرق شاهرود، نيرو سرمايه و كشتيراني درياي خزر با بيشترين افت قيمت مواجه شدند. شاخص كل فرابورس نيز با 3.4واحدي مواجه شد و در عدد 714.4 بسته شد. نمادهاي مارون (پتروشيمي مارون)، شتران (پالايش نفت تهران)، پترول (گروه سرمايه‌گذاري پتروشيمي ايرانيان) و حخزر (كشتيراني درياي خزر) بيشترين تاثير منفي را بر شاخص فرابورس داشتند و هريك به‌ترتيب شاخص را 2.47، 0.81، 0.47 و 0.26 واحد تنزل دادند. از طرف ديگر، نمادهاي مديكو (هلدينگ صنايع معدني خاورميانه) و جم (پتروشيمي جم) هر يك به‌ترتيب شاخص فرابورس را 1.21 و 0.33 واحد ارتقا دادند تا در صدر فهرست اثرگذارترين نمادهاي مثبت بر شاخص قرار گيرند.