شناسهٔ خبر: 53976137 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: آریا | لینک خبر

8 شوال به روایت تاریخ؛

حرم بقيع چندبار تخريب شده است؟

صاحب‌خبر -
حرم بقيع چندبار تخريب شده است؟
خبرگزاری آریا-هشتم شوال، سالروز تخریب بقیع است. در این روز، تفکر وهابی‌گری به بهانه برداشت غلط از دین، مضجع شریف و حرم نورانی ائمه بقیع (علیهم السلام) و صحابه را ویران کرد.
به گزارش خبرگزاری آریا، هشتم شوال، سالروز تخریب حرم شریف ائمه بقیع (علیهم صلوات الله) به دست وهابیان آل‌سعود است. در این روز، تفکر وهابی‌گری به بهانه برداشت غلط از دین، مضجع شریف و حرم نورانی ائمه بقیع (ع) و صحابه را ویران کردند و به خیال خود، سنت پیامبر (ص) را احیا کردند.
وضعیت قبرستان بقیع قبل از تخریب:
قبرستان بقیع دارای دو درب ورودی بوده است که یک درب همیشه بسته، و درب دیگر، در ساعاتی از روز بر روی زائران باز بوده است. حرم بقیع حالت هشت ضلعی داشته است. میرزا محمدحسین فراهانی در سفرنامه‌اش این‌گونه آورده‌است که: اول چهار نفر از دوازده امام است که در بقعهٔ بزرگی که به صورت هشت ضلعی ساخته شده و اندرون و گنبد آن سفیدکاری است.
ویژگی بعدی، داشتن محراب است و این که حرم، خادمانی نیز داشته است. حرم ائمهٔ بقیع مانند سایر حرم‌ها دارای ضریح، روپوش، چلچراغ، شمعدان و فرش بوده است.
ابن‌جبیر می‌نویسد: «قبرشان بزرگ و از سطح زمین بلندتر و دارای ضریحی از چوب است که بدیع‌ترین و زیباترین نمونه است از نظر فن، هنر و نقوشی برجسته از جنس مس بر روی آن ترسیم شده و میخ‌کوبی‌هایی به جالب‌ترین شکل در آن تعبیه شده که نمای آن را زیباتر و جالب‌تر نموده است».
پس از تسلط وهابیون بر مدینه، آن‌ها ضمن تخریب قبور، آثاری که بر روی قبور قرار داشت را نیز از بین بردند. در جریان این واقعه بارگاه امام حسن مجتبی (ع)، امام سجاد (ع)، امام محمدباقر (ع) و امام جعفر صادق (ع) ویران شد. آنان اضافه بر قبور مطهر ائمه معصومین (ع)، قبور دیگری از جمله: قبر منسوب به فاطمه زهرا (س)، عبدالله بن عبدالمطلب و آمنه پدر و مادر پیامبر اسلام، قبر فاطمه بنت‌اسد (ع) مادر امیرالمومنین (ع)، قبر حضرت ام‌البنین (ع)، قبرعباس عموی پیامبر، ابراهیم پسر پیامبر (ع)، قبر اسماعیل فرزند حضرت صادق (ع)، قبر دختر خواندگان پیامبر (ع)، قبر حلیمه سعدیه دایه پیامبر (ع) و قبور شهدای زمان پیامبر (ص) را نیز تخریب کردند.
قبور ائمه قبل از تخریب قبور ائمه قبل از تخریب
نخستین تخریب قبور ائمه بقیع:
نخستین تخریب قبور مطهر ائمه بقیع به دست وهابیون سعودی در سال 1220 هجری یعنی زمان سقوط دولت اول سعودی‌ها توسط حکومت عثمانی روی داد، پس از این واقعه تاریخی - اسلامی با سرمایه‌گذاری مسلمانان شیعه و به کار بردن امکانات ویژه‌ای، مرقد‌های تخریب شده به زیباترین شکل بازسازی شد و با ساخت گنبد و مسجد، بقیع به یکی از زیباترین مرقد‌های زیارتی و در واقع مکان زیارتی - سیاحتی مسلمانان تبدیل شد.
برای درک میزان شنیع بودن این اقدام باید توجه کرد که در کمتر کشوری به اندازه سرزمین حجاز، آثار مربوط به قرون نخستین اسلام وجود داشته است؛ چراکه زادگاه اصلی اسلام آن‌جاست و آثار گرانبهایی از پیشوایان اسلام در جای جای این سرزمین دیده می‌شود. اما متأسفانه، بیشتر این آثار ارزشمند را به بهانه واهیِ آثار شرک، از میان برده‌اند و کمتر چیزی از این آثار پرارزش باقی مانده است. نمونه بارز آن، قبرستان بقیع است. این قبرستان، مهم‌ترین قبرستان در اسلام است که بخش مهمی از تاریخ اسلام را در خود جای داده و کتاب بزرگ و گویایی از تاریخ مسلمانان به شمار می‌آید.
پیشینهٔ تاریخی بقیع به دوران قبل از اسلام می‌رسد، ولی در کتب تاریخی به روشنی قدمت آن مشخص نشده‌است. بعد از هجرت مسلمانان به مدینه، بقیع تنها قبرستان مسلمانان بود، مردم مدینه قبل از آمدن مسلمانان به آن‌جا اجساد مردگان خود را در دو گورستان «بنی‌حرام» و «بنی‌سالم» و گاهی نیز در خانه‌های‌شان دفن می‌کردند و در واقع بقیع اولین قبرستانی است که به دستور پیامبر اسلام و توسط مسلمانان صدر اسلام ساخته شد.
اولین کسی که در آنجا به توصیه پیامبر دفن شد عثمان بن مظعون بود که از دوستان نزدیک پیامبر و امیر مومنان امام علی (ع) به شمار می‌رفت.
در فضیلت بقیع احادیث و روایات متعددی از پیامبر اکرم (ص) نقل شده است، از جمله اینکه در حدیثی فرمودند: "از بقیع 70 هزار نفر که صورت‌شان مانند ماه شب چهارده است، محشور خواهند شد و بدون حساب وارد بهشت می‌شوند. "
در حدیث دیگر آمده است که رسول خدا (ص) در بقیع حضور یافتند و اهل قبور را بدین گونه خطاب می‌کردند: "درود بر شما، خداوند ما و شما را بیامرزد، شما پیشاهنگانِ ما بودید و ما هم در پی شما خواهیم آمد. "
دومین تخریب قبور ائمه بقیع:
دومین تخریب بقاع متبرکه ائمه مظلوم (ع) مدفون در قبرستان بقیع در مدینه منوره توسط وهابیون سعودی در هشتم ماه شوال سال 1344 هجری قمری (مصادف با 21 آوریل 1926) یکی از ناگوارترین و اسفناکترین حوادث تاریخ اسلام به شمار می‌رود.
پس از اشغال مکه، وهابیان به سرکردگی «عبدالعزیز ابن سعود» به مدینه روی آوردند و پس از محاصره و جنگ با مدافعان شهر، سرانجام آن را اشغال کرده و قبور ائمه بقیع و دیگر قبور از جمله قبور ابراهیم فرزند پیامبر اکرم (ص)، زنان آن حضرت، ام‌البنین مادر حضرت اباالفضل العباس (ع)، عبدالله پدر پیامبر (ص) و اسماعیل فرزند امام صادق (ع) و ... تخریب کردند.
اینکه این تفکر از چه زمانی در دنیای اسلام راه پیدا کرد، بحثی جداگانه دارد و به زمان «ابن تیمیه» در قرن هفتم برمی‌گردد. اما چگونه خاندان آل سعود به این تفکر دست یافتند و احیاگر این تفکر شدند، قابل توجه است.
«محمد ابن عبدالوهاب» از نسل یهودیان تازه مسلمان شده بود که در قرن دوازدهم به عنوان احیاگر تفکر «ابن تیمیه»، گذشته عبرت آموزی دارد. از تفکر دگراندیشی او در دوره جوانی تا گشت و گذار در همه بلاد اسلامی حتی ایران و آشنایی با مِستِر همفر (جاسوس بریتانیا در خاورمیانه در قرن 18 میلادی) و تحت تاثیر قرارگرفتن او در اجرای ماموریت‌های همفر و آشنایی و همپیمانی او با محمد بن سعود همه نشان از دست نشاندگی ابن وهاب و تقویت این تفکر از جانب انگلیس دارد.